افزایش اختلافات امارات و عربستان درباره یمن

 روزنامه رای الیوم در سرمقاله امروز خود به سفر غیرمنتظره اخیر عبدربه منصور هادی رئیس جمهور مستعفی و فراری یمن به ابوظبی و وضعیت بحرانی وی پرداخت و نوشت: عبدربه منصور هادی این روزها با بحران های پیاپی دست به گریبان است و چه بسا سفر غیرمنتظره و بسیار کوتاه روز دوشنبه او به ابوظبی، تلاشی برای کاستن از خشم مسئولان اماراتی و مهار اختلافات و برخوردهای اخیر در فرودگاه عدن بود، اما اکثر گزارشها نشان می دهد که این سفر، با شکست روبرو شد و به اهدافش نرسید.

پُتک از همان دقایق اول نشستن هواپیمای عبدربه منصور هادی در فرودگاه بین المللی ابوظبی پشت سرهم بر سرش فرود آمد زیرا تنها در مراسم استقبال از او که خودش را "رئیس جمهور" یمن می خواند، محمد حماد الشامسی رئیس دستگاه اطلاعات امارات حضور داشت. این خود پیام روشنی و واضحی به عبدربه منصور هادی بود؛ مبنی بر اینکه ارزش و منزلت و جایگاه تو در امارات همین قدر است و نباید انتظار بیش از این را داشته باشی، زیرا تو صرفا یکی از موضوعات پرونده های امنیتی یمن از نظر ما هستی و نه بیش از این.

به نظر می رسد که امارات با این شیوه برخورد خود با سفر عبدربه منصور هادی و استقبال نکردن از او توسط یک شخصیت سیاسی اماراتی در فرودگاه، عدم برنامه ریزی ملاقاتش با محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی و مسئول اول پرونده جنگ یمن یا هرگونه مسئول اماراتی دیگر، سطح عبدربه منصور هادی را از یک رئیس جمهور (خودخوانده و فراری) به یک مسئول امنیتی تنزل داد.

چندین اخبار ضد و نقیض درباره سفر عبدربه هادی منصور به ابوظبی وجود دارد. برخی از این خبرها حاکی است که وی دو ساعت بعد از ورود به ابوظبی، خاک امارات را در اعتراض به شیوه و نوع استقبال از خودش ترک کرد. برخی دیگر از خبرها حاکی است که وی چند ساعت در هتل خود به امید دیدار با محمد بن زاید منتظر ماند و وقتی به او گفتند که محمد بن زاید سرش شلوغ است، با خشم رهسپار فرودگاه شد زیرا این رفتار را اهانت به خود و غیرقابل قبول تلقی کرد.

نمی دانیم که کدامیک از این خبرها درست تر است، اما این را می دانیم که عبدربه منصور هادی در امارات مورد استقبال قرار نگرفت و امارات تصمیم گرفت که نامش را خط بزند و هرگونه همکاری با او را متوقف کند؛ بویژه که هم پیمانان عبدربه منصور در جنبش حراک جنوبی یمن که مورد حمایت نیروهای اماراتی هستند، دو هفته پیش اجازه فرود هواپیمای عبدربه منصور هادی در فرودگاه عدن را ندادند و او مجبور شد تا به فرودگاه جزیره سوقطره برود. علاوه بر این، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه محمد بن زاید حضور در نشستی سه جانبه در شهر ریاض با عبدربه منصور هادی را با میانجیگری محمد بن سلمان ولیعهد سعودی برای حل بحران نپذیرفته و علت این امر نیز توضیح داده نشده است.

سفر عبدربه منصور هادی به ابوظبی درحالی انجام شد که برخی خبرها در امارات حاکی است که "همدستی" بین طرف های وابسته به عبدربه منصور هادی و عناصر اخوانی و عناصر القاعده وجود دارد که هدف از آن، اجرای سیاست مورد هدایت 15 مسئول حزب الاصلاح یمن است. این حزب مناطق (به زعم ائتلاف تحت فرماندهی عربستان) "آزاد شده" در جنوب یمن را در کنترل خود دارد؛ نظیر آنچه در استان ابین روی داد.

