سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای امشب در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری و در آستانه سالگرد برجام در ارزیابی از این یک سال با بیان اینکه یک سال از توافق برجام می‌گذرد و تقریبا شش ماه از اجرایی شدن آن، گفت: در این شش ماهی که از اجرایی شدن برجام می‌گذرد، دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر یک مقدار گرد و غبارهای سیاسی فروکش کرده، از زوایای مختلف می‌شود برجام را بررسی کرد، اظهار داشت: یک زاویه اصلی این است که آیا طرفین به تعهدات خود براساس متن برجام پایبند بوده‌اند یا نه که از این نظر باید گفت هر دو طرف بوده‌اند. ولی آیا انجام تعهدات آنها اثر عملیاتی خود را داشته و رفع تحریم‌ها اثر خود را گذاشته است؟

عراقچی یادآور شد:در بهره‌مندی از آثار برجام لزوما طرف مقابل فقط ملاک نیست یک کارهایی را خودمان باید انجام دهیم، یک محدودیت‌هایی است که بیرون از برجام خودش را تحمیل می‌کند یکسری محدودیت‌هایی است که ناشی از تحریم‌هایی است که هنوز برداشته نشده است.

عراقچی ادامه داد: آنها تعهدات خود را انجام داده‌اند که اگر نداده بودند، نقض برجام بود و ما می‌رفتیم و در قالب کمیسیون مشترک پیگیری و برخورد می‌کردیم.

وی در پاسخ به این پرسش که کفه انجام تعهدات ما سنگین‌تر است یا آنها؟ افزود: بستگی دارد که به برجام چگونه نگاه کنیم. نگاه من به برجام فراتر از تحریم‌ها است. فکر می‌‌کنم به دلایل سیاسی و جناحی برجام و آثار آن محدود به بحث‌ها تحریم‌ها شد. اهداف این چالش هسته‌ای، به مراتب بزرگ‌تر از برداشته شدن تحریم‌ها بود. باید ببینیم آیا برجام توانسته خواسته اصلی مردم ایران را تأمین کند یا نه؟

معاون وزیر خارجه با بیان اینکه شعار اصلی مردم در 12 سال گذشته که به خاطر آن ایستادگی کردند و فشارها را تحمل کردند این بود که انرژی هسته‌ای حق مسلم ماست، عنوان کرد: مردم بر این حق تاکید داشتند و برجام در این امر موفق بوده و این حق را محقق کرده است.

وی با بیان اینکه برنامه هسته‌ای ما قبل از برجام از دید شورای امنیت یک برنامه ممنوعه بود، اظهار داشت: الان بعد از برجام یک برنامه مورد احترام جامعه بین‌الملل و شورای امنیت است. شورای امنیتی که حتی می‌گفت کشتی‌ها و هواپیما‌های ایران را بگردید که قطعه‌ای برای برنامه هسته‌ای به ایران وارد نشود و به دنبال تعطیلی فردو و ... بود، قطعنامه‌ها را لغو می‌کند و الان حتی برای ساخت نیروگاه مدرن‌تر آب سنگین به ایران کمک می‌کنند.

*دومین گزارش اجرای برجام را فردا (سه‌شنبه) به مجلس می‌دهیم

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای عنوان کرد: در گزارشی (دومین گزارش اجرای برجام) که فردا به مجلس می‌دهیم، ریز همکاری‌های بین‌المللی هسته‌ای که تاکنون صورت گرفته را می‌آوریم. از این نظر کفه ترازو کاملا به نفع مردم ایران است. آنها هستند که قطعنامه‌های خود را لغو کرده‌اند و ما حق هسته‌ای خود را تثبیت کرده‌ایم.

 معاون وزیر خارجه ادامه داد: برجام قرار بود موانع تحریمی را از سر راه اقتصاد ایران بردارد که این موانع برداشته شده، اما واقعیت این است که موانعی دیگری بر سر راه وجود دارد مانند تحریم‌های اولیه آمریکا، FATF و قوانین مربوط به پولشویی، زمان‌بر بودن . ما در این مدت مشتری‌های خود در بازار نفت را از دست داده‌ایم، اما در 6 ماه توانستیم فروش نفت را از یک میلیون بشکه به دو میلیون بشکه برسانیم.

