تحریمی درگام نهایی باقی‌نمی‌ماند

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، سید عباس عراقچی صبح امروز (سه شنبه) در نشستی در اتاق بازرگانی، با بیان این که با توافق ژنو دو اتفاق روی داد اظهار کرد: اول این که هر دو طرف توافق کردیم همان جایی که هستیم بایستیم و جلوتر نرویم. یعنی آنها تحریم جدید دیگری علیه ایران تصویب نکنند و در مقابل ما هم برنامه هسته ای مان را گسترش کمی ندهیم در عین حال که گسترش کیفی برنامه هسته ای مان در بخش تحقیق و توسعه ادامه می یابد. عراقچی تاکید کرد: هیچ چیز در برنامه هسته ای ایران متوقف و یا برچیده نمی شود و هر چیزی و هر فعالیتی در همان حالت و وضعیتی که هست به کار خود ادامه می دهد؛ فقط گسترش پیدا نمی کند.

معاون وزیر خارجه ادامه داد: از نظر ما در صنعت هسته ای مان و در قسمت حساس آن یعنی چرخه سوخت به آنچه می خواستیم رسیده بودیم و دستمان برای مذاکره پر بود. ما دانش و تکنولوژی صنعت صلح آمیز هسته ای را در اختیار داریم و وقت وقت مذاکره و معامله بود و باید جلوی هزینه های بیشتر را می گرفتیم.

عراقچی در بیان اتفاق دوم ناشی از توافق ژنو تصریح کرد: دومین اتفاق این است که هر دو طرف نه تنها جلوتر نرویم بلکه یک مقدار هم به عقب برگردیم. کاری که ما باید انجام دهیم و از آن تلقی توقف و عقب گرد می شود تعلیق تولید غنی سازی ۲۰ درصد و تبدیل مواد ۲۰ درصدی مان به اکسید اورانیوم و یا اورانیوم کمتر از ۵ درصد غنی شده است. و از طرفی آنها (۱+۵) باید نسبت به کاهش اعمال فشار و تحریم ها اقدام کنند. ما در بخش های پتروشیمی، نفت و مواد غذایی و دارو، نقل و انتقالات پولی و بانکی، و نیز بازگشت ۴.۲ میلیارد دلار که حاکی از عقب گرد ۱+۵ از تحریم ها علیه ایران است دستاوردهای خوبی داشتیم.

وی تاکید کرد: کاهش تحریم ها برای دولت راهگشا است. در ۶ ماهه آینده دولت می تواند از فروش نفت و درآمدهای حاصل از آن ۱۸ میلیارد دلار درآمد داشته باشد که از این مبلغ ۷۵ درصد آن در این مدت زمان قابل حصول است.

عراقچی با بیان اینکه ما برای اطمینان دادن به ۱+۵ به برنامه صلح آمیز هسته یی مان به سمت سلاح هسته ای حرکت نمی کند، مشکلی نداریم.

وی تاکید کرد: مسیر حرکت مان در چارچوب توافق ژنو گام به گام است و در این مسیر برای اطمینان خاطر پیدا کردن طرف مقابل اعتمادسازی می کنیم و طرف ۱+۵ هم با برداشتن تحریم ها اطمینان ما را جلب می کند.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای تصریح کرد: راه حل جامع یا گام نهایی، دوره زمانی مشخصی دارد و اگر قرار باشد ما برای برنامه هسته ای مان محدودیت هایی را بپذیریم برای همان دوره است.

عراقچی تصریح کرد: در عین حال برنامه غنی سازی ایران در این چارچوب با محدودیت هایی مواجه خواهد بود.

وی تصریح کرد: ما به خواسته خود یعنی تداوم غنی سازی در خاک ایران در چارچوب برنامه اقدام مشترک رسیده ایم و اراده مردم ایران به اراده ۱+۵ قالب شده است. شش قطعنامه شورای امنیت و شرط مذاکرات ۱+۵ با ایران این بود که غنی سازی ایران تعلیق شود اما الان به جایی رسیده ایم که آنها غنی سازی ما را می پذیرند.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای تاکید کرد: هیچ تحریمی در گام نهایی باقی نخواهد ماند و تمامی تحریم های مرتبط با موضوع هسته ای برداشته خواهد شد. همچنین پروتکل الحاقی در گام نهایی منوط به تصمیم مجلس شورای اسلامی به تصویب می رسد.

