سهم دولتها در تخریب جنگلها فاش شد
در این مناظره مهمانان به ردپای هدفمندی یارانه‌ها و دولتها در تخریب منابع طبیعی و جنگلها و وجود زمین خواری با پشتوانه سیاسی تاکید داشتند.
به گزارش پارس به نقل از فارس، سی و هشتمین برنامه مناظره با محوریت " دلایل تخریب جنگل ها و منابع طبیعی " با حضور عادل جلیلی رئیس موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، علی سلاجقه رئیس پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، شمس الله شریعت نژاد عضو کمیسیون کشاورزی مجلس، مجلس، هادی کیا دلیری، رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه آزاد و رئیس انجمن علمی جنگلبانان ایران، ناصر مقدسی ، قائم مقام رئیس شورای عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری از شبکه یک سیما پخش شد.
عادل جلیلی، رئیس موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور با اشاره به اینکه تاکنون پنج برنامه ۵ ساله در کشور اجرایی شده است، گفت:رویکرد فعلی دولت در کشور موجب شده تا تأثیرات منفی در بخش منابع طبیعی کشور بوجود آید.
وی اظهار کرد: موضوعاتی از جمله اشتغال، تولید و توزیع ثروت باعث شده تا تأثیراتی را در حوزه منابع طبیعی کشور شاهد باشیم.
جلیلی با بیان اینکه به هر اندازه که دولت در حوزه های یاد شده موفق عمل کرده به همان میزان نیز تسهیلات مناسبی را در حوزه منابع طبیعی شاهد بوده‌ایم، ادامه داد : در کشورهای توسعه یافته مردم و دولت نگاه فرامعیشتی به منابع طبیعی دارند این موضوع درحالی است که این نگاه در کشورهای درحال توسعه وجود ندارد.
رئیس موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور خاطر نشان کرد :منابع طبیعی ۱۷ تا ۱۸ درصد تولید ناخالص داخلی در بخش کشاورزی را به خود اختصاص داده است. حجم بخش کشاورزی در تولید ناخالص داخلی نشان دهنده این مهم است که صنعت و بخش خدمات نتوانسته اند در حوزه های مربوط به خود موفق عمل کنند و این امر در حالی است که عمده منابع نفتی برای توسعه این بخش‌ها اختصاص پیدا کرده بود.
* مسئولان اطلاع چندانی از منابع طبیعی ندارند
علی سلاجقه ،رئیس پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران گفت: برنامه سی و هشتم مناظره به این موضوع پرداخت لذا منابع طبیعی و محیط زیست اولویت سی و هشتم کشور است و مظلومیت این بخش از همین جا شروع می‌شود.
وی با اشاره به اینکه آب، خاک و هوا جزو منابع طبیعی و محیط زیست محسوب می‌شوند ، افزود :همیشه این ذهنیت وجود دارد که فقط جنگلها و مراتع به عنوان منابع طبیعی و محیط زیست هستند.
رئیس پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران ادامه داد : دو واژه امنیت حیاتی و امنیت غذایی باید از طریق برنامه امروز مناظره فرهنگ‌سازی شود. انسانی که متولد می‌شود با اولین صدا اکسیژن به بدنش وارد شده و این امنیت حیاتی است. در ادامه انسان در امنیت عمومی از ابتدا خود را با طبیعت همگام کرده است.
وی اظهار کرد : ۸۵ درصد از منابع طبیعی و محیط زیست به سازمانی سپرده شده که وزارتخانه مربوطه آن بهره‌بردار منابع طبیعی و محیط زیست است.
سلاجقه خاطر نشان کرد :مجموعه‌ای به نام منابع طبیعی فرابخشی است و متاسفانه مسئولان اطلاع چندانی از منابع طبیعی ندارند.