عراقچی گفت: باید بپذیریم که خیلی از مسائل زمان‌بر است، مانند جنگ تحمیلی که بازسازی مناطق جنگ زده ماه‌ها و سال‌ها طول کشید و برخی از مکان‌ها هنوز هم بازسازی نشده است.

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در پاسخ به سؤال مجری برنامه درباره اینکه برخی از تحریم‌ها کماکان باقی مانده است، خاطرنشان کرد: مشکل وجود دارد. از اول هم قرار نبود تحریم‌های غیر هسته‌ای لغو بشود و حتی در سند ژنو هم نوشته شده تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای. چون ما در مورد هسته‌ای مذاکره می‌کردیم.

وی پرسید: مگر ما در فعالیت‌های موشکی خود تغییری داده‌ایم که انتظار داشته باشیم تحریم‌ها‌ی مرتبط با موشکی برداشته شود؟ و یا در خصوص تحریم‌های مرتبط با روابط دوجانبه مگر ما در روابط خود با آمریکا و سیاست‌های خود تغییری داده‌ایم که انتظار برداشته شدن تحریم‌های یکجانبه را داشته باشیم و ...

*تحریم دلار جزو تحریم‌های اولیه آمریکا/در مذاکرات مطرح کردیم آنها زیر بار نرفتند

مجری درباره ممنوعیت معاملات دلاری با ایران سؤال کرد که عراقچی با بیان اینکه تحریم دلار و استفاده از سیستم مالی آمریکا جزو تحریم‌های اولیه آمریکا است که از قبل گذاشته بودند، اظهار داشت: فکر می‌کنم سال 95 این تحریم اولیه را که به خاطر مسائل غیرهسته‌ای گذاشته بودند، تعلیق کردند و در سال 2008 که بحث‌ هسته‌ای اوج گرفت، آن تعلیق را دوباره برداشتند. اصل قانون تحریم دلار یک تحریم اولیه است.

*همیشه دنبال آزاد کردن خودمان از دلار بودیم، الان شاکی هستیم!

معاون وزیر خارجه عنوان کرد: برای من جالب است ما که همیشه به دنبال آزاد کردن خودمان از دلار بودیم و سیاست فروش نفت به ارز‌های غیر دلار را شروع کردیم، به ژاپن به ین و ...؛ الان شاکی هستیم که چرا از سیستم دلار نمی‌توانیم استفاده کنیم. این خواست خود ما بوده است. ما در طول مذاکرات این بحث را مطرح کردیم و آمریکایی‌ها زیر بار نرفتند و قبول نکردند که این تحریم را بردارند.

وی ادامه داد: در طول مذاکرات دوستان بانک مرکزی می‌گفتند تحریم دلار تحریم مهمی است. آمریکایی‌ها در مذاکرات قبول نکردند این تحریم را بردارند و استدلالشان این بود که تحریم اولیه است و اگر می‌خواستیم درباره آن مذاکره کنیم، آنها توقع داشتند امتیازهای دیگری در جاهای دیگری بدهیم که خط قرمز ما بود و به این دلیل که اقتصاد ما مایل بوده همیشه خود را از دلار جدا کند و به دلیل مهمتری که عرض می‌کنم خودمان طالب نبودیم از سیستم دلار استفاده کنیم.

*شکایت‌های جدیدی که علیه آمریکا در راه است

عراقچی درباره دلیل سوم گفت: دادگاه‌های آمریکا احکامی را علیه ایران به خاطر مشارکت در تروریسم و ... مطرح کردند. حدود 90 میلیارد دلار دادگاه‌های آمریکا علیه ایران احکام قضایی صادر کردند و متقابلا دادگاه‌های ما علیه دولت آمریکا احکام قضایی صادر کردند که تا الان حدود 50 میلیارد دلار شده که شکایت‌های جدیدی در راه است که فکر می‌کنم تا بالای 100 میلیارد دلار به احکام قضایی علیه آمریکا برسیم.