عراقچی درباره آغاز مذاکرات برای گام نهایی اظهار کرد: قرار بود وقتی گام اول اجرا شد چند هفته بعد مذاکرات برای گام نهایی آغاز شود که از دو سه هفته آینده این مذاکرات شروع می شود و همه چیز در آن به طور کامل و مشخص روشن می شود. البته ۱+۵ به دنبال آن است که اجرای گام نهایی برای سال های بیشتری صورت بگیرد اما ما خواهان اجرای آن در سال های کمتری هستیم. همچنان قرار است برای رفع کامل تحریم ها از سوی ۱+۵ و نیز اعمال محدودیت ها و نظارت های بیشتر بر برنامه هسته ای ایران جدول زمانی مشخص شود.

وی در خصوص اقدامات ۱+۵ در کاهش تحریم ها علیه ایران، گفت: قرار است آنها از اعمال فشار بر خریداران نفت ایران دست بردارند. همچنین صادرات پتروشیمی ما آزاد می شود. آنها مدعی اند در زمینه واردات پتروشیمی تحریمی اعمال نکرده اند. اگر کسی در این زمینه با ایران همکاری نمی کند به اختیار خودش است و ما معتقدیم متاسفانه تحریم ها آثار روانی داشته است که باعث شده خود به خود برخی تعاملات اقتصادی و تجاری در زمینه های مختلف صورت نگیرد.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای ادامه داد: عمده صادرات پتروشیمی ما توسط بخش خصوصی انجام می شود که حدود هشت میلیارد دلار در سال است که شش میلیارد آن توسط بخش خصوصی انجام می شود. البته ما می توانیم تا بیست میلیارد دلار صادرات داشته باشیم چرا که در سال های گذشته تا هفده میلیارد دلار هم صادرات انجام شده است.

عراقچی درباره چگونگی در اختیار گرفتن درآمدهای ارزی ناشی از تعاملات تجاری در چارچوب توافق ژنو، گفت: ظاهرا بانک مرکزی تمهیداتی را در این زمینه اندیشیده است و حتی دستوراتش هم صادر شده تا ارز حاصل از صادرات در زمینه های مختلف بتواند به راحتی در اختیار صادرکنندگان قرار گیرد و در چارچوب های بانکی قرار نگیرد.

معاون وزیر خارجه تاکید کرد: تمامی کشورهایی که از ایران نفت خریداری می کنند و درآمدهای ارزی ناشی از صادرات نفت مان در بانک های این کشورها است، می توانند کشورهای مقصد برای تعاملات تجاری قرار گیرند. مثلا در زمینه خودرو ما با ژاپن و یا کره جنوبی به راحتی می توانیم این تبادلات را داشته باشیم اما با کشور فرانسه باید از محل های دیگر پرداخت هایمان صورت گیرد چرا که خریدار نفت ایران نیست.

این دیپلمات ارشد کشورمان درباره خرید اقلام بشردوستانه از جمله مواد غذایی، دارو، تجهیزات پزشکی و… اظهار کرد: آنها مدعی اند که اقلام بشردوستانه تحریم نیست اما در عمل خیلی از کشورها و بانک ها حاضر به همکاری در این زمینه ها با ایران نیستند و به همین دلیل ما در این بخش ها کمبودهایی را شاهد هستیم اما در چارچوب توافق ژنو این مساله حل و فصل شده است و برای این کار یک کانال بانکی تعیین می شود. همچنین دولت آمریکا و کشورهای اروپایی مصونیت لازم را به این کانال بانکی می دهند که بتواند با ایران کار کند.

عراقچی گفت: بانک های کشورهای ژاپن، کره جنوبی و سوئیس از جمله بانک هایی هستند که در این کانال قرار دارند. البته هنوز فعال نشده اند ولی کارها در حال انجام است تا خرید اقلام بشردوستانه از طریق این بانک ها صورت گیرد.

وی ادامه داد: ما می توانیم در زمینه اقلام بشردوستانه تا هجده میلیارد دلار خرید داشته باشیم که این مبلغ از محل درآمدهای نفتی ما پرداخت می شود.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای تاکید کرد: بانک مرکزی باید هر چه سریعتر این کانال بانکی را فعال کند. ما به دوستان مان در وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت و کشاورزی و بهداشت و درمان توصیه کردیم که زودتر LCها و سفارشاتشان را صورت دهند تا بتوانند از فرصت این شش ماه نهایت استفاده را داشته باشند.

عراقچی همچنین با اشاره به بازگرداندن ۴/۲ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی به ایران به طور نقد، اظهار کرد: این مبلغ به طور کامل به بانک مرکزی منتقل می شود و بانک مرکزی مجاز است با این پول هر کاری که می خواهد غیر از خرید اقلام تحریمی انجام دهد. این مبلغ می تواند از طریق حساب های ارزی مان به کشور منتقل شود و یا به طور نقد به ایران بازگردانده شود. همچنین این مبلغ در هشت نوبت پرداخت می شود.