براساس اطلاعات درز کرده از مطبوعات نزدیک به دولت امارات، ابوظبی ناصر عبدربه فرزند عبدربه منصور هادی و برخی از فرماندهان جنوبی یمن وابسته به عبدربه منصور هادی را متهم کرده است که مناطقی در استان ابین را (که نیروهای اماراتی به زعم خود آزاد کرده اند) به گروه القاعده تحویل داده اند. این اقدام در چارچوب طرحی برای برهم زدن ثبات دو استان عدن و المکلا صورت گرفته است که نیروهای طرفدار امارات آنها را در کنترل خود دارند.

روزنامه العرب چاپ لندن که نزدیک به دولت امارات است، در شماره روز سه شنبه خود نوشت: ناصر عبدربه منصور هادی 10 هزار جنگجو را با هماهنگی القاعده به منظور خیانت به ائتلاف تحت فرماندهی عربستان بسیج کرد. این در زمانی بود که نیروهای ائتلاف در طول ساحل غربی برای کنترل بر بنادر و شهرهای تحت کنترل ارتش و کمیته های مردمی یمن پیشروی می کردند.

منابع یمنی مستقل به روزنامه رای الیوم گفتند: تشدید اختلاف بین امارات و عبدربه منصور هادی صرفا سرپوشی برای پنهان کردن اختلافی بزرگتر بین دو هم پیمان ائتلاف تحت فرماندهی عربستان علیه یمن یعنی ابوظبی و ریاض است. این اختلاف چه بسا باعث قطع روابط بین دوطرف شود و ممکن است که کناره گیری کلی امارات از ائتلاف یاد شده را به همراه داشته باشد.

امارات یک سال قبل پایان عملیات نظامی خود در یمن را - در اعتراض به ائتلاف عربستان با حزب الاصلاح اخوانی یمن و نیز اقدام عبدربه منصور هادی در برکنار کردن خالد بحاح معاون رئیس جمهور و نخست وزیر یمنی (خودخوانده)ِ مورد حمایت ابوظبی و تعیین سرتیپ علی الاحمرِ دارای گرایش های اخوانی به معاونت ریاست جمهوری اعلام کرد، اما دخالت سعودی‌ها در بالاترین سطوح باعث شد تا امارات از تصمیم کناره گیری خود صرف نظر کند و اختلاف خود با ریاض را "به حالت تعلیق" در آورد.

تلفات انسانی نیروهای اماراتی در برهه اخیر افزایش یافته است. این افزایش تلفات به علت افزایش حملات هسته‌های داعش و القاعده در مناطق جنوبی یمن با حمایت حزب الاصلاح و هماهنگی با نیروهای وابسته به فرزند عبدربه منصور هادی است. این درحالی است که دوطرف این اتهام های امارات را به شدت رد می کنند.

رهبران سعودی در قبال این بحران سکوت کرده اند اما این گفته عبدربه منصور هادی که عربستان آماده تزریق یک میلیارد دلار پول به بانک مرکزی یمن است که به عدن منتقل شده است و اختصاص 10 میلیارد دلار برای بازسازی (به زعم ریاض) آزاد شده در جنوب یمن، نشان می دهد که عربستان همچنان به حمایت از عبدربه منصور هادی و ائتلاف هایش پایبند است.

این اختلاف رو به افزایش امارات و عربستان که هر دوطرف –همانند رویکرد همیشگی مسئولان کشورهای عرب حوزه خلیج فارس- برای پنهان کردن آن تلاش می کنند، با ورود حمله ائتلاف سعودی علیه یمن موسوم به "عملیات طوفان قاطعیت" به سومین سال خود تا سه هفته دیگر، همزمان شده است. این امر بیانگر میزان دشواریهایی است که پیش روی این عملیات و ائتلاف تحت فرماندهی سعودی و دخالت نظامی آن در یمن است و به هیچ وجه تصویر خوب و مناسبی از آینده را بدست نمی دهد.