* سهم ۸۰ درصدی دولت ها در تخریب منابع طبیعی و جنگلها
در ادامه برنامه مناظره ، شمس الله شریعت نژاد، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با اشاره به موضوع "دلایل تخریب جنگلها و منابع طبیعی" گفت : اگر انسان ها تصمیم های خودخواهانه بگیرند نمی توانند مدیریت صحیحی در زمینه اداره منابع طبیعی داشته باشند.
وی با تاکید بر اینکه سهم دولت ها در تخریب منابع طبیعی و جنگلها بیش از ۸۰ درصد است ، افزود : این مهم از بی تدبیری ها و قضاوت های نادرست نشات می گیرد.
شریعت نژاد اظهار کرد :مدیریت بخش منابع طبیعی در تمامی کشورهای دنیا با دولت هاست . اگر دربخشی از موضوع ها کوتاهی صورت بگیرد تخریب اتفاق می افتد .
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در حال حاضر فقیرترین آدم ها در دل منابع طبیعی زندگی می کنند و کمترین تسهیلات و در مقابل بیشترین نرخ بیکاری نیز مربوط به آنهاست.
وی خاطر نشان کرد: تا قبل از سال ۶۹، شمال کشور را از سرمایه گذاری در صنعت محروم کردیم لذا امروز شاهد چنین اتفاقی هستیم .
شریعت نژاد گفت: زور ما نباید به آدم های بیچاره برسد بلکه باید با زمین خوارانی که بعضا از پشتوانه سیاسی برخوردارند ، برخورد کنیم. باید به دنبال برخورد با مدیرانی باشیم که با تصمیمات غلط خود عملکرد مناسب یک بخش را زیر سوال برده اند.
* نبود قانون مناسب موجب خسارت به محیط زیست شده است
هادی کیادلیری، رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه آزاد با اشاره به اینکه منابع طبیعی پشتوانه توسعه پایدار است ، گفت: هیچ کشور توسعه یافته‌ای را نمی‌توان یافت که محیط زیست تخریب شده داشته باشد.
وی ادامه داد : در مذهب و فرهنگ ما بر حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی تأکید شده است لذا رفتار ما با منابع طبیعی در مقابل با فرهنگ و مذهب ما در تضاد است.
کیادلیری با بیان اینکه پوشش گیاهی در ایران اندک است، اظهار کرد: توسعه در کشور یعنی محیط زیست هم باید دیده شود اما توسعه شتاب زده قربانی زیاد خواهد داشت.
رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه آزاد ادامه داد : عدم توجه مردم و مسئولین و نبود قانون مناسب موجب خسارت‌هایی به محیط زیست شده است.
* ۴ برنامه جهت احیای جنگل ها و مراتع در دستورکار سازمان‌های اجرایی
ناصر مقدسی ، قائم مقام رئیس شورای عالی جنگل و آبخیزداری در ادامه برنامه مناظره این هفته با بیان اینکه هرگونه تغییر در محیط زیست و منابع طبیعی باید عالمانه تصمیم گرفته شود ، گفت: به قول جهانگردان ایران پوشیده از مراتع و سرسبز بوده است.
وی با اشاره به مطلب بالا افزود :در زمان قاجار طی یک قرارداد جنگل‌های ایران به مدت ۷۰ سال به شخصی به نام ریتر واگذار شد که سهم ایران از درآمد آن تنها ۱۵ درصد بود.
وی اظهار کرد : با اعتراضات مردم و علما به ظاهر این معاهده لغو شد اما اقدامات شرکت‌های انگلیسی و فرانسوی در این زمینه ادامه یافت. بعد از مشروطیت در قانون ایالات و ولایات والیان ملزم شدند که اطلاعات کافی را در مورد مسائل کشاورزی، جنگلداری ولایت مورد نظر خود داشته و در حفظ و نگهداری از آن بکوشند.
