به گزارش پارس به نقل از فارس، در ادامه نقطه نظرات کارشناسان درباره بیانیه مشترک ایران و گروه ۱+۵ در سوئیس، یک مقام ارشد پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از محتوای سند منتشرشده کاخ سفید انتقاد کرد.

در یادداشت اتمی هانس بلیکس با عنوان «توافق ایران و ان‌پی‌تی» در مجله سوئیسی «فوکوس» آمده است: «ایران و گروه ۱+۵ و اتحادیه اروپا دوم آوریل اعلام کردند که بر سر نقاط اصلی توافق هسته‌ای موافقت کردند. این بیانیه به دنبال ۱۲ سال مذاکره اعلام شد».

مدیرکل اسبق آژانس بین‌المللی انرژی با بیان اینکه در بسیاری از پایتختها بیانیه مشترک لوزان با شادی همراه شد، نوشت: «همه این خوشحالی و رضایتمندی به نظر کمی عجیب بود چرا که طرفهای مذاکرات یک گزارش کامل درباره توافق که آنها را این قدر خوشحال کرده، ارائه ندادند. شاید اینطور باید فرض شود که این مساله ابتدائا بدین خاطر است هنوز زمینه‌های بسیار مشکلی وجود دارد که پیش از رسیدن به توافق نهایی باید آنها رفع شود».

وزیر خارجه اسبق سوئیس نوشت: «در سند منتشر شده کاخ سفید ادعا می‌شود بر سر پارامترها توافق شده است؛‌تعدادی از اقداماتی که نهایی کردن آنها قطعا سخت خواهد بود. برای مثال مشخص نیست که مکانیسم پیشنهاد شده برای بررسی و تصویب فروش مواد و فناوری خاص مرتبط به انرژی هسته‌ای عملی خواهد شد. بازرسیها از برخی از محموله‌های کشتی ممکن خواهد شد و ایران باید به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حق بازرسیهای فراگیری را بدهد که هیچ کشور دیگر تا به امروز اینکار را نکرده است».

مدیر اسبق آژانس با اشاره به محتوای بیانیه کاخ سفید درباره بیانیه مشترک ایران و گروه ۱+۵ در سوئیس تصریح کرد: «شاید آنهایی که سند مذکور را منتشر کردند امید داشتند که مقاومتها در برابر توافق با ایران از سوی واشنگتن (و اسرائیل) را کم کنند. البته این سند ممکن است مانعی در راه متن نهایی توافق ایجاد کند. سند تفصیلی دولت آمریکا در تقابل با بیانیه مشترک خلاصه‌ای که محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی قرائت کردند، است».

بلیکس نوشت: «جایگزین توافق چیست؟ اگر مخالفان در متوقف کردن تاییدیه توافق در آمریکا توفیق یابند، چه می‌شود؟ تندروترین آمریکایی‌ها در پاسخ جواب ساده‌ای دارند: اینکه یا ایران را بمباران کنید یا به ایران اجازه دستیابی به بمب اتمی بدهید. البته راه اندازی حمله علیه ایران به این زودی بعید به نظر می‌رسد البته متاسفانه نه به خاطر نبود مجوز شورای امنیت سازمان ملل نه بلکه به این خاطر که مقاومت سختی در داخل آمریکا برای براه اندازی مخاطره‌جویی مسلحانه پس از منازعات افغانستان، عراق،‌ لیبی،‌سوریه و یمن وجود دارد. کسی نمی‌داند حمله چقدر طول کشیده، هزینه‌های آن چقدر بوده و به چه می‌انجامد».

او نوشت: «اگر توافق حاصل نشود، در این دوره از جنگ‌های در سایه محتملتر است که بازیگران ناشناس به خرابکاری در ایران ادامه دهند و با وجود محکومیتهای عمومی علنی، شاید احتمال ترورهای بیشتری از کارشناسان انرژی هسته‌ای ایران وجود داشته باشد و شاید آمریکا به تقویت بیشتر تحریمها روی آورد. البته پس از توافق لوزان این مضوع مفروض و قطعی نیست که اتحادیه اروپا در تشدید فشارهای اقتصادی به آمریکا ملحق شود. به جای افزایش تحریمهای ایران ما شاید شاهد فرسودگی و کاهش آنها باشیم».

مقام پیشین ارشد آژانس بین‌المللی اتمی همچنین اذعان کرد: از دهه ۱۹۸۰ تاکنون شورای امنیت سازمان ملل و نه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادعا نکردند که سلاح اتمی ساخته و یا در مسیر تجهیز به سلاح اتمی بوده است».

وی همچنین نوشت: «توافق لوزان موضوع اظهارنظرات بسیاری در کنفرانس بازنگری ان‌پی‌تی در نیویورک در اواخر آوریل و اوایل می‌خواهد بود. بسیاری از کشورها از این موضوع که ۱+۵ و اتحادیه اروپا قادر به حصول به توافق جهت ممانعت از گسترش سلاح‌های اتمی در خارومیانه شود، ابراز خرسندی خواهند کرد. برخی در کنفرانس شاید پیشنهاد دهند اقدامات مختلف در توافق باید بیشتر به تقویت ان‌پی‌تی منجر شود و برخی بحث کنند که کشورهای عضو ان‌پی‌تی باید مانند ایران پروتکل الحاقی را بپذیرند».

هانس بلیکس همچنین نوشت: «البته محتمل است که اکثریت کشورهای عضو ان‌پی‌تی که سلاح اتمی ندارند مفاد توافق لوزان را راه‌حلی منفک و جدا و مربوط به یک مورد خاص بدانند. اگر توافق با ایران حاصل شود،‌ این به اندازه کافی یک دستاورد بزرگی است که از آن به عنوان ابزاری برای تقویت رژیم ان‌پی‌تی استقبال شود.»