مرجعی که امام خمینی (ره) او را «مغز متفکر شیعه» لقب داد

به گزارش پارس به نقل از فارس، نوزدهم فروردین ماه با شهادت آیت الله سید محمدباقر صدر و خواهرش سیده بنت الهدی صدر مصادف است که نوشتار زیر به بیان خلاصه ای از زندگی این مبارز و مجاهد شیعه اختصاص دارد.

* راهی که شهید صدر با همراهی خواهرش آغاز کرد

آیت الله شهید محمدباقر صدر در ۲۵ ذیقعده ۱۳۵۳ هجری قمری در خانواده ای اهل علم و تقوا در شهر کاظمین به دنیا آمد. در کودکی پدر خود را از دست داد و در نوجوانی همراه برادرش عازم نجف اشرف شد و در حوزه این شهر به تحصیل علوم اسلامی پرداخت و به درجه اجتهاد رسید. سپس به تربیت شاگردان و عرضه تحقیقات علمی روی آورد.

شهید صدر، علوم اسلامی را با سبکی نو و با تحقیقات انجام یافته لازم مطرح می کرد و به بیان مسائل روز و مبتلابه جامعه اسلامی می پرداخت. همچنین سیستم آموزشی جدیدی را در راستای اصلاح و پویایی حوزه علمیه بنیان نهاد. تألیفات بسیار گرانبهای او در علوم و زمینه های مختلف از جمله اقتصاد، فلسفه، تاریخ، بانکداری و… حکایت از نبوغ و تبحر این مجاهد شیعه در علوم مختلف دارد.

دوران مرجعیت آیت الله سید محمدباقر صدر، پس از وفات آیت الله حکیم در سال ۱۳۹۰ هجری قمری آغاز شد و بسیاری از مردم عراق از او تقلید کردند. در سال ۱۳۹۲ قمری رژیم بعث عراق، بیش از پیش از تحرک های ضد استبدادی حزب دعوت اسلامی و دیگر گروه های مبارز و مسلمان به وحشت افتاد. بنابراین با یورش به خانه های مبارزان و مجاهدان، عده زیادی را دستگیر و زندانی کردند. آیت الله صدر نیز با اینکه بیمار بود و در بیمارستان نجف بستری شده بود، تحت نظر مأموران سازمان امنیت رژیم بعث قرار گرفت تا اینکه با اعتراض مردم و علما، سازمان امنیت دست از او برداشت.

از جمله حوادث مهم دوران مرجعیت آیت الله صدر، حرکت اربعین سال ۱۳۹۷ هجری قمری بود. مردم نجف از زمان های قدیم هر سال در روز اربعین حسینی، مویه کنان با پای پیاده از نجف تا کربلا راهپیمایی می کنند. در آن سال، آیت الله صدر هر چه در توان داشت به هیئت های عزادار مساعدت کرد تا مراسم شورانگیز اربعین را هر چه با شکوه تر برگزار کنند. آن روز ده ها هزار نفر در قالب عزاداران حسینی، اعتراض خود را علیه سلطه ضد انسانی رژیم بعث عراق، اعلام کردند.

به دنبال آن قیام تاریخی، آیت الله صدر، را دستگیر و به سازمان امنیت بغداد منتقل کردند، در آنجا پس از بازجویی، هشت ساعت تحت شکنجه جسمی و روحی قرار دادند. آثار آن شکنجه ها، تا آخر عمر در بدنش هویدا بود و به سختی می توانست از پله ها بالا رود.

* « قیام» تنها واژه ای که شهید صدر در حمایت از انقلاب ایران علیه رژیم بعث عراق سر داد

آیت الله صدر، از حامیان صادق امام خمینی و انقلاب اسلامی بود و با شروع نهضت اسلامی در ایران در سال ۱۳۴۲ شمسی با موضع گیری قاطع به حمایت از حضرت امام (ره) پرداخت و پس از تبعید امام راحل به نجف اشرف، رابطه نزدیکی میان این دو عالم بزرگوار برقرار شد. امام در پاریس بود که سید محمد باقر صدر، طی نامه ای پشتیبانی خود را از ایشان و ملت انقلابی ایران اعلام، و از مقام شهدای انقلاب تجلیل کرد. همین فعالیت های او بود که ملت مسلمان عراق را به سوی حمایت از مردم ایران سوق می داد.

در پی پیروزی نهضت اسلامی در ایران در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، رژیم بعثی عراق فشارهای خود را نسبت به وی بیشتر کرد اما شهید صدر با اعلام تبعیت از امام خمینی (ره) در برابر همه شداید مقاومت کرد. و در همان شب بود که آیت الله صدر در مسجد جواهری نجف اشرف به منبر رفت و برای مردم مسلمان عراق از انقلاب اسلامی ایران و نقش امام خمینی (ره) در احیای اندیشه های دینی و اصلاح امت اسلام، سخن گفت و تکلیف مردم عراق را برابر حکومت ضد دینی بعثی، معین کرد؛ قیام، قیام!

