گرانی کالاها در یکماه اخیر صحت دارد؟

به گزارش پارس، طبق بخشنامه معاون اول رئیس‌جمهور که اوایل سال‌جاری به همه دستگاه‌های دولتی و غیردولتی و مراجع قیمت‌گذاری ابلاغ شد هرگونه افزایش قیمت  کالاها در بازار بدون هماهنگی دولت غیرقانونی است. اسحاق جهانگیری با هدف ضابطه‌مند شدن بازار در این بخشنامه رسماً اعلام کرد هر دستگاهی که قصد افزایش قیمت دارد باید ابتدا درخواست را به دستگاه مربوطه ارائه دهد تا بعد از بررسی در دولت تصمیم مناسب برای آن گرفته شود اما این روزها چنین بخشنامه‌ای گویا آنچنان برای برخی اهمیتی ندارد، چرا که بسیاری ازآنها با کم توجهی به این موضوع اقدام به افزایش قیمت کالا یا محصولات خود می‌کنند.

به طور مثال بهای برخی کالاها چون شیر و فرآورده‌های آن طی چند ماه اخیر بارها افزایش یافت. از طرفی صنایع لبنی نیز به بهانه سود کمتر اکنون شیر خام را از دامداران به قیمت مناسب و مصوب نمی‌خرند. البته حرکت چراغ خاموش قیمت‌ها در بازار که اکنون کالاهای اساسی را شامل می‌شود، موجب شده این موضوع روزبه‌روز در سایه نبود نهادهای نظارتی بازار را دربرگیرد. از طرفی تولیدکنندگان افزایش هزینه تولید و عدم حمایت دولت را علت افزایش قیمت‌ها می‌دانند. افزایش قیمت‌ها دیگر بر کسی پوشیده نیست اما سازمان حمایت مصرف‌کنندگان فقط افزایش قیمت روغن را تایید می‌کند.  روغن اکنون در مغازه‌ها با افزایش قیمت همراه است اما در متن مصوبه اخیر ستاد تنظیم بازار آمده است: مقرر شد انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران ضمن انجام کامل تعهدات خود مبنی بر خرید دانه‌های روغنی تولید داخل و پرداخت یارانه به کشاورزان از محل عوارض وصولی، متناسب با روند افزایشی نرخ روغن خام جهانی، قیمت روغن تصفیه شده را به میزان حداکثر 5 درصد افزایش دهد.

از طرفی مشاور معاون اجرایی رئیس‌جمهور در نامه‌ای به رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با اشاره به وضعیت قیمت جهانی روغن خام آورده است که مجوز افزایش قیمت حداکثر 5 درصدی روغن نباتی در سال جاری مادامی که نرخ روغن خام در بازارهای بین‌المللی افزایش نیابد شکل اجرایی نیافته و طبعا قابل ثبت در سامانه 124 نیست. در واقع تازه‌ترین خبرها از صدور مجوز افزایش 5 درصدی قیمت روغن‌نباتی و تداوم گرانفروشی فرآورده‌های لبنی حکایت دارد؛ این در حالی است که دولت تاکنون مجوزی نسبت به افزایش قیمت‌ها صادر نکرده است.

در این بین یک مقام مسؤول در ستاد تنظیم بازار از صادرنشدن هیچ مجوزی برای افزایش قیمت لبنیات خبر داده و تأکید کرده است، براساس قانون قبلی صنایع لبنی به شرط اجرای نرخ خرید 1440 تومانی شیرخام می‌توانستند قیمت محصولات خود را تا 15 درصد افزایش دهند، اما نه‌تنها این نرخ قانونی برای خرید شیر خام از سال گذشته تاکنون توسط صنایع لبنی اجرایی نشده، بلکه قیمت لبنیات در بازار نیز افزایش یافته است.  بنابر این گزارش، بررسی قیمت خرده‌فروشی انواع لبنیات در بازار نیز نشان می‌دهد، برندهایی که برخلاف دستور سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان مبنی بر «عدم‌تغییر قیمت»، نرخ محصولات خود ازجمله شیر را افزایش داده‌اند، همچنان این نرخ‌های افزایش یافته غیرقانونی را اعمال می‌کنند. نرخ لبنیات برخی برندها با وجود مصوبه تثبیت قیمت‌ها طی 5 ماه ابتدایی امسال در حالی دستخوش تغییرات قیمتی شده که برخوردهای نظارتی سازمان حمایت و سایر دستگاه‌های متولی قادر به بازگشت قیمت این اقلام یا جلوگیری از افزایش چندباره قیمت‌ها نبوده است. همچنین نرخ روغن و مرغ نیز در بازار افزایش یافته است. به هر حال گرانی کالاها و افزایش هزینه‌های تولید باعث شده هم تولیدکنندگان و هم مصرف‌کنندگان با مشکل مواجه شوند اما هستند تولیدکنندگانی که قیمت‌های خود را بالا نبرده‌اند اما با کم‌فروشی سعی می‌کنند افت درآمد خود را جبران کنند.

