ارزیابی تهدیدات جهانی سال ۲۰۱۵
به گزارش پارس به نقل از ديپلماسی ايرانی، تهدیدات سایبری که متوجه امنیت ملی و اقتصادی آمریکا هستند از لحاظ کثرت، مقیاس، پیچیدگی، و شدت اثرات در حال افزایش هستند. گستره بازیگران، شیوه‌های حمله، سیستم‌های مورد هدف، و قربانیان تهدیدات سایبری نیز در حال افزایش‌اند. به طور کلی اطلاعات غیرمحرمانه و شبکه‌های فناوری ارتباطات که فعالیت‌های دولتی، نظامی، اقتصادی، و اجتماعی آمریکا را پشتیبانی می‌کنند در برابر جاسوسی و/یا ایجاد اختلال آسیب‌پذیر هستند. با این حال، در حال حاضر احتمال هرگونه حمله فاجعه‌بار از طرف هرگونه بازیگر خاص بعید به نظر می‌رسد. ما به جای تأمل درباره یک «جنگ سایبری سرنوشت‌ساز» که کل زیرساخت‌های آمریکا را در بر می‌گیرد به چیز دیگری می‌اندیشیم. ما مجموعه‌ای از حملات سایبری کوچک و متوسط از طرف منابع گوناگون را پیش‌بینی می‌کنیم که در طول زمان اتفاق افتاده و هزینه‌های فزاینده‌ای را به رقابت‌پذیری اقتصادی و امنیت ملی آمریکا تحمیل خواهند کرد.
- شمار فزاینده‌ای از مطالعات کامپیوتری که توسط کارشناسان صنعت انجام گرفته‌اند قویاً حکایت از آن دارند که چند کشور ـ از جمله ایران و کره شمالی ـ در راستای حمایت از اهداف اقتصادی و سیاست خارجی خود همزمان با بحران‌های سیاسی دست به عملیات‌های سایبری تهاجمی علیه اهداف بخش خصوصی زده‌اند.
ریسک: علی‌رغم پیشرفت‌های همیشگی در حوزه دفاع از شبکه اما احتمال هک از راه دور، عملیات‌های زنجیره تأمین جهت دستکاری سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری، و فعالیت‌های بدخواهانه عوامل نفوذی تقریباً همه سیستم‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات را در سال‌های آتی در معرض تهدید قرار خواهند داد. خلاصه کلام اینکه تهدیدات سایبری را نمی‌توان از میان برد؛ در عوض باید اینگونه تهدیدات را مهار کرد. به علاوه، محاسبات ریسک انجام گرفته توسط برخی نهادهای بخش خصوصی به اندازه کافی به تهدیدات سایبری خارجی یا وابستگی‌های متقابل سیستمی میان زیرساخت‌های حیاتی مختلف نپرداخته‌اند.
هزینه: در طول سال ۲۰۱۴ ما شاهد افزایش مقیاس و گستره گزارشات درباره فعالیت‌های سایبری بدخواهانه بودیم. این فعالیت‌ها را می‌توان از لحاظ داده‌های به سرقت رفته یا حذف شده، هک اطلاعات شخصی قابل شناسایی، و هزینه‌های وارده به قربانیان آمریکایی مورد ارزیابی و سنجش قرار داد. برای مثال:
- به دنبال انجام حملات انکار سرویس (DDOS) علیه بخش مالی آمریکا در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳، شرکت جی.پی مورگان طرح‌هایی را جهت هزینه سالانه ۲۵۰ میلیون دلار در حوزه امنیت سایبری تا پایان سال ۲۰۱۴ اعلام کرد. پس از آنکه این شرکت در سال ۲۰۱۴ با یک حمله هک سایبری مواجه گردید مدیر ارشد اجرایی آن اعلام کرد که بودجه سالانه شرکت در حوزه امنیت سایبری را در طول پنج سال آینده دو برابر خواهد کرد.
- هک داده‌های شرکت «هوم دیپو» (Home Depot) در سال ۲۰۱۴ باعث گردید تا اطلاعات مربوط به ۵۶ میلیون کارت اعتباری و آدرس ایمیل ۵۳ میلیون مشتری افشا گردد.
- در سال ۲۰۱۴ موارد نفوذ کامپیوتری غیرمجاز در شبکه‌های اداره مدیریت پرسنل و شبکه‌های پیمانکاران این اداره، شرکت خدمات تحقیقات آمریکا، و شرکت راهکارهای دولتی کی‌پوینت (KeyPoint Government Solutions) کشف گردیدند. این دو شرکت پیمانکاری در فرآیند پردازش اطلاعات شخصی قابل شناسایی حساس که به مجوزهای امنیت ملی کارمندان دولت فدرال مربوط می‌شدند شرکت داشتند.
- در ماه اوت ۲۰۱۴ شرکت آمریکایی سیستم‌های بهداشت جامعه به کمیسیون اوراق بهادار و بورس اطلاع داد که فکر می‌کند هکرهایی «از داخل چین» اطلاعات شخصی قابل شناسایی ۵/۴ میلیون نفر را به سرقت برده‌اند.
انتساب حملات: اگرچه مهاجمان سایبری قادرند به شبکه‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات نفوذ کرده یا آنها را مختل سازند، اما اکثر آنها دیگر نمی‌توانند فرض را بر این بگذارند که فعالیت‌هایشان کشف نخواهد شد. این مهاجمان همچنین نمی‌توانند فرض را بر این بگذارند که در صورت کشف فعالیت‌هایشان قادرند هویت خود را پنهان نگه دارند. کارشناسان امنیتی دولتی و بخش خصوصی به پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه کشف و انتساب حملات سایبری دست یافته‌اند.
- در ماه می ۲۰۱۴ وزارت دادگستری آمریکا پنج افسر ارتش آزادی‌بخش خلق چین را به هک شرکت‌های آمریکایی متهم کرد.
- در ماه دسامبر ۲۰۱۴ کارشناسان امنیت سایبری گزارش دادند که اعضای یک سازمان ایرانی مسئول عملیات‌های کامپیوتری علیه تشکیلات نظامی، بخش حمل‌ونقل، خدمات عمومی، و دیگر شبکه‌های زیربنایی و حساس آمریکا بوده‌اند.