وی اضافه کرد: یعنی اگر هر جایی بتوانند مبالغی متعلق به ایران را در دست بگیرند مصادره می‌کنند که نمونه اخیر آن 2 میلیارد دلار بود.

*الان بیش از 10 بانک منابع یورویی ما را جا‌به‌جا می‌کنند

معاون وزیر خارجه در خصوص اینکه چقدر از معاملات ما به دلار است و چه مقدار به ارز‌های دیگر؟ خاطرنشان کرد: ما الان مبالغ زیادی را به عنوان ارزها و پول‌های متعلق به ایران در کشورهای مختلف داریم، مبالغی که در اثر تحریم‌ها فریز و مسدود شد و الان آزاد شده و الان مدیریت منابع ارزی ما در دست بانک مرکزی به طور کامل وجود دارد.

وی با بیان اینکه نمی‌توانیم مبادلات دلاری انجام بدهیم، اظهار داشت: اما مبادلات با دیگر ارزها صورت می‌گیرد و بانک مرکزی الان در مدیریت منابع ارزی خود در خارج از کشور هیچ مشکلی ندارد. در حال حاضر تخصیص ارز به متقاضیان ارز توسط بانک مرکزی به روز رسیده و قبل از برجام تا 4 ماه در نوبت بودند. الان اگر یک وارد کننده به بانک مرکزی برود و درخواست و اسناد مثبت بدهد و معادل ریالی ارز را به بانک مرکزی واریز کند> بانک مرکزی در همان روز ارز را به حسابش وارد می‌کند، اما قبل از برجام این کار 4 ماه طول می‌کشید. الان بیش از 10 بانک منابع یورویی ما را جا‌به‌جا می‌کنند.

* طلب‌هایی که از کشورهای مختلف داریم که مقدار زیادی وصول شده

عراقچی در ادامه و در پاسخ به سؤالی در خصوص عدم دسترسی به منابع پولی در خارج از کشور نیز عنوان کرد: منابع ارزی الان قابل مدیریت است و پول‌های مسدود شده ما همه آزاد شده و تخصیص ارز به روز شده است. اما یک سری طلب‌هایی از کشورهای مختلف داریم که مقدار زیادی وصول شده و مقداری هم در دست مذاکره است.آنهایی که در دست مذاکره است به برجام ربطی ندارد به روابط ما با آن کشور بر می‌گردد.

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام اضافه کرد: از شرکت نفتی اینوک امارات 5 میلیارد دلار طلبکار بودیم که بعد از برجام دریافت و به حساب‌های بانک مرکزی منتقل شد و قابل دسترسی است. حدود 2 میلیارد دلار از شل طلبکار بودیم که پرداخت شده و در دست بانک مرکزی و قابل دسترسی است.

عراقچی ادامه داد: حدود 6 میلیارد یورو از هند بابت فروش نفت طلب داشتیم که قرار شد در پروسه سه ماهه این پول پرداخت شود و در سفر نخست‌وزیر هند به ایران در این خصوص توافق شد. قرار ما با هندی‌ها این است که ماهی 2 میلیارد یورو به ایران پرداخت کنند. براساس آخرین اطلاعم حدود 4 میلیارد یورو مانده که قرار است طی ماه‌های آینده پرداخت شود.

معاون وزیر خارجه افزود: حدود 800 میلیون یورو از شرکت‌های نفتی یونان طلبکار بودیم که در مذاکرات بانک مرکزی با یونانی‌ها تسویه شد و قرار شد ماهی صد میلیون یورو پرداخت کنند که قسط اول را پرداخت کرده‌اند و بقیه را هم می‌دهند. مبالغی در کشورهای دیگر داریم که اجازه دهید اسم نبرم.