بی‌اعتنایی به مصوبه و عدم حمایت دولت

عضو هیات مدیره بنکداران با بیان اینکه هرگونه افزایش قیمتی روی کالاهای اساسی و... در بازار باید با مجوز سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان صورت گیرد به «وطن امروز» گفت: رشد اخیر قیمت کالاها در بازار به طور قطع غیرقانونی است، چرا که واحدهای تولیدی در ابتدای سال نرخ کالاهای خود را 20 تا 23 درصد افزایش داده‌اند. قاسمعلی ‌حسنی افزود: طی چند روز اخیر در بازار نرخ نوشابه‌ها 10 درصد، لبنیات 8 تا 10 درصد، کره 2 درصد، حبوبات بین 1400 تا 1500 تومان در هر کیلو (نخود و عدس)، شکر و قند حدود 10 درصد و روغن 5درصد افزایش یافته است که این رشد ناشی از بی‌توجهی برخی واحدهای تولیدی به نرخ مصوب و عدم نظارت دقیق ناظران بر بازار است. وی به افزایش 20 تا 23 درصدی قیمت کالاها در فروردین‌ماه هر سال اشاره کرد و افزود: طبق عرف هر ساله و به دنبال افزایش هزینه‌های تولید، بالا رفتن میزان حقوق و دستمزدها، حق بیمه، حمل و نقل، انرژی و... واحدهای تولیدی اقدام به افزایش 20 تا 23 درصدی هزینه سربار در کالاهای تولیدی می‌کنند که مورد موافقت سازمان حمایت نیز است اما اینکه قیمت کالاها در مردادماه یا اواخر تابستان افزایش یابد هیچ‌گونه توجیهی ندارد و باید به آن رسیدگی جدی شود.

وی در پاسخ به این سؤال «وطن امروز» که چرا با وجودی که اکنون قدرت خرید مردم پایین است و هزینه‌های بالای زندگی، محدودیت‌هایی را برای خانواده‌ها به وجود آورده است، باید شاهد افزایش چراغ خاموش قیمت‌ها در بازار باشیم، گفت: البته باید نهادها و دستگاه‌های نظارتی به دقت بازار را زیر ذره‌بین قرار دهند و با هرگونه افزایش قیمت غیرقانونی بشدت برخورد کنند، زیرا همان‌طور که گفته شد مردم اکنون از قدرت خرید آنچنانی برای تامین نیازهای خود برخوردار نیستند. این فعال اقتصادی به افزایش روز‌افزون قیمت شیر و فرآورده‌های آن اشاره کرد و گفت: لبنیات اکنون در بازار تاخت‌وتاز می‌کند درحالی که صنایع لبنی شیر را از تولیدکنندگان کمتر از نرخ مصوب دولت (1440 تومان) خریداری و آن وقت محصولات لبنی بسته‌بندی شده را با قیمت  بالا به بازار عرضه می‌کنند.  حسنی اضافه کرد: با وجودی که قیمت شیر و مواد لبنی نباید از قیمت مقرر و تعیین‌شده عدول کند اما آنها بدون توجه به مصوبه تعیین قیمت‌ها، نرخ‌ها را بالا برده‌اند که باید نسبت به این موضوع مهم پاسخگو باشند. به عقیده عضو هیأت‌مدیره بنکداران رشد قیمت‌ کالاها در بازار ناشی از وجود ارز دونرخی است و این موضوع باعث شده عده‌ای از رانت دلار ارزان استفاده و با فروش کالا با نرخ دلار آزاد سود سرشاری را نصیب خود کنند که این امر قدرت رقابت را از تجار و بازرگانان خارجی و داخلی گرفته است.

منبع: وطن امروز