بازدارندگی: بسیاری از عوامل همچنان در راستای انجام جاسوسی‌های اقتصادی سایبری یا دست زدن به حملات سایبری با هیچ مانعی روبرو نیستند. عدم وجود هنجارهای رفتاری در حوزه فضای مجازی که در سطح دنیا قابل قبول و قابل اجرا باشند به شکل‌گیری وضعیت موجود کمک کرده است. انگیزه برای انجام حملات و جاسوسی‌های سایبری همچنان بالا خواهد بود، زیرا اینگونه حملات نسبتاً به آسانی صورت می‌گیرند و برای عاملان دستاوردهایی به همراه دارند. در نتیجه فضایی در حوزه سایبری ایجاد گردیده که در آن بازیگران مختلف همچنان به آزمایش قابلیت‌های فنی، عزم سیاسی، و آستانه تحمل دشمنان خود ادامه می‌دهند. واکنش خاموش اکثر قربانیان به حملات سایبری یک فضای سهل‌انگارانه را ایجاد کرده که در آن می‌توان از حملات کوچک به عنوان یک ابزار قهرآمیز بهره گرفت و با خطر نسبتاً پایین اقدامات انتقام‌جویانه مواجه گردید. به علاوه، حتی در مواردی که بتوان حملات سایبری را به یک بازیگر خاص نسبت داد جمع‌آوری دلیل و مدرک در این زمینه مستلزم صرف زمان زیادی است. تأخیرهای طولانی میان حمله سایبری و شناسایی عوامل پشت حملهنیز باعث می‌شود فضای قهرآمیز ایجاد شده تقویت گردد.
- عوامل تهدید
حملات سایبری دارای انگیزه‌های سیاسی اکنون به یک واقعیت رو به گسترش تبدیل گردیده‌اند و عوامل خارجی مشغول شناسایی و دسترسی به سیستم‌های زیربنایی حساس آمریکا هستند. از این سیستم‌ها می‌توان در صورت وجود نیات خصمانه سریعاً در راستای ایجاد اختلال بهره‌برداری نمود. به علاوه، کسانی که کارشان جاسوسی سایبری است به طور روزمره شبکه‌های دولتی، نظامی، و بازرگانی آمریکا را در هدف قرار می‌دهند. این تهدیدات از طرف شماری از بازیگران نشأت می‌گیرند که عبارت‌اند از: (۱) کشورهای دارای برنامه‌های سایبری بسیار پیشرفته (نظیر روسیه یا چین)، (۲) کشورهای دارای قابلیت‌های فنی کمتر اما نیات احتمالاً اخلال‌گرانه‌تر (نظیر ایران یا کره شمالی)، (۳) مجرمانی که از انگیزه‌های مالی برخوردارند، (۴) هکرها یا افراط‌گرایان دارای انگیزه‌های ایدئولوژیکی. تمایز میان بازیگران دولتی و غیردولتی فعال در داخل یک کشور اغلب کار سخت و دشواری است ـ به ویژه هنگامی که این بازیگران گوناگون فعالانه تشریک‌مساعی کنند، به طور ضمنی با هم همکاری کنند، فعالیت‌های مجرمانه‌ای که تنها به قربانیان خارجی صدمه می‌زنند را مجاز بدانند، یا از ابزارهای سایبری مشابهی بهره بگیرند.
روسیه. وزارت دفاع روسیه در حال ایجاد فرماندهی سایبری مختص خود است که ـ به گفته مقامات ارشد نظامی روسیه ـ مسئولیت انجام فعالیت‌های سایبری تهاجمی از جمله عملیات‌های تبلیغاتی و وارد کردن بدافزارها به درون سیستم‌های فرمان و کنترل دشمن را بر عهده خواهد داشت. نیروهای مسلح روسیه نیز مشغول ایجاد یک شعبه تخصصی جهت انجام عملیات در شبکه‌های کامپیوتری هستند.
- مطالعات انجام گرفته در حوزه امنیت سایبری صراحتاً نشان می‌دهند که بازیگران سایبری روسی نامشخص مشغول تهیه ابزارهایی جهت دسترسی از راه دور به سیستم‌های کنترل صنعتی هستند. این سیستم‌ها اداره زیرساخت‌های حیاتی نظیر شبکه‌های برق، سیستم‌های حمل‌ونقل شهری، کنترل ترافیک هوایی، و شبکه‌های توزیع نفت و گاز را بر عهده دارند. بنا بر گفته کارشناسان امنیت سایبری بخش خصوصی، این عوامل روسی نامشخص با موفقیت به زنجیره‌های توزیع محصول سه فروشنده بزرگ سیستم‌های کنترل صنعتی نفوذ کرده‌اند، به گونه‌ای که مشتریان این محصولات هنگام به‌روزرسانی روزانه نرم‌افزارهای خود بدافزارهای سوءاستفاده‌گر را نیز مستقیماً از وب‌سایت فروشنده محصول دانلود می‌کنند.
چین. جاسوسی اقتصادی چین از شرکت‌های آمریکایی همچنان یک مسئله قابل توجه به شمار می‌رود. یک مطالعه صورت گرفته در حوزه امنیت کامپیوتری نشان می‌دهد که فعالیت‌های همراه با «تهدیدات مداوم و پیشرفته» علی‌رغم گزارشات مشروح بخش خصوصی، تنظیم کیفرخواست‌های علنی، و اقدامات سیاسی آمریکا همچنان ادامه دارند. چین یک بازیگر سایبری پیشرفته قلمداد می‌گردد؛ با این حال، هکرهای چینی اغلب جهت دسترسی به اهداف خود از ابزارهای سایبری نه چندان پیشرفته بهره می‌گیرند. بهبود دفاع سایبری باعث می‌شود هکرها به مهارت‌های پیشرفته‌تر نیاز پیدا کنند و در نتیجه جاسوسی اقتصادی چین پرهزینه‌تر و دشوارتر می‌گردد.
ایران. ایران به احتمال زیاد برنامه سایبری خود را یکی از ابزارهای مناسب جهت راه‌اندازی اقدامات تلافی‌جویانه نامتقارن اما متناسب علیه دشمنان سیاسی خود می‌پندارد و در عین حال آن را ابزاری پیشرفته برای جمع‌آوری اطلاعات می‌داند. عوامل ایرانی در حملات انکار سرویس علیه مؤسسات مالی آمریکایی در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ و حمله سایبری به شرکت کازینوی لاس‌وگاس سندز در ماه فوریه ۲۰۱۴ دست داشته‌اند.
کره شمالی. کره شمالی یکی دیگر از بازیگران دولتی است که از قابلیت‌های سایبری خود در راستای دستیابی به اهداف سیاسی بهره می‌گیرد. دولت کره شمالی مسئول حمله سایبری به شرکت سونی پیکچرز در ماه نوامبر ۲۰۱۴ بود. به گفته اف.بی.آی، در جریان این حمله اطلاعات شرکت به سرقت رفتند و بدافزارهای پاک‌کننده اطلاعات دیسک سخت درون زیرساخت‌های شبکه‌ای شرکت جا داده شدند. این حمله با انتشار از قبل برنامه‌ریزی شده یک فیلم سینمایی کمدی توسط شرکت مذکور همزمان شد که در آن ترور رئیس‌جمهور کره شمالی به تصویر کشیده شده بود.