فردای آن شب، مردم عراق به دعوت رهبر خود، برای حمایت از انقلاب اسلامی ایران و رهبری امام خمینی، در بسیاری از شهرهای عراق راهپیمایی کردند.

مردم عراق به منظور اعلام همبستگی با این عالم ربانی به سوی نجف حرکت کردند اما رژیم بعثی که از این قیام به وحشت افتاده بود با حمله به مردم حدود ۲۰ هزار زن و مرد را دستگیر و روانه زندان ها کرد. در مدت ۹ ماه محاصره، رژیم بعث با فرستادن مأموران و مزدوران خود به نزد آیت الله صدر، سعی کرد او را از راهی که در پیش گرفته، منصرف کند، ولی آیت الله صدر ثابت و استوار ایستاد و همچنان از انقلاب اسلامی ایران و امام و مردم انقلابی ایران حمایت کرد و هرگز به خواسته های رژیم صدام، گردن ننهاد.

* خیلی وقت است که آماده شهادتم!

آیت الله سید محمدباقر صدر، روز شانزدهم رجب ۱۳۹۹ قمری را اعتصاب عمومی اعلام کرد و به دنبال آن مردم عراق دست از کار کشیده و مغازه ها را تعطیل کردند. فردای آن روز عوامل رژیم بعث، آیت الله صدر را دستگیر کرده و در پی این دستگیری نیز خواهرش شهید بنت الهدی صدر نقش رهبری را بر عهده گرفت.

با اوج گیری اعتراضات، رژیم بعثی وی را موقتاً آزاد کرد اما پس از مدتی در ۱۶ فروردین ۱۳۵۹ با حمله به منزل شهید صدر، مجددا ایشان را دستگیر و به بغداد منتقل کردند.

آیت الله صدر این بار می دانست که دیگر بر نخواهد گشت، چون وقتی « ابو سعید» رئیس سازمان امنیت نجف، گفت: « آماده باشید به بغداد برویم! » به آرامی گفت:

-« من خیلی وقت است که آماده شهادتم! »

فردای آن روز، حکومت بغداد، اقدام به دستگیری بنت الهدی کرد، چون بیم داشت مبادا بنت الهدی بار دیگر مردم را به اعتراض و تظاهرات دعوت کند و رژیم را رسوا نماید!

« برزان ابراهیم» ، برادر ناتنی صدام در زندان از آیت الله صدر خواست که فقط چند کلمه بر ضد امام خمینی و انقلاب اسلامی بنویسد، تا آزاد شود، و گرنه کشته خواهد شد! آیت الله صدر این خواسته را رد کرد و گفت:

« من آماده شهادتم، هرگز خواسته های غیر انسانی و ضد دینی شما را قبول نخواهم کرد، راه من همان است که انتخاب کردم! » پس از ۳ روز، این دو بزرگوار در زیر شدیدترین شکنجه های رژیم جنایتکار بعثی به شهادت رسیدند.

* امام خمینی (ره) او را مغز متفکر شیعه لقب داد

بخشی از بیانیه امام خمینی (ره) به مناسبت شهادت آیت الله سید محمدباقر صدر و خواهرش بنت الهدی صدر:

مرحوم آیت الله شهید سید محمد باقر صدر و همشیره مکرمه مظلومه او -که از معلمین دانش و اخلاق و مفاخر علم و ادب بود- به دست رژیم منحط بعث عراق با وضع دلخراشى به درجه رفیع شهادت رسیده‏ اند. شهادت ارثى است که امثال این شخصیت هاى عزیز از موالیان خود برده‏ اند.

عجب نیست که مرحوم صدر و همشیره مظلومه‏ اش به شهادت نایل شدند؛ عجب آن است که ملتهاى اسلامى و خصوصاً ملت شریف عراق و عشایر دجله و فرات و جوانان غیور دانشگاه ها و سایر جوانان عزیز عراق از کنار این مصایب بزرگ که به اسلام و اهل بیت رسول الله (ص) وارد مى‏ شود بى‏ تفاوت بگذرند و به حزب‏ ملعون بعث فرصت دهند که مفاخر آنان را یکى پس از دیگرى مظلومانه شهید کنند.

همچنین در جلد چهاردهم صحیفه حضرت امام (ره) ، صفحه۲۸۰، علامه شهید، آیت الله سید محمد باقر صدر، یکی از بزرگترین اندیشمندان مسلمان نامیده شده و به تعبیر امام خمینی « مغز متفکر اسلامی» در تاریخ اسلام به ویژه در قرن چهاردهم هجری به شمار می رود.