پرده اول، نوزدهم دی ماه 1356

با توزیع روزنامه اطلاعات در شهر قم، خبر اهانت‏ به امام و روحانیون به سرعت در محافل علمی و مذهبی حوزه پیچید. طلاب حوزه علمیه این خبر تازه را به اطلاع اساتید و فضلای حوزه رساندند. بنابراین اولین واکنش نیز از سوی اساتید حوزه علمیه، که شاگردان، همکاران یا دوستان امام بودند، نشان داده شد. تعدادی از فضلا و اساتید شب هیجدهم دی به دعوت آیت‏الله نوری همدانی در منزل ایشان نشست اضطراری پیرامون مقاله چاپ شده و هانت‏به روحانیون و امام تشکیل دادند. از افراد شرکت‏کننده در این جلسه حساس، که گردانندگان اصلی و تصمیم‏گیرندگان وقایع چند روز بعد قم بودند، می‏توان از حسین نوری همدانی، محمدعلی گرامی، یوسف صانعی، وحید خراسانی، سیدحسین موسوی تبریزی، جعفر سبحانی، ناصر مکارم شیرازی، محمد مؤمن، سیدحسن طاهری خرم‏آبادی، محمد محمدی گیلانی، علی مشکینی، شاکری تهرانی، محمد یزدی و چند تن دیگر نام برد.
در این میان نقش‌آفرینی مؤثر آیت‌الله نوری در برگزاری جلسه با اساتید شاخص حوزه و متقاعد ساختن آنان در هماهنگی با بدنه پرشور طلاب موجب گردید که هزینه سرکوب این خیزش بزرگ برای دستگاه‌های امنیتی رژیم بسیار بالا برود و این قیام گسترده با تلفاتی کمتر از آنچه تصور می‌شد، صورت گیرد. به‌رغم آنکه پس از این رویداد، مدرسین حوزه، به‌ویژه آیت‌الله نوری هر یک به گوشه‌ای از کشور و به مناطق بد آب و هوا تبعید شدند، لکن حرکتی را بنیان نهادند که تداوم آن به پیروزی انقلاب اسلامی انجامید. پگاه مبارک 22 بهمن 57، سخت وامدار اربعین‌هایی است که از 19 دی ماه 56 آغاز گشت و شور و انگیزه انقلابی مردمان این دیار را به بار نشاند.
با قیام 19دی، مظلومیت شهدا و حرکت روحانیت و مردم به بار نشست و حرکت ساز شد. پیام حضرت امام (قدس سره) روح تازه ای درکالبد مجروح ملت دمید و انقلاب، آهنگ و شتاب تازه ای به خود گرفت . مبارزه علیه رژیم طاغوت، شکل همه جانبه ای پیدا کرد وخون تازه ای در رگ نهضت جوشیدن گرفت. به دنبال قیام 19دی، نهضت به شهرهای دیگر کشیده شد. حماسه چهلم ها شکل گرفت. تبریز، یزد، جهرم،تهران،مشهد و شهرهای دیگر کشورشاهد قیام هایی خونین درگرامیداشت شهدا بودند. نخست، مردم تبریز در چهلم شهدای قم به خاک و خون کشیده شدند و پس ازآن ، شهرهای دیگر به همین ترتیب،شاهد حماسه هایی جاوید بودند.حماسه چهلم ها، نهضت را به ثمر رساند و با بازگشت امام خمینی (رحمه الله) بود که مشعل انقلاب را شعله ور ساخت و پیروزی علیه حکومت طاغوت را به ارمغان آورد.

پرده دوم، نهم دی ماه 1388

 32 سال پس از نوزدهم دی ماه 1356، آیت‌الله نوری همدانی در عرصه‌ای دیگر به ایفای نقش پرداخت که اهمیت و خطوراتی کمتر از دی ماه 56 نداشت. او در این وادی نیز مانند 32 سال قبل، خط‌شکن بود. در شرایطی که برخی اقران وی در فضای تردید به سر می‌بردند و منتظر رویدادهای بعدی بودند، این عالم مجاهد با شناخت ماهیت رویدادهای جاری، حماسه‌ای دیگر یعنی حماسه با شکوه 9 دی 1388 را بنیان نهاد و همچون سالیان پیشین، پیشقراول هزاران طلبه پاکباز و پرشور در دفاع از حاکمیت اسلام شد.
نهم دی‌ماه عرصه خروش ملتی مسلمان و مکتبی و دلبسته به تعالیم اهل بیت(ع)، که زیر سایه روحانیت و مرجعیت برعلیه توطئه‌های نرم دشمنان انقلاب، فریب‌کاری و فتنه‌گری عوامل آنها در کشور بود و این حرکت خودجوش توانست همچون کوهی عظیم در مقابل سیل تهاجمات علیه انقلاب اسلامی بایستد.

19 دی 1356 و نهم دی 1356 دو پرده ازپرده ها و فصول طولانی مجاهدت ایثار روحانیت و مرجعیت برای برافراشته ماندن پرچم اسلام و ارزشها است. بی تردید در حیات پربرکت روحانیت و مرجعیت، پرده ها و فصول بسیاری وجود دارد که بیان و تفصیل آن، چندین جلد تحقیق دانشگاهی خواهد شد و چراغی خواهد بود برای آیندگان تا به درستی با حرکت بر مسیر حق و حقیقت، طی مسیر نمایند و به سر منزل مقصود برسند.

* دانشجوی دکترا

آب و هوا انقلاب پیروزی انقلاب اسلامی حسین نوری همدانی حضرت امام دی ماه شعله علی مشکینی مسلمان یزد عليرضا سائلي روحانيت ولايت فقيه