چرا رفتار هیئت نظارت بر برجام آمریکا را گستاخ کرده است؟

این در شرایطی است که هیئت نظارت بر برجام نیز با نامه رهبر معظم انقلاب برای نظارت بر حسن اجرای این معاهده بین‌المللی در کشورمان تشکیل شد. رهبر معظم انقلاب دراین باره طی تذکراتی مفصل در بند نهم این نامه با تاکید برخدعه و نیرنگ طرف مقابل در چند بند فرمودند: «وجود پیچیدگی‌ها و ابهام‌ها در متن برجام و نیز گمان نقض عهد و تخلفات و فریبکاری در طرف مقابل بویژه امریکا، ایجاب می‌کند که یک هیئت قوی و آگاه و هوشمند برای رصد پیشرفت کارها و انجام تعهدات طرف مقابل و تحقق آنچه در بالا بدان تصریح شده است،‌ تشکیل شود. ترکیب و وظائف این هیئت باید در شورای عالی امنیت ملی تعیین و تصویب شود.»

آقایان حجت‌الاسلام حسن روحانی، علی‌ لاریجانی، محمدجواد ظریف، حسین دهقان، علی شمخانی، علی‌اکبر صالحی، سعید جلیلی و علی‌اکبر ولایتی اعضای هیئت نظارت بر اجرای برجام را تشکیل می‌دهند. هم‌چنین دریابان علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، هم‌زمان دبیر این هیئت است و وظیفه اطلاع‌رسانی و ارایه گزارش‌های مربوطه با ایشان و هیئت نظارت است.

اما با گذشت ماه‌ها از اجرای برجام و بدعهدی و کارشکنی طرف مقابل در اجرای برجام شاهد سکوت ادامه‌دار هیئت نظارت بر برجام بودیم. موضوعی که سبب شد تا مسئله بدعهدی آمریکایی‌ها از اعمال قانون محدودیت ویزا برای مسافران به ایران شروع شده و با غرامت ۱۰.۵ میلیارد دلاری اموال بلوکه شده کشورمان و محدودیت‌های مکرر مالی علیه کشورمان ادامه یافته و تمدید 10 ساله تحریم‌های ایران ذیل قانون (ایسا) بیانجامد که نقض صریح برجام بود.

با وجود اینکه در طرح‌ها و تحرکات مختلف آمریکایی‌ها عملا روح و جسم برجام را نقض کرده‌اند اما در عین حال از شورای نظارت بر برجام خبری نیست. جالب اینجاست که کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز گزارشی از شش ماهه اجرای برجام ارائه کرد که  نتیجه آن این بود که اقدامات آمریکایی‌ها به بی‌خاصیت شدن برجام انجامیده است اما هیئت نظارت بر برجام که کارویژه آن برجام است، در این زمینه اقدام در خور توجهی تاکنون انجام نداده است.

دولت نیز در برابر تمدید قانون تحریم ایران که با بی‌توجهی اوباما به قانون بدل شد تنها به صدور دستوری اکتفاء کرد که بنابر نظر بسیاری شلیک تیر مشقی در برابر تیر جنگی بود.چراکه در برابر اقدام عملی طرف مقابل تنها به اقدام تهدید‌آمیز بسنده شده است. رسانه‌های غربی نیز دستورحسن روحانی برای آغاز طراحی و ساخت پیشران‌های هسته‌ای را تنها ژست رئیس‌جمهور ایران در برابر تمدید 10 ساله تحریم‌های ایران خواندند.

از سوی دیگر، تأسف بارتر اینکه هیئت نظارت بر برجام بعد از اقدام مجلس سنا ذر تصویب قانون ISA، با اینکه اکثریت اعضا عضو شورای عالی امنیت ملی هستند و در این شورا، اکثر اعضا اعلام کرده بوند که این اقدام آمریکا نقض فاحش برجام است، باز هم همین افراد در هیئت نظارت بر برجام دور هم جمع شده‌اند و دوباره به این نتیجه رسیدند که این اقدام سنا؛ نقض فاحش برجام است که باید به آقایان گفت خدا قوت.

حال به نظر می‌رسد عدم پاسخ مناسب دولت و هیئت نظارت بر برجام علیه کارشکنی‌های آمریکایی‌ها آنان را گستاخ تر کرده و با این روند بایستی هر چه بیشتر شاهد نقض برجام باشیم؛ روشی که باید گفت خود سبب شده برجام را بی‌خاصیت و در انتها به پرتگاه نیستی بکشاند.