پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- محمدجواد اخوان- تهاجم اخير رژيم آل‌سعود و هم‌پيمانانش به يمن را، علاوه بر تأثير آن بر معادلات منطقه‌اي و بين‌المللي، مي‌توان در سطحي ديگر نيز تحليل كرد و آن‌را بازتابي از رقابت‌ها و تحولات قدرت در داخل كاخ‌هاي آل‌سعود دانست. 

نكته‌اي كه برخي صاحب‌نظران و تحليلگران را به تأمل وا داشته، تفاوت رويكرد حاكمان فعلي عربستان با پيشينه رفتاري اين رژيم است. تحليلگران عرصه بين‌الملل، رژيم پادشاهي عربستان سعودي را جزو رژيم‌هاي محافظه‌كار در عرصه بين‌المللي مي‌دانند و اتفاقاً همين رويكردحقيقتاً در رفتار بيروني اين رژيم به‌وضوح مشاهده مي‌شود. در طول بيش از هشت دهه از عمر تسلط خاندان سعودي بر خاك حجاز و نجد، تقريباً عربستان ميداندار هيچ جنگ گسترده‌اي نبوده و عمدتاً سعودي‌ها كوشيده‌اند تا حد ممكن از منازعات فيزيكي اجتناب كنند. آنان كه تحولات منطقه را پيگيري مي‌كنند هنوز از ياد نبرده‌اند كه آل‌سعود در سال ۱۹۶۵، براي پرهيز از همسايگي با صهيونيست‌ها، بخشي از خط ساحلي خود در خليج عقبه را در ازاي زميني بياباني به اردن واگذار كرد و نيز پس‌ازآنكه رژيم صهيونيستي در جنگ شش‌روزه 1967، جزاير راهبردي «تيران» و «صنافير» متعلق به عربستان در دهانه خليج عقبه را اشغال كرد، در مقابل اين از دست رفتن آشكار بخشي از خاك و منافع ملي خود تاكنون سكوت اختيار كرده است. 

با اين‌حال اكنون و در عرصه تحولات منطقه با رژيمي سركش مواجهيم كه بي‌شباهت به گذشته خود، سردمدار ائتلافي منطقه‌اي عليه مردم يمن شده است و دلارهاي نفتي خود را در اين آوردگاه به‌سرعت و بي‌محابا هزينه مي‌كند. آن‌گونه كه برخي قرائن نشان مي‌دهد ريشه چنين تغيير رفتاري را بايد در تحولات و رقابت‌هاي داخل خاندان سعودي جست‌وجو كرد. 

‌محمد بن سلمان

اكنون فرمان ماشين جنگي عربستان در دست كسي نيست جز شاهزاده «محمد بن سلمان» (34 ساله) فرزند پادشاه كنوني و وزير دفاع عربستان. او كه اكنون كم‌تجربه و جوان‌ترين وزير دفاع جهان است، پس از رسيدن پدرش به مقام پادشاهي قدرت را به قبضه درآورد و تلاش كرد تا در رقابت‌هاي دروني «روضه‌الخريم» جايگاه خود را بسط دهد. درعين‌حال او متحد ديگري نيز دارد و او «محمد بن نايف» (56 ساله) جانشين ولي‌عهد كنوني و وزير كشور عربستان سعودي است كه او نيز سوداي قدرت دارد و تلاش مي‌كند زمينه را براي انتقال قدرت پس از ولي عهدكنوني به خود را آماده سازد. 

ائتلاف جوانان كم‌تجربه اما ماجراجوي خاندان آل‌سعود با محوريت «محمد‌بن سلمان» و «محمد بن نايف» اكنون بر مقدرات سرزمين نجد و حجاز مسلط شده است و مي‌كوشد اقتدار خود را در رقابت با ديگر شاهزاده‌هاي سعودي –كه هريك در روياي رسيدن به قدرت هستند- حفظ كند و ارتقا دهد. به نظر مي‌رسد شخص محمد بن سلمان از پرونده تهاجم به يمن انتظار ويژه‌اي دارد و آن عبارت است از چهره‌سازي و قهرمان‌سازي از شخص خويش. 

