ما و تطبیق های بی بنیاد

قرار بود آخر هفته (شنبه) در پاریس تظاهراتی به حمایت از فلسطین برگزار بشه ولی توسط دولت سوسیالیست ممنوع شده. وزیر داخلی گفته امنیت تظاهرات رو نمی‌تونیم تأمین کنیم و بنابراین هر کسی در تظاهرات شرکت کنه به تا یک سال زندان و 15000یورو جریمه میشه. اگر هم کسی صورتش رو بپوشونه، تا سه سال زندان و 45000 یورو قابل جریمه‌ست!

متاسفانه خوشباوران ایرانی وجود دموکراسی و آزادی در غرب فرایند تاریخی شکل گیری دموکراسی غربی را نادیده می گیرند و بنابرین دست به مقایسه های مضحک غیرتاریخی در رابطه با آزادی و حقوق بشر و... میان ایران و غرب می کنند و وضعیت موجودمان را با شاخصهای بیرونی می سنجند.

اما واقعیت این است که سوژه غربی به قول فوکو از قرن شانزدهم به این سو توسط سه شکل از حکومت[حکومت انضباطی، حکومت چوپان و شبان(دولت رفاه)، حکومت لیبرالی] و توسط نهادهایی چون تیمارستان، درمانگاه، زندان و علم و... سرکوب شده و شکل یافته و شکافهای قومی و زبانی و نژادی و عقیدتی تقریبا ازبین رفته و همگون شده اند. آزادی در انتهای این فرایند تاریخی جز به صورت کانالیزه شده و هدایت یافته جریان ندارد.

فوکو اعتقاد دارد که در حکومت لیبرالی با رها ساختن مردم از قید پلیس و دیگر اشکال کنترل دولتی(که در حکومت انضباطی و حکومت چوپان و شبان وجود دارد) تلاش هایی برای کنترل غیر مستقیم مانند آموزش صورت میگیرد تا مردم بر طبق معیارهای خاص، رفتار خودشان را تحلیل و کنترل کنند. 

در حکومت لیبرالی آزادی در سطح جامعه دیده می شود، یعنی افراد برای بیان خواسته ها و تمایلات خود آزادند و این موضع به عنوان یکی از امتیازات مهم لیبرال سرمایه داری نسبت به دیگر اقسام حکومت دائما مورد تایید و تبلیغ قرار می گیرد؛ اما این خواسته ها و تمایلات قبلا در فرایند اجتماعی شدن بوسیله دستگاهها و نهادهای آموزشی، رسانه ای و فرهنگی جهت یافته اند. یعنی نظام سرمایه داری افراد جامعه را متناسب با ارزشهای بنیادین خود بار آورده است و حال اگر فضای باز اجتماعی فراهم آید اظهار تمایلات و خواسته های افراد جز در مسیر تحکیم ارزشهای لیبرال سرمایه داری یعنی آنچه که "منافع طبقه برتر سرمایه دار" ایجاب می کند نخواهد بود. از همین رو سانسور و بگیر و ببند و برخورد سخت جای خود را به قدرت و سرکوب نرم علمی و فرهنگی داده است. 

با این حال عوامل و ابزارهای گسترش قدرت هژمونیک و نرم غربی گاه چون شمشیر دو دم عمل کرده و برخی اوقات نتایجی عکس و خارج از کنترل بار می آورند و معترضانی علیه سیستم ایجاد می شوند. اینجاست که دیگر قدرت سخت غربی رخ نشان می دهد: سرکوب شدید دانشجویان انگلیسی توسط پلیس این کشور (2012)، سرکوب حاشیه نشین های پاریس توسط مشت آهنین سارکوزی (2010) ، سرکوب خونین معترضان نود و نه درصدی در آمریکا (2011-2012) و...

ازین دست نمونه ها بسیار دیده ایم و باز هم خواهیم دید. در همین چند روز گذشته باز گرداندن خبرنگار ان بی سی که لحظه کشته شدن چهار کودک فلسطینی در ساحل غزا را ثبت کرده بود http://bit.ly/1u1eroU ، وپاک شدن توییت های خبرنگار سی ان ان که سینمای سدیروت اسراییلی ها بر بلندی های مشرف به غزه را توییت کرده بود http://bit.ly/1kEyNuW و... خبرساز شد! هر حرکتی که خارج از چهارچوب آزادی کانالیزه باشد با برخورد سخت مواجه می شود.

و اما ایران
ایران را به علت ضعف هژمونیک حکومت جمهوری اسلامی در اجتماعی کردن اتباعش را جزو " آزادترین کشورها" می دانم. کشوری که از قدرت نرم سرکوب گر برخوردار نیست و حتی دستگاههای آموزشیش چون آموزش عالی و مدرسه اش اپوزسیون های سیاسی و فرهنگی تربیت می کنند. کشوری که به زور سرنیزه و نیز برنامه های توسعه برون زا از نظم سنتی گسسته و به علت حافظه تاریخی متاثر از استعمارگری نظم مدرن نیز در آن نضج نگرفته! در این بی نظمی ساختاری کنشگران آزادی انتخاب بیشتری دارند. راحت می توانند علیه گذشته خود بشورند و تغییر مسیر دهند. یکشبه راه صدساله می پیمایند و...البته صورت حاد این بی نظمی خود مخل آزادی و انتخاب است. نظامی که قدرت نرم ندارد لاجرم برای کنترل اتباع خود دست به برخورد سخت می زند. برخورد سخت برخلاف رفتار نرم، عینی و آشکار و قابل اعتراض است...

قصد این نوشته توجیه و تایید وضعیت موجود نیست بلکه بیشتر نقدی است به مقایسه های غیرتاریخی و بی بنیاد...