وضعیت حوزه کار، اشتغال و بازنشستگی در برنامه ششم توسعه

بررسی برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور روز گذشته به پایان رسید و نمایندگان مجلس اقداماتی را که دولت باید در طی پنج سال آینده برای عمران و توسعه کشور به مرحله اجرا برساند را تصویب کردند. 

تعدادی از مصوبات برنامه ششم توسعه در حوزه کار، اشتغال، بیمه و بازنشستگی است که تقریبا بیشتر قشر جامعه در انتظار آن هستند تا ببینند آیا مصوبات جدید می تواند راه حلی برای مشکل بیکاری در کشور ارایه کند.

در برنامه ششم توسعه تکالیف جدیدی به دولت برای استخدام، حقوق شاغلان، بازنشستگان و کاهش بیکاری سپرده شده است.

*معافیت دو ساله از پرداخت سهم بیمه کارفرمایی در صورت جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی

به موجب مصوبه مجلس، کارفرمایان و کارآفرینانی که در برنامه ششم توسعه به جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی اقدام کنند از پرداخت سهم بیمه کارفرما برای مدت دو سال معاف می شوند.

در ماده 86 برنامه ششم توسعه آمده است، برای ترغیب کارفرمایان و کارآفرینان بخش خصوصی و تعاونی به جذب نیروی کار جوان کارفرمایانی که طی برنامه ششم توسعه نسبت به جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی با مدرک حداقل کارشناسی به صورت کارورزی اقدام کنند، از پرداخت سهم بیمه کارفرما برای مدت دو سال از تاریخ شروع به کار، معاف می باشند.

همچنین بر اساس تبصره این ماده، آیین نامه اجرایی این تبصره شامل شیوه معرفی، زمینه های کاری اولویت دار، نحوه تأمین هزینه و سایر موارد به پیشنهاد سازمان و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طبق بودجه سنواتی به تصویب هیئت وزیران می رسد.

*مهلت ۶ ماهه به وزارت تعاون برای ارائه لایحه بیمه زنان خانه دار دارای ۳ فرزند به مجلس

مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی مواد ارجاعی لایحه برنامه ششم توسعه کل کشور با بند (د) ماده 118 این لایحه موافقت کردند.

در بند (د) ماده 118 این لایحه، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف است در راستای سیاست‌های تحکیم خانواده ظرف شش ماه بررسی و طرح لازم برای ایجاد بیمه اجتماعی زنان خانه‌دار حداقل دارای 3 فرزند را فراهم و جهت تصمیم گیری قانونی ارائه نماید.

*بازنشستگی بانوان با سابقه ۲۰ ساله بدون محدودیت سنی

مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی مواد ارجاعی لایحه برنامه ششم توسعه کل کشور با الحاق یک ماده به این لایحه با 139 رأی موافق، 22 رأی مخالف و 2 رأی ممتنع از مجموع 195 نماینده حاضر موافقت کردند. 

به موجب این ماده الحاقی دستگاه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و عمومی غیردولتی تابع صندوق‌های بازنشستگی اعم از کشوری یا تأمین اجتماعی موظف شدند با درخواست بازنشستگی بانوان شاغل که دارای حداقل 20 سال سابقه خدمت هستند، بدون محدودیت سنی موافقت کنند. میزان محاسبه حقوق آن ها بر اساس تعداد سال‌های کارکرد و پرداخت حق بیمه‌شان خواهد بود.

*شرایط بازنشستگی رانندگان وسایل نقلیه سنگین

نمایندگان خانه ملت در طی بررسی برنامه ششم توسعه شرایط بازنشستگی رانندگان وسایل نقیله سنگین را تعیین کردند که به موجب آن، تمامی رانندگان وسائط نقلیه سنگین راهداری، راهسازی و بین شهری که دارای 30 سال سابقه گواهینامه پایه یکم رانندگی هستند و به مدت 25 سال سابقه پرداخت حق بیمه به بیمه‌ها دارند با احتساب 25 روز کاری در ماه می‌توانند بازنشسته شوند. 

*محاسبه مستمری بازنشستگان بر اساس دریافت آخرین پرداختی حق بیمه 

براساس ماده 13 برنامه ششم توسعه سازمان تأمین اجتماعی موظف شد، مستمری بازنشستگان را بر اساس آخر سال پرداخت حق بیمه و در صورت نرسیدن به حد مذکور آخرین 2 سال پرداخت حق بیمه از تاریخ بازنشستگی آنان محاسبه و پرداخت نماید.