قائم مقام رئیس شورای عالی جنگل و آبخیزداری با اشاره به اینکه ۴ برنامه بسیج عمومی برای احیای جنگل ها و مراتع، شناسایی تهدیدها، شناخت منابع ژنتیکی آب و خاک و توسعه تحقیقات برای استفاده صحیح از محیط زیست در دستورکار سازمان‌های اجرایی قرار گرفته است، خاطر نشان کرد: در برنامه چهارم و پنجم اهداف مورد نظر محقق نشد و بنا بر برنامه ششم و هفتم توسعه کشور سازوکارهایی دیده شد تا اهداف برنامه‌های قبلی محقق شود.
* آثار تخریبی اجرای فاز دوم هدفمند سازی یارانه ها بر منابع طبیعی مورد بررسی قرار نگرفت
در ادامه برنامه مناظره و بخش دوم ، شریعت‌نژاد ، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در بخش آمایش سرزمینی نتوانسته‌ایم به برنامه ریزی مناسبی دست پیدا کنیم والبته اگر در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری نیز توجه ویژهای نماییم مشخص می‌شود که ایشان تأکید زیادی بر استفاده از مزیت‌های کشور کرده اند ، گفت: در سال ۱۳۴۵ جمعیت کشور حدود ۱۹ میلیون نفر بود اما در حال حاضر جمعیت به ۷۵ میلیون نفر رسیده و این موضوع نشان دهنده این است که معیشت مردم باید مورد توجه قرار بگیرد.
وی اظهار کرد : آثار تخریبی اجرای فاز دوم هدفمند سازی یارانه ها بر منابع طبیعی مورد بررسی قرار نگرفته است .سازمان جنگلها و مراتع نیز جرأت ندارد گزارشی از آثار اجرای قانون هدفمند سازی یارانه‌ها بر جنگلها اعلام کند.
* گسترش فقر آثار جبران ناپذیری بر تخریب منابع طبیعی خواهد گذاشت
جلیلی گفت : مشکل تخریب جنگلها فقط خاص ایران نیست.
وی افزود : جنگل‌های بارانی آمازون هم اکنون به ۵ تا ۷ درصد رسیده است که این میزان نیز ظرف چند سال آینده حذف خواهد شد.
جلیلی با بیان اینکه دو موضوع در بحث جنگلها و منابع طبیعی باید مورد تاکید قرار بگیرد ، افزود : در بخش هدفمند سازی یارانه ها و آثار آن بر محیط زیست باید بگویم چون موضوع اصلی یعنی همان اجرای قانون در جایگاه ویژهای قرار داشت همه چیز نیز تحت تأثیر آن قرار گرفته بود. البته به اعتقاد بنده تا زمانی که مشکل فقر در کشور حل نشود موضوع منابع طبیعی فقط در چارچوب بحث‌های فانتزی قرار می‌گیرد.
جلیلی با اشاره به اینکه در برنامه چهارم پیشنهادی موضوعاتی برای هدایت منابع اجرای قانون هدفمندی یارانه ها برای اصلاح زیرساخت‌ها و بخش معیشت مردم پیش بینی شده بود ، افزود: متأسفانه در مجلس هفتم این موضوعات نتوانست در قالب برنامه چهارم به تصویب برسد زیرا اگر این موضوع به تصویب نمایندگان می‌رسید در شرایط فعلی شاهد تحول و اشتغال ویژهای در سطح کشور و حفظ منابع طبیعی خود بودیم.
وی خاطر نشان کرد : گسترش فقر آثار جبران ناپذیری بر تخریب منابع طبیعی خواهد گذاشت.
* فقط ۲۰ درصد از پیکره حوزه منابع طبیعی را متخصصان تشکیل می‌دهند
رئیس پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران نیز در ادامه برنامه مناظره این هفته با محوریت منابع طبیعی ، با بیان اینکه قوانین متناقض و متفاوتی در حوزه منابع طبیعی وجود دارد ، گفت: باید این گلایه را مطرح کنم که افراد برای ورود به مجلس از شعارهای مختلفی از جمله حفظ منابع طبیعی استان می‌گویند اما وقتی به مجلس راه پیدا می‌کنند شعارهای خود را فراموش کرده و به وضع قوانین متعددی می‌پردازند که این موضوع در حفظ منابع طبیعی آنها بی تأثیر نیست.
