واکنش‌ بانک‌ مرکزی به‌ابهامات‌ رشد اقتصادی

به گزارش پارس به نقل از فارس؛ بانک مرکزی در توضیحات خود نوشت: حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای مصباحی مقدم نماینده محترم مردم تهران در نطق میان دستور خود در صحن علنی مجلس در روز چهارشنبه مورخ ۱۳۹۳/۷/۹ مطالبی را در خصوص رقم اعلام شده برای رشد اقتصادی کشور در فصل اول سال جاری بیان و چنین نرخ رشدی برای فصل اول سال جاری را «به شدت غلط و غلط‌ انداز" عنوان نموده و با تشکیک در خصوص چنین رشدی آن را "به افسانه شبیه‌تر» دانسته‌اند.

ایشان در ادامه و با مقایسه برخی ارقام و انجام محاسبات ساده، چنین‌ نتیجه‌گیری کرده‌اند که «هنوز رشد اقتصادی زیر صفر است». در پاسخ به اظهارات ارائه شده، نکاتی به منظور تنویر افکار عمومی ارائه می‌شود. رشد اقتصادی ۴.۶ درصدی اقتصاد کشور در فصل اول سال جاری بر اساس مقایسه (محاسبه درصد تغییرات) رقم تولید ناخالص داخلی به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۸۳ در فصول اول سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۲ به دست می‌آید. این بانک مطابق روال معمول در انتشار ارقام حساب‌های ملی،‌ در روز پنج‌شنبه مورخ ۱۳۹۳/۷/۳ گزارش مفصلی را در خصوص دلایل این رشد و سهم هر یک از بخش‌های اقتصادی در آن، ارائه کرد.

علاوه بر این، طی یک گزارش مکمل دیگر که در همان روز و از طریق درگاه اطلاع‌رسانی بانک مرکزی منتشر گردید، به صراحت بیان شد رقم رشد اعلام شده بر اساس استانداردهای آماری موجود و منابع آماری رسمی محاسبه شده و لذا طرح هرگونه شبهه‌ای در این زمینه بی‌مورد است.

در بخش دیگری از صحبت‌های ایشان اعلام شده که «مگر می‌شود رشد منفی۵.۸ درصدی سال گذشته در سه ماهه اول سال ۱۳۹۳به ۴.۶ درصد رسیده باشد؟.» در این خصوص نیز لازم به ذکر است که رشد اقتصادی در فصل اول سال ۱۳۹۲ معادل ۴.۱- درصد بوده و ماخذ و دوره رشد ۵.۸- درصدی اعلام شده از سوی ایشان معلوم نیست، ضمن این که اساساً مقایسه ارقام رشد اقتصادی سالانه و فصلی صحیح نیست و لازم است در مقایسه ارقام اقتصادی به ویژه حساب‌های ملی، تشابه دوره‌ زمانی مقایسه رعایت شود. شاید در بیان رشد ۵.۸- درصدی توسط ایشان، رقم رشد مقدماتی سال ۱۳۹۱ (که متعاقبا" طبق روال معمول در زمینه تجدید نظر ارقام حسابهای ملی به ۶.۸- درصد تعدیل یافت ) مد نظر بوده است که باز هم مقایسه رشد اقتصادی در یک فصل با رقم رشد سالانه در دو سال قبل، صحیح نیست.

ایشان در ادامه صحبت های خود ذکر کرده‌اند: «احتمال دارد در مقایسه سال ۹۳ با ۹۲ این نرخ رشد به دست آمده باشد که با کم کردن ۴.۶ از نرخ ۵.۸- نتیجه ۱.۲- می‌شود. یعنی هنوز نرخ رشد زیر صفر است.» در این خصوص نیز باید توجه داشت که اساسا جمع و تفریق کردن نرخ‌های رشد اقتصادی (آنهم رشد اقتصادی یک فصل و نرخ اقتصادی یک سال در گذشته) از نظر علمی و کارشناسی به هیچ وجه قابل پذیرش نیست.

ایشان در بخشی دیگر از صحبت های خود، رشد اقتصادی ۴.۶ درصدی فصل اول سال جاری را به « افسانه» تشبیه کرده‌اند. قاعدتاً اگر ایشان گزارش‌های تکمیلی بانک مرکزی در این خصوص را ملاحظه می‌فرمودند، به این نکته واقف می‌شدند که با وجود رشد ۴.۶ درصدی اقتصاد در فصل اول سال ۱۳۹۳، کماکان سطح تولید ناخالص داخلی به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۸۳ در سطحی کمتر از رقم فصل اول سال ۱۳۹۰ قرار دارد. این امر بدان معنی است که اقتصاد ایران در مرحله بازیابی توان از دست رفته و به عبارت دیگر، بازیابی استفاده از ظرفیت‌های خالی خود قرار دارد و هنوز به سطح تولید سال ۱۳۹۰ نرسیده است.

لذا، با وجود رشد ۴.۶ درصدی اقتصاد در فصل اول سال جاری، اتفاق خارق‌العاده و غیرقابل باوری در اقتصاد کشور صورت نپذیرفته است و چنین نرخ رشدی پس از ۸ فصل رشد منفی، کاملاً طبیعی است.

در پایان توصیه می‌شود، صاحب‌نظران و کارشناسان محترم در برخورد با آمار رسمی منتشره رویکرد علمی و کارشناسی خود را حفظ کنند و از ایجاد ابهام و خدشه در آمارهای رسمی کشور و وارد کردن ملاحظات و انگیزه‌های غیر اقتصادی پرهیز کنند.

واقعیت آن است که اقتصاد ایران پس از ۸ فصل نزول مستمر، در نقطه عطفی قرار گرفته است که امید می‌رود با استمرار سیاست‌های اقتصادی دولت یازدهم و بهبود شرایط و فضای اقتصاد کلان، ظرفیت‌های خالی در بخشهای مختلف اقتصاد به سرعت بازیابی و استفاده شده و با بازیابی توان از دست رفته، نهایتاً در مسیر بسط و گسترش و بالندگی قرار گیرد.

ضمن آن که رشد ۴.۶ درصدی اقتصاد در فصل اول سال جاری مسرت بخش و حاکی از حرکت اقتصاد در مسیر صحیح می‌باشد، انتظار می‌رود با همت و تلاش مسئولین و فعالان اقتصادی کشور، انشاءالله این مسیر در آینده نیز تداوم داشته باشد و شاهد حرکت هر چه بیشتر اقتصاد در مسیر رشد و شکوفایی باشیم.