اقتصاد به‌اضافه فرهنگ یعنی" اقتصاد هدف نیست، وسیله است"

به گزارش پارس به نقل از تسنیم، عماد افروغ کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی و فرهنگی با اشاره به نامگذاری سال جدید به نام سال" اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی" با بیان" یکی از بهترین نامگذاری ها را نامگذاری امسال می دانم" اظهار داشت: هم به لحاظ عمق مطلب و هم به لحاظ فراگیری و جامعیت شعار امسال را یکی از بهترین شعارها می دانم.

* اقتصاد و علم بدون فرهنگ به سامان نمی رسد

افروغ گفت: ما از روز اول باید متوجه می بودیم که اقتصاد و علم این مملکت بدون فرهنگ به سامان نمی رسد. تمام نقد ما این بود که چرا اقتصاد منهای فرهنگ؟ چرا علم بدون فرهنگ در این کشور هدایت و کلید می خورد و مانور می دهد.

وی با بیان" تمدن بدون فرهنگ اساساً تمدنی ناقص است و احساس می کنم که به هر حال در نامگذاری امسال بنا به هر دلیلی توجه به این مسئله شده است و من این را یک رشد و کمال می دانم" افزود: باید در فرصتی مناسب تعریف فرهنگ را مشخص کنیم و اینکه فرهنگ باید چه جایگاهی در نظام جمهوری اسلامی و نظام سازی ما بایستی ایفا کند.

این کارشناس مسائل سیاسی فرهنگی ادامه داد: هرجا که سخن از عمل منضبط و قاعده مند است می توان پای فرهنگ را به میان کشید و این عمل ضابطه مند می تواند هم در سیاست باشد و هم در اقتصاد. ما فراموش نکنیم که از روز اول قرار بوده در این مملکت عمل منضبط و قاعده مندی محقق شود. قرار نیست تحت هر شرایطی افراد قدرت مانور داشته باشند و این قاعده مند بودن اختیارات و رفتارها می تواند به طور جد مورد بحث قرار گیرد و حتی در شیوه اداره و مدیریت کشور می تواند در ابعاد مختلف خود را نشان دهد.

وی بر همین اساس خاطرنشان کرد: امام درباره ضابطه مند بودن رفتارها بحث ولایت فقه را مطرح کردند و اینکه فقه این قدرت دارد که این کشور را اداره کند و بحث فقه را نظریه واقعی حکومت می دانستند و این یعنی مبنایی ترین نگرش فرهنگی به نظام جمهوری اسلامی ایران، یعنی ما نگرش فقهی به نظام جمهوری اسلامی داشته باشیم و بر همین اساس کشور را اداره کنیم.

کارشناس مسائل سیاسی فرهنگی با بیان" وقتی کشور را با نظریات فقهی اداره کنیم مباحث شخصی کنار می رود" گفت: عده ای فکر می کنند وقتی می گوییم ولایت فقیه، یعنی شخص فقیه در واقع اختیارات نامنضبط و غیرقاعده مند دارد و این مایه تأسف است.

وی تصریح کرد: در نگرش اندیشه ای و فلسفی حضرت امام که به زمان و مکان بها می داد و معتقد بود که زمان و مکان را باید در موضوع دخالت داد امروز باید بسیاری از مشکلات خود را حل شده می دیدیم.

* مقدم ترین کار این است که تعریف خود از فرهنگ را مشخص کنیم

افروغ با بیان" احساس می کنم یکی از ابعاد توجه به فرهنگ می تواند نگاه قاعده مند به حکومت باشد" خاطرنشان کرد: تعبیری که امام در مورد انقلاب اسلامی به کار می برند یک تعبیر کاملاً فرهنگی است و حقیقتاً نیز ذات و جوهره این انقلاب اسلامی فرهنگی است.

این کارشناس مسائل سیاسی و فرهنگی افزود: مقدم ترین کار این است که تعریف خود از فرهنگ را مشخص کنیم. وقتی می گوییم انقلاب فرهنگی است منظورمان چیست، یعنی آیا منظورمان این است که اخلاقی نیست یا موضوع اخلاق را نیز در نظر می گیرد، بنابراین باید به صورت مبسوط در این مورد بحث و بررسی شود.