وی اظهار کرد : متأسفانه در اجرای مناسب طرح های قانونی درست عمل نکرده ایم.
سلاجقه با اشاره به اینکه زمین خواری یکی از موضوعاتی است که به منابع طبیعی ضربه می زند ، ادامه داد: عدم حضور متخصصین در حوزه منابع طبیعی بر مشکلات افزوده است.
وی گفت : در حال حاضر فقط ۲۰ درصد از پیکره حوزه منابع طبیعی را متخصصین تشکیل می‌دهند.
رئیس پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران بیان کرد: در کل مجموعه جهاد کشاورزی که ۷ بسته حمایتی برای اجرای قانون هدفمندی یارانه ها اعلام شد بود حتی یک طرح نیز به حوزه منابع طبیعی اختصاص نداشت که این موضوع بسیار قابل تأمل است.
وی خاطر نشان کرد : منابع طبیعی جزو انفال است لذا می‌تواند زیرمجموعه ولی فقیه باشد.
* تامین هزینه اجرای بزرگراه تهران - شمال از فروش منابع طبیعی
جلیلی در ادامه با بیان اینکه طرفدار ایجاد یک وزارتخانه مجزا تحت عنوان منابع طبیعی می باشد، گفت: مهمترین مشکل منابع طبیعی مشکل ساختار نیست بلکه مشکل نگرش است.
وی ادامه داد : تمام مسئولین از قشنگ ترین الفاظ در حوزه منابع طبیعی استفاده می‌کنند اما در مقام اجرا با فعالیت‌های غیرتخصصی و حتی زمین خواری حرفه‌ای اقدام می‌کنند.
رئیس موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور افزود : مسئولین می‌گویند هزینه های اجرای طرح بزرگراه تهران - شمال از فروش منابع طبیعی تأمین شود که این موضوع بسیار قابل تأمل است.
وی خاطر نشان کرد :در بعد حاکمیتی مسئولان برای استفاده از منابع طبیعی هیچ محدودیتی برای خود قائل نیستند و اقدام به فعالیت های غیرکارشناسانه می‌کنند .
* به ازای ۷۰ هزار هکتار یک نفر محافظ قرار دارد
مقدسی با اشاره به اینکه در اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها هدفگذاری هایی برای قطع درختان تا ۱۲ میلیون متر مربع پیش بینی شده بود، گفت: این میزان با اجرای قانون هدفمند سازی یارانه‌ها و افزایش قیمت حامل‌های انرژی و افزایش تمایل مردم به استفاده از درخت به ۸ میلیون متر مربع رسیده است که باید بگویم نظارت لازم از سوی مراجع مربوطه انجام می‌شود.
وی ادامه داد : به ازای ۷۰ هزار هکتار یک نفر محافظ قرار دارد که این موضوع باید با تقویت بیشتری همراه شود.
قائم مقام رئیس شورای عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری خاطرنشان کرد: در تلاشیم تا براساس برنامه پنجم توسعه سطح پوشش مراتع را تا ۱۰۰درصد افزایش دهیم اما این امر درحالی است که فعلا سطح پوشش مراتع ۴۰ درصد است.
* در غرب کشور یک میلیون هکتار جنگل در حال نابودی است
رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه آزاد با بیان اینکه در سازمان جنگلها باید به دنبال برنامه‌های بلندمدت باشیم گفت: هم اکنون در غرب کشور یک میلیون هکتار جنگل در حال نابودی است از سوی دیگر در ۸۵۰ هزار هکتار جنگل کشاورزی می‌شود و ۸۰ درصد عامل نابودی کشور همین کشاروزی است.
