جعل تاریخ؛ دستورکار جدید رسانه‌های بیگانه

نخستین بار شبکه «من و تو» بود که با مستند «آسوده بخواب کوروش» سراغ بخشی از تاریخ معاصر ایران رفت. روایت این شبکه ماهواره‌ای با برخی تصاویر بکر از آرشیو تصاویر قبل از انقلاب و مصاحبه با برخی دست‌اندرکاران این جشن‌ها همراه شد؛ روایتی که البته برای آن دسته از مخاطبان ایرانی که آشنایی چندانی با تاریخ معاصر نداشتند، جذاب آمد و هنوز هم بعد از چند سال، لینک دانلود این مستند در اینترنت و شبکه‌های مجازی دست به دست می‌شود؛ روایتی که می‌کوشید دامن سلسله سلطنتی را از برخی اتهاماتی که متوجه آن بود مبری کند.

این اما همه ماجرا نبود. از مدتی پیش از پخش رسمی این مستند، زمزمه‌هایی بین اهالی فرهنگ و رسانه دهان به دهان می‌شد که کمی عجیب می‌نمود. گزاره‌ای که البته آن سال‌ها به چشم توهم توطئه به آن نگاه می‌شد اما حالا بعد از چند سال می‌شود عمق فاجعه را لمس کرد؛ «انگلیسی‌ها افتاده‌اند پی جمع کردن سند و مدرک و آرشیو از همه آنچه مربوط به ایران پیش و بعد از انقلاب می‌شود!». «آسوده بخواب کوروش» که پخش شد تا مدتی بعد از آن، این حرف‌ها و اطلاعات در جمع‌های 2 و سه و چند نفره دهان به دهان چرخید و بعد فروکش کرد. «من و تو» سراغ «رضاخان» که رفت و مستندش را که پخش کرد، دوباره این حرف و حدیث‌ها نضج گرفت. این بار صحبت‌ها اما جدی‌تر بود.

یارگیری از میان محققان و پژوهشگران جوان

 عمومی کردن آن روایت از تاریخ معاصر ایران که هم‌راستا با اهداف و هندسه فکری و معرفتی بیگانه است در دستور کار جدی مجامع فرهنگی، رسانه‌ای و حتی آکادمیک غربی و به‌ویژه انگلیس قرار گرفته است. مقطع اصلی هدف‌گذاری‌شده در این پروژه، تاریخ معاصر ایران از 25 سال قبل از انقلاب اسلامی تا به امروز و حوادث 39 ساله بعد از انقلاب است. هرچند جوشش و نبض این پروژه چند سالی است که در رسانه‌هایی مانند «بی‌بی‌سی فارسی» و «من و تو» شروع به تپیدن کرده است اما نباید از یاد برد که تولید چنین مستندها و برنامه‌هایی نیازمند پژوهش‌های تاریخی است؛ اتفاقی که از قضا در چند سال افتاده است.

مطابق اطلاعات به دست آمده خبرنگار صبح‌نو، تعدادی از محققان و پژوهشگران حوزه تاریخ معاصر که در دو دهه اخیر در داخل کشور مشغول فعالیت بوده و آثاری را منتشر کرده‌اند توسط برخی مجامع و محافل آکادمیک غربی، دعوت به همکاری شده‌اند. ارائه بورسیه تحصیلی و کرسی پژوهشی از پیشنهادهایی است که به این دسته از محققان و پژوهشگران شده است. به یکی از این افراد گفته شده است همین پروژه‌ها و کارهایی که در داخل ایران انجام می‌دهید را آنجا انجام دهید. این موضوع جدای از شروع برخی افراد و مهره‌های خارج از کشور برای تاریخ‌نگاری تاریخ معاصر ایران و چهره‌های برجسته جمهوری اسلامی توسط بعضی افراد مساله‌دار در لندن و پاریس استارت خورده است.

پهن کردن تور برای عکاسان و تصویربرداران

علاوه بر این تحرکات آکادمیک، اقدامات و پیگیری‌های اسنادی و آرشیوی نیز از جانب این شبکه‌ها در داخل کشور محل توجه است.

