در سوریه تجهیزات نمی‌تواند بر مردم غلبه کند

متن کامل این مصاحبه به شرح زیراست:

شما دبیر شورای عالی امنیت ملی بوده اید، از نظر شما خط قرمز امنیت ملی ایران چیست؟ آیا محافظت از امنیت ملی، تنها در چارچوب مرزهای کشور تعریف می شود یا در خارج از مرزها نیز اینگونه است، به طور مثال سوریه و عراق نیز جزو امنیت ملی ایران به حساب می آید؟

صیانت از منافع ملی کشور جزء وظایف شورای عالی امنیت ملی است و آن بخشی که به منافع حیاتی جمهوری اسلامی ایران است جزء وظایف شورای عالی امنیت ملی می شود و این به طور طبیعی و عمومی اغلب در سرزمین و جغرافیای ایران است ولی همیشه اینگونه نبوده، اگر منابع حیاتی جمهوری اسلامی ایران در خارج از مرز هم باشد، جنبه امنیت ملی به خود می گیرد.

فرض کنید، اگر بحرانی در منطقه به وجود بیاید که بخواهد شرایط منطقه را به هم بریزد، اگرچه ممکن است مربوط به خاک ما نباشد، ولی بحران در منطقه ایجاد می کند، که می تواند به منافع ملی ایران لطمه وارد کند.

فرض کنید، مسائل تروریستی که در منطقه رخ می دهد روی امنیت کشور ما تاثیر می گذارد، به طور مثال مشاهده کردید بحران سوریه به سادگی به داخل عراق و لبنان سرایت کرد، مسائل امنیتی حاد در دنیا مرز نمی شناسد و می تواند بحران جمعی ایجاد کند، به طور مثال مسئله صهیونیست ها یک بحران منطقه ای است که می تواند مطالعه و بررسی آن جزء وظایف شورای عالی امنیت ملی باشد و حساس شدن و مطالعه یک فرمول ساده ندارد و برحسب شرایط است.
به طور مثال در مسئله سوریه اعلام کرده ایم مخالف ایجاد بحران در این کشور هستیم که متاسفانه برخی کشورها به آن توجه نکردند.

نوع حمایت ایران از حماس و حزب الله چه تفاوتی دارد؟

حزب الله  یک نیروی مقاوم در منطقه است که در جنگ ۳۳ روزه قدرت خود را نشان داد و در مقابل تعرض رژیم صهیونیستی پاسخ روشنی به آنها داد، حزب الله یک جریان مسئولیت شناس است و براساس مسئولیت دینی و ملی خودش کار می کند.

ما از این جریانات حمایت می کنیم، منتها نوع حمایت متفاوت است، البته درباره حماس نیز همین طور است، حماس جریانی است که تلاش می کند که حقوق ملت فلسطین را استیفا کند، بنابراین ما از حماس هم حمایت می کنیم و نوع حمایت ها براساس شرایط تغییر می کند.

شما اعلام کرده اید که ایران حاضر است روحش را فدای حمایت از مقاومت لبنان کند؟ آیا درباره حماس هم اینگونه است؟

این در پاسخ به رفتار ناهنجاری بود که آمریکاها نشان دادند، وقتی وزیر خارجه ایران بر سر مزار شهید عماد مغنیه رفت و دسته گلی بر روی مزار وی قرار داد، یک حرف بی ربطی آمریکایی ها زدند و گفتند ما این کار را درست نمی دانیم، به آنها ربطی ندارد. ما مناسباتی در منطقه داریم، آمریکایی ها چون ریشه های این مناسبات را نمی فهمند اینگونه اظهارنظر می کنند و باید به این مناسبات توجه داشته باشند، یک وظیفه مهم جمهوری اسلامی ایران دفاع از حقوق مسلمانان است، لذا ما در مقابل دفاع از حقوق مسلمانان مجاهدت می کنیم و حمایت ما این است. حمایت های ایران نیزبستگی به شرایط دارد، اگر عده ای از مسلمانا خودشان را به خواب آلودگی زدند چیز دیگری است، حقیقت اسلام دفاع از حقوق مسلمانان در شرایط مختلف است گاهی ممکن است این کمک مالی، سیاسی و یا در شرایطی کمک نظامی باشد که بستگی به شرایط دارد.