معاون وزیر خارجه تاکید کرد: به این شکل تا قبل از پایان سال یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون دلار پول نقد به حساب دولت می آید که دست دولت را در شب عید باز می کند.

وی در ادامه سخنانش اظهار کرد: ساختار برنامه صلح آمیز هسته یی کشورمان به طور کامل حفظ می شود و جز توقف غنی سازی ۲۰ درصد امر دیگری متوقف نمی شود که البته آن هم کمتر از یک روز می تواند به جای خود باز گردد.

عراقچی تاکید کرد: هیچ چیز در برنامه هسته ای ما جمع نشده است اما از آن طرف برخلاف ادعایی که اوباما دارد ساختار تحریم ها حفظ نمی شود و شکاف زیادی در آن ایجاد خواهد شد.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای تاکید کرد: کاهش تحریم ها برای دولت راهگشا است چرا که می تواند ۷۵ درصد از درآمدهای نفتی اش در شش ماه آینده را وصول کند.

وی با بیان اینکه ویژگی مهم توافق ژنو این است که بعد روانی اعمال تحریم ها علیه ایران برداشته می شود، گفت: آنهایی که می خواستند با ما کار کنند و می ترسیدند الان می توانند با خیال راحت کار کنند البته این امر یک شبه اتفاق نمی افتد. قرار است به زودی هیاتی ۱۲۰ نفره از سرمایه گذاران و تجار فرانسوی به ایران بیایند که این امر بسیار حائز اهمیت و کم سابقه است. کشورهای شرقی که از قبل با ایران مراوده داشتند تعاملات شان بیشتر خواهد شد. در این میان غربی ها با احتیاط بیشتری برخورد می کنند اما آنها هم دیر یا زود وارد تعامل با ایران خواهند شد. در حال حاضر ژاپنی ها بیمه نفتکش ها را برمی گردانند که امر قابل توجهی است.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای با اشاره به تلاش آمریکا به ویژه وزارت خزانه داری این کشور برای حفظ کردن فضای تحریم ها علیه ایران، گفت: وزیر خزانه داری این کشور اخیرا سفرهای دوره ای را به منطقه آغاز کرده است تا سعی کند همچنان شرکت ها و کشورها را از تعامل با ایران بر حذر دارد، اما ما معتقدیم مسیر به سمت ایجاد آرامش اقتصادی در ایران پیش می رود، اگر قدر دستاوردهای خود را داشته باشیم.

عراقچی گفت: متاسفانه بعد از توافق ژنو در حالیکه مثل هر واقعه سیاسی دو طرف سعی می کنند آن مصالحه را به نفع خود اعلام کنند، آمریکایی ها تبلیغات زیادی را انجام دادند و توانستند به خوبی فضای بعد از توافق ژنو را از آن خود کنند و متاسفانه برخی ها در ایران هم آن را باور کردند.

وی گفت: بزرگ ترین امتیازی که آنها به ایران دادند پذیرفتن غنی سازی بود و اینکه سیاست « غنی سازی صفر» برای ایران شکست خورد.

  این عضو تیم مذاکره کننده هسته یی در ادامه به سوالات و صحبت های اعضای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن کشور پاسخ داد.

عراقچی در پاسخ به برخی انتقادها درباره توافق ژنو، اظهار کرد: ما ۱۰ سال در موضوعی که بهانه اش مساله هسته ای بود مقاومت کردیم و از آنجایی که توافق ژنو نتیجه ۱۰ سال مقاومت ما بود آن را یک دستاورد می دانیم. آنها با فشار و تحریم می خواستند که ما غنی سازی انجام ندهیم و ما پافشاری داشتیم که غنی سازی را در خاک خود داشته باشیم. البته غنی سازی آن قدر برای ما مهم نبود که بخواهیم به خاطرش تحریم و تهدید شویم. مساله این بود که آنها (۱+۵) می خواستند سلطه خود را بر ایران حاکم کنند و ما کشور سلطه پذیری نیستیم. در این ۱۰ سال ثابت شد که مردم ایران ولو با پرداخت هزینه هایی حاضر به از دست دادن عزت و غرورشان نیستند و با پشتوانه ارشادات حکیمانه رهبری توانستیم به حق خود برسیم.

وی ادامه داد: آنچه به دست آمد دستاورد تیم مذاکره کننده آقای ظریف و یا دیگر دوستان در گذشته نیست، البته آنها هم نقش داشته و دارند اما دستاورد مهم از آن مردم است.