*مقدار قابل توجه ارز ایران در عمان/یک سوم ذخایر ارزی عمان متعلق به ایران

وی با بیان اینکه در عمان مقدار قابل توجهی ارز داریم، کمتر از هندی‌ها، گفت: در دوران تحریم چون نمی‌توانستیم به جای دیگری منتقل کنیم، عمان همکاری کرد و ما مقدار زیادی از پول را به آنجا بردیم و از عمان به داخل یا جاهایی که می‌خواستیم خرج کنیم بردیم و یک مقداری ماند با وضعیت برجام و آزاد شدن پول‌های ما. دولت عمان در پرداخت این مبلغ مقداری مشکل دارد.

معاون وزیر خارجه افزود: ‌16 میلیارد دلار ذخایر ارزی عمان است که تقریبا یک سوم آن متعلق به ما است و اگر بخواهد بدهد ممکن است دچار مشکل اقتصادی شود.

عراقچی اضافه کرد: این‌ها ربطی به برجام ندارد و ما باید بنشینیم و مانند هند و یونان مذاکره کنیم تا به نحوی این پول‌ها را از کشورهای دوست خود بگیریم که آنها دچار مشکل نشوند.

* پیام‌های متناقض آمریکایی‌ها به کشورهای مختلف

 معاون وزیر خارجه ادامه داد: آمریکایی‌ها بعد از برجام راه افتادند و در کشورهای مختلف توضیح دادند که برجام چیست و چطور می‌توانند با ایران کار کنند، حرف کشورهای مختلف این بود که ما از آمریکایی‌ها پیام‌های متناقض می‌گیریم.

عراقچی با بیان اینکه آمریکایی‌ها در حفظ تحریم‌های اولیه خود جدی هستند، عنوان کرد: این ماهیت آمریکاست. جمهوری اسلامی ایران، جمهوری اسلامی ایران است و آمریکا؛ آمریکاست و تا زمانی مذاکره‌ای در خصوص رابطه دوجانبه نداریم، این تحریم‌ها سر جایش است. خزانه‌داری آمریکا می‌گوید این تحریم‌ها باقی است و مراقب باشید با این تحریم‌ها درگیر نشوید، این تحریم‌ها خارج از برجام است، اما تاثیر خود را می‌گذارد.

وی گفت: ما به آمریکا‌یی‌ها می‌گوییم که درست است تحریم‌های اولیه ربطی به برجام ندارد، ولی شما نباید پیام‌هایی را به کشورها بدهید که آنها از ارتباط با ایران بترسند. این با روح برجام متناقض است.

* 200 تا 300 فرد حقیقی و حقوقی در لیست تحریم‌ها کماکان مانده‌اند

معاون وزیر خارجه اضافه کرد: یکی از مشکلاتی که وجود دارد افرادی هستند که در لیست تحریم‌ها باقی مانده‌اند که حدود 200 تا 300 فرد حقیقی و حقوقی می‌شود.

وی همچنین گفت: آمریکایی‌ها به همه بنگاه‌های اقتصادی گفته‌اند که باید قبل از معامله مطمئن شوید که فردی که با آن معامله می‌کنید در این لیست نیست و بحث پولشویی و مقابله با منابع مالی تروریسم هم به آن اضافه شده است. باید بانکی که می‌خواهد پول را منتقل کند مطمئن شود پول از کجا آمده و به کجا و به چه کسی می‌خواهد منتقل شود.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای عنوان کرد: FATF گروهی از کشورها هستند که نهادی را تشکیل داده‌اند که با پولشویی و حمایت از تروریسم مبارزه کنند، همه کشورهای دنیا به مرور به این قوانین پیوسته‌اند و برای جلوگیری از پولشویی از همه کشورها خواسته‌اند که به قوانین FATF پایبند باشند.

وی در توضیح بیشتر گفت: حدود 5 - 6 سال پیش دولت ایران هم تصمیم گرفت، قوانین مربوطه را تصویب کند. قانون مبارزه با پولشویی و قانون مبارزه با منابع مالی تروریسم در دولت قبل به مجلس ارائه و قبل از دولت جدید قانون مبارزه با پولشویی تصویب شد و قانون مبارزه با منابع مالی تروریسم هم دو سه بار بین مجلس و شورای نگهبان رفت و آمد کرد تا بالاخره اسفند سال گذشته توسط شورای نگهبان تایید و توسط مجلس تصویب شد.

