بررسي هنر ايراني در طراحي سفره‌هاي هفت سين+ تصاویر

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- صديقه سادات بهشتي- دلهره داريد، خوشحاليد، همه خانه را زير و رو کرده ايد، همه کارهاي عقب افتاده را انجام داده ايد، همه لباس هاي تان را عوض کرده ايد، برنامه ريزي جديد انجام داده ايد، براي سال جديد تصميم به تغييرات بزرگ گرفته ايد، مي خواهيد همين راه سال پيش را ادامه بدهيد، مي خواهيد با بهار نو شويد، مي خواهيد تر و تازه شويد، مي خواهيد تازگي و بهار را به خانه بياوريد. شما ممکن است هر يک از اين تصميمات را گرفته باشيد و انجامش بدهيد ولي ما به شما توصيه مي کنيم آخري را تجربه کنيد. سعي کنيد تغيير را تجربه کنيد، اگر تا حالا دنبال تازگي و بهار نبوده ايد، به دنبالش بگرديد، راهي که براي بهاري شدن خانه تان و دل تان به شما پيشنهاد مي کنيم، سر زدن به يکي از نمايشگاه هاي هفت سين نوروزي است. مطمئن باشيد از بين اين همه نمايشگاه که در شهرهاي مختلف برگزار مي شود و از بين اين همه کار هنرمندانه شما بالاخره مي توانيد وسايل سفره هفت سين هماهنگ با سليقه خودتان را پيدا کنيد. اجازه بدهيد طراوت و تازگي را تجربه کنيد، سري به سفال ها و کاشي ها بزنيد، بگذاريد وسايل سفالي جاي شان را توي خانه و سر سفره شما پيدا کنند. کافي است حال و هواي بهار توي دل تان باشد و به دنبالش بگرديد. بهار نزديک است.

نمايشگاهي از برکه‌هاي کاشي براي ماهي‌هاي شهر
چند سالي هست که در گوشه و کنار شهرهاي مختلف، نمايشگاه هايي برگزار مي شود که مي توان در آن وسايل سفره هفت سين را پيدا کرد. تا همين چند سال پيش وقتي نزديکي هاي عيد مي شد، خانم ها سري به کمد ظرف و ظروف قديمي شان مي زدند تا ظرف هاي کوچک و زيبايي را براي چيدن سفره هفت سين انتخاب کنند، ولي از وقتي هنرمندها دست به کار شدند و تصميم گرفتند از هنرشان براي رونق سنت قديمي نوروز استفاده کنند اوضاع بهتر شد. حالا لازم نيست براي چيدن سفره هفت سين از چيني هاي گل قرمز مادر استفاده کنيم، حالا سفال ها و شيشه هاي رنگي دست ساز زيبايي ساخته شده اند که مخصوص سفره ما هستند، سفره اي که قدمتش و اصالتش به اندازه تاريخ ايران است. به همين بهانه سري زديم به يک نمايشگاه صنايع دستي هفت سين که از قضا نمايشگاهي خيريه است و سود حاصل از فروش کارهاي دستي به گلستان علي(ع) مي رسد.

خانم هاي هنرمند جمع هستند، بازديدکنندگان هم بيشتر خانم هستند، بعد از عبور از يک دالان گل  و گياه طبيعي و آپارتماني وارد يک سالن بزرگ مي شوند چند تا ميز دور و بر سالن چيده شده و يک ميز گرد بزرگ هم وسط است، روي همه ميزها از دور رنگ هاي شاد ديده مي شود و درخشش. نزديک تر که مي شويم مي بينيم که اين ها همان چيزهايي است که منتظرشان بوده ايم. ظرف هاي شيشه اي با رنگ و لعاب، تخم مرغ هاي نقاشي شده، شال ها و سفره هاي رنگي که کار دست چند هنرمند است که کنار هم جمع شده اند تا هم کارهاي هنري شان را بفروشند، هم خانه ما را خوش رنگ و لعاب تر کنند و هم در اين روزهاي پايان سال کار خيري انجام بدهند و سود کار شان را به کودکان تحت پوشش يک مرکز خيريه برسانند.

پريسا محمدي اولين کسي است که مي بينيم، صنايع دستي خوانده است و تا حالا چند تايي نمايشگاه برگزار کرده، نمايشگاه تخصصي صنايع دستي و نمايشگاه قرآن و عترت و نمايشگاه بهاره. حالا هم با چند تا از دوستانش در اين نمايشگاه گروهي حضور دارد. مي پرسم چطور شد با يک کار خيريه همراه شدي؟ مي گويد: سال گذشته استادم را در اين نمايشگاه ديدم و امسال هم تصميم گرفتم بيايم. پريسا مي گويد اگر شرايط آب و هوايي شهر بگذارد مردم از اين نمايشگاه ها خوب استقبال مي کنند. وي معتقد است ديد هنري مردم نسبت به سال هاي قبل خيلي بهتر شده است.