عراقچی تصریح کرد: ما هشت سال پیش سعی کردیم با اروپایی ها همکاری و مذاکره کنیم اما بی فایده بود و در نهایت اعلام کردند که منظور از تعلیق فعالیت های هسته ای، توقف آنهاست که در سال ۲۰۰۵ با ارائه بسته مشوق ها اعلام کردند که ایران از حق غنی سازی اش بگذرد و تاسیساتش را برچیند و در ازایش آنها کارهایی را برای ما انجام دهند. بنابراین با آن اتفاق ما به این نتیجه رسیدیم که پیشرفت در زمینه هسته یی با مذاکره و خنده به دست نمی آید و باید خودمان دست به کار شویم. ما اگر از شورای امنیت می ترسیدیم هسته ای نمی شدیم. هر کس به این تکنولوژی دست یافته خودش به آن رسیده است نه اینکه کسی آن را به او داده باشد. البته می توان گفت که می توانستیم با هزینه های کمتری این مسیر را طی کنیم که جای بحث دارد.

معاون وزیر خارجه با بیان اینکه امروز ایران توانسته است غنی سازی خود را حفظ کند، گفت: همه اینها ناشی از مقاومتی است که صورت گرفته است. همان طور که اوباما در مرکز سابان اعلام کرد اگر می توانستیم از صنعت هسته ای ایران پیچ و مهره هم باقی نمی گذاشتیم اما نمی توانیم و باید با ایرانی ها با احترام صحبت کرد. این بزرگ ترین اعترافی بود که توسط رییس جمهور آمریکا صورت گرفت و متاسفانه در ایران خیلی به آن پرداخته نشد.

عراقچی در ادامه تصریح کرد: باید برای اجرای توافق ژنو و برخورداری از گشایش هایی که قرار است در شش ماه آینده صورت گیرد دستگاه ها و بدنه دولت فعال شوند. متاسفانه در سال های گذشته با تشدید تحریم ها برخی افراد که شما به آنها « ب. ز» ها می گویید به وجود آمدند و مسیر اقتصادی ما را منحرف کردند، کسانی که به نوعی کاسبان تحریم به لحاظ سیاسی و مالی هستند و نفع شان در ادامه داشتن تحریم هاست که باید دستشان را قطع کرد.

وی تاکید کرد: بخش خصوصی می تواند در خارج کردن کاسبان تحریم از این مسیر نقش بسزایی ایفا کند.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای همچنین در خصوص ورود اتاق بازرگانی و بخش خصوصی به کمیته پیگیری اجرای توافق ژنو، گفت: این کمیته برای آن است که هر جا دوستان در وزارتخانه های مختلف به مشکل بر خوردند به ما بگویند تا بتوانیم از طریق تعاملات دوجانبه و یا گفت وگو با ۱+۵، آن مسائل را حل کنیم البته حضور اتاق در این کمیته موثر است.

عراقچی همچنین در پاسخ یکی از اعضا مبنی بر اینکه بهتر نیست در یک تعامل مستقیم با آمریکا برای اجرای توافق قرار گیرید چرا که آمریکا بیشترین نقش و تاثیر را در اجرای تحریم ها علیه ایران دارد؟ گفت: متاسفانه ما لابی در آمریکا نداریم البته به طور بالقوه این لابی وجود دارد اما بالفعل نیست. باید برای آن برنامه ریزی کرد ولی این مساله حساسیت های خاص خودش را دارد.

وی با بیان اینکه مذاکرات گام نهایی مذاکراتی سخت و پیچیده است، گفت: ما موضوعاتی در این چارچوب داریم که اگر نگوییم رسیدن به تفاهم بر روی آنها محال است باید گفت که بسیار سخت و زمان بر است. آقای اوباما درباره مذاکرات نهایی اعلام کرد که موفقیت این مذاکرات ۵۰ ۵۰ است اما به نظر من او بسیار خوش بینانه برخورد کرده است. ما برای مذاکرات نهایی یک سال فرصت داریم و معتقدیم نباید بیشتر از این زمان مذاکرات به طول انجامد. شش ماه مهلت اجرای گام اول است و در پایان این شش ماه باید تصمیم گرفته شود که این دوره شش ماهه تمدید شود یا گام بعدی اعتمادسازی تعریف شود.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای تاکید کرد: باید توجه داشته باشیم که شش ماه آینده ممکن است تکرار نشود بنابراین باید مشق هایمان را به خوبی بنویسیم و از این فرصت استفاده کنیم. هر چقدر نگرانی ما از کارکرد تحریم ها کمتر باشد بهتر می توانیم مذاکره کنیم. پویا شدن عرصه اقتصادی و نگرانی ها برای ضرورت ها در کشور پشتوانه تیم مذاکره کننده است که البته به نظر من همان اقتصاد مقاومتی است که مقام معظم رهبری چند سالی است بر آن تاکید دارند. ما باید به جایی برسیم که تحریم کارآیی نداشته باشد و در این زمینه هر چقدر بخش خصوصی کار کند و نیاز کشور را در بخش های ضروری تامین کند در مذاکرات دست ما پرتر است.