همچنین در ماده 97 لایحه مذکور آمده است؛ برقراری مستمری بازنشستگی برای کلیه بیمه شدگان صندوقهای بازنشستگی ( اعم از کشوری، لشکری، تأمین اجتماعی و سایر صندوق‌های بازنشستگی دستگاه‌ها، نهادها و بانک‌ها) دو سال آخر منتهی به درخواست و برقراری مستمری بازنشستگی می باشد.

*مرخصی زایمان دو هفته‌ای پدران شاغل در بخش‌های دولتی

براساس ماده 118 لایحه برنامه ششم توسعه کلیه مردان شاغل در بخش‌های دولتی و عمومی غیردولتی که صاحب فرزند می شوند از دو هفته مرخصی اجباری(تشویقی) برخوردار می‌شوند.

*نیروی انتظامی مجاز شد در طول اجرای برنامه سالانه پایور استخدام کند

در بند (د) ماده 123 این لایحه برنامه ششم به نیروی انتظامی اجازه داده شد که با تأیید ستاد کل نیروهای مسلح به منظور متناسب‌‌سازی استعداد نیروی انتظامی با نیازهای امنیتی - انتظامی کشور و کاهش فاصله این استعداد با شاخص 5 نفر نیرو به ازای هزار نفر جمعیت، در طول اجرای برنامه سالانه پایور با توجه به بودجه سنواتی استخدام و به موجودی خود اضافه کند.

*اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه که شغل خود را از دست می دهند، تحت پوشش بیمه بیکاری قرار می گیرند

در ماده 107 لایحه برنامه ششم آمده است، اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه که شغل خود را از دست می دهند، تحت پوشش بیمه بیکاری قرار می گیرند، دولت در چارچوب لوایح بودجه سنواتی کمک های اعتباری در اختیار صندوق بیمه بیکاری قرار می دهد.

دولت مکلف است به منظور حمایت از حقوق پدیدآورندگان آثار فرهنگی، هنری و امنیت شغلی اصحاب فرهنگ و هنر و مطبوعات و قلم، بستر سازی برای حضور بین‌المللی در عرصه‌های فرهنگی، هنری و تنظیم مناسبات و روابط میان اشخاص حقیقی و حقوقی مرتبط با امور فرهنگی و هنری از طریق ایجاد تمهیدات لازم جهت طی مراحل قانونی امنیت شغلی اصحاب فرهنگ و هنر و استقرار نظام صنفی بخش فرهنگ و بازنگری و اصلاح قوانین مطبوعات و تبلیغات نظام جامع حقوقی مطبوعات و رسانه‌ها و تبلیغات جهت طی مراحل قانونی به عمل آورد.

*دولت مکلف به استخدام فرزندان شهدا و جانبازان ۷۰ درصد شد

نمایندگان مجلس همچنین در بند ۶ دولت را مکلف کردند که علاوه بر اجرای ماده ۲۱ قانون جامع خدمات ایثارگران و تبصره های آن و اصلاحات بعدی تمام فرزندان شهداء و فرزندان جانبازان ۷۰ درصد و بالاتر را در طول برنامه استخدام کند.

طبق بند ۷ ماده ۱۰۲ لایحه برنامه، جانبازانی که قبل از تصویب این قانون به صورت پیش از موعد یا عادی و بدون سنوات ارفاقی بازنشسته شده اند، با رعایت شرط سنی کمتر از ۶۵ سال می توانند به خدمت اعاده و با تکمیل خدمت ۳۵ ساله خود و با رعایت شرایط عمومی به بازنشستگی نائل آیند، اما در تبصره این بند، عنوان شد که در صورت دریافت پاداش پایان خدمت در بازنشستگی اول پاداش مذکور مربوط به آن سنوات مجددا به این افراد تعلق نمی‌گیرد.

وکلای ملت در ادامه و در جریان تصویب بند ۸ ماده ۱۰۲ لایحه برنامه پنج ساله ششم توسعه، ایثارگران و فرزندان شهدا را مشمول قوانین، مقررات و ضوابط استخدامی خاص مربوط به خود برشمرده و تمامی دستگاه‌های مشمول ماده ۲ قانون جامع خدمات رسانی ایثارگران را مکلف به انجام آن دانستند.

بر اساس بند ۹ ماده ۱۰۲ تمامی فرزندان و همسران شهدا شاغل در دستگاه‌های موضوع ماده۲ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران می توانند با حداکثر ۸ سال سنوات ارفاقی و با دریافت حقوق و مزایای کامل بازنشسته شوند.