مگر سال هاي قبل چطور بود؟

مي گويد: من از چهار سال پيش که کار هنري را شروع و در اين نمايشگاه ها شرکت کرده ام، ديد مردم عوض شده، اين روزها هنر و رنگ را بهتر مي فهمند.

سال ديگر کارهايت بهتر مي شود؟

حتما بهتر مي شود، سال ديگر استقبال مردم هم بهتر مي شود، سال ديگر من مي توانم کارهايم را توي کوره بگذارم و کيفيت کارهايم بهتر مي شود.

کارگاه نداري؟

نه توي خانه کار مي کنم.

نسيبه ايماني مادر معنوي جمع است، کارشناسي گرافيک را در شهيد رجايي تهران خوانده و 2 سال است صنايع دستي کار مي کند.

تا حالا در نمايشگاه صنايع دستي ديگري هم شرکت کرديد؟

بله من يک دوره در نمايشگاه صنايع دستي در تهران شرکت کردم، دو دوره در نمايشگاه صنايع دستي مشهد، يک دوره در يک نمايشگاه در کوهسنگي مشهد، يک دوره هم در نگارخانه رضوان.

چه شد که تصميم گرفتي در يک نمايشگاه خيريه شرکت کني؟

ما يک گروه هستيم که تصميم گرفتيم هم کارهاي هنري مان را عرضه کنيم و هم کار خيري انجام دهيم. که خدا را شکر راضي هم هستيم، استقبال مردم خوب بوده و در مجموع همه چيز خوب است. با توجه به اين‌که کارهاي ما اصلا گران نيستند و جزو دسته صنايع دستي ارزان به حساب مي‌آيند.

کار صنايع دستي چطور است؟

خوب است، من در اين دو سالي که کار مي کنم، با وجود اينکه در منزل شخصي مان کارهايم را انجام مي دهم ، ۳-۲ تا نيروي کار دارم.

شما کارگاه نداريد؟

نه توي خانه کار مي کنم، يک بچه کوچک دارم که با وجود او، برايم بهتر است که در منزل کار کنم.

برنامه ات براي سال بعد چيست؟

مي خواهم تعداد نيروهايم را بيشتر کنم، تا تيراژ کارمان بالاتر برود، به خلاقيت بيشتر فکر مي کنم.

از برگزاري اين نمايشگاه ها در شهر راضي هستي؟

حقيقتش را بخواهيد در شهري مثل مشهد که بسيار بزرگ است و هنرمندهاي صنايع دستي زيادي دارد جاي يک نمايشگاه دائمي يا روزبازار هنري خالي است. ما کارهاي هنري را مي سازيم، ولي چون جايي براي عرضه نداريم به فروشنده ها مي سپاريم و آن ها کارهاي ما را با پنج تا شش برابر قيمت مي فروشند. چه مي شود به جاي فروش محصولات چيني، صنايع دستي خودمان را بفروشيم.

سيده مريم فرقاني و نفيسه ايماني دو هنرمند همراه هستند، هر دو دانش آموخته طراحي پوشاک اند و تصميم دارند به جاي انجام کارهاي خياطي معمولي به طرح هاي جديد بپردازند، روي سفره هاي پارچه اي، شال و مانتو طراحي کرده اند و محصولاتشان را در اين نمايشگاه به نمايش و فروش گذاشته اند.

چند وقت است طراحي روي پارچه را انجام مي دهيد؟

حدود 4 ماه است، يعني درست بعد از فارغ التحصيل شدن مان.

کار اصلي تان چيست؟

ما روي شال، کيف، کفش و کوله پشتي طراحي مي کنيم و اين اولين نمايشگاه مان است، سعي کرديم در يک فرصت کوتاه، خودمان را به اين زمان برسانيم.

برنامه تان براي سال هاي بعد چيست؟ باز هم شرکت مي کنيد؟

بله ما تازه اول راه هستيم، دوست داريم وام بگيريم، توان مالي مان بيشتر شود و کارمان را گسترش بدهيم.

بيرون از نمايشگاه باران مي بارد، مردم، هم کم کم به اينجا پناه آورده اند، شايد اين باران بهانه اي باشد براي رونق کار نمايشگاه هفت سين هاي نوروزي.

يک سفره تمام عيار ايراني با ترمه، ترنج و سفال

راه هاي خلاقانه براي درست کردن يک سفره هفت سين
مريم ملي- هر کسي با هرچيزي که در خانه دارد مي تواند بهترين هفت سين را تهيه کند. اگر شما نمي توانيد يک سفره هفت سين آماده بخريد، دست به کار شويد و خودتان يک سفره خوب براي خودتان دست و پا کنيد. در اين جا ما چند پيشنهاد به سبک هاي مختلف و براي سلايق مختلف به شما مي دهيم که قطعا با ايده و خلاقيت هاي خودتان خيلي بهتر و کامل تر خواهد شد.

