احمدی نژاد و روحانی و فریدمن

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- محسن مهدیان- دولت در بودجه سال 94 پیش بینی کرده است مبلغ 48 هزار میلیارد تومان از محل افزایش قیمت حامل های انرژِی و کالاهای اساسی حاصل شود. نکته مهم این است که سال گذشته حدود 40 هزار میلیارد تومان از بودجه هدفمندی یارانه ها تحقق یافت و به این ترتیب دولت در سال جاری حداقل با 8 هزار میلیارد تومان کسری بودجه یارانه ها مواجه است. این کسری برای دولت و مجلس امری عادی است و باید عمرشان را با آن سر کنند.

 دو راه حل دولت پیش رو دارد. یکی افزایش قیمت حامل های انرژی و دیگر حذف یارانه ی افراد غیر مستحق که بعید است دولت از این دو راه کسری خود را جبران کند. علت هم روشن است. هر دو روش بار سیاسی جدی برای دولت دارد. به این ترتیب دولت ناچار است با همان کسری گذشته اجرای سیاسی یارانه ها را دنبال کند و هزینه های اقتصادی آنرا بپذیرید تا از عوراض سیاسی آن در امان باشد.

هزینه اجرای این سیاست هر چه باشد بر دوش دولت روحانی است و دولت از اجرای این سیاست ناگزیر است. مردم حافظه سیاسی کوتاه مدت ضعیف و حافظه اقتصادی بلند مدت قوی دارند. بنابراین عامل سیاسی اجرای این سیاست و مقصر اصلی را فراموش اما بهره های اقتصادی آنرا هیچگاه از یاد نخواهند برد.

بدین ترتیب آنچه روزگاری بدلیل عوارض پرخطر سیاسی- اجتماعی ناممکن بود، امروز اجتناب ناپذیر است و عوارض قهری آن به زخم های کهنه سیاسی و اجتماعی تبدیل شده است.

اینجاست که یادآوری نسخه معروف فریدمن که به تعبیر نوامی کلاین، دکترین او ظهور "سرمایه داری فاجعه" است، بسیار قابل تامل است.  فریدمن در کتاب سرمایه داری و آزادی می گوید: "تنها یک بحران واقعی می تواند تغییر ایجاد کند. ... من معتقدم وظیفه ما این است که بدیل هایی برای سیاست های فعلی تدوین کنیم و آن ها را زنده نگه داریم و در دسترس قرار دهیم تا اینکه با وقوع بحران امر به لحاظ سیاسی ناممکن به امر به لحاظ سیاسی اجتناب ناپذیر تبدیل شود."
 
نباید اجازه داد مردم نسخه های فریدمنی و مجریان آن را که "ناممکنی را اجتناب ناپذیر" کرده اند، فراموش کنند

هرچند امروز هم هستند کسانی که معتقدند راه دموکراسی و آزادی اقتصادی از خشونت می گذرد و از این که دولت سابق این هزینه را داده است رضایت دارند. چرا که به تعبیر فریدمن لیرالیسم نتیحه خشونت های شوک آلود خواهد بود