ایران اعلام کرده تنها حمایتش از سوریه سیاسی است، اما برخی اخبار حاکی از حضور نظامیان ایرانی در سوریه است، آیا این خبر ها صحت دارد؟

البته این خبرهایی که می رسد باید تحقیق بیشتری درباره آنها صورت گیرد قبلا به من گفته بودند چنین اخباری وجود دارد، منتها مگر هزار تروریست در سوریه نیستند آنها چقدر پیشرفت در کارشان داشتند، آنها با انبوهی از افراد مقاوم مواجه شدند و در صحنه بین الملل مورد توجه قرار گرفتند.

موضوع جمهوری اسلامی ایران در مسئله سوریه این است که بحران دمشق از طریق نظامی قابل حل نیست و باید راه حل سیاسی برای آن جستجو کرد. امروز سوریه احتیاج به کمک نظامی ایران ندارد و از قدرت خوبی برخوردار است، ما وظیفه داریم از مظلومیت مردم سوریه دفاع کنیم و آتشی که آنها ایجاد کرده اند را خاموش کنیم، مخصوصا برخی کشورها حرف از دموکراسی در سوریه می زنند که  عجیب و غریب است. اگر شما طرفدار دموکراسی هستید، چرا در کشور خودتان انجام نمی دهید؟ دموکراسی چیزی نیست که با لوله تفنگ القا شود، این ها هم در صحنه بین الملل بازی است. گاهی در مذاکراتی که با سایر هیات های پارلمانی داشتم آنها نیز از اینکه برخی کشورها برای دموکراسی در سوریه دلسوزی می کنند خنده شان می گرفت.

نکته دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که نقش صهیونیست ها و آمریکا با اشتباهاتشان در بحران سوریه برجسته است، صهیونیست ها می خواهند در منطقه آشفتگی ایجاد کنند تا کشورهای  همچون مصر، لیبی، عراق و سوریه استقرار نداشته باشند تا فضای نقش کشیدن پیدا کنند، ما آرامش منطقه را جزو وظایف خود می دانیم و ایجاد دموکراسی باید با رای مردم صورت گیرد، دخالت نظامی هیچ گاه نمی تواند دموکراسی ایجاد کند، پشت صحنه این دخالت ها اهداف دیگری وجود دارد که نفع آن را صهیونست ها می برند.

رژیم صهیونیستی مدام به جنوب لبنان ورود نظامی می کند آیا این دخالت ها به جنگ جدیدی می انجامد؟

من فکر می کنم حزب الله از تدبیر و قدرت لازم برای دفاع از سرزمین لبنان برخوردار است، به طور مثال زمانی که رژیم صهیونیستی سال ها پیش جنوب لبنان را تصرف کرد با یک مشت آهنی روبه رو شد، آنها تجربه جنگ ۳۳ روز را هم دارند. این دخالت های ایضایی که رژیم صهیونیستی انجام می دهد، برایشان گران تمام می شود و این بازی کردن با آتش است. حزب الله یک قدرت جدی دارد و رهبر آن نیز تدبیر لازم را داراست و لذا اینها به ضرر رژیم اشغال گر قدس است.

در سوریه شرایط متفاوت است، چون رژیم صهیونیستی مسئله دخالت خود را از طریق افراد انجام می دهد و از آنها بهره گیری می کند، رژیم صهیونیستی نیز دریافته ورود به صحنه سوریه در درازمدت برایش مضر است. رژیم صهیونیستی یک نگرانی شیطنت آمیز دیگر هم دارد، آن هم این است که اگر اقدامی انجام د هد و دخالتی در سوریه داشته باشد کل مسلمانان علیه آنها بسیج می شوند و از این رو ترجیح می دهد تضعیف سوریه را از طریق دیگران دنبال کند و خود بهره گیری کند، اما دولت سوریه از قدرت برخوردار است و باید دید شرایط در آینده چگونه می شود.