سفره ترمه و ظروف سفال
نوروز بيشتر از هرچيز حال و هواي سنتي دارد. شور و نشاطي که با تاريخ و سنت هاي باستاني ايران گره خورده است. هفت سين سنتي مي تواند بر شکوه عيد نوروز و مراسمش بيفزايد. توي هر خانه اي پارچه ترمه پيدا مي شود. براي سفره اي که مي خواهيد روي آن هفت سين بچينيد يک ترمه با طرح هاي اسليمي، ترنج و بته جقه بسيار مناسب است. يکي از هنرهاي بي بديل ايراني ها سفالگري است، کاسه هاي سفالي با رنگ هاي آبي يا سبز روشن ظرف هاي زيبايي خواهند بود براي هفت عدد سيني که مي خواهند مهمان سفره تان باشند. يک کاسه سفالي بزرگ تر هم لازم است براي اين که درونش را پر از آب کنيد و يک سيب سرخ در آن بيندازيد. اگر شمعدان داريد مي توانيد با گذاشتن آن در سفره نمايي با شکوه و سه بعدي ايجاد کنيد. براي تنگ ماهي مي شود از يک کاسه متوسط و گود سفالي استفاده کرد. ماهي قرمز در کاسه سفالي آبي يادآور حوض هاي قديمي ايراني است و خاطرات بس شيرين خانه پدربزرگ و مادربزرگ ها. سفره هفت سين سنتي بدون گل نمي شود. بهترين گل براي يک سفره تمام عيار ايراني سنبل يا سوسن است. رنگ بنفش سنبل و قامت بلندش زيبايي هفت سين تان را چندين برابر مي کند. البته نبايد از گلدان شمعداني کوچک هم غافل شد.

هفت عدد سين به سبک هنر، نقش و طرح
چيدن هر سفره اي هنر سفره آرايي مي خواهد و هر هفت سيني هم با کارهاي هنري جذاب تر مي شود. ظروف شيشه اي که رويش نقاشي شده است و يا با ترک تزيين شده اند گزينه هاي مناسبي براي تهيه يک هفت سين هنري است. ظروف شيشه اي رنگارنگ و اکليلي اين روزها در بيشتر فروشگاه هاي لوازم دکوري با قيمت نسبتا خوبي پيدا مي شوند. يک پارچه چهل تکه خوش رنگ و لعاب مي تواند نقش سفره شما را ايفا کند. دوخت اين سفره هيچ زحمتي ندارد فقط کافي است خرده پارچه هاي دور ريختني تان را با سليقه به هم کوک بزنيد و يک سفره زيبا بسازيد. با چسباندن چند رنگ روبان با پهناهاي مختلف روي هم، طيفي از رنگ ها کنار هم قرار مي گيرد، براي تزيين سبزه هفت سين. دور آينه را هم مي شود با رنگ هاي ويترا تزيين کرد تا حسابي سفره هفت سين شما، هنري شود. يک گلدان ساده در کنار سفره که پر از گل هاي خشک شده است هم به سفره جلوه مي دهد و هم نمادي از زيبايي هاي طبيعت است. در سفره هنري شمع را فراموش نکنيد، شمع هاي نسوز کوچک را توي يک ظرف پر از آب بگذاريد و روشن کنيد، شمع ها روي آب مي مانند و منظره اي رويايي پديد مي آورند.

نوروز است و خاطره بازي اش
نوروز مي آيد که ما خاطرات مان را زنده کنيم و از کودکي و رسم و رسوم هميشگي مان ياد کنيم. هفت سين نوستالژيک، به مرور خاطره هاي ساليان دراز ما و اقوام کمک مي کند و شروعي خاطره انگيز را براي سال جديد تان رقم مي زند. در خانه تکاني ها هميشه و هر سال بي برو برگرد چيزهايي پيدا مي شود که فکرش را هم نمي کرديد.* اسباب بازي هاي قديمي يا تيله هاي رنگي پنگي، ظرف مخصوص غذاي بچه و لوازم تحريرهاي خاطره انگيز سال هاي قبل، همه و همه آن قدر جذاب هستند که يک هفت سين پر خاطره براي تان بسازند. بسته به وسايلي که داريد مي توانيد هفت سين نوستالژيک خود را آماده کنيد. چند ظرف پر از تيله يا مثلا ماشين هاي کوکي کوچک در کنار سفره يا کارت پستال هاي خيلي قديمي. سفره تان مي تواند يکي از روسري هاي قديمي مادر يا مادربزرگ باشد که احتمالا همه اعضاي خانواده کلي با آن خاطره دارند. يکي از چيزهايي که به سفره نوستالژيک بهاري تان جذابيت اضافه مي کند قاب عکس هاي کوچک است. عکس بزرگ ترهايي که حالا در بين ما نيستند يا مثلا عکس کودکي هاي اعضاي خانواده. اين کار توجه همه مهمان هاي تان را به سفره جلب مي کند و براي خودتان هم قطعا شيرين خواهد بود. شمع هاي استوانه اي بلند در لابه لاي وسايل چيده شده در سفره بر زيبايي اش مي افزايد. سبزه تان هم بايد يک جورهايي زنده کننده خاطرات باشد. از آن جا که کوزه سبز کردن قبل تر ها خيلي رواج داشت چه بهتر است که شما براي سفره تان کوزه سبز کنيد اندکي خاکشير و يک جوراب مرطوب که کشيده مي شود روي يک کوزه سفالي و بعد از مدتي هم بسيار سبز و زيبا خواهد شد.