تروریست‌ها. گروه‌های تروریستی همچنان در زمینه هک دست به تجربیاتی خواهند زد و این تجربیات می‌توانند مبنای شکل‌گیری قابلیت‌های پیشرفته‌تر قرار گیرند. طرفداران تروریست‌ها نیز احتمالاً دست به حملات سایبری کوچک از طرف گروه‌های تروریستی خواهند زد و توجه رسانه‌ها را به خود جلب خواهند کرد، رسانه‌هایی که شاید قابلیت‌ها و تهدیدات نشأت‌گرفته از این افراد را به شکل اغراق‌آمیزی بازتاب دهند.
- انسجام اطلاعات
اکثر بحث‌های عمومی در زمینه تهدیدات سایبری بر روی محرمانه بودن و در دسترس بودن اطلاعات متمرکز گردیده‌اند؛ جاسوسی سایبری باعث می‌شود به محرمانگی اطلاعات خدشه وارد شود، حال آنکه عملیات‌های انکار سرویس و حذف داده‌ها فرآیند دسترسی به اطلاعات را تضعیف می‌کنند. با این حال، ما شاید در آینده همچنین شاهد عملیات‌های سایبری بیشتری باشیم که در قالب آنها اطلاعات الکترونیکی تغییر یافته یا دستکاری خواهند شد تا بدین ترتیب به جای حذف اطلاعات یا ایجاد اختلال در دسترسی به آنها در واقع انسجام اطلاعات (یعنی دقت و اطمینان اطلاعات) را دستکاری کرد. مقامات ارشد دولتی (نظامی و غیرنظامی)، مدیران اجرایی شرکت‌ها، سرمایه‌گذاران، یا دیگر افراد در صورتی که نتوانند به اطلاعات دریافتی اعتماد کنند قادر نخواهند بود تصمیمات درستی اتخاذ کنند.
- انجام عملیات‌های سایبری موفق علیه انسجام اطلاعات مستلزم غلبه بر موانع نهادینه شده‌ای است که در راستای ممانعت از دستکاری داده‌ها، مثلاً کارکردهای نظارت بر بازار در بخش مالی، طراحی شده‌اند.
- تهدیدات ضداطلاعاتی
ارزیابی ما این است که روسیه و چین با توجه به قابلیت‌ها، نیات، و دامنه عملیاتی گسترده‌شان همچنان در سال ۲۰۱۵ در رأس کشورهایی خواهند بود که منافع آمریکا را در معرض تهدیدات اطلاعاتی قرار می‌دهند. کشورهای دیگر واقع در جنوب آسیا، خاور نزدیک، و شرق آسیا نیز منافع آمریکا را در معرض تهدیدات اطلاعاتی پیشرفته در سطح محلی و منطقه‌ای قرار خواهند داد. برای مثال، سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی ایران همچنان آمریکا را یک تهدید اصلی قلمداد می‌کنند و علناً اعلام کرده‌اند که فعالیت‌های آمریکا را در منطقه رصد کرده و با آنها مقابله می‌کنند.
نفوذ به دستگاه تصمیم‌گیری ملی و جامعه اطلاعاتی آمریکا همچنان هدف اول سرویس‌های اطلاعاتی خارجی خواهد بود. به علاوه، هدف‌گیری اطلاعات امنیت ملی و اطلاعات انحصاری شرکت‌ها و مؤسسات پژوهشی آمریکایی که با فناوری‌های دفاعی، انرژی، مالی، فناوری‌های دارای کاربرد دوگانه، و دیگر حوزه‌ها سروکار دارند نیز تهدید پایداری برای منافع آمریکا خواهد بود.
نهادهای غیردولتی، از جمله جنایتکاران و تروریست‌های سازمان‌یافته فراکشوری، همچنان از قابلیت‌های اطلاعاتی انسانی، فنی، و سایبری بهره خواهند گرفت و این امر یک چالش ضداطلاعاتی مهم قلمداد می‌گردد. این نهادهای غیردولتی همانند سرویس‌های اطلاعاتی دولتی منابع را به کار گرفته و در راستای تسهیل فعالیت‌های غیرقانونی خود و جلوگیری از لو رفتن و دستگیری اقدام به فعالیت‌های تجسسی فیزیکی و سایبری می‌کنند.
بین‌المللی‌سازی زنجیره‌های تأمین و زیرساخت‌های خدماتی حیاتی آمریکا، از جمله زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، زیرساخت‌های شهری و بخش‌های امنیت ملی، بر میزان احتمال خرابکاری می‌افزایند. منشأ اینگونه تهدیدات عبارت‌اند از افراد، گروه‌های کوچک هکری، شرکت‌های بازرگانی، و سرویس‌های اطلاعاتی دولتی.
خودی‌های قابل اعتماد که اطلاعات حساس دولت امریکا را به صورت غیرمجاز افشا می‌سازند در سال ۲۰۱۵ نیز همچنان یک تهدید عمده خواهند بود. پیشرفت‌های فنی و دسترسی به فناوری‌های اطلاعاتی که در راستای اهداف شریرانه قابل استفاده هستند بر وخامت این تهدید می‌افزایند.
- تروریسم
افراط‌گرایان خشونت‌طلب سنی در حال قدرت گرفتن هستند و تعداد این گروه‌ها، اعضای آنها، و پناهگاه‌های آنها در هیچ مقطع تاریخی دیگری تا این اندازه نبوده است. این گروه‌ها حاکمیت محلی و منطقه‌ای را به چالش می‌کشند و متحدان، شرکا، و منافع آمریکا را تهدید می‌کنند. تهدیداتی که متوجه متحدان و شرکای کلیدی آمریکا هستند احتمالاً افزایش خواهند یافت، اما میزان این افزایش به میزان موفقیت گروه‌های افراط‌گرای سنی در زمینه تصرف و حفظ قلمرو، حمله یا عدم حمله این گروه‌ها به حکومت‌های محلی و مقبولیت یا عدم مقبولیت درخواست‌های آنها نزد مخاطبانشان مبنی بر دست زدن به اقدامات تلافی‌جویانه علیه غرب، و دوام ائتلاف تحت رهبری آمریکا در عراق و سوریه بستگی دارد.
