مقصد بعدی زلزله‌های اخیر ایران کجاست؟

به گزارش خبرنگار اجتماعی پارس، تعاریف بسیاری از زلزله در کتاب های مختلف جغرافیا و همچنین توسط اساتید بزرگ زمین شناسی ارائه شده است.

اما شاید ساده ترین تعریف در فرهنگ آکسفورد آمده است که زلزله « حرکات ناگهانی وشدید سطح زمین» است.

اما به صورت کلی می توان گفت، « زلزله عبارت از حرکات و ارتعاشات ناگهانی سطح زمین ناشی از شکسته شدن سنگهای پوسته زمین و رها شدن انرژی ذخیره شده در آنها است که در صورت شدت زیاد در مراکز انسانی موجب خسارتها و زیانهای فراوان می شود. »

فلات ایران یکی از مناطق زلزله خیز است و هر چند وقت یکبار زلزله باعث خرابی های بسیار می شود.

کشته شدن ۵۴۰ هزار نفر از مردم تبریز در زلزله سالهای ۱۰۴۱ تا ۱۷۸۰ میلادی

بروز زلزله در ایران بر اساس اطلاعات به دست آمده از سال ۶۴۳ میلادی به وقوع پیوسته است که در همان سالها پسلرزه ها تا ۷۰ روز ادامه دار بوده است.

در سال ۸۷۲ میلادی در زلزله سیمره نزدیک به ۲۰ هزار نفر کشته بر جای گذاشته است.

به وجود آمدن جزایر و کوه ها در اثر زلزله

نکته جالب توجه اینکه در اثر زلزله سال ۹۵۷ میلادی که در استان فارس رخ داده است، جزایر و کوه هایی از دریای فارس از زیر آب بیرون آمده اند.

زلزله از سال ۱۰۴۱ میلادی تا سال ۱۷۸۰ میلادی جان ۵۴۰ هزار نفر از ایرانیان را فقط در تبریز گرفته است که نشان می دهد شمال غرب کشورمان با سابقه وقوع زلزله در آذربایجان شرقی یکی از مناطق زلزله خیز است.

وقوع بیش از ۱۲ هزار زلزله در ایران

بر اساس اطلاعات، به طور میانگین ماهانه ۱۰۰۰ زلزله در کشورمان ثبت می شود که این آمار در سال به بیش از ۱۲ هزار زمین لرزه می رسد.

شبکه های لرزه نگاری مرکز لرزه نگاری کشوری دراسفند ماه ۱۳۹۱ تعداد بیش از ۸۲۰ زمین لرزه با بزرگی بیش از یک ریشتر (در مقیاس امواج درونی) را که در ایران و نواحی مرزی روی داده است، ثبت و تعیین محل کرده اند.

در این ماه تعداد ۹ زمین لرزه با بزرگی بیش از ۴ ریشتر در کشور توسط مرکز لرزه نگاری کشوری به ثبت رسیده است که بزرگترین آنها با بزرگی۴.۴حوالی عنبرآباد در استان کرمان و حسینیه در استان خوزستان رخ داده است.

اما این بررسی در مرداد ماه سال ۹۱ که زلزله آذربایجان شرقی به وقوع پیوست به مراتب بیشتر و بزرگتر از دیگر زمین لرزه ها بود نشان می دهد که درمرداد ماه ۱۳۹۱ تعداد بیش از ۲۰۱۰ زمین لرزه با بزرگی بیش از یک ریشتر (در مقیاس امواج درونی) در ایران و نواحی مرزی روی داده و ثبت و تعیین محل کرده اند.

در این ماه تعداد ۴۱ زمین لرزه با بزرگی بیش از ۴ ریشتر در کشور توسط مرکز لرزه نگاری کشوری به ثبت رسیده است که بزرگترین آنها با بزرگی۶.۲حوالی ورزقان در استان آذربایجان شرقی رخ داده است.

بوشهر، آذربایجان شرقی و سیستان و بلوچستان همچنان می لرزند

اما در روزهای گذشته زمین لرزه های مختلف در استان های جنوبی کشور جان بسیاری از همطنانمان را گرفته و خانه های بسیاری نیز تخریب و مجروحان قابل توجه ای بر جای گذاشته است.

شاید بزرگترین زمین لرزه حدود ۵۰ سال گذشته که در سیستان و بلوچستان رخ داد، یک هشدار و زنگ خطر برای مسئولان در جهت ایمن سازی و مقاوم سازی خانه ها و سازه هایی که از گل و خاک و سنگ ساخته شده اند، است.

اما سوال همگان این است که چرا زلزله به این بزرگی خسارات قابل توجه ای مانند زلزله بوشهر و آذربایجان شرقی بر جان نگذاشته است؟

تمام زلزله روزهای گذشته سیستان و بلوچستان حداقل در ۸۰ کیلومتری عمق زمین بوده و اثرگذاری آن بر روی سطح به مراتب کمتر شده است.

تعداد زیادی زمین لرزه در سیستان و بلوچستان در روزهای گذشته ثبت شده است که همگی آنها در عمق حداقل ۸۰ کیلیومتری سطح زمین رخ داده و بزرگی آنها هم حدود ۴ ریشتر بوده است.

ثبت حدود ۶۰ زمین لرزه در ۴۸ ساعت گذشته/ فیروزکوه در تهران هم لرزید

در ۴۸ ساعت گذشته حداقل ۶۰ زمین لرزه در کشورمان به ثبت رسیده است. یکی از هشداردهنده ترین زمین لرزه ها شاید زلزله فیروزکوه در استان تهران باشد.

تهران با وجود بافت قدیمی به نظر نمی رسد بتواند در برابر زلزله های معمولی توان ایستادگی نشان دهد که این موضوع خود نوعی هشدار برای مسئولان است.

اما با یک نگاه آماری می توان گفت در ۴۸ ساعت گذشته شهرهای کاکی و خورموج استان بوشهر ۱۴ بار لرزیده اند که بزرگترین زمین لرزه ثبت شده در این استان ۳.۴ دیشتر گزارش شده است.

هچنین در ۴۸ ساعت گذشته تسوج در آذربایجان شرقی ۳۲ بار لرزیده است که بزرگترین زمین لرزه ثبت شده در این استان ۵.۲ ریشتر گزارش شده است.

ذکر این نکته که استانهای فارس، کرمان، آذربایجان غربی، تهران، آذربایجان شرقی، بوشهر، سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، یزد، خوزستان و سمنان هم در ۴۸ ساعت گذشته ثبت وقوع زلزله را داشته اند.

به نظر می رسد وقوع زلزله در ایران همچنان ادامه دار خواهد بود و برنامه ریزی های باید به گونه ای باشد که خانه ها و سازه های مختلف در حال ساخت مقاوم در برابر زلزله و سازهای ساخته شده نیز مقاوم سازی شوند تا شاهد اتفاقات ناگواری ناشی از زمین لرزه نباشیم.

گزارش از میثم حاجی پور/