مشخصات فنی جنگنده‌ای که در سوریه سقوط کرد

جنگنده سوخو 22 که نام صادراتی سوخو-17 به حساب می‌آید ( در NATO به نام Fitter ) یک جنگنده تهاجمی روسی است که از ارتقا جنگنده سوخو 7 به وجود آمده است. این جنگنده از دوران خدمت طولانی در شوروی سابق و همچنین روسیه برخوردار است و تعداد زیادی از آن به کشورهای بلوک شرق و خاورمیانه صادر شده است.

در طراحی Su-17 سعی بر این شده بود که قابلیت‏های جنگنده بمب افکن Su-7 بهبود یابد. اگرچه Su-7 دارای خصوصیات مثبتی بود که از جملهء آنها می‏توان به بدنهء بسیار مستحکم و قابلیت هدایت عالی در سرعتهای کم اشاره کرد. ولی بالهای متمایل به عقب (Swept Wing) عاملی فلج کننده به شمار می‏رفتند و باعث افزایش شدید مسافت مورد نیاز جهت برخاست می‎شدند، ضمن اینکه هنگام فرود نیز، یک باند فرود طولانی مورد نیاز داشتند.

بال‌های این جنگنده در سطحی میانی-تحتانی (پایین‌تر از وسط) به بدنه متصل، به عقب برگشته و متحرک هستند. دارای یک موتور توربوجت در بدنه با یک ورودی دایره‌ای در دماغه هواپیماست که چهره این جنگنده را متفاوت می‌کند.

برای حل مشکلات فرود و برخاست و نیز سرعت کم جنگنده سوخو 7 دفتر طراحی شرکت سوخو اقدام به طراحی جنگنده‌ای با شکل ظاهری مشابه به سوخو7 اما بال متغیر و تغییری در بخش بالایی بدنه کرد. این جنگنده که بر پایه Su-7BM شکل گرفت باهایی دارد که قادر هستند در زوایای 28 ، 45 و 62 درجه آرایش بگیرند.

عراق در جریان جنگ ایران و عراق از این جنگنده استفاده کرد. در جریان جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ تعدادی از آن‌ها برای جلوگیری از نابودی به ایران پناه بردند.

در طول جنگ ایران و عراق ٢٣ فروند از این نوع جنگنده به وسیله اف-١٤ های ایرانی سرنگون شد و ۱۵ فروند هم به وسیله جنگنده های اف-٤ ایران هدف قرار گرفتند.

سوخو 22 در سال 1970 وارد نیروی هوایی شوروی شد و توسط این کشور در به کار رفت. هرچند قابلیت نبرد در ارتفاع بالا و امکان عملیات در هر شرایط جوی این جنگنده را تبدیل به گزینه مناسبی برای کشورهای کمتر پیشرفته کرده بود اما سیستم های اویونیک آن به دلیل گرمای هوا یا ورود گرد و خاک به داخل سیستم مرتبا دچار اشکال می‌شد. به دلیل قرار گرفتن ورودی هوا در نوک هواپیما گرد و خاک راحت‌تر داخل می‌شد که وجود فیلتر های متعدد را الزامی می‌کرد. اما خود این فیلترها هم با کاهش سرعت هوای ورودی مشکلاتی را ایجاد می‌کردند. این مشکلات در مدل‌های بعدی تا حد زیادی حل شدند.

این هواپیماها برای انجام ماموریت هایی در نقاط کوهستانی و در ارتفاع پایین طراحی شده بودند تا از تیررس آتش پدافند دشمن در امان بمانند. با ورود موشک های دوش پرتاب مثل نمونه روسی استرلا و آمریکایی استینگر کار برای این جنگنده در ارتفاع پایین بسیار دشوار شد.

سوخوی ۱۷ ام ۲ نسخه بعدی بود که با ارتقاء در دستگاه های الکترونیک سوخوی۱۷ ام به دست آمد. نصب سامانه مسافت یاب لیزری فون ۱۴۰۰در دماغه که به آن اجازه بمباران های هوایی دقیق را با کمک سامانه تایین محل برخورد بمب و یا راکت (که بر روی جنگنده های پیشرفته روی اچ یو دی استفاده می شود)، یک رایانه انالوگ تهاجمی کی ان ۲۳ ، رادار ناوبری داپلر در زیر دماغه برای پرواز بهتر درشب و سامانه ناوبیر اینرسی مدرن تر بود. سامانه کی ان ۲۳ به سوخوی۱۷ ام ۲پرواز تمام خودکار و ناوبری خودکار را میداد. این به معنای توان پرواز خودکار از روی باند رسیدن به منطقه هدف و برگشتن کاملا خودکار بود.همچنین ظرفیت سوخت داخلی به ۴۷۵۰ لیتر افزایش یافت. همچنین سوخو۱۷ ام ۲توان حمل سلاح هدایت شونده نیز داشت.

بر اساس نسخه سوخوی۱۷ ام ۲ نسخه صادراتی سوخوی ۲۲ ساخته شد. این مدل دارای موتور کاملا متفاوت تومانسکی ار ۲۹ بی اس بودند که ۷۸۲۵ پاند بدون پس سوز و ۱۷۲۵۰ پاوند با پس سوز قدرت فراهم می کرد.

مشخصات فنی (مربوط به Su-22M4) :

خدمه : 1 نفر

طول : 19.02 متر

عرض : 13.68 در حالت بال باز و 10.02 در حالت بال جمع

ارتفاع : 5.12

سطح بال : 34.5 تا 38.5

وزن خالی : 12.16 تن

وزن با محموله : 16.4 تن

حداکثر وزن هنگام برخاست : 19.43 تن

پیشرانه : یک موتور توربوجت Lyulka AL-21F-3

تراست : 76.5 کیلونیوتن ( با پس سوز 109.8 )

مخزن سوخت : 3770 لیتر