افراط‌گرایان خشونت‌طلب سنی از وضعیت شکننده یا بی‌ثبات کشورهای دارای اکثریت مسلمان بهره گرفته و دست به پیشروی در این کشورها زده‌اند. این پیشروی‌ها که همچنان ادامه خواهند داشت در سوریه و عراق مشاهده می‌شوند. گروه‌های مذکور همچنین با دست زدن به خشونت‌های گسترده به بی‌ثباتی حکومت‌ها و نزاع‌های درونی دامن می‌زنند. با این حال، تا زمانی که حمایت‌ها و کمک‌های محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی در راستای توقف پیشروی این گروه‌ها در دسترس باشند اکثر این گروه‌ها قادر نخواهند بود سرزمین‌های زیادی را تصرف و حفظ کنند. فقدان انسجام و رهبری مقتدرانه نزد گروه‌های خشونت‌طلب و افراط‌گرای سنی احتمالاً افزایش تعداد این گروه‌ها را بی‌اثر خواهد ساخت. اگرچه حمله به نشریه شارلی ابدو در پاریس در ماه ژانویه ۲۰۱۵ یادآور تهدیدی است که متوجه غرب گردیده، اما اکثر این گروه‌ها برخلاف القاعده به جای حمله علیه دشمن به اصطلاح دور ـ یعنی آمریکا و غرب ـ نگرانی‌های محلی را در اولویت قرار داده‌اند.
اختلافات ایدئولوژیکی و تاکتیکی باعث ایجاد رقابت میان این گروه‌ها خواهد شد، به ویژه اگر یک فرد یا گروه متحد کننده در میان آنها پدیدار نگردد. در برخی موارد گروه‌ها ـ حتی اگر معاند یکدیگر باشند ـ علیه دشمنان مشترک با هم متحد خواهند شد. برای مثال، برخی افراط‌گرایان خشونت‌طلب سنی احتمالاً حمایت شورشیان همفکر یا گروه‌های ضدحکومتی یا ناراضی جامعه را جلب خواهند کرد، زیرا همه آنها هدف مشترک تغییر حکومت را دنبال می‌کنند.
اگرچه افراط‌گرایان خشونت‌طلب پرورش‌یافته در داخل آمریکا احتمالاً همچنان به دنبال سفر به خارج از کشور و به ویژه سوریه و عراق خواهند بود، اما با توجه به آنکه دسترسی سریع و مستقیمی به خاک آمریکا دارند احتمالاً محتمل‌ترین تهدیدی خواهند بود که از طرف افراط‌گرایان خشونت‌طلب سنی متوجه خاک آمریکا می‌شود. درخواست دولت اسلامی عراق و شام (داعش) از جهادی‌های ساکن غرب در اواخر ماه سپتامبر مبنی بر دست زدن به اقدامات تلافی‌جویانه در برابر حملات هوایی ائتلاف تحت رهبری آمریکا بر ضد داعش شاید در برخی از افراط‌گرایان فوق‌الذکر انگیزه ایجاد کرده باشد. بیشترین دشواری در زمینه صدور هشدار مربوط به حملاتی می‌شود که به صورت انفرادی انجام می‌گیرند، زیرا اینگونه اقدامات علائم چندانی ندارند.
اگر قرار باشد داعش برای اولویت حمله به غرب اهمیت بسیار بیشتری قائل شود و این اقدام را به مبارزه و گسترش قلمرو خود ترجیح دهد در آن صورت دسترسی این گروه به غربی‌های افراط‌گرایی که در سوریه و عراق جنگیده‌اند باعث بهره‌مندی از عواملی می‌شود که به طور بالقوه به آمریکا و دیگر کشورهای غربی دسترسی دارند. از زمان شروع جنگ در سوریه در سال ۲۰۱۱ تاکنون بیش از ۲۰۰۰۰ جنگجوی خارجی ـ که حداقل ۳۴۰۰ نفرشان را جنگجویان غربی تشکیل می‌دهند ـ از بیش از ۹۰ کشور دنیا به سوریه رفته‌اند.
- سلاح‌های کشتارجمعی و گسترش تسلیحاتی
تلاش کشورها جهت تولید یا دستیابی به تسلیحات کشتارجمعی، سیستم‌های شلیک آنها، یا فناوری‌های مربوطه یک تهدید عمده برای امنیت آمریکا، نیروهای استقراریافته این کشور، و متحدان این کشور قلمداد می‌شود. استفاده حکومت سوریه از تسلیحات شیمیایی علیه مخالفانش بیش از پیش نشان می‌دهد که تهدید تسلیحات کشتارجمعی یک تهدید واقعی است. آن زمان که تنها چند کشور معدود به خطرناک‌ترین فناوری‌ها دسترسی داشتند دیگر گذشته است. مواد و فناوری‌های بیولوژیکی و شیمیایی، که تقریباً همیشه دارای کاربردهای دوگانه هستند، در اقتصادِ جهانی شده امروز به سهولت قابل جابجایی و انتقال هستند. این امر در مورد افراد دارای دانش و تخصص علمی که کارشان طراحی و استفاده از مواد و فناوری‌های مذکور است نیز صادق است. آخرین کشفیات علمی نیز به سرعت در سرتاسر دنیا منتشر می‌شوند.
- حفظ گزینه تسلیحات هسته‌ای توسط ایران
ارزیابی ما همچنان این است که اهداف راهبردی گسترده ایران در زمینه ارتقای امنیت، پرستیژ، و نفوذ منطقه‌ای خود باعث شده‌اند تا این کشور به دنبال قابلیت‌هایی برود که اهداف غیرنظامی این کشور را محقق می‌سازند و تهران را قادر می‌سازند در صورتی که اراده کند سلاح‌های هسته‌ای قابل حمل توسط موشک تولید کند. ما نمی‌دانیم آیا ایران در نهایت تصمیم به ساخت سلاح‌های هسته‌ای خواهد گرفت یا خیر.
ما همچنین اینگونه ارزیابی می‌کنیم که ایران در راستای تولید سلاح هسته‌ای با هیچگونه مانع فنی غیرقابل عبور مواجه نخواهد شد و در نتیجه اراده سیاسی این کشور جهت تولید سلاح مسئله اصلی در این زمینه قلمداد می‌گردد. با این حال، اجرای برنامه اقدام مشترک توسط ایران حداقل به طور موقت مانع پیشرفت بیشتر قابلیت‌های این کشور در زمینه غنی‌سازی اورانیوم و تولید پلوتونیوم شده و عملاً به از بین رفتن ذخایر اورانیوم ۲۰ درصدی این کشور انجامیده است. این توافق همچنین بر شفافیت فعالیت‌های هسته‌ای ایران افزوده است، زیرا دسترسی بیشتر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تأسیسات هسته‌ای این کشور را فراهم ساخته و در عین حال این امکان را فراهم کرده که در صورت تلاش ایران جهت تولید مواد قابل استفاده در سلاح با بهره‌گیری از تأسیسات مذکور بتوان در این زمینه اعلام هشدار کرد.