وی با بیان اینکه ۸۵ درصد منابع طبیعی کشور توسط ۱۳ هزار نیرو اداره می‌شود، افزود: کشاورزی یکی از عوامل نابودی جنگل‌هاست .در دولت قبل برای توسعه کشاورزی منابع طبیعی را به مردم واگذار کردند این در حالی بود که بهترین زمین‌های کشاورزی را از دست دادیم.
کیادلیری تصریح کرد: اگر قانونی را اشتباه تصویب کنیم زحمات یک قرن را به باد می‌دهد. از شهریور سال ۸۹ تا سال ۹۰، ۱۰۰ هزار پرونده وارد دادگاه‌ها شده است.
رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه آزاد در ادامه با اشاره به اینکه در دولت قبل لایحه‌ی منابع طبیعی را به مجلس دادند تا هر کسی که تا سال ۸۹ به منابع طبیعی تجاوز کرده بخشیده شود، گفت: این یعنی ترویج تجاوز و افرادی هم که قانونمند بودند به فکر تجاوز می‌افتند.
کیادلیری با طرح این پرسش که آیا نمایندگان در طرح آمایش که مطرح می‌شود در کاربری تصمیم در خوری می‌گیرند، اظهار کرد: نمایندگان رایزنی می‌کنند طرحهای عمرانی در جاهایی که به لحاظ اکولوژیک رد شده اجرا شود.
رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه آزاد با بیان اینکه بسیاری از مدیران قبلی منابع طبیعی تبدیل به کارچاق‌کن شده‌اند، گفت: ۹۹ درصد مردم دوستدار منابع طبیعی و خاک هستند اما ۹۹ درصد لوایح برای یک درصد متجاوز به منابع طبیعی بوده است.
* تخریب منابع طبیعی حاصل ناکارآمدی مدیریت کلان کشور است
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در پاسخ به اظهارات کیادلیری گفت: لایحه تازه به کارگروه آمده و هنوز تصویب نشده این لایحه ایرادهای زیادی دارد که به آن وارد است.
شریعت‌نژاد با تاکید بر اینکه قوانین متناقض زیادی در کشور داریم، گفت: یکی از وظایف دولت و مجلس در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی شناسایی قوانین متناقض و حذف موانع توسعه کشور است که در این راستا هم دولت و هم مجلس فعال شده‌اند.
وی با تاکید بر اینکه تخریب منابع طبیعی حاصل ناکارآمدی مدیریت کلان کشور است گفت: در ایران مدیریت نداریم.
شریعت‌نژاد در پاسخ به پرسش مجری برنامه در خصوص لابی نمایندگان برای تعیین مدیران گفت: شاید نمایندگان از سر دلسوزی در این باره مشورت بدهند.
مجری در پاسخ به وی گفت: یعنی نمایندگان وزراء را تهدید به استیضاح نمی‌کنند؟
شریعت‌نژاد پاسخ داد: در تشکیلات استانی ضعف مدیریت داریم و نباید براساس سلیقه سیاسیون مدیران را انتخاب کنیم. اما اگر نمایندگان مشورت دهند عقلانیت است.
* اعتبارات منابع طبیعی در سال ۲۰۰ میلیارد تومان هم نمی‌شود
سلاجقه در تایید سخنان شریعت‌نژاد گفت: سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری فرسوده است و نیروی انسانی در آن جابه‌جا نمی‌شود.
وی با بیان اینکه اعتبارات منابع طبیعی در سال ۲۰۰ میلیارد تومان هم نمی‌شود اما برای ساخت یک سد ۳ هزار میلیارد تومان هزینه می‌شود، اظهار کرد : قانون جامع منابع طبیعی اگر زیرساختی باشد بسیار عالی است. وزیر در این قانون به نفع کشاورزی دخالت می‌کند. ۳۴ تا ۳۸ میلیون هکتار زمین درجه یک در اختیار کشاورزی است الان بروید ببیند این میزان زمین کشاورزی کجاست، الان تبدیل به ساختمان شده است.