*هفت عدد سين معروف هفت سين را بچينيد و با وسايل نوستالژيکي که گفتيم سفره را تزيين کنيد.

باران خلاقيت بر سر هفت سين نوروزي
تنوع هم به جايش خوب است. خيلي راحت مي شود با کمي خلاقيت هفت سيني مدرن و خلاقانه تهيه کرد. يک تور ساده يا يک پارچه ساتن براي سفره انتخاب خوبي است. اگر ظرف بستني خوري پايه دار يا جام در خانه داريد مي توانيد در محل اتصال به پايه اش تکه کوچکي تور به سمت بالا نگه داريد و رويش را با روبان محکم ببنديد. بهتر مي شود اگر رنگ روبان و تور سايه روشن باشد مثلا آبي پر رنگ و آبي کم رنگ. براي سبزه تان هم تنوع و خلاقيت به خرج دهيد مثلا يک ظرف گرد را به چند قسمت تقسيم کنيد و هر قسمت را با دانه هاي مختلفي که از قبل خيس کرده ايد و جوانه زده پر کنيد مثل ارزن و تخم چمن يا ماش و عدس. البته به ميزان بلندي هر دانه هم توجه کنيد مثلا ارزن خيلي کوتاه است و در کنار عدس که بلند است ترکيب جالبي ندارد. اگر تنگ بزرگ داشته باشيد مقداري از سبزه تان را مي توانيد در آن سبز کنيد که منظره بسيار زيبا و منحصر به فردي خواهد داشت.

هنرهاي سرزمين هنر
شايد شما هم دستي در هنر صنايع دستي داشته باشيد و کاشي ، سفال ، شيشه و رنگ را بشناسيد. هنر صنايع دستي در کشوري مثل ايران که خاک مهم ترين و نزديک‌ترين چيز به مردم سرزمينش بوده است و از راه خاک ارتزاق کرده‌ايم، ارزشمند است. اين روزها خلاقيت‌هاي زيادي را در رشته‌هاي مرتبط با صنايع دستي مي‌بينيم. کافي ا‌ست عشق کارهاي هنري باشيد تا در گوشه و کنار شهر نمايشگاه‌هايي را ببينيد از هنرهاي دستي هنرمندان هم وطن‌مان، کساني که مي‌خواهند از راه هنرشان به رشد و پيشرفت خودشان و کشورشان کمک کنند. فکرش را بکنيد اگر مي‌خواهيم ظرف ، ظروف و سوغات و وسايل تزييني بخريم، به جاي خريدن وسايل چيني و صنايع دستي مردمان کشور چين، کار دست هنرمندان همين خاک را بخريم. چشم‌مان به ديدن هنر ايراني روشن شود و خانه‌مان رنگ طبيعي و شاد صنايع دستي ايراني را بگيرد. همين الان اگر در خانه هستيد و داريد اين مطلب را مي‌خوانيد سرتان را از روي صفحه روزنامه بلند کنيد و نگاهي به دور و بر خانه‌تان بيندازيد. چند تا صنايع دستي ايراني توي دکور تزئيني منزلتان هست. گلدان‌تان کجايي است؟ ظرف شکلات روي ميز، قندان، روميزي، کدام شان صنايع دستي ايراني است و حس خوب هنر ايراني را به شما منتقل مي کند. شايد خوب باشد همين الان و در شروع سال نو شروع کنيد، يک لباس ايراني و سنتي بخريد، يک روميزي کار دست هنرمند ايراني، يک کار سفال و شيشه ايراني، يک وسيله از صنايع دستي ايراني را تو خانه‌تان داشته باشيد تا هم حس ايراني بودن‌تان تامين شود و هم مطمئن باشيد که در جهت اقتصاد ايراني قدمي برداشته‌ايد.