قضاوت ما این است که تهران در صورت ساخت سلاح‌های هسته‌ای از موشک‌های بالستیک به عنوان شیوه ترجیحی جهت شلیک آنها استفاده خواهد کرد. موشک‌های بالستیک ایران ذاتاً قادر به حمل تسلیحات کشتارجمعی هستند و تهران در حال حاضر دارای بزرگ‌ترین زرادخانه موشک‌های بالستیک در خاورمیانه است. پیشرفت ایران در زمینه تولید ماهواره‌بر ـ در کنار تمایل این کشور جهت بازداشتن آمریکا و متحدانش ـ باعث شده تا تهران از ابزار و انگیزه لازم جهت تولید موشک‌های دوربردتر، از جمله موشک‌های بالستیک قاره‌پیما، برخوردار باشد.
- توسعه قابلیت‌های مرتبط با تسلیحات کشتارجمعی توسط کره شمالی
سلاح‌های هسته‌ای و برنامه‌های موشکی کره شمالی تهدیدی جدی برای آمریکا و فضای امنیتی شرق آسیا به شمار می‌روند. اقدام کره شمالی مبنی بر صدور موشک‌های بالستیک و مواد مربوطه به چند کشور دیگر، از جمله ایران و سوریه، و کمک این کشور به ساخت راکتور هسته‌ای سوریه که در سال ۲۰۰۷ نابود گردید نمایانگر این هستند که کره شمالی مایل به گسترش فناوری‌های خطرناک است.
کره شمالی در سال ۲۰۱۳ به دنبال سومین آزمایش هسته‌ای خود اعلام کرد که قصد دارد تأسیسات هسته‌ای خود را «بازسازی و مجدداً راه‌اندازی کند» و در این راستا تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم واقع در یونگ‌بیون و همچنین راکتور گرافیتی تولید پلوتونیوم که در سال ۲۰۰۷ تعطیل شده بود را مجدداً به راه اندازد. ارزیابی ما این است که کره شمالی با گسترش تأسیسات غنی‌سازی یونگ‌بیون و راه‌اندازی مجدد راکتور فوق‌الذکر تصمیمات خود را عملی ساخته است.
کره شمالی همچنین بر حجم و پیشرفتگی موشک‌های بالستیک خود افزوده و در عین حال به پرتاب آزمایشی این موشک‌ها ادامه داده است، موشک‌هایی که از موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد گرفته تا موشک‌های بالستیک قاره‌پیما را شامل می‌شوند. کره شمالی در سال ۲۰۱۴ شمار بی‌سابقه‌ای از موشک‌های بالستیک را آزمایش کرد.
پیونگ‌یانگ مصمم به تولید موشک‌های دوربرد و مجهز به سلاح‌های هسته‌ای است که قادرند آمریکا را مستقیماً در معرض تهدید قرار دهند. این کشور موشک بالستیک قاره‌پیمای KN08 خود را در دو نوبت علناً به نمایش گذاشته است. ارزیابی ما این است که کره شمالی پیشاپیش گام‌های اولیه را در راستای استقرار این سیستم برداشته است، هرچند این سیستم هنوز مورد آزمایش قرار نگرفته است.
رهبران کره شمالی با توجه به کاستی‌های موجود در نیروهای نظامی متعارفشان بر توسعه قابلیت‌های موشکی و تسلیحات کشتارجمعی، به ویژه ساخت سلاح‌های هسته‌ای، متمرکز گردیده‌اند. اگرچه رسانه‌های دولتی کره شمالی مرتباً اعلامیه‌های رسمی حاوی توجیه‌های ارائه‌شده برای ساخت سلاح‌های هسته‌ای و تهدید به استفاده تدافعی یا تلافی‌جویانه از آنها را منتشر می‌کنند، اما ما از جزئیات دکترین هسته‌ای پیونگ‌یانگ یا مفاهیم مرتبط با بکارگیری این سلاح‌ها اطلاعی نداریم. ما مدت‌هاست به این ارزیابی رسیده‌ایم که از دیدگاه پیونگ‌یانگ قابلیت‌های هسته‌ای در راستای بازدارندگی، کسب پرستیژ بین‌المللی، و اتخاذ دیپلماسی قهرآمیز کاربرد دارند.
- توسعه قوای هسته‌ای چین
توپخانه دوم ارتش آزادی‌بخش خلق چین همچنان به مدرن‌سازی توان موشک‌های هسته‌ای خود ادامه می‌دهد و در این راستا سیستم‌های متحرک بقاپذیر بیشتری را بکار گرفته و سیستم‌های سیلویی خود را ارتقا بخشیده است. هدف از بکارگیری نسل جدید موشک‌ها کسب اطمینان از کارآمدی بازدارندگی راهبردی چین از طریق ایجاد قابلیت حمله ثانویه است. به علاوه، نیروی دریایی چین به توسعه موشک‌های بالستیک JL-2 که توسط زیردریایی شلیک می‌شوند ادامه می‌دهد و ممکن است باز هم زیردریایی‌های کلاس JIN مجهز به موشک‌های بالستیک هسته‌ای تولید کند. زیردریایی‌های کلاس JIN مجهز به موشک‌های بالستیک JL-2 نیروی دریایی چین را برای اولین بار از قابلیت هسته‌ای دریایی و دوربرد برخوردار خواهند کرد. ارزیابی ما این است که نیروی دریایی چین به زودی اولین گشت‌های بازدارندگی هسته‌ای را به اجرا خواهد گذاشت.
- موشک کروز میان‌برد جدید روسیه
روسیه یک موشک کروز جدید تولید کرده که آمریکا آن را ناقض پیمان منع تولید موشک‌های هسته‌ای میان‌برد دانسته است. در سال ۲۰۱۳ «سرگئی ایوانف» از مقامات ارشد دولت روسیه طی مصاحبه‌ای توضیح داد که چگونه دنیا از زمان انعقاد پیمان منع تولید موشک‌های میان‌برد در سال ۱۹۸۷ دستخوش تغییر شده و بیان داشت که روسیه با توجه به گسترش فناوری موشک‌های بالستیک میان‌برد و کوتاه‌برد در سرتاسر دنیا مشغول «تولید سیستم‌های تسلیحاتی مناسب» است. «ایوانف» در سال ۲۰۰۷ نیز به طور علنی اعلام کرده بود که روسیه یک موشک کروز زمین‌پایه را برای سیستم تسلیحاتی اسکندر خود آزمایش کرده و اینکه برد موشک مذکور «در حال حاضر» با پیمان منع تولید موشک‌های میان‌برد همخوانی دارد. تولید یک موشک کروز که ناقض پیمان مذکور است در کنار اینگونه اظهارات درباره پیمان فوق‌الذکر تعهد روسیه در قبال پیمان را زیرسوال می‌برد.