معاون وزیر خارجه اضافه کرد: متاسفانه به دلایل سیاسی از نظر FATF ایران و کره شمالی در ته لیست سیاه به عنوان کشورهای غیر همکار آمده بودند و به همه کشورها گفته شده بود با این دو کشور نمی‌توانید همکاری کنید و بانک‌های خارجی حق همکاری با ما را نداشتند و ربطی به تحریم‌های هسته‌ای و غیرهسته‌ای هم نداشتند.

عراقچی افزود: FATF در آخرین جلسه خود ما را از ته لیست یک پله بالاتر آورد و به عنوان کشور غیرهمکار نیست و ما کشور همکار با احتیاط کامل هستیم.

وی با بیان اینکه ما در تعریف تروریسم در مورد برخی از گروه‌ها مانند داعش و النصره با غربی‌ها مشترک هستیم، افزود: ما داعیه مقابله با این گروه‌ها هستیم. برخی از کشورها با خرید نفت داعش منابع مالی آنها را تامین می‌کنند.

معاون وزیر خارجه ادامه داد: در قانونی که مجلس در خصوص مبارزه با منابع مالی تروریسم تصویب کرده، تبصره‌ای وجود دارد که ما برخی از گروه‌ها جزو گروه‌های تروریستی نمی‌دانیم و آنچه که وزیر اقتصاد FATF بیان کرده و نامه‌ای که به آنها داده، عنوان شده که همکاری با FATF طبق قانون اساسی کشور است.

*حزب‌الله را قربانی هیچ چیز نمی‌کنیم چه برسد به قوانین FATF

وی با بیان اینکه مذاکرات با FATF تا 18 ماه دیگر ادامه خواهد داشت که در زمینه گروه‌های تروریستی و مقابله با آنها به تفاهم برسیم، عنوان کرد: امنیت و منافع ملی خود را قربانی هیچ چیزی نخواهیم کرد. اولویت‌ها و خط و قرمز‌های ما مشخص است و ما با کسی تعارف و شوخی نداریم، حزب‌الله را قربانی هیچ چیز نمی‌کنیم چه برسد به قوانین FATF که ارزشی در این زمینه ندارد.

وی افزود: البته فکر می‌کنیم می‌شود مدیریت کرد. خیلی از کشورهای دیگر هم سر تعریف تروریسم با FATF مشکل دارند و تنها ما نیستیم. این را مشکل حادی نمی‌بینیم، اگر مشکلی هم باشد اولویت‌های جمهوری اسلامی ایران در خصوص حمایت از محور مقاومت تغییرناپذیر است.

عراقچی گفت: لزوما هر کاری از طریق سیستم بانکی صورت نمی‌گیرد و ما در سال‌های قبل مثلا اگر برای آقای ایکس پولی ارسال می‌کردیم فکر می‌کردید به صورت بانکی بوده است. برخی افراد در لیست تحریم شورای امنیت هستند و همه کشورها ملزم به رعایت هستند. ما هیچگاه به این لیست‌ها مقید نبودیم، ولی دلیلی نمی‌شود که بانک‌های خودمان را به دست خودمان گیر بیندازیم. وقتی راه‌های دیگری هم برای ارسال پول وجود دارد،‌دلیلی برای این کار وجود ندارد.

* گام‌های اولیه تشکیل کمیته تولید سوخت برداشته شده/جلسه بعدی کمیسیون مشترک 30 تیر در وین

معاون وزیر خارجه درباره تشکیل کمیته فنی تولید سوخت در داخل نیز گفت: تشکیل کمیته تولید سوخت در داخل ایران بین ایران و 1+5 است و قدم‌های اولیه آن برداشته شده، ولی اولویت فوری ما نبوده است. 2 هفته پیش اولین جلسه کارشناسی آن را در وین داشتیم و قرار شده ترتیبات کاری برای آن نوشته شود و در جلسه بعدی کمیسیون مشترک که 30 تیر ماه است که به وین خواهیم رفت ترتیبات اجرای تصویب و کار آغاز شود.