وی ادامه داد: انقلاب فرهنگی بر هستی شناسی، ارزش شناختی، هنجارشناختی و نمادشناختی تأکید دارد که البته وزن هرکدام ممکن است متفاوت باشد. به رغم اینکه همه می گویند فرهنگ فرهنگ؛ اول باید مؤلفه ها، تقدم و تأخرهای فرهنگ را مشخص کنیم و سپس جایگاه در خور آن را معلوم کنیم. موضوع ساده نیست حتی تعریف فرهنگ هم ساده نیست. هرچند فرهنگ مورد توجه قرار گرفته است و ما از فضای سیاست زده و اقتصادزده ای که تاکنون از آن رنج می بردیم و در حال خروج از آن هستیم و به سمت فرهنگ می رویم خوب است که مفهوم فرهنگ و جایگاه آن در نظام جمهوری اسلامی را مشخص کنیم.

* فرهنگ ساماندهی و اولویت ها مشخص نشود مشکل فرهنگ حل نمی شود

کارشناس مسائل سیاسی فرهنگی با بیان اینکه توجه به اخلاق، توحید، جوهر، معنا، هویت یکتاپرستی ایرانیان جدا از فرهنگ نیستند، اظهار داشت: توجه به هویت اصلی ایرانیان یعنی فرهنگ، توجه به عرض تاریخ در برابر طول تاریخی یعنی فرهنگ توجه به خون در برابر شمشیر، یعنی فرهنگ، توجه به شهادت و قدرت نرم یعنی فرهنگ، توجه به کوخ و نه کاخ یعنی فرهنگ، توجه به حصیر زیر پای پیامبر و نه کاخ های آن چنان رقبا و دشمنان پیامبر یعنی فرهنگ، بنابراین می طلبد که مفصل روی فرهنگ بحث شود چرا که اگر فرهنگ ساماندهی و اولویت ها مشخص نشود مشکل فرهنگ حل نمی شود.

افروغ تصریح کرد: فرهنگ در سیاست و اقتصاد هم تأثیرگذار است. اگر فرهنگ در اقتصاد خود را نشان ندهد نشانه اش این خواهد بود که اقتصاد وسیله خواهد شد، اما اگر اقتصاد هدف شد بدانید که از فرهنگ بویی نبرده است. در مورد سیاست هم وضع به همین گونه است. اگر فرهنگ روی قدرت افتد، قدرت وسیله می شود و اگر نباشد قدرت هدف می شود. بنابراین اگر قرار است سیاست فرهنگی باشد یعنی از ماکیاولیسم به دور است اما اگر قرار باشد غیرفرهنگی شود یعنی همان افتخار سیاست های ماکیاولیسم را داریم.

وی افزود: امیدواریم فرهنگ به معنای واقعی در نظام جمهوری اسلامی جا بیفتد و ان شاءالله با همکاری هم فرهنگ را در این مملکت نهادینه کنیم.

این کارشناس مسائل سیاسی و فرهنگی در خصوص الزامات توسعه فرهنگ در جامعه اظهار داشت: ما بحثی به نام توسعه فرهنگی داریم که یک بحث شناخته شده است، یعنی توسعه ای که خودش را با فرهنگ وفق می دهد که در این صورت همان توسعه سیاسی، توسعه اقتصادی خود را با فرهنگ جامعه باید وفق دهند و خط بطلانی روی کلّیت فرهنگ در پروسه تاریخی نکشد که تلقی بنده نیز در توسعه فرهنگی همین است.

افروغ خاطرنشان کرد: تلقی دیگری که از توسعه فرهنگی عده ای یاد می کنند این است که توسعه کالاها و ابزارهای فرهنگی را مدنظر قرار می دهند و مراد من این نیست، یعنی برای اینکه ما توسعه فرهنگی داشته باشیم اول باید فرهنگ را بشناسیم، قابلیت ها و فعلیت های نهفته را که در فرهنگ می توانند به نوآوری فرهنگی و اقتصادی ما کمک کنند به نحو احسن دریافت کنیم.

وی در پایان تصریح کرد: علم ما باید تعامل با جامعه داشته باشد. علم ما باید تعامل با فرهنگ داشته باشد. علمی که بیگانه با جامعه، نیازها و شرایط روزمره باشد به یک جزیره جدا و منفصل از نیازهای روزمره مردم تبدیل می شود که فقط برای پز و تیتر و عنوان دادن ها ختم می شود. رمز موفقیت ما در اقتصاد، سیاست، علم و تمدن نگرش فرهنگی است که این فرهنگ می تواند مجموعه هایی از آموزه های نظری و ارزشی اسلامی باشد، هم مجموعه ای از آموزه های نظری و ارزشی باشد که در تاریخ ما ایرانیان نهادینه شده که از جمله آنها یکتاپرستی، نوع دوستی و… را می توان گفت.