او كه عمر سياسي‌اش به چهار سال نمي‌رسد، مي‌كوشد با فضاسازي رسانه‌اي به‌عنوان چهره‌اي مطرح در عرصه جهاني معرفي گردد و در معادلات سياسي عربستان، به‌عنوان نماد «اقتدار» به تصوير درآيد. به بيان امام خامنه‌اي «سعودي‌ها در كار سياست خارجي‌شان يك وقار و متانتي نشان مي‌دهند؛ اين وقار و متانت را هم از دست دادند. چند جوان بي‌تجربه، امور آن كشور را در دست گرفتند و دارند آن جنبه توحش را غلبه مي‌دهند بر جنبه متانت و ظاهرسازي؛ اين به ضررشان تمام خواهد شد.»

در سوي ديگر ميدان، اما ملت مقاوم و سلحشور يمن قرار دارند كه جمعيت 24 ميليوني‌شان از جمعيت خالص (منهاي مهاجران خارجي) عربستان سعودي بيشتر است. از كودكي با رزم و اسلحه بزرگ شده‌اند و به لحاظ هويتي- تمدني خود را برتر از اعراب نجد، از جمله آل‌سعود، مي‌دانند. جنبش انصارالله نيز به‌خوبي توانسته است انقلابي - به‌معناي واقعي كلمه- مردمي را شكل دهد كه در آن طيف وسيعي از يمني‌ها اعم از شيعه اثني عشري، اسماعيلي، زيدي، شافعي، حنبلي و مالكي حضورداشته و نسبتاً به تماميت ارضي و منافع ملي خود حساسيت دارند. طبعاً اين انسجام دروني حاميان انقلاب يمن، مهم‌ترين مانع در پيشروي ماشين جنگي آل‌سعود در خاك يمن خواهد بود. 

‌محمد بن سلمان1

علاوه بر اينها تجربه موفق جنگ‌هاي 33 روزه، 22 روزه، هشت روزه و 51 روزه، اندوخته‌اي عظيم از راهبردها و تاكتيك‌هاي نبرد ناهمتراز را در اختيار محور مقاومت قرار داده و روشن است كه ائتلاف اجاره‌اي آل‌سعود به‌مراتب ضعيف‌تر از ارتش تا بن دندان مسلح صهيونيستي است و طبعاً نتيجه بهتر از او نيز كسب نخواهد كرد. آنچه اكنون در قالب حمله هوايي و براي نابودي زيرساخت‌هاي يمن در حال وقوع است، هرچند باعث كشتار كودكان بي‌گناه يمني مي‌شود اما آورده‌اي جز از دست رفتن اعتبار رژيم آل‌سعود در عرصه بين‌المللي نخواهد داشت. به تعبير رهبر معظم انقلاب اسلامي «‌سعودي‌ها در اين مسئله خسارت خواهند كرد، ضرر خواهند كرد و به‌هيچ‌وجه پيروز نخواهند شد.  دليل خيلي واضحي دارد؛ دليلش اين است كه توانايي‌هاي نظامي صهيونيست‌ها چندين برابر توانايي نظامي اين سعودي‌هاي كذا و كذا [است]؛ چندين و چند برابر اينها، آنها توانايي نظامي داشتند؛ طرف مقابل آنها هم غزه يك‌وجبي بود. اينجا طرف مقابل يك كشور است، يك كشور ده‌ها ميليوني؛يك ملت، كشور پهناور و وسيع. اگر آنها توانستند در غزه پيروز بشوند، اينها هم خواهند توانست در اينجا پيروز بشوند؛ البته اگر آنها هم پيروز مي‌شدند، باز پيروزي اينها احتمالش صفر بود؛ الآن احتمالش زير صفر است. اينها قطعاً ضربه خواهند خورد؛ قطعاً بيني سعودي‌ها به خاك ماليده خواهد شد.» 

بنا بر آنچه گفته شد، ماجراجوياني كه اخيراً بر كاخ «روضه‌الخريم» تسلط يافته‌اند، آگاهانه يا ناآگاهانه بر شاخه نشسته و مشغول بريدن «بن» هستند.

 بررسي‌ها نشان مي‌دهد، چه تهاجم زميني شروع شود و چه جنگ به اين فاز منتقل نشود، عملاً زيان‌ديده نهايي، سعودي‌ها خواهند بود و حتي ممكن است تهاجم به يمن، عملاً گسل‌هاي دروني عربستان را نيز فعال كند و چه‌بسا رقباي ماجراجويان فعلي درصدد احقاق سهم خويش در قدرت باشند.