هشت خواسته قدرتهاي استكباري از ايران به روايت رسانه دولت انگليس/ رفع فوري و كامل تحريم هاي در كجاي گزارش BBC؟

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- شبكه خبري  وابسته به دولت انگليس در گزارشي، مطالبات شش دولت مذاكره كننده با ايران را در هشت خواسته خلاصه كرده است. در عين حال كه در اين گزارش به خواسته هاي ملت ايران مبني بر «رفع فوري و كامل تحريم ها» و «حق استفاده از فن آوري هاي روز از جمله فن آوري هسته اي» هيچ اشاره اي نشده است. 

به گزارش پايگاه خبري تحليلي «پارس»، BBC در اين زمينه مي نويسد: مذاکرات اتمی ایران و گروه ۱+۵ به لحظات سرنوشت ساز خود نزدیک شده است اما چشم انداز توافق جامع اتمی که طرف ها طی یک سال اخیر تاکنون ۱۰ دور در تاریخ های متعدد برای انجام آن مذاکره کرده اند روشن نیست. دلیل این وضعیت، خواسته های گروه ۱+۵ و اختلافاتی است که ایران با اجرای این خواسته ها دارد.

۱- اورانیوم ۵ درصدی حداکثر سقف غنی‌سازی

تولید کیک زرد یکی از اولین مراحل در چرخه سوخت اتمی است
مطابق توافق ایران و گروه ۱+۵ که در آذر سال ۱۳۹۲ (نوامبر ۲۰۱۳) در ژنو سوئیس به دست آمد، ایران با تعلیق غنی سازی ۲۰ درصدی موافقت کرد. غنی سازی تا سقف ۵ درصدی در این توافق مورد پذیرش ایران و گروه ۱+۵ قرار گرفت. شش قدرت جهانی می خواهند که تعلیق غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصدی همچنان برای مدتی که گفته شده بیشتر از ۱۰ سال است ادامه داشته باشد و ایران هم می گوید که سوخت مورد نیاز راکتور تحقیقاتی تهران را که اورانیوم ۲۰ درصدی احتیاج دارد، پیش از این به طور کافی تولید کرده است اما تعلیق طولانی مدت را نمی پذیرد.

۲- محدود کردن ذخیره اورانیوم غنی شده
بر اساس توافق ژنو ایران موافقت کرد که ذخیره اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده خود را به میزان ۵ درصدی رقیق کند. مطابق تصدیق آژانس بین الملی انرژی اتمی ایران ذخیره اورانیوم خود را مطابق توافق ژنو کاهش داده است. کاهش ذخیره اورانیوم ۵ درصدی از جمله موضوعاتی است که در حال حاضر درباره آن مذاکره می شود.

۳- کاهش تعداد سانتریفیوژها یا ظرفیت غنی سازی اورانیوم

آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، اوایل تابستان سال جاری در جمع مسئولان دولتی برای اولین بار به طور مشخص با ارائه اعداد و ارقام، جزئیات برنامه ایران در به کارگیری سانتریفوژها را اعلام کرد و گفت "مسئولین ما می‌گویند ما به ۱۹۰ هزار سو احتیاج داریم. ممکن است این نیاز مال امسال و دو سال دیگر و پنج سال دیگر نباشد، اما این نیاز قطعى کشور است." سو (SWU)، عبارتی که آقای خامنه ای به آن اشاره کرد به عنوان واحد کار جداسازی شناخته می‌شود که بازتاب‌دهنده ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم توسط واحدهای سانتریفیوژ است.
توان دستگاه‌های نسل اول سانتریفیوژ ایران یا IR-۱ در گزارش‌های مختلف حدود یک سو برآورد شده است. به این معنا که برای رسیدن به معادل ۱۰هزار سو توان غنی‌سازی اورانیوم ، حدود ۱۰ هزار دستگاه نسل قدیم لازم است. ایران به دنبال حفظ تعداد (نزدیک به ۹ سانتریفوژ فعال و ۱۰ هزار سانتریفوژ نصب شده اما غیر فعال در غنی سازی) و توان فعلی سانتریفوژهایش است اما به گفته عباس عراقچی از مذاکره کنندگان ارشد ایران رقم مورد نظر آمریکا تا حدود ۴ هزار سانتریفیوژ است.

۴- محدود شدن نطنز و فردو

اولین کارخانه غنی سازی اورانیوم ایران در نطنز در استان اصفهان ساخته شد
ایران دو کارخانه غنی سازی اورانیوم در نطنز (در استان اصفهان) و فردو (در استان قم) دارد. پس از تهدید مکرر آمریکا و تهدید ضمنی اسرائیل به احتمال حمله به نطنز، کارخانه فردو در دل کوه های جنوب تهران ساخته شد و به مرکز اصلی غنی سازی اورانیوم ایران بدل شد.
بر اساس اخبار منتشر شده، گروه ۱+۵ خواستار تغییر کاربری کارخانه فردو به محل تحقیق و توسعه و انتقال ماشین های مشغول غنی سازی اورانیوم به نطنز است. آیت الله علی خامنه ای در سخنرانی اوایل تابستان امسال گفته بود که "یکی دیگر از موارد مهم که طرف مقابل تکیه و حساسیت زیادی دارد، حفظ تشکیلاتی است که تخریب آنها برای دشمن امکان پذیر نیست. آنها در مورد تأسیسات فردو می گویند، چون این تأسیسات قابل دسترسی و ضربه زدن نیست، بنابراین باید تعطیل شود که این سخن، خنده آور است."

