مشکلات ايران و حل مساله هسته‌اي

به گزارش پارس به نقل از افکار نيوز، بسیاری از کارشناسان معتقدند که راه حل اقتصاد کشور را باید در جایی جز میز مذاکرات هسته ای پیدا کرد. تحریم ها دست اقتصاد کشور را بسته و حتی بعضی از بخش های اقتصادی کشور را فلج کرده است. آنها از برخی ها کاسب ساخته اند که توانسته اند یک شبه ره صد ساله را بروند.

شاید دولت می خواهد راه را بر این افراد سد کند و به همین دلیل تلاش دولت در این زمینه ستودنی است. علیرغم تصمیمات شبانه روزی تیم دیپلماسی هسته ای کشور، به نظر می رسد دولت هنوز برنامه ای برای دوران پس از تحریم ندارد. تحریم ها خوب نیستند اما حداقل یک فایده بزرگی دارند و آن اینکه آنها می توانند آینه عبرتی برای تصمیم گیرندگان اقتصادی باشند. هزاران اما و اگر وجود دارد که اگر به آنها در قبل از تحریم عمل شده بود، تحریم ها اینگونه اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار نمی داد. اقتصاد ایران هنوز سرپا ایستاده است. گرچه تحریم ها کمرش را خم کرده اما هنوز قدرت حرکتی خود را از دست نداده است.

کارشناسان می گویند دولت باید استراتژی مشخصی را تعیین کند و بر روی مزیت ها تمرکز کند. آنها معتقدند نبود استراتژی بود که اقتصاد را تا مرز فلج شدن پیش برد. نبود یک استراتژی مشخص در صنایع تولیدی کشور یعنی هدر دادن منابع کشور. یعنی اگر باز هم آمریکایی ها وسوسه شوند ما را تحریم کنند، همین آش است و همین کاسه. این موضوعیست که رهبر معظم انقلاب، بارها و بارها به آن تاکید کرده اند. باید گفت مفهوم اقتصاد مقاومتی همین تبیین استراتژی ها و تخصیص اصولی منابع است و نه یک اقتصاد ریاضتی مبتنی بر سیاست های صندوق بین المللی پول و اتحادیه اروپا!

اما یک مانع اصولی دیگر بر سر راه تعیین استراتژی ها و تخصیص منابع به آنها وجود دارد. مفهومی به نام فساد اقتصادی که از انحصار و زد و بند و رانت ایجاد می شود. در اینجاست که نقش قوه قضاییه در کاهش فساد پررنگتر می شود .

تا زمانی که رانت ها باشند، تحریم ها اثرگذارتر و تعیین استراتژی ها بی فایده تر به نظر می رسد.

دکتر راغفر، اقتصاددان و صاحب نظر مسائل اقتصادی در ایران می گوید: «بسیاری از مسائل در ایران سیاسی است . همه جای دنیا نقش سیاست و در ارتباط مستقیم با ثروت یک مانع به شمار می رود .»

وی معتقد است که نقش سیاست در ایران اما پررنگ تر است: «این موضوع به دلیل وجود درآمدهای هنگفت نفتی و توزیع آنها در سیستم سیاسی ، نقش و تلفیق ثروت و قدرت خیلی نقش بزرگی در اقتصاد ایران ایجاد کرده است.»

شاید بتوان گفت یکی از موانع اصلی در اقتصاد ایران همین زد و بندها باشد که ریشه کن کردن آنها بسیار مشکل تر است. حتی اگر تحریم ها نیزلغو شود، انحصارها و زد و بندها باز هم مانع بزرگ اقتصاد رقابتی در ایران خواهند بود.

راغفر تاکید می کند: «ما اگر به دوران قبل از تحریم هم بازگردیم مسئله ای حل نمی شود چرا که این مشکلات در آن زمان هم وجود داشته است. این مشکلات، مشکلاتی بسیار عمیق و طولانی هستند. مشکلات اقتصادی ایران برای زمان حاضر نیست. در 60سال گذشته نشان داده شده است که وضعیتی نا به هنجار در مورد سرمایه گذاری ها در ایران وجود داشته است که آنها هنوز هم به قوت خود باقیست. بنابراین حل آنها نیازمند اقدامات جدی تر دیگریست که متفاوت از لغو تحریم هاست.»

این صاحب نظر مسائل اقتصادی می گوید: «لغو زد و بندها ممکن است اما نیازمند حرکتی جدی در کشور است و عزم سیاسی بسیار فراتر از شعارهای دولت.»