- امنیت تسلیحات کشتارجمعی در سوریه
در ماه ژوئیه ۲۰۱۴ سوریه اعلام کرد که ذخایر سلاح‌های شیمیایی این کشور جهت نابودی توسط جامعه بین‌المللی از کشور خارج شده است. خطرناک‌ترین عامل‌های شیمیایی این کشور در ماه اوت ۲۰۱۴ بر روی عرشه ناو MV CAPE RAY نابود گردیدند. آمریکا و متحدانش همچنان از نزدیک با سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی همکاری می‌کنند تا از اجرای کامل و دقیق کنوانسیون منع تسلیحات شیمیایی در مورد سوریه اطمینان حاصل کنند. قضاوت ما این است که سوریه علی‌رغم امضای کنوانسیون منع تسلیحات شیمیایی در سال ۲۰۱۳ اما از سلاح‌های شیمیایی به عنوان جنگ‌افزار بهره گرفته است. به علاوه، سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی همچنان مشغول بررسی ادعاها درباره کاربرد عامل شیمیایی کلر در سوریه است.
- تهدیدات فضایی و ضدفضایی
از آنجا که دشمنان بالقوه به دنبال دستیابی به قابلیت‌های اخلال‌گرانه و ویرانگرانه ضدفضایی هستند در نتیجه در طول سال ۲۰۱۵ تهدیدات بیشتری متوجه سیستم‌ها و سرویس‌های فضایی آمریکا خواهد بود. سران نظامی چین و روسیه از مزایای اطلاعاتی بی‌نظیر سیستم‌ها و سرویس‌های فضایی باخبرند و مشغول توسعه قابلیت‌هایی هستند تا در جریان منازعات احتمالی مانع دسترسی به این سیستم‌ها و سرویس‌ها شوند. مطالب نوشتاری ارتش چین نیاز به ایجاد اخلال، آسیب‌رسانی، و نابودی ماهواره‌های شناسایی، ناوبری، و ارتباطاتی را خاطرنشان ساخته‌اند. چین از قابلیت ارسال پارازیت‌های ماهواره‌ای برخوردار است و به دنبال توسعه سیستم‌های ضدماهواره است. چین در ماه جولای ۲۰۱۴ دست به یک آزمایش موشکی ضدماهواره‌ای و غیرمخرب زد. چین در سال ۲۰۰۷ یک آزمایش مخرب با کمک این سیستم انجام داده بود که باعث شد آوار فضایی ناشی از آن تا مدت‌ها باقی بمانند. دکترین نظامی سال ۲۰۱۰ روسیه بر دفاع فضایی به عنوان یکی از مؤلفه‌های حیاتی دفاع ملی مسکو تأکید کرده است. رهبران روسیه علناً تصریح می‌کنند که نیروهای مسلح روسیه از سلاح‌های ضدماهواره برخوردارند و دست به پژوهش‌هایی در این زمینه می‌زنند. روسیه دارای سیستم‌های ارسال پارازیت بر روی ماهواره است و به دنبال ساخت سیستم‌های ضدماهواره است.
- جرائم سازمان‌یافته فراکشوری
جرائم سازمان‌یافته فراکشوری یک تهدید جهانی پایدار برای جوامع ما در داخل و برای منافع ما در خارج به شمار می‌روند. شبکه‌هایی جنایی زبردست و برخوردار از انگیزه‌های مالی اقدام به قاچاق مواد مخدر، انسان، حیات وحش، و سلاح می‌کنند؛ امنیت و حاکمیت را تحلیل می‌برند؛ به فعالیت‌های اقتصادی مشروع و حاکمیت قانون خدشه وارد می‌کنند؛ از درآمدهای مهم اقتصادهای دنیا می‌کاهند؛ و به اقدامات توسعه‌ای آمریکا خسارت می‌زنند.
- قاچاق مواد مخدر
قاچاق مواد مخدر همچنان یک تهدید عمده برای آمریکا به شمار می‌رود. مکزیک بزرگ‌ترین تولیدکننده ماری‌جوانا، متامفتامین، و هروئین قاچاق شده به آمریکاست و بیشتر کوکائین تولیدشده در آمریکای جنوبی که به آمریکا قاچاق می‌شود از طریق مکزیک وارد این کشور می‌شود. تجارت مواد مخدر همچنین به منافع آمریکا در خارج از کشور ضربه می‌زند و باعث بی‌ثباتی در بخش‌هایی از آفریقا و آمریکای لاتین می‌شود؛ ۸۰ درصد مجموع تریاک تولیدشده در دنیا در افغانستان کشت می‌شود. کشورهای ضعیف واقع در آمریکای مرکزی همچنان مسیر اصلی ترانزیت بیشتر کوکایین قاچاق شده به آمریکا به شمار می‌روند. کشورهای حوزه دریای کاراییب در حال تبدیل شدن به دومین مسیر ترانزیتی مهم برای قاچاق کوکائین به آمریکا و اروپا هستند. در سال ۲۰۱۳ ظرفیت تولید هروئین در سطح دنیا برای دومین بار در طول ۲۰ سال گذشته به بالاترین سطح خود رسید و احتمال دسترسی آسان و ارزان به این ماده مخدر را در بازارهای مصرفی آمریکا افزایش داد. در آمریکا میزان مرگ‌ومیر ناشی از مصرف هروئین از سال ۲۰۰۷ به بعد سیر صعودی داشته است. مواد روانگردان جدید از جمله ترکیبات کانابینوئیدی و ترکیبات کاتیونی نیز یک تهدید نوظهور و سریع‌الرشد برای بهداشت عمومی در سطح دنیا قلمداد می‌گردند. از سال ۲۰۰۹ به بعد مجریان قانون در آمریکا با بیش از ۲۴۰ نوع ترکیب مصنوعی مواجه گردیده‌اند. مجموعاً ۳۴۸ ماده روانگردان جدید در سطح دنیا شناسایی گردیده‌اند که این رقم فراتر از ۲۳۴ ماده غیرقانونی است که در سطح بین‌المللی در معرض نظارت و کنترل قرار گرفته‌اند.
- بهره‌برداری مجرمانه از بی‌ثباتی در سطح جهان
سازمان‌های تبهکاری فراکشوری همچنان از فرصت‌های ایجاد شده در نتیجه جنگ‌های جاری در راستای بی‌ثبات ساختن جوامع، اقتصادها، و حکومت‌ها بهره خواهند گرفت. ناآرامی‌های منطقه‌ای، آوارگی مردم، فساد محلی، و نابسامانی‌های سیاسی فرصت‌هایی را در اختیار تبهکاران خواهند گذاشت تا از شرایط به وجود آمده منفعت برده و جایگاه خود را در برابر دیگر دلالان قدرت ارتقا بخشند.