۵- محدودیت در تحقیقات اتمی

راکتور تحقیقاتی تهران یکی از اولین تاسیسات اتمی ایران است که در زمان آیزنهاور رئیس‌جمهور وقت آمریکا که شعار او "اتم برای صلح" بود، برای ایران ساخته شد
ایران می گوید برنامه تحقیق و توسعه ای برای بهبود کیفیت سانتریفوژها و توان غنی سازی اورانیوم دارد که در حال اجرا است. علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران سال گذشته خورشیدی در فاصله توافق ژنو و اجرای آن گفته بود که بهترین بخش توافق ژنو بخش مربوط به تحقیق و توسعه بوده است که در تفاهم‌نامه بدون محدودیت آمده است. هدف از ایجاد محدودیت در برنامه تحقیق و توسعه ایران، ایجاد زمان گریز اتمی است. زمانِ گریز اصطلاحی است که برای مدت زمان لازم جهت غنی‌سازی برای رسیدن به یک بمب هسته‌ای به کار می‌رود.

۶- محدودیت در بازفرآوری اورانیوم

نیروگاه اتمی بوشهر؛ سوخت این نیروگاه در حال حاضر توسط روسیه تامین می شود و اورانیوم مصرف شده در آن به این کشور برمی گردد
برای بازیافت اورانیوم از سوخت اتمی مصرف شده در راکتور از عملیات شیمیایی موسوم به بازفرآوری استفاده می شود. در این عملیات، ابتدا پوسته فلزی میله های سوخت مصرف شده را جدا می سازند و سپس آنها را در داخل اسید نیتریک داغ حل می کنند. در نتیجه این عملیات، ۱درصد پلوتونیوم، ۳درصد مواد زائد به شدت رادیو اکتیو و ۹۶درصد اورانیوم به دست می آید که دوباره می توان آنرا در راکتور به مصرف رساند. راکتورهای نظامی این کار را به طور بسیار موثرتری انجام می دهند.
راکتور و تاسیسات باز فرآوری مورد نیاز برای تولید پلوتونیوم را می توان به طور پنهانی در داخل ساختمان های معمولی جاسازی کرد. به همین دلیل، تولید پلوتونیوم به این طریق برای هر کشوری که بخواهد بطور مخفیانه تسلیحات اتمی تولید کند گزینه مطلوبی خواهد بود. کشورهای گروه ۱+۵ خواهان محدودیت ایران در بازفرآوری اورانیوم استفاده شده هستند. ایران می گوید به دلیل اینکه ماهیت برنامه اتمی اش صلح آمیز است، مشکلی برای رفع نگرانی های بین المللی در این زمینه ندارد.

۷- تغییر راکتور آب سنگین اراک

مجتمع آب سنگین ایران در شهر اراک واقع شده است
راکتور آب سنگین اراک که پلوتونیوم تولیدی آن کاربرد دوگانه از جمله در سلاح های اتمی دارد، همواره از موضوعات مورد نگرانی کشورهای مذاکره کننده با ایران بر سر برنامه اتمی بوده است. مجتمع آب سنگین اراک در ۱۹۰ کیلومتری جنوب غربی تهران واقع شده است و ایران می گوید حاضر به تبدیل آن به آب سبک نیست و این موضوع را خط قرمز می داند. با این همه علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفته این راکتور بازطراحی می شود و هدف از این بازطراحی هم کاهش میزان تولید پلوتونیوم آن و رفع نگرانی ها در این باره است.

۸- بازرسی‌های فراتر از معاهده ان‌پی‌تی

کارکنان سازمان انرژی اتمی ایران در حال تماشای یکی از بازرسان آژانس هستند که به ایران سفر کرده است
اجرای موقت پروتکل الحاقی به معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان پی تی) از ابتدای طرح پرونده اتمی ایران مورد درخواست کشورهای غربی بوده است. این پروتکل بازدیدهای سرزده بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ممکن می‌کند.
از جمله دیگر درخواست هایی که فراتر از معاهده ان پی تی است، اجرای بند ۳.۱ توافقنامه جانبی اصلاح شده از آئین‌نامه اجرایی پادمان آژانس است که بر اساس آن کشورها باید هر تصمیمی برای ساختن تاسیسات اتمی جدید را پیش از شروع به اطلاع آژانس برسانند در حالی که بر اساس معاهده ان پی تی اطلاع این موضوع به آژانس شش ماه پیش از وارد کردن مواد اتمی به ساختمان یا تاسیسات لزومی ندارد. ایران اجرای هردوی این خواست ها را پس از ارسال پرونده اش به شورای امنیت سازمان ملل به حالت تعلیق در آورد.