* فروش و انتقال 32 تن آب سنگین به آمریکا و دریافت مبلغ آن

وی درباره اینکه شنیده می‌شود 68 تن آب سنگین به عمان فرستاده شده، گفت: این تصمیمی است که سازمان انرژی اتمی گرفته است.

عراقچی با بیان اینکه 130 تن آب سنگین را به عنوان ذخیره طبق برجام نگه می‌داریم، افزود: تولید کارخانه آب سنگین به سالی 25 تن رسیده و ذخیره آب سنگین در عمان تصمیم سازمان انرژی اتمی بوده است. ما در برجام نیاز راکتور اراک که حدود 80 تا 90 تن بود، احتیاطا تا 130 تن در نظر گرفتیم و در داخل کشور این مقدار را الان داریم و بقیه را برای فروش عرضه می‌کنیم. فکر می‌کنم برای مذاکرات فروش، مقدار بیشتری را به انبارهای عمان فرستادن.

عراقچی گفت: 32 تن آب سنگین به آمریکا فروختند و پولش را دریافت کردند و آب سنگین را تحویل دادند. حدود 40 تن را با روسیه در حال مذاکره هستیم و کشورهای دیگری آماده خرید هستند که مذاکره با آنها در حال انجام است. سالی 25 تن آب سنگین تولید می‌شود و ما الان نیاز فوری به آب سنگین نداریم، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای برجام این بود که ما الان به عنوان فروشنده آب سنگین از سوی آمریکایی که تولید آب سنگین توسط ایران را قبول نداشت، شناخته می‌شویم.

وی گفت: انتقال آب سنگین به عمان تصمیمی تجاری بوده که سازمان انرژی اتمی گرفته است.

*روزی که بوی توطئه به مشام ما نرسد، باید شک کنیم

معاون وزیر خارجه درباره اظهارات اخیر علی‌اکبر صالحی درباره توطئه علیه ایران و پخت و پزها عنوان کرد: اینکه ما همیشه باید مراقب باشیم که توطئه‌ای صورت نگیرد، یک اصل پذیرفته شده است. باید همیشه هوشیار باشیم، توطئه دشمنان توهم نیست واقعیت هست. روزی که بوی توطئه به مشام ما نرسد، باید شک کنیم.

عراقچی ادامه داد: ما در طول سالیان گذشته در چند موضوع با آمریکا و غربی‌ها سرشاخ بودیم، بحث هسته‌ای، موشکی، حمایت از محور مقاومت و حقوق بشر که همواره این دغدغه‌ها وجود داشته است.

وی افزود: در جریان بحران هسته‌ای کار بسیار خطرناک آمریکایی‌ها گره زدن بحث موشکی و هسته‌ای ایران به یکدیگر بود و در قطعنامه 1929 تحت فصل هفت تصمیم گرفت که ایران نباید فعالیتی در خصوص موشک‌های بالستیک انجام دهد.

* گره خوردگی موشکی و هسته‌ای را دوباره جدا کردیم

معاون وزیر خارجه اضافه کرد: یکی از دستاوردهای ما در برجام و مذاکرات هسته‌ای این بود که با هر مشقتی که بود گره خوردگی موشکی و هسته‌ای را دوباره جدا کردیم و بحث موشکی کاملا از برجام جدا شد. این کار خیلی انرژی برد.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای عنوان کرد: بعد از تست موشک عماد هم آمریکا و اروپا اعلام کردند که برجام با این آزمایش نقض نشده است، اما درگیری ما در بحث موشکی با غرب کماکان ادامه دارد. بحث موشکی در قطعنامه شورای امنیت زمین تا آسمان فرق کرد و در قطعنامه جدید الزام آور نیست، در صورتی که قبلا تحت فصل هفت و الزام‌آور بود.