- فساد
فساد و جنایات سازمان‌یافته فراکشوری به طور متقابل یکدیگر را تسهیل می‌کنند. هر دوی این دو پدیده بر وخامت دیگر تهدیداتی که متوجه امنیت محلی، منطقه‌ای، و بین‌المللی هستند می‌افزایند. فساد تا حدودی در همه کشورها مشاهده می‌شود؛ با این حال، روابط نمادین میان مقامات دولتی و شبکه‌های تبهکاری سازمان‌یافته در برخی کشورها به ویژه مخرب و زیانبار است. در این راستا می‌توان روسیه را مثال زد. در این کشور پیوند میان جنایات سازمان‌یافته، بازیگران دولتی، و کسب‌وکارها باعث گردیده تا به سادگی نتوان میان سیاست دولت و منافع خصوصی تمایز قائل شد.
- قاچاق انسان
قاچاق انسان همچنان هم یک مسئله حقوق بشری و هم چالشی برای امنیت بین‌المللی قلمداد می‌گردد. قاچاق انسان به یک منبع پرسود درآمد تبدیل شده است ـ عواید آن سالانه ده‌ها میلیارد دلار برآورد می‌شود. قاچاقچیان انسان در راستای پیشبرد تجارت غیرقانونی خود از مقامات فاسد، مرزهای رخنه‌پذیر، و عدم اجرای سفت‌وسخت قوانین منفعت می‌برند. اینگونه بهره‌برداری از جان انسان‌ها جهت کسب سود تقریباً در هر کشوری مشاهده می‌شود ـ و این امر باعث تضعیف حاکمیت قانون و نهادهای مشروع دولتی و بازرگانی می‌شود.
- قاچاق حیات وحش
تجارت غیرقانونی حیات وحش، چوب، و آبزیان باعث به خطر افتادن محیط‌زیست و تهدید حاکمیت قانون و امنیت مرزی در مناطق متزلزل و شکننده شده و جوامعی که تنوع زیستی و اکوتوریسم آنها به حیات وحش وابسته است را بی‌ثبات می‌سازد. افزایش تقاضا برای عاج و شاخ کرگدن در آسیا باعث افزایش بی‌سابقه شکار غیرقانونی در آفریقا شده است. شکار غیرقانونی یک چالش امنیتی چشمگیر برای ارتش و پلیس در کشورهای آفریقایی به شمار می‌رود. شکارچیان غیرقانونی و متحدان آنها اغلب از تسلیحات بیشتری در مقایسه با نیروهای نظامی و پلیس در این کشورها برخوردارند. صید غیرقانونی، گزارش نشده، و بی‌قاعده ماهی نیز امنیت غذایی و فرآیند حفظ منابع آبزیان را تهدید می‌کند. این امر اغلب همزمان با کار اجباری در صنعت ماهیگیری رخ می‌دهد.
- سرقت دارایی‌های فرهنگی، آثار هنری، و اشیای عتیقه
اگرچه سرقت و قاچاق میراث فرهنگی و هنری از قدمت زیادی برخوردار است، اما تبهکاران سازمان‌یافته فراکشوری اکنون با سهولت و سرعت بیشتری اموال ارزشمند فرهنگی را انتقال داده و به فروش می‌رسانند. این جنایتکاران در سطح جهانی و بدون توجه به قوانین، مرزها، ملیت‌ها، یا اهمیت اموالی که قاچاق می‌کنند کار خود را انجام می‌دهند.
- اقتصاد و منابع طبیعی
اقتصاد جهان همچنان در حال تطبیق خود و بهبودی یافتن از بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ است؛ رشد اقتصادی از آن زمان تاکنون کمتر از دهه پیش بوده است. بسیاری از بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا، به ویژه کشورهای اروپایی و ژاپن، نتوانسته‌اند رشد پایدار خود را از سر بگیرند. دورنمای کندی یا توقف فرآیند بهبود اقتصادی در این اقتصادهای توسعه‌یافته و همچنین رشد ناامیدکننده در کشورهای عمده در حال توسعه باعث شده تا بازارهای انرژی و کالا خود را مجدداً با شرایط تطبیق دهند.
- انرژی و کالا
قیمت انرژی در نیمه دوم سال ۲۰۱۴ به شدت کاهش یافت. دورنمای کاهش جهانی قیمت انرژی، تصمیم اوپک مبنی بر حفظ سطح تولید خود، افزایش سریع میزان تولید نامتعارف نفت در کانادا و آمریکا، ازسرگیری تولید جزئی نفت در لیبی و دیگر نقاط همگی باعث گردیدند تا قیمت نفت در مقایسه با ماه جولای به کمتر از نصف کاهش یابد. این اولین بار از سال ۲۰۰۸-۲۰۰۹ است که قیمت نفت با کاهش چشمگیر مواجه می‌شود. کاهش قیمت نفت و گاز باعث تقویت اقتصاد جهانی می‌شود و منفعت آن برای واردکنندگان بیش از ضرری است که صادرکنندگان متحمل می‌شوند.
- ثبات اقتصاد کلان
سیاست پولی فوق‌العاده یا «تسهیل کمّی» به احیای رشد اقتصادی در آمریکا از زمان وقوع بحران مالی در سطح جهان کمک کرده است. با این حال، این بهبودی و دورنمای بازده بالاتر در آمریکا احتمالاً همچنان باعث جذب سرمایه‌ها از دیگر نقاط دنیا خواهد شد، زیرا رشد اقتصادی ضعیف در دیگر نقاط دنیا باعث شده تا نرخ بهره پایین بماند.
تولید جهانی در سال ۲۰۱۴ کمی بهبود یافت اما همچنان کمتر از نرخ رشد مشاهده شده قبل از سال ۲۰۰۸ بود. میانگین نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در سطح دنیا از سال ۲۰۰۸ تاکنون حدود ۳/۲ درصد بوده است که کمتر از نرخ رشد ۹/۳ درصدی در دوره ۲۰ ساله قبل از بحران مالی جهانی است. در ارتباط با چشم‌انداز آینده باید گفت دورنمای رشد اقتصادی کند در اروپا و چین برای اقتصاد جهان خوش‌یمن نیست.
