ولایتی: یکی از راه‌های انتقال مفاهیم اسلامی به جوامع دیگر ترجمه است

علی‌اکبر ولایتی صبح سه‌شنبه در برنامه‌ای که به مناسبت هفته پژوهش در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد با بیان اینکه موضوع فرهنگ و تمدن اسلامی - ایرانی یک امر سابقه‌دار است، اظهار کرد: قدمت این موضوع به تاریخ بشر و تاریخ اسلام برمی‌گردد و اصولا ایرانی‌ها مردم فرهنگی بودند و هستند و خواهند بود و بیشترین نقش را در شکل‌گیری تمدن اسلامی داشته‌اند. اکنون نیز پرچمدار بازسازی فرهنگ اسلامی هستند و بازنگری و بازپردازی فرهنگ اسلامی و زدودن گرد و غبار از چهره اسلام را ایرانی‌ها بر عهده گرفته‌اند و در تمام طول تاریخ اسلام بدون اغراق این مسئله بوده است.

وی ادامه داد: ما باید قدر ترجمه‌هایی که در جهان اسلام شده است را بدانیم. ترجمه به معنای انتقال فرهنگ از قومی به قوم دیگر است. در اسلام سعه صدر وجود دارد و همین سعه صدر موجب جهانی شدن اسلام شده است. انتقال تمام دستاوردهای علمی به سایر جوامع به علت سعه صدر و تحملی بوده که در اسلام به آن اشاره شده است. قرآن کریم همواره انسان را دعوت به تفکر و تعقل کرده است.

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: هیچ اجباری در پذیرش دین اسلام نیست بلکه دین اسلام همواره بر روی تفکر و تعقل تأکید دارد. اسلام هر سخن نیکی را می‌پذیرد برعکس بسیاری از مکاتب و مذاهب دیگر. هنر اسلام این بوده که تمام خوبی‌ها را جدا کرده است و تمدن مسلمانان هم به همین دلیل برترین تمدن شناخته شده است.

ولایتی ادامه داد:‌ با شکل‌گیری فرهنگ ترجمه که در جهان اسلام رخ داد و یک فرهنگ بی‌نظیر بود بسیاری از اندیشه‌های ارزشمند فرهنگ‌های یونان، چین، مصر، بین‌النحرین و... در دسترس همگان قرار گرفت. اسلام با سایر تمدن‌هایی که روبه رشد بوده‌اند هرگز مبارزه نکرده و آن‌ها را نهی نکرده است. کتاب‌سوزی یک اتهام واهی است که به جهان اسلام داشته‌اند. هزاران ترجمه در جهان اسلام از سایر اندیشه‌ها صورت گرفته است و همه دانشمندان ما سعی کرده‌اند زبان‌های دیگر را نیز بیاموزند و فقط به یک زبان اکتفا نکرده‌اند. نمونه آن فارابی است که کتابی را ترجمه می‌کند که ابن سینا با یک دور خواندن آن مفهوم کتاب ارسطو را می‌فهمد.

وی خاطر نشان کرد: یکی از راه‌های انتقال مفاهیم اسلامی بحث ترجمه است و یکی دیگر از آن‌ها نوشتن کتاب و دیگری انتقال دانشمندان به سایر کشورها بود. این‌ها سه عامل انتقال دهنده فرهنگ به سایر جوامع است. در تمدن غربی آن‌ها معتقدند که هر چه هست از غرب به اسلام منتقل شده در حالی که این فرهنگ مقدمه استعمار آن‌ها بر سایر جوامع است و هرگز حرف درستی نیست. مسلمانان در شکل‌گیری فرهنگ بشری نقش زیادی داشته‌اند و شکل‌گیری فرهنگی که اکنون در جهان شاهد آن هستیم متعلق به یک قوم نیست بلکه در هر زمانی یک قومی در عرصه فرهنگ پیشتاز بوده است.

مشاور رهبری در امور بین‌الملل تأکید کرد:‌ در قرآن کریم ۸۰ جا به علم و مشتقات آن اشاره شده است در حالی که این امر در سایر کتاب‌ها وجود ندارد. اسلام انسان‌ها را به تفکر وامی‌دارد. تعداد زیادی از کسانی که کتاب‌های اسلامی را ترجمه کرده‌اند یهودی بوده‌اند و ترجمه در انتقال مفاهیم و اندیشه‌ها بسیار مهم است. رنسانس و انقلاب صنعتی براساس همین ترجمه‌هایی که از جهان اسلام صورت گرفت، اتفاق افتاد اما در طول این ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال گذشته روند ترجمه کتاب‌ها برعکس شده و بیشتر کتاب‌های غربی در جهان اسلام ترجمه می‌شود ولی با تمام این‌ها باز هم فرهنگ مسلمانان جلوتر از غربی‌ها است.

ولایتی یادآور شد: در مناظره‌های ریاست جمهوری آمریکا شاهد این بودیم که هر دو آن‌ها برای به زیر سوال بردن یکدیگر از ضدارزش‌هایی که در فرهنگ‌ها وجود دارد سخن می‌گفتند. درست است که یکسری از مسائل در جوامع ترویج پیدا کرده است اما با وجود ترویج آن‌ها باز هم ضد فرهنگ محسوب می‌شود چرا که این ضد فرهنگ‌ها با شخصیت انسان سازگار نیست. آن‌ها برای اینکه بیداری اسلامی را ریشه‌کن کنند داعش و القاعده را آورده‌اند که افرادی در آن‌ها وجود دارد که با شعار الله اکبر سر افراد و بچه‌ها را به راحتی آب خوردن می‌زنند. آن‌ها در خبرهایشان نمی‌گویند داعش بلکه می‌گویند این‌ها حکومت اسلامی هستند. اگر می‌خواهید مسلمان باشید این گونه باید رفتار کنید و این گونه آن‌ها از این طریق به اسلام ضربه می‌زنند.

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان یادآور شد: با این کار ارزشمند سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی انتقال مفاهیم و ارزش‌های اسلامی به سراسر جهان راحت‌تر و کارآمدتر خواهد بود و بنده انتخاب مجدد آقای ترکمان را برای ریاست سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تبریک می‌گویم.