وی افزود: آمریکایی‌ها اول گفتند با آزمایش موشک عماد برجام نقض نشده، اما قطعنامه نقض شده، اما بعدا گفتند که با قطعنامه ناسازگار است. در بحث موشکی خیلی آنها را به عقب راندیم. ما باید همیشه توقع داشته باشیم هر جا فرصت کنند در بحث موشکی سعی می‌کنند بیایند جلو و ما باید آنها را عقب برانیم.

وی درباره اظهارات اخیر بان کی‌مون در بحث موشکی خاطرنشان کرد: از بان‌کی‌مون دبیرکل سازمان ملل خواسته شده که درباره قطعنامه 2231 هر 6 ماه یکبار گزارشی را به شورای امنیت بدهد و او پیش نویسی را در اختیار اعضای دائم شورای امنیت قرار داده و ما به نوعی به این پیش‌نویس دسترسی پیدا کردیم که بسیار نامنصفانه و نامتوازن است.

*تلفن تند ظریف به بان‌کی‌مون/ به شدت برخورد می‌کنیم

معاون وزیر خارجه عنوان کرد: آقای ظریف تلفن بسیار تندی را روز عید فطر به بان کی مون در این خصوص زد. فردای آن روز یان الیاسون به سفیر ما در سازمان ملل گفته بود تلفن طوفانی آقای ظریف. وزیر خارجه در این تلفن خطاب به بان کی مون گفت که گزارشت باید متوازن باشد. بان کی مون گفته این تست‌های موشکی با روحیه سازنده حاکم بر امضای توافق هسته‌ای ناسازگار است.

عراقچی با بیان اینکه ما با ایشان برخورد کردیم، ادامه داد: امیدواریم بان کی مون گزارش خود را تصحیح کند و گزارشی متوازن بدهد. بان کی مون و دبیرخانه سازمان ملل نقشی در برجام نداشته و حق ندارد با گزارش‌های یک طرفه خود به اجرای برجام صدمه بزند. به اعتقاد ما فشار آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها بر او موثر بوده است.

وی تصریح کرد: برنامه موشکی ما نقض قطعنامه نیست و به شدت با هر حرکتی که بخواهد برای برنامه موشکی ما چالش سیاسی، حقوقی و فنی ایجاد کند، مقابله می‌کنیم.

* تا زمانی آمریکا، آمریکا هست این شیطنت‌ها و بدجنسی‌ها هست

معاون وزیر خارجه همچنین در بخش دیگری از این گفت‌وگو در خصوص قانون صدور ویزای آمریکا برای کسانی که به ایران سفر می‌کنند نیز عنوان کرد: نگرانی اصلی ما در خصوص قانون ویزا این بود که کسانی که به دنبال همکاری اقتصادی با ایران هستند به دلیل این قانون، از سفر به ایران منصرف بشوند و در لغو تحریم‌ها ایجاد مشکل کند که دولت آمریکا این قسمت را اصلاح کرد. یعنی اگر کسی برای همکاری اقتصادی به ایران بیاید مشمول این قانون نمی‌شود.

عراقچی اضافه کرد: دو قسمت مهم دیگر این قانون افرادی هستند که برای فعالیت علمی به ایران می‌آیند و قسمتی هم گردشگران که ما هنوز به دنبال این هستیم که دولت آمریکا این را نیز اصلاح کند. قسمت مربوط به برجام را آمریکایی‌ها برطرف کردند که می‌شد آن را تلقی به نقض کرد.

وی همچنین افزود: ما آمار دقیق نداریم که چه تعداد از دانشمندان به دلیل این قانون از سفر به ایران منصرف شده‌اند.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای عنوان کرد: باید فرض را بر این بگذاریم که کماکان با دشمنی طرف هستیم که از هر فرصتی استفاده می‌کند و تا زمانی که جمهوری اسلامی ایران جمهوری اسلامی ایران است و آمریکا، آمریکا این شیطنت‌ها، بدجنسی‌ها وجود دارد و آمریکا از هر فرصتی برای دشمنی استفاده می‌کند و با برجام دشمنی آمریکا با ایران به پایان نرسیده است.