عراقچی یک بار دیگر با انتقاد از اظهارنظرها و انتقادات از توافق ژنو، تصریح کرد: متاسفم که برخی ها این موضوع ملی را در سطح رقابت های جناحی پایین آوردند و عزت مردم و دستاورد به دست آمده را شکست جلوه می دهند چرا که با این کارشان عزت مردم را هدف قرار داده اند.

وی درباره برداشته شدن تحریم ها از مواد اولیه در ساخت قطعات خودرو، تصریح کرد: مواد اولیه قطعات خودرو با توجه به اینکه از نظر غربی ها می تواند استفاده دوگانه داشته باشد تحریم است. ما سعی داریم که در مذاکرات گام نهایی در این مورد گفت وگو کنیم.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای همچنین درباره برداشته شدن تحریم ها از قطعات هواپیما و تعمیرات آن در کشور، گفت: تحریم ها از این بخش ها در این شش ماه برداشته می شود و ایران ایر از این جهت می تواند با قوت و پشتوانه بیشتری کار کند.

همچنین در این نشست اعضای اتاق بازرگانی با قدردانی از زحمات دولت و تیم مذاکره کننده اعلام کردند که بخش خصوصی آماده است در کنار تیم مذاکره کننده به عنوان مکمل دیپلماسی هسته ای فعالیت داشته باشد و کمک لازم را صورت دهد.

یکی از اعضا با اشاره به انتقادهایی که از تیم مذاکره کننده و توافق ژنو صورت می گیرد، گفت: شما (تیم مذاکره کننده) درگیر مارادونا باشید. غضنفرها را به ما بسپارید.

همچنین یکی دیگر از اعضا اظهار کرد که توافق ژنو عزت از دست رفته ما را آرام آرام برمی گرداند هر چند این امر یک شبه امکان پذیر نیست.

یکی دیگر از اعضا گفت که با اجرای توافق ژنو و استمرار این مسیر فضایی که می رفت ایران را به زیمباوه و کره شمالی تبدیل کند از بین خواهد رفت.

همچنین یکی دیگر از اعضا بر افزایش و توجه دولت و تیم مذاکره کننده به انتشار اخبار مذاکرات و توافق ژنو در رسانه ها اشاره کرد و گفت که دولت باید به لحاظ رسانه ای و تبلیغات توجه بیشتری به رسانه ها و افکار عمومی داشته باشد چرا که در حال حاضر صداوسیما و مجلس سعی دارند این موفقیت را به کام مردم تلخ کنند بنابراین لازم است تا در عرصه رسانه ای تمرکز بیشتری صورت گیرد.

یکی دیگر از اعضا با قدردانی از تیم مذاکره کننده برای رسیدن به توافق ژنو گفت: الان ما شاهد هستیم که طرف های خارجی با پیشنهاد فاینانس به ایران می آیند و این بسیار مثبت و خوب است. یکی از بزرگ ترین هیات های تجاری و سرمایه گذاری از فرانسه به زودی به ایران خواهد آمد که سفر چنین هیاتی با این تعداد در تاریخ فرانسه هم بی نظیر بوده است.

وی توافق ژنو را درخشان ترین دستاورد دولت فعلی دانست.

همچنین یکی دیگر از اعضا پیشنهاد داد تا در چارچوب توافق ژنو و مذاکرات آینده کنسرسیومی متشکل از آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان و ایران برای غنی سازی مشترک تشکیل شود.

وی گفت: هفت الی هشت سال پیش چنین پیشنهادی مطرح شد و حتی نمایندگانی از انگلستان با این پیشنهاد موافقت کردند اما متاسفانه این پیشنهاد راه به جایی نبرد که معتقدم بهتر است در مذاکرات دور جدید به این پیشنهاد اهمیت داده شود.

یکی دیگر از اعضای اتاق با اشاره به شعارها و شعرهایی که علیه تیم مذاکره کننده در روزهای اخیر در فضای رسانه ای شنیده می شود، گفت: متاسفیم از اینکه می بینیم که امروز خودمان به قهرمانان مان ملی مان در زمین بازی سنگ می زنیم.