رشد اقتصادی در میان اقتصادهای توسعه‌یافته و در حال توسعه به صورت هماهنگ و یکسان صورت نگرفته است. به‌جز بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا ـ یعنی آمریکا، اتحادیه اروپا و چین ـ رشد اقتصادی در سطح دنیا در سال ۲۰۱۴ عمدتاً با رکود مواجه بوده و به ۱/۲ درصد کاهش یافته است. در نتیجه، تفاوت نرخ رشد در کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه‌یافته همچنان کاهش یافت ـ و به ۶/۲ درصد رسید. این شکاف که در طول بیش از یک دهه گذشته کمترین شکاف قلمداد می‌گردد بر تداوم ضعف بازارهای نوظهور صحه می‌گذارد، بازارهایی که میانگین نرخ رشد بسیار بالاترشان در گذشته به رشد اقتصادی دنیا کمک می‌کرد.
امنیت انسانی
- همگرایی روندهای حیاتی
چند روند در حال حاضر در حال همگرایی هستند و این امر بر شوک‌های وارده به امنیت انسانی در سال ۲۰۱۵ خواهد افزود. بیماری‌های مسری و عدم آمادگی کافی در سطح بین‌المللی جهت پرداختن به این مسائل همچنان یک تهدید به شمار می‌روند. این امر در قالب شیوع ویروس ابولا در غرب آفریقا نمود یافته است. آب‌وهوای نامساعد و سیاست‌های عمومی که بر منابع غذایی و آبی تأثیر می‌گذارند احتمالاً بر وخامت بحران‌های انسانی خواهند افزود. بسیاری از کشورها و نهادهای بین‌المللی در سال ۲۰۱۵ در راستای پرداختن به مسائل مرتبط با امنیت انسانی، به ویژه محیط‌زیست و بهداشت جهانی، و همچنین مسائل ناشی از حاکمیت ضعیف یا اجحاف‌آمیز به آمریکا به چشم یک رهبر خواهند نگریست.
روندهای حاکمیتی در سطح دنیا روندهایی منفی هستند و از بی‌ثباتی فزاینده حکایت دارند. حاکمیت ضعیف یا اجحاف‌آمیز تهدیدی برای امنیت و حقوق افراد و جامعه مدنی در بسیاری از کشورهای دنیا محسوب می‌شود. خطر کلی قساوت‌های جمعی ـ که تا حدودی از بسیج فزاینده نیروهای اجتماعی، نزاع‌های خشونت‌آمیز، و کیفیت رو به کاهش حاکمیت نشأت می‌گیرند ـ رو به افزایش است. موارد آزار و اذیت مذهبی نیز در حال افزایش‌اند. محدودیت‌های قانونی پیش روی سازمان‌های مردم‌نهاد و مطبوعات، به ویژه آن‌هایی که کاستی‌های دولت را بازتاب می‌دهند یا خواهان اصلاحات هستند، همچنان پابرجا باقی خواهند ماند.
- بیماری‌های مسری همچنان امنیت انسان‌ها را در سرتاسر دنیا تهدید می‌کنند
بیماری‌های مسری از جمله مواردی هستند که بهداشت و سلامت را در معرض تهدید قرار می‌دهند. در دنیای امروز که تراکم و ارتباطات جمعیتی بیشتر شده است بیماری‌های انسان و حیوان نیز آر فرصت‌های بیشتری جهت ظهور و شیوع در سطح دنیا برخوردار شده‌اند. این امر در قالب شیوع ابولا در غرب آفریقا آنهم در یک مقیاس بی‌سابقه بازتاب یافته است. به علاوه، جنگ‌ها و آوارگی مردم که با از بین رفتن زیرساخت‌های اولیه همراه هستند می‌توانند به شیوع بیماری‌ها منجر شوند. تغییرات آب‌وهوایی نیز می‌توانند باعث تغییر در الگوی گسترش عوامل بیماری‌زا شوند.
- بیماری ابولا که در اواخر سال ۲۰۱۳ در یکی از مناطق دورافتاده گینه شیوع پیدا کرد به سرعت به لیبریا و سیرالئون و سپس کانون‌های متراکم حمل‌ونقل شهری گسترش یافت و در آن مقطع بود که از کنترل خارج شد. کاستی‌های مربوط به نظارت و گزارش بیماری، منابع محدود در حوزه بهداشت، و عوامل دیگر باعث گردیدند تا جامعه بین‌المللی نتواند در غرب آفریقا دست به واکنش سریع و به‌موقع بزند. موارد مجزای ابتلا به ابولا در خارج از کشورهای تحت تأثیر بیماری ـ مشخصاً در اسپانیا و آمریکا ـ مشاهده گردیدند و این بیماری تقریباً به طور قطع در سال ۲۰۱۵ نیز ثبات اقتصادی، امنیت و حاکمیت منطقه‌ای را همچنان تهدید خواهد کرد.
- مقاومت در برابر داروهای ضدمیکروبی به طور فزاینده‌ای امنیت سلامت و بهداشت را در سطح جهان تهدید می‌کند. هفتاد درصد باکتری‌های شناخته‌شده حداقل در برابر یک داروی مورد استفاده جهت درمان عفونت‌ها مقاوم گردیده‌اند و این امر خطر بازگشت دوران قبل از ظهور آنتی‌بیوتیک‌ها را مطرح می‌سازد. بیماری سل مقاوم در برابر داروهای چندگانه در چین، هند، روسیه، و دیگر نقاط دنیا شیوع یافته است. در طول بیست سال آینده تعداد و گستره جغرافیایی پاتوژن‌های مقاوم در برابر داروهای ضدمیکروبی احتمالاً همچنان افزایش خواهد یافت. این امر پیامدهای بهداشتی را وخیم‌تر خواهد ساخت، فشار بیشتری بر بودجه‌های بهداشت عمومی خواهد آورد، و به منافع آمریکا در سرتاسر دنیا آسیب خواهد زد.
- سندروم تنفسی خاورمیانه که ویروس جدیدی از خانواده سارس به شمار می‌رود در سال ۲۰۱۲ در عربستان شیوع پیدا کرد. موارد مجزایی از این بیماری نیز در جنوب شرق آسیا، اروپا، و آمریکا مشاهده گردیدند. موارد بسیار بیماری‌زای آنفلوانزا نیز همچنان در نقاط مختلف دنیا پدیدار می‌شوند. اچ.آی.وی/ایدز و مالاریا اگرچه رو به افول گذاشته‌اند اما همچنان در اولویت مواردی هستند که بهداشت جهانی را تهدید می‌کنند. به گفته سازمان جهانی بهداشت، ۱/۲ میلیون نفر در سال ۲۰۱۳ به اچ.آی.وی مبتلا شدند و ۵۸۴۰۰۰ نفر هم به خاطر مالاریا جان خود را از دست دادند. اسهال و وبا نیز سالانه ۸۰۰۰۰۰ نفر را به کام مرگ می‌فرستند.
- از آنجا که نمی‌توان پیش‌بینی کرد کدام پاتوژن ممکن است از حیوان به انسان منتقل شو
ارسال نظر