* کامل شدن چرخه اداری کانال خرید

عراقچی درباره کانال خرید چند منظوره نیز افزود: کانال خرید، یکی از ارکان جدی برجام است و همه تجهیزات دارای کارکرد دو منظوره قبل از برجام خریدش ممنوع بود و بعد از برجام ممنوعیت رفع شد ولی باید از این کانال خرید بگذرد. آیین‌نامه‌ها و فرم‌های مربوط به این کانال خرید نوشته شده و بعد از تایید دولت ایران این خرید‌ها به کانال خرید می‌رود و طبق آخرین آمار تا الان دو مورد گواهی بهره‌برداری صادر شده و درخواست‌ها برای خرید آغاز شده است و چرخه اداری آن کامل شده است.

* پیگیر بدعهدی‌ها هستیم

عراقچی درباره بدعهدی‌های آمریکا و اظهارات ولایتی نیز ادامه داد: به طور مرتب در جریان کمیسیون مشترک، جلسات کارشناسی و ملاقات‌هایی که بین ظریف و کری و در جریان تماس‌ها و ایمیل‌ها و در جریان ملاقات‌هایی که سفرای ما در پایتخت‌های اروپایی و سازمان ملل انجام می‌دهند، به طور مرتب پیگیری می‌کنیم که کارهایی که باید آمریکایی‌ها انجام دهند و اموری که باید تسهیل کنند، به وظایف خود عمل کنند.

معاون وزیر خارجه اضافه کرد: مشکل ما با آمریکا این است که تعهدات برجامی را انجام داده‌اند، اما محدودیت‌های غیر برجامی و فضاسازی‌هایی وجود دارد که تاثیر می‌گذارد و آمریکایی‌ها کارهایی که باید انجام دهند برای جلوگیری از این تاثیرات انجام نداده‌اند.

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام درباره الزامات 9 گانه مقام معظم رهبری برای اجرای برجام نیز گفت: الزامات رهبری دو دسته بودند، دسته‌ای که باید اجرا می‌شدند تا برجام اجرایی شود که آنها همه انجام شده وگرنه برجام به مرحله اجرایی شدن نمی‌رسید.

وی گفت: مثلا انتقال سوخت به خارج از کشور بعد از بسته شدن پی‌ام‌دی باشد و .. که انجام شد.

عراقچی افزود: برخی مربوط به حین اجرای برجام می‌شود که آنها نیز مدنظر است، یکی از الزامات ایشان این است که هر تحریم جدید از سوی آمریکا اعمال شود ولو غیرهسته‌ای باشد از نظر ما نقض برجام است. مواردی اگر باشد ما به عنوان وزارت خارجه به هیأت نظارت بر برجام گزارش می‌دهیم. این هیأت تصمیم می‌گیرد که نقض هست یا نه و آیا نقض فاحش است یا نه. ما به عنوان وزارت خارجه و ستاد نظارت بر برجام ما دقیقا رصد می‌کنیم و گزارش می‌دهیم. تصمیم‌گیری با هیأت نظارت است.

معاون وزیر خارجه افزود: در طول 6 ماه گذشته تنها موردی داشتیم که بعد از تست موشکی ما آمریکا چند نفری را به لیست تحریم‌ها اضافه کردند و این بحث همواره وجود داشته که آیا اضافه کردن اسامی به لیست آیا تحریم جدید است یا باید موضوع جدیدی باشد.

وی درباره راکتور اراک نیز خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری فرموده بودند شروع عملیات در اراک، خارج کردن مخزن، بعد از قرارداد قطعی و مطمئن باید صورت گیرد که مشخص نکرده بودند قرارداد قطعی با چه کسی. ما در خدمت ایشان گزارش کردیم که اگر قرارداد قطعی وجود داشته باشد، باید با یک شرکت داخلی باشد چون شرکت خارجی ممکن است قراردادش را لغو کند.

عراقچی گفت: آقای صالحی در آن زمان اطمینان دادند سازمان انرژی اتمی و شرکت‌های تابعه این تکنولوژی و توانایی را دارند که اراک را بدون کمک و همکاری غربی‌ها بسازند و آن قرارداد با آن شرکت ایرانی بسته شد.