* راه‌آهن حداقل خسارت را به جنگلها می‌زند
رئیس موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور گفت: در ۳۰ سال گذشته در قالب ۵ برنامه توسعه‌ای نگاه ما بخشی بوده است و مجموعه‌ای از پروژه‌ها را جمع‌آوری کرده و آن را در قالب یک برنامه ۵ ساله ارائه کرده‌ایم.
وی با اشاره به اینکه یکی از مباحث مهم زیرساختی حمل و نقل است، گفت: سالانه ۲۲ هزار کشته در جاده‌ها داریم. باید مشخص شود اثرات منفی زیرساخت‌های جاده‌ای بر جنگلها بیشتر است یا راه‌آهن؟
جلیلی با اشاره به اینکه ایران محل ترانزیت کالاست و می‌تواند جایگزین درآمدهای نفتی باشد لذا راه‌آهن حداقل خسارت را به جنگلها می‌زند، ادامه داد: در دولت‌های نهم و دهم درآمدهای نفتی برابر با نصف درآمدهای نفتی ۱۰۰ سال گذشته بود لذا اگر ۱۰۰ میلیارد دلار در توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و گردشگری هزینه می‌شد این همه کشتار در جاده‌ها نداشتیم و مسائل محیط زیست نیز حل می‌شد.
وی خاطر نشان کرد : باید به صورت فرابخشی به مسائل نگاه کنیم. هر نماینده می‌خواهد زورو شود و تمام مشکلات شهرستان را حل کند اما اگر نقش خودمان را اجرا کنیم و نگاه راهبردی به کشور داشته باشیم همه مسائل حل می‌شود.
جلیلی با اشاره به اینکه گزارش های وزارت علوم حاکی از آن است که سالانه ۱۵۰ هزار فارغ التحصیل لیسانس به بالا از کشور خارج می شود، گفت: این موضوع به دلیل مشکلات اقتصادی حاکم بر کشور است که سالانه هزینه ای بالغ بر یک میلیون دلار را علاوه بر فرسایش ژنتیکی که نهایتا منجر به انقراض یک ملت می شود به دنبال دارد.
سلاجقه در پاسخ به سوال یکی از حاضران در برنامه مبنی بر اینکه با توجه به افزایش تعداد فارغ التحصیلات دانشجویان تکمیلی منابع طبیعی آیا راهکاری برای راهیابی آنها به مشاغل مرتبط (حداقل بخش خصوصی) اندیشیده شده است؟ ، گفت: یکی از دغدغه‌های ما در دانشگاه مجموعه های غیر تخصصی است که ضرباتی را بر پیکره منابع طبیعی نیز وارد کرده است در گذشته تنها در سه دانشگاه تهران، مازندران و گرگان دانشجویان منابع طبیعی می توانستند حضور یابند که با توجه به شرایطی کشور بسیار اندک بود اما در این ساله تعداد دانشجویان منابع طبیعی افزایش یافته است.
وی با اشاره به اینکه از هر سه نفر بازنشسته یک نفر باید جذب شود گفت: طبق دستور معاونت راهبردی ریاست جمهوری می‌توان سه هزار و ۳۰۰ نفر را جایگزین کرد که در این صورت هیچ فارغ التحصیلی بیکار نخواهد ماند. درصورت اجرای این قانون سازمان‌های اجرایی نیز می‌توانند نیاز خود به نیروی انسانی را به دانشگاه‌ها اعلام کنند.
* رای ۸۷ درصد بینندگان به حفظ جنگل ها و مراتع به جای توسعه عمرانی
در این برنامه مناظره ، بیش از ۸۷ درصد بینندگان به گزینه ۲ و کمتر از ۱۳ درصد به گزینه ۱ سوال نظرسنجی این هفته برنامه مناظره مبنی بر اینکه به نظر شما کدامیک اولویت بیشتری دارد؟۱.توسعه طرح های عمرانی یا ۲.حفظ جنگل ها و مراتع رای دادند
ارسال نظر