می گویند اگر مسلمانان با هم متحد شوند می توانند رژیم اشغالگر قدس را نابود کنند اما امروز برخی از کشورهای اسلامی میگویند اولویت اصلی جهان اسلام سرنگونی سوریه است آیا با این نظر موافقید؟

این صدای افراد و دولت های عقب افتاده است که این حرف ها را می زنند، عموم ملت های اسلامی اینگونه فکر نمی کنند مقداری از افراد تروریست به سوریه می روند و نباید آنها را به حساب مسلمانان گذاشت، ملت های مسلمان مسئله فلسطین برایشان مهم است که این نقطه قوت برای امت اسلامی است، ممکن است در مورد مسئله سوریه ایراد دا شته باشند و بگویند در سوریه دموکراسی عمیق شود اما حاضر نمی شوند رژیم صهیونیستی آنجا را اشغال کند. ما با ملت ها صحبت می کنیم، هیچ امت اسلامی قبول نمی کند یک دولت اسلامی را رژیم صهیونیستی اشغال کند. در سال های اخیر وزن تفکر ملت های مسلمان افزایش یافته است و تغییرات هم این را نشان می دهد، اگرچه نمی توان دولت ها را نادیده گرفت اما نقش ملت ها رساتر از گذشته شده که این دولت ها را موظف می کند به آنها احترام بگذارند.

ممکن است پشت صحنه هایی وجود داشته باشد و برخی از دولتها در پشت صحنه کار دیگری انجام دهند اما در کل با اشغال سرزمینی، خیلی از بازی ها رو می شود. رژیم صهیونیستی همواره از نقش بدیل ها استفاده کرده و می خواهد میوه چین باشد و به خود زحمت ندهد.

اگر جنگی میان حماس، حزب الله و سوریه با رژیم صهیونیستی رخ دهد، ایران برای کمک به حزب الله در فاز نظامی حضور پیدا می کند؟

دخالت رژیم صهیونیستی در آنجا یک اشتباه محاسباتی است، موضع حزب الله موضع دقیقی است که این جز مسائلی است که برای آینده رژیم اشغالگر قدس پرهزینه خواهد بود و حزب الله تدبیر لازم را برای برخورد با رژیم صهیونیستی دارد و بعید است رژیم صهیونیستی تجربه غلط خود را بار دیگر تکرار کند زیرا این بار با صدمه بزرگتری مواجه خواهد شد. بعید است چنین اتفاقی به سادگی رخ دهد ولی بین تک ایضایی یا باز شدن یک جبهه تفاوت زیادی وجود دارد، ممکن است در کارهای نظامی تک ایضایی داشته باشیم که پاسخ آن جور دیگری است و باز شدن یک جبهه وسیع پاسخ دیگری دارد لذا باید صحنه را نگاه کرد و دید در آینده چگونه می شود.

خبرهای مبنی برورود نیروهای پاکستانی به  سوریه شنیده می شود، موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال این مسئله چیست؟

قبلا با مسئولان پاکستان درباره اینکه بعضی از عناصر پاکستانی در سوریه حضور پیدا کرده اند صحبت کرده بودیم، اما آنها اعلام کردند اینها یک چیز سازمان یافته دولتی نیستند، بلکه برخی افراد همین طور به آنجا رفته اند و آنهاعلاقمندی نداشتند این کار صورت گیرد. فکر می کنم آنچه که پاکستانی ها در گفتهایشان اعلام کرده اند، نباید خلاف باشد، در عین حال اشتباه است، چون خودشان را درگیر مسئله پرهزینه می کنند و مثل برخی از کشورها که این کار را انجام دادند و ثمری نگرفتند نباید این عمل را انجام دهند.

مسئله سوریه حتی اگر چند عنصر دیگر اضافه شود از طریق نظامی قابل حل نیست و تجهیزات نمی تواند بر مردم غلبه کند که در این راه باید چند نکته توجه کرد، اولین نکته این است که بدانیم راه حل بحران دمشق نظامی نیست، شاید دو سال پیش کسی  این را باور نداشت و فکر می کردند با هجوم نظامی می توان این مسئله را حل کرد، شاید باور نکنید برخی از کشورها که امروز بر راه حل سیاسی تاکید دارند فکر می کردند ظرف دو هفته مسئله آنجا به اتمام می رسد، که خام اندیشی بود، اولین مسئله این است که بدانیم راه حل بحران سوریه تنها راه حل سیاسی دارد، که خیلی از کشورها امروز به این نتیجه رسیده اند که یک گام به پیش است.

