جای خرید جنگنده در برنامه ششم کجاست؟

دولت در اجرای ماده 141 آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی لایحه برنامه ششم توسعه کشور را جهت بررسی به مجلس شورای اسلامی تقدیم کرده که این لایحه در مجلس با شماره 104، به ثبت رسیده است.

اما در تاریخ 4 مرداد ماه سال جاری، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در نامه‌ای به مجلس، "ویرایش جدیدی از لایحه برنامه ششم" را که در دولت تهیه شده بود تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد.

پس از دریافت ویرایش جدید این لایحه، مرکز پژوهش‌های مجلس به‌عنوان بازوی کارشناسی و تخصصی مجلس برای بررسی لوایح و طرح‌ها، کار بررسی این لایحه را آغاز کرد و نهایتاً گزارشی پیرامون نواقص و اصلاحات پیشنهادی، منتشر کرد.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در بخش هوافضای برنامه ششم توسعه کشور، یکی از نقاطی را که الزاماً باید سریع‌تر توسعه یافته و تقویت شود مدنظر قرار داده و یک بند مخصوص این حوزه برای اضافه‌شدن به لایحه برنامه ششم، پیشنهاد کرده است.

این مرکز پیشنهاد کرده که در بند 1 از ماده 34 لایحه برنامه ششم، یک بند به‌عنوان بند "ز" به ماده 34 الحاق شود. بند پیشنهادی مرکز پژوهش‌های مجلس مشتمل بر تقویت و توسعه نیروی هوایی کشور است.

این مرکز بند ذیل را برای الحاق به لایحه برنامه و نهایتاً تصویب آن در مجلس، پیشنهاد کرده است:

«ز: توسعه و تقویت ناوگان هوایی نیروهای مسلح اعم از خرید، بازسازی، ساخت و نگهداری تا سطح آمادگی مصوب و عملیاتی نمودن کلیه هواپیماها و بالگردها و تسلیحات مرتبط و ایمن‌سازی پروازها».

مرکز پژوهش‌های مجلس در بررسی‌‌های کارشناسی خود، به‌درستی و دقت، به‌خوبی دریافته که در این بخش از برنامه ششم توسعه، جای تقویت نیروی هوایی که امری الزامی است، خالی است. به‌نظر می‌رسد که در تدوین لایحه برنامه ششم به‌عنوان یک سند بالادستی و الزام‌آور، در بخش نظامی به حوزه نیروی هوایی و تقویت ناوگان هواپیماهای نظامی کشور بی‌توجهی شده است و این مرکز به‌درستی این بی‌توجهی را شناسایی کرده و پیشنهاد بسیار خوبی برای رفع این بی‌توجهی داده است.

ایران حدود یک سال است که مذاکرات برای خرید جنگنده سوخو30 را با روسیه آغاز کرده است(لینک)

جالب است بدانید که در لایحه برنامه ششم و بخش مربوط به "افزایش توان دفاعی کشور در تراز قدرت منطقه‌ای و تأمین منافع و امنیت ملی"، دولت مواردی را ذکر کرده است تا از طریق این موارد،  2 هدف مدنظر (1 ــ افزایش توان دفاعی 2 ــ تأمین امنیت ملی) محقق شود اما متأسفانه در میان این موارد، بخش بسیار مهمی مانند نیروی هوایی که امروزه در سطح جهان توجه بسیار زیادی به آن می‌شود، مغفول مانده است.

بند 1 از ماده 34 لایحه برنامه ششم، موارد ذیل را برای ارتقای توان بازدارندگی پیشنهاد داده است که مرکز پژوهش‌های مجلس به‌درستی یک بند را پیشنهاد داده که به این بخش اضافه شود:

الف) توسعه و افزایش توان تولیدی موشک

ب) توسعه و تقویت توان پدافند هوایی در سطوح مختلف بردکوتاه، متوسط و بلند

ج) توسعه و به‌روزرسانی شبکه‌های ارتباط امن با هدف استقرار کامل سیستم فرمانده و کنترل

د) هوشمند و متحرک‌سازی تمام سیستم‌های تسلیحات متناسب با تهدیدات

م) تحقیق، طراحی و تولید اقلام مورد نیاز برای مواجهه و تقابل با گروه‌های مسلح تروریستی

ن) توسعه توان دریایی از طریق تجهیز نیروهای دریای به سلاح‌های پیشرفته

ه) توسعه و تقویت توان جنگ الکترونیک

بند پیشنهادی/ «ز: توسعه و تقویت ناوگان هوایی نیروهای مسلح اعم از خرید، بازسازی، ساخت و نگهداری تا سطح آمادگی مصوب و عملیاتی نمودن کلیه هواپیماها و بالگردها و تسلیحات مرتبط و ایمن‌سازی پروازها».

آنچه مسلم است، این است که در صورت الحاق این بند پیشنهادی به لایحه برنامه ششم، قطعاً راه برای خرید هواپیماهای جنگی توسط وزارت دفاع، هموارتر شده و دولت موظف می‌شود که بودجه این خریدها را نیز تأمین کند تا هدف‌گذاری برنامه ششم به‌عنوان یک سند بالادستی مبنی بر ارتقای توان بازدارندگی کشور، محقق شود.

با این پیشنهاد به‌جا و درست که توسط بازوی کارشناسی مجلس یعنی مرکز پژوهش‌ها مطرح شده، وزارت دفاع ملزم به خرید جنگنده از کشورهای دیگر و حتی تلاش برای خرید تکنولوژی ساخت و تولید جنگنده در داخل کشور می‌شود و این یعنی یک گام بلند و رو به جلو.

باید دید که نمایندگان مجلس چگونه با الحاق این بند کلیدی به لایحه برنامه ششم، برخورد می‌کنند.