تنها فسادی که میرفت تا دامان کلیت نظام را آلوده سازد/ تفاوت «فساد سیستمی» با فساد «سیستمی»

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- مالک شریعتی- دو کلمه «فساد« و «سیستمی» را به دو صورت میتوان از پی هم خواند؛ موصوف و صفت یا مضاف و مضاف الیه.

 اگر مضاف و مضاف الیه بخوانیم، فساد «سیستمی» یعنی فسادی که ناشی از سیستم است و در اینجا مراد از سیستم، همان نظام و ساختار کلان حاکم بر کشور است.

مقصود رهبرانقلاب از نفی فساد سیستمی هم در واقع اراده همین معناست: « دید من، این است که فساد در کشور سیستمی نشده. هر کس میگوید سیستمی است بیخود میگوید. فساد سیستمی یک چیز دیگر است. فساد سیستمی در زمان حکومت طاغوت بود؛ سیستم به طور طبیعی فسادآور و فسادپرور بود، یعنی باید آدم میگشت تا آدم سالم در آن پیدا میکرد؛ امروز این‌جوری نیست؛ البتّه فساد هست، فسادهای بدی هم هست، [امّا] موردی است و باید برخورد شود.»

اما اگر این دو کلمه را موصوف و صفت بخوانیم اینجا فساد سیستمی یعنی فساد باندی و فساد شبکه ای که برای انجام آن - بسته به حجم فساد - افرادی در رده های مختلف چند اداره یا سازمان با یکدیگر پیوند خورده و شبکه فساد اقتصادی درست میکنند.

به این معنا بسیاری از فسادها در کشور سیستمی اند و با اختلاس موردی رییس یک شعبه بانک در یک شهر دورافتاده قابل مقایسه نیستند؛ آنچه در شرکت بیمه رخ داد و منجر به محکومیت آقای رحیمی شد حاصل زد و بند شبکه ای چند مقام مسوول در چند سازمان و اداره بود؛ آنچه در پرونده فروش سوالات آزمون دستیاری پزشکی در دولت اصلاحات به مدت چند سال رقم خورد نتیجه یک فساد سیستمی و شبکه ای شامل افرادی در داخل وزارت بهداشت و بیرون آن بود؛ فساد مدیریت گذشته دانشگاه آزاد یا فسادهای کلان در قراردادهای نفتی نظیر کرسنت و استات اویل که مهدی هاشمی را روانه زندان کرد و کشور را درگیر دادگاه لاهه نمود، حاصل فساد اقتصادی سیستمی او و چندین مقام مسوول رده بالا در وزارت نفت بود؛ فساد معروف سه هزار میلیاردی نیز کار یک سیستم فاسد در شبکه بانکی کشور بود و از این موارد متاسفانه کم نبوده و نیست.

مشخص است که همه موارد فوق با وجود کلان بودن اعداد و ارقام و زشتی فراوان، ناشی از اراده سیستم کشور و ارکان نظام نبوده و فراگیر هم نیست و دقیقا به همین دلیل به محض کشف با آن در بالاترین سطح برخورد عتاب آمیز و قضایی شده و میشود؛ گرچه مقاومتهایی جدی هم در این راه همچون خط قرمز رییس دولت قبل و اعلان جنگ در دولت فعلی بر سر راه این مبارزه وجود دارد.

 شاید بتوان گفت تنها فسادی که میرفت تا دامان کلیت نظام را آلوده سازد، حقوقهای نجومی بود که در حال تبدیل به یک رویه در میان مسوولان و مدیران ارشد کشور بود و لذا رهبرانقلاب - با وجود تاکید بر محدود بودن افراد آلوده به نسبت خیل عظیم مدیران کشور - شخصا در چندین سخنرانی آن را محکوم کرده و خواستار عزل و مجازات  مرتکبین آن شدند.