نکته دوم مدل حل سیاسی است، من هم براین عقیده هستم که نشست ژنو ۲ خیلی موفق نبود، اما نباید ناامید شد به هر حال عالم سیاست راه های مختلفی دارد اما آنچه مهم است این می باشد که هر راه حلی برای پایان دادن به بحران سوریه باید متکی به تصمیم گیری در داخل این کشور باشد چون مردم سوریه صاحب کار هستند.

اینکه گاهی می بینید اینگونه مذاکرات به نتیجه نمی رسد، به این دلیل است که برخی از کشورها به جای مردم سوریه تصمیم می گیرند که این امکان پذیر نیست و یا اینکه برخی افراد به عنوان معارضه می آیند که باید دید امتدادشان در داخل سوریه چه میزان است، اما اگر چنین توافقی از درون سوریه به عنوان پایه باشد می توان به راه حل نزدیک شد و قطعا کشورها می توانند تسریع کننده باشند. مسئله انتخابات یک روش است و هر اتفاقی در انتخابات افتاد باید پایه اصلاحات در سوریه قرار گیرد، اما اینکه همه کشورها به این نتیجه برسند که مسائل سوریه با کار تروریستی حل نمی شود می توانیم سریع تر به نتیجه برسیم.

آینده روابط ایران و عربستان را چگونه ارزیابی می کنید؟

  مسئله ارتباط ایران با کشورهای اسلامی یک مسئله استراتژیک است، جمهوری اسلامی ایران از ابتدا ارتباط نزدیک با ملل مسلمان را پایه کار برای امت اسلامی می داند و اعتقاد دارد سرنوشت امت اسلامی به هم گره خورده است، اگرچه ممکن است در برخی جهات اختلاف نظرهای وجود داشته باشد، به طور مثال ایران با ترکیه روابط بسیار نزدیکی دارد اما در مورد مسئله سوریه اختلاف نظر وجود دارد و این مانع از این نمی شود روابط گسترده با ترکیه نداشته باشیم ممکن است با خیلی از کشورها اختلاف نظر داشته باشیم اما ما در کشورهای اسلامی به نقاط مشترک تکیه داریم.

سعودی نیز یکی از کشورهای مهم در جهان اسلام است، قبله مسلمانان و مدینه منوره در عربستان قرار دارد و این کشور جای بسیار عمیقی در تاریخ اسلام دارد، از این رو ایران دلیلی برای نزاع با دولت سعودی ندارد. البته ممکن است در برخی امور اختلاف نظر وجود داشته باشد اما مهم این است که با صداقت و صراحت حرف ها با یکدیگر زده شود و لذا ایران یک استراتژی روشنی دارد که براساس آن با همه کشورهای اسلامی روابط شفاف و روشنی دارد. ما پیش قدم برای حل مسائل و روابط دوستانه با ملل اسلامی هستیم و این یادگاری است که ازامام خمینی (ره) به جای مانده است که با همه ملت های مسلمان روابط صمیمانه و دوستانه داشته باشیم.

رسانه های عربستان تبلیغ می کنند که ایران قصد اشغال خاک سوریه و بحرین را دارد، تا چه حد این ادعا صحت دارد؟

  جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت از گرفتن و اشغال خاک کشورها حمایت نکرده، چه در بحرین و چه در سوریه اشغال نظامی کار غلطی است در افغانستان و عراق همین اتفاق افتاد که ما مخالف بودیم بنابراین مسیر ایران یک مسیر عقلایی و دقیق است، در بحرین و سوریه کشوری نمی تواند جایگزین آنها شود و این ملت ها هستند که باید برای خودشان تصمیم بگیرند.

جایگاه بندربن سلطان در تصمیم سازی در دولت سعودی را چگونه ارزیابی می کنید؟

خیلی اطلاع دقیق نداریم چه جایگاهی دارد، مدتی نیز درباره مسائل مختلف با من مذاکره می کرد، آنچه که مهم است افراد نیستند، بلکه بحث ما مهمتر است. افراد می آیند و عوض می شوند آنچه که مهم است این نکته است که  آینده امت اسلامی به هم پیوستگی دارد و از این نقارها و اختلافات دیگران سو استفاده می کنند ما تلاشمان را باید برای رفع این نقارها به کار بگیریم.