نمایندگان مجلس در بند ۱۰ ماده ۱۰۲ لایحه برنامه، ماده (۲۶) قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران را اصلاح و دو تبصره به آن الحاق کردند که در نهایت به شرح ذیل تغییر کرد:

دولت موظف است به منظور حمایت از سلامت جانبازان پنجاه درصد (۵۰%) و بالاتر و جانبازان اعصاب و روان و شیمیایی و «جانبازان دارای محدودیت جسمی حرکتی» به تشخیص کمیسیون پزشکی بنیاد و براساس شدت و نوع ضایعات ناشی از مجروحیت و میزان ساعت کاری که از جانبازان مراقبت می‌شود، نسبت به برقراری و پرداخت حق پرستاری و حق همیاری بر مبنای حداقل دستمزد ماهانه کارگران اقدام و اعتبار مورد نیاز را در لوایح بودجه سنواتی منظور کند.

تمامی دستگاه‌های موضوع ماده ۲ این قانون مکلفند حداقل بیست و پنج درصد (۲۵%) از نیازهای استخدامی و تأمین نیروهای مورد نیاز خود را «اعم از رسمی، پیمانی، قراردادی، شرکتی» که وفق ضوابط و مجوزهای مربوط و جایگزینی نیروهای خروجی خود اخذ می‌کند، به خانواده‌های شاهد، جانبازان و آزادگان، همسر و فرزندان شهدا و جانبازان بیست و پنج درصد (۲۵%) و بالاتر، فرزندان و همسران آزادگان یک‌سال و بالای یک‌سال اسارت، اسرا و خواهر و برادر شاهد اختصاص دهند و پنج درصد (۵%) سهمیه استخدامی را نیز به رزمندگان با سابقه حداقل:

تبصره ۱- وضعیت استخدامی مشمولین این ماده حداکثر پس از  سه ماه رسمی‌قطعی می‌شود.

تبصره ۲- والدین، همسران و فرزندان شهدا و جانبازان و آزادگان  و رزمندگان با حداقل شش‌ماه سابقه حضور در جبهه شاغل در تمامی دستگاه‌های مشمول ماده (۲) قانون جامع ایثارگران و مؤسسات تابعه آن‌ها، شرکت‌های عمومی و دولتی، در صورت تنزل از پست سازمانی بالاتر، مشروط به عدم محکومیت آن‌ها بر اساس آرا مراجع قضائی و یا اداری به تنزل پست، از تمامی حقوق و مزایای همان پست سازمانی یا همتراز شغل و پست قبلی برخوردار می‌شوند.

*دولت مکلف به تأمین منابع مالی جهت اشتغال ایثارگران شد

 بند 3 ماده 104 لایحه برنامه ششم توسعه دولت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف شدند همه ساله حداقل 10% منابع قرض الحسنه تمامی بانک‌ها و موسسات پولی و اعتباری دولتی را در چارچوب بودجه سنواتی جهت اشتغال ایثارگران از طریق صندوق اشتغال و کارآفرینی ایثارگران اختصاص دهد.

*استخدام سالانه ۱۰۰ هزار نفر در مناطق آزاد از سوی کمیته امداد و بهزیستی

بر اساس مصوبه مجلس، سازمان‌های مناطق آزاد مکلف شدند به منظور زدودن فقر از چهره مناطق آزاد تجاری یک درصد از محل وصول عوارض ورود کالاها و خدمات این مناطق را پیش از واریز به خزانه طبق بودجه سنواتی از طریق کمیته امداد امام‌خمینی (ره) و سازمان بهزیستی برای اشتغال محرومان و نیازمندان بومی این مناطق اختصاص دهد.

طبق این مصوبه، کمیته امداد امام‌خمینی (ره) و سازمان بهزیستی موظف شدند برای توانمندسازی افراد تحت پوشش خود، سالانه ۱۰۰ هزار نفر به ترتیب ۷۰ درصد کمیته امداد و ۳۰ درصد سازمان بهزیستی را صاحب شغل کند و دولت طبق بودجه سنواتی تسهیلات قرض‌الحسنه لازم را جهت تحقق این امر در نظر خواهد گرفت.

*آتش‌نشانی و پرتوکاری اشعه جزء مشاغل سخت محسوب شدند

نمایندگان مجلس در برنامه ششم، دولت را موظف کردند که شغل آتش‌نشانی و پرتوکاری اشعه جزء مشاغل سخت و زیان‌آور محسوب کند.