برخی عکاسان و تصویربردارانی که از سال‌های قبل از انقلاب و بعد از آن تصاویر باارزش تاریخی ثبت کرده و در آرشیو خود نگهداری می‌کنند، از تیررس توجه و تور فرهنگی و رسانه‌ای این شبکه‌ها در امان نمانده و مورد مراجعه آنها قرار گرفته‌اند. این افراد با درخواست‌های کلان مالی مواجه و تحت فشار قرار گرفته‌اند تا حاصل بخشی از عمر حرفه‌ای خود را به بیگانگان بفروشند.

سرخط این جریان‌ها به قدری قدرت گرفته است که حتی آرشیو صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران از این دستبرد و شبیخون تاریخی و فرهنگی نیز در امان نمانده است. آقای محمد تاجیک، رییس سابق شبکه مستند هم چندی قبل اشاره‌ای به این موضوع کرده بود. طبق ادعای تاجیک، مدیرکل اسبق آرشیو سازمان و 2 تن از کارشناسان مجموعه کارشناسان واحد مذکور به اتهام خروج مدارک آرشیوی از سازمان بازداشت و حتی 2 نفر از آنها به حبس نیز محکوم شدند.

جنگی برای تصرف اذهان

جنگ روایت‌ها و تصرف اذهان آغاز شده است. اکنون و در آستانه چهل‌ساله شدن انقلاب اسلامی، نسلی در هرم جمعیتی ایران پدیدار شده است که سال‌های انقلاب، جنگ و دهه 70 را به چشم ندیده است. مفهوم جشن‌های 2500 ساله، انقلاب، پهلوی، امام(رحمه‌الله‌علیه)، کارتر، جنگ و قطعنامه از دریچه دید او در روایت‌هایی معنادار می‌شوند که سایران از آن بیان می‌کنند. اینجاست که تاریخ و تاریخ‌نگاری اهمیت مضاعف پیدا می‌کند و دقیقاً همین‌جاست که جنگ اذهان آغاز می‌شود. اینجا روایت‌ها هستند که می‌گویند جشن‌های 2500 ساله شاهنشاهی چه بود و امام خمینی(رحمه‌الله‌علیه) با آمریکایی‌هایی ارتباط داشت یا نه؟ قرائن و شواهد می‌گویند بیگانه بعد از جبهه‌های نظامی، فرهنگی و اقتصادی حالا در حال باز کردن جبهه جدیدی علیه جمهوری اسلامی است. 

جبهه‌ای که این بار نه غیرمستقیم با واسطه که مستقیم و بی‌واسطه، اذهان و افکار را هدف قرار داده است. جبهه‌ای که قرار است با واژه‌هایی که شاید خیلی‌هایشان با دایرگان واژگانی جمهوری اسلامی اشتراک لفظی نیز دارند، روح جمهوری اسلامی را استحاله کند. باید روی لباس رزم نظامی و فرهنگی و اقتصادی، حالا لباس رزم تاریخی و روایی نیز پوشید.

گری سیک: گزارش بی‌بی‌سی گزینشی است

ادعای بی‌بی‌سی درباره پیام‌های مبادله شده بین امام خمینی(رحمه‌الله‌علیه) و دولت کارتر در ماه‌های منتهی به پیروزی انقلاب از جانب گری‌سیک نیز تکذیب شد. بی‌بی‌سی مدعی شده بود که امام(رحمه‌الله‌علیه) به کارتر پیام داده بود که با منافع آمریکایی‌ها در ایران مشکلی ندارد و بعد از استقرار دولت نیز روابط آنها با آمریکا حسنه خواهد بود. حالا گری سیک که در آن زمان در جریان این پیام‌ها بوده است به مهر گفته هیچ‌کس در دولت آمریکا از اظهارات آیت‌الله خمینی در این تماس‌ها این برداشت را نکرد که وی خواستار ادامه رابطه نزدیک با ایالات متحده بوده یا انتظار ادامه روابط نزدیک با آمریکا را داشته باشد. سیک این را هم گفته است که گزارش بی‌بی‌سی نه‌فقط گزینشی است بلکه دارای خطاهایی است که مبتنی بر واقعیت نیست.