فرض کنید زمانی که عراق اشغال شد موجی از اختلافات شیعه و سنی به راه افتاد که ما تلاش کردیم این آتش بخوابد، زیرا آن فتنه ای بود که دیگران از آن استفاده می کردند، بنابراین ما یک مشی روشن داریم، اختلافات شیعه و سنی و فرقه های اسلامی که بعضی از گروهها به خودشان اجازه می دهند آن را تکفیر کنند را قبول نداریم و نفی می کنیم و به نفع عالم اسلام نمی دانیم.

آیا برای برقراری ارتباط بین ایران و سعودی مشکل ازجانب ایران است؟

منافع مشترک ایران و سعودی برای ارتباط دو سویه زیاد است و مشکل در ایران نیست و ما پیش قدم هستیم تا اختلافات را در مذاکرات حل کنیم.
ایران و ترکیه درباره مسئله سوریه اختلاف نظرهای دارند، اما رهبر معظم انقلاب اعلام کردند ما بالاترین رابطه با ترکیه در قرون اخیر را داریم چگونه اینها با هم قابل جمع است؟
البته باید توجه کنیم که منافع امت اسلامی چه در ایران و چه در ترکیه زیاد است، ترکیه دولت بزرگی برای جهان اسلام است که به همین دلیل ارتباط نزدیکی با دولت و مردم ترکیه داریم اگرچه در مواردی هم اختلاف نظر وجود دارد. به طور مثال ترکیه با رژیم صهیونیستی روابط دارد که ما این را قبول نداریم زیرا ما رژیم اشغالگر قدس را به رسمیت نمی شناسیم اما دوطرف باید بیشتر روی نقاط مشترک کار کنند. استراتژی ما وحدت امت اسلامی است و ما روی نقاط افتراق نمی رویم و بیشتر بر روی نقاط اشتراک تکیه می کنیم.

اما ایران با ترکیه برسرمسئله سوریه تفاوت دیدگاه دارد؟

اختلاف ما هم روی این مسئله است، من نگفتم اختلاف نظر ما کوچک است، در مسئله سوریه اختلاف ما تاکتیکی نیست، به هر حال اختلاف نظر است، نظر جمهوری اسلامی ایران در مسئله سوریه این است که این بحران باید از طریق سیاسی حل و فصل شود که امروز دوستان ترکیه ای ما نیز این حرف را می زنند ولی آنها راه دیگری را رفتند، اختلاف نظر در این نیست که ما عمل آنها را تائید می کنیم، ما در اینجا اشکال می بینیم، اما این بدان معنا نیست که منافع را نادیده بگیریم یعنی تشخص مردم ترکیه به سوریه نیست آنها ملت بزرگی هستند و منافع زیادی در مجموعه امت اسلامی می توانند داشته باشند و یک بخش سیاست این کشور این است، عقل هم حکم نمی کند ما هر کجا که اختلاف داریم روابطمان به بن بست برسد.

این اختلاف نظرها در مناسبات اقتصادی هم تاثیرگذار بوده است؟

البته فراز و فرودهایی در روابط اقتصادی وجود دارد که مربوط به مسئله سوریه نمی شود و ریشه های دیگری دارد و نباید مسایل را مخلوط کنیم، اینکه ما میگویم صریح است، روابط ما با ترکیه روابطی همه جانبه است. اگرچه در برخی از موارد هم اختلاف نظر داریم، فرض کنید در سپر موشکی اختلاف نظر داریم، اما این دلیل نمی شود بهره های که از یکدیگر می توانیم ببریم را نفی کنیم. این مسائل در مورد ایران و پاکستان و برخی از کشورها هم هست بنابراین استراتژی جمهوری اسلامی به سمت استفاده هر چه بیشتر ملت مسلمان از نقاط مشترک است که بر روی همین مسئله کار می کنیم.

حماس و ایران تا بعد از جنگ غزه ارتباط نزدیکی داشتند اما بعد از درگیری های سوریه این روابط کمتر شده است؟ آیا هنوز هم این ارتباط تنگاتنگ است؟

بله، ما با حماس هم یک رابطه نزدیک داشته ایم، در طول مسیر نیز همواره این طور بوده است، ممکن است به برخی از رفتارشان ایراد د اشته باشیم ولی ما حماس را به عنوان یک جریان مقاومت مورد حمایت قرار می دهیم و تا امروز هم همین طور است و روابطمان خوب است و مشکلی با هم نداریم، ما یک وظیفه اسلامی داریم از مقاومت حمایت کنیم که بر همین اساس از حماس حمایت می کنیم.

مناسبات ایران و فتح چگونه است؟

ما با فتح در زمان مرحوم یاسرعرفات ارتباط داشتیم، بعضی از مواقع به خاطر برخی از مواضع آنها مخصوصا بعد از نشست اسلو رابطه خفیف تر شد، چون ما آن نشست را یک اشتباه استراتژیک می دانستیم خیلی ها هم متوجه شدند آن نشست یک اشتباه استراتژیک بود. این دعوتی که این بار از آقای زعمون رئیس مجلس فلسطین صورت گرفت به دلیل عضویت آنها در اتحادیه بین المجالس بود و آنها خیلی لطف کردند و تشریف آوردند و در این اتحادیه برای فلسطین کمیته ای وجود داشت و جلساتی نیز تشکیل شد و بحث های خوبی صورت گرفت. ما با فرد دشمن نیستیم، اما برخی از کارها را مفید نمی دانیم به طور مثال در مورد مذاکرات سازش که با فلسطینیان انجام می شود اگر حقیقتش را ببینید آمریکایی ها و رژیم صهیونیستی دوباره به دنبال کلاهبرداری هستند، یعنی باید این را فهمید که آمریکایی ها و صهیونیست ها به دنبال این نیستند که حقوق فلسطینیان را بدهند و لذا تا جایی که فلسطینیان از مقاومت استفاده کنند به حقشان می رسند و قطعا پشت میز مذاکره حق فلسطینیان استیفا نمی شود.

آیا امکان اینکه پس از مذاکرات ژنوحقوق فلسطینیان نادیده گرفته شود؟

مسئله و مذاکرات هسته ای ما ربط به این موضوعات ندارد ما صرفا بحث هسته ای خواهیم داشت و گفتگوی ما با ۱+۵ هم یک گفتگوی است که از قبل وجود داشته است، چون ما معتقد بودیم آنها در مسئله هسته ا ی ایران به دنبال ما جراجویی هستند، اما ما قائل به این هستیم که مسئله هسته ای ایران از طریق سیاسی قابل حل است، آنها بودند که میز مذاکره را ترک می کردند و به دنبال روش های دیگری می رفتند و ما همواره یک مشی روشنی در این قضیه داشته ایم.

عربستان و رژیم صهیونیستی باتوافقنامه ژنومخالف هستند و به آمریکا فشار وارد می کنند تا این مذاکرات به شکست بیانجامد؟

تا این بخش مقدماتی مذاکراتی انجام شده و یک بحث شش ماه است که می تواند شش ماه دیگر تمدید می شود اما باید ببینیم درمرحله اصلی که موضوع هسته ای با یک پکیج کامل چگونه به نتیجه می رسد، اما من فکر می کنم اگر آنها به دنبال این باشند که از طریق راه کار سیاسی مذاکره به نتیجه برسد، به نتیجه می رسند.

اما مقام معظم رهبری گفته اند به مذاکرات خوشبین نیستم؟

ایشان درباره مذاکرات با آمریکا گفته اند، آمریکایی ها به دنبال مذاکراتی هستند که خیلی موفق نیست و تجربه هم همین را نشان می دهد. اما مذاکرات با ۱+۵  حیثیت دیگری دارد، من فکر می کنم در بخش ۱+۵ اگر سوال این باشد که دانش هسته ای ایران به سمت سلاح نخواهد رفت و ایران هم میگوید دانش هسته ای را صلح آمیز می خواهد حل این مسئله خیلی مشکل نخواهد بود، مگر اینکه آنها چیز دیگری بخواهند که در این صورت مشکل به وجود می آید، اما این دو موضوع در مذاکرات قابل حل است.