اولین استقلالی تاریخ کیست؟ + عکس

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، ناصر گیوه چی ۸۱ ساله از کشتی گیران هم دوره غلامرضا تختی و کسی است که با تختی در المپیک ۱۹۵۲ هلسینکی صاحب مدال برنز شد؛ رویدادی که کشتی ایران برای اولین بار در تاریخ المپیک ها صاحب مدال شد. در آن تیم محمود ملاقاسمی، توفیق جهانبخت و عبدالله مجتبوی هم برنز گرفتند که از این جمع تنها محمود ملاقاسمی و ناصر گیوه چی مانده اند و از سایرین باید با عنوان زنده یاد نام برد.

گیوه چی خانه ای قدیمی در محله نارمک دارد. پیرمرد در سرمای زمستان جلوی درب حیاط چشم به راهمان است. هرچند ۸۱ سال سن دارد اما از هیکلش می توان فهمید که زمانی کشتی گیر ورزیده ای بوده. تنها تفاوتش با جوانی، عصایی است که به دست می گیرد تا راحت تر راه برود.

در آستانه ۱۷ دی سالمرگ جهان پهلوان غلامرضا تختی بد ندیدیم به دیدار یکی از هم تیمی هایش در اولین المپیک او برویم. البته محمدابراهیم سیف پور دارنده چهار مدال طلا، نقره و برنز جهان و المپیک و یکی از نوادر کشتی ایران با بزرگواری همیشگی اش ما را همراهی کرد تا به دیدن" ناصر خان" برویم.

در ادامه گفت وگو با ناصر گیوه چی، نایب قهرمان المپیک هلسینکی را می خوانید:

کشتی گیری مثل تختی ندیده ام

* هر دوره ای قهرمان خودش را دارد، اما کشتی گیری مثل تختی ندیده ام. او نترس و رو به جلو کشتی می گرفت. بعضی ها ترسو کشتی می گیرند، اما تختی این طور نبود و در کشتی گرفتن جسارت داشت. حبیبی در مقطعی خیلی خوب شد، ولی کشتی هایش بگیر نگیر داشت. مثلا یک بار حریفی را ضربه می کرد و گاهی شاید مقابل همان حریف ضربه می شد.

در ۱۴ سالگی به باشگاه نیرو رفتم

* من در مولوی روبه روی باغ فردوس به دنیا آمدم. علی افشار که قهرمان ژیمناستیک بود، با من بچه محل بود و وقتی دید در کوچه با بچه ها کشتی می گیرم من را به باشگاه نیرو برد. در آنجا کشتی گیرانی مثل فردین، حجار و افشار تمرین می کردند. اکبر نیک جو هم که با حبیب الله بلور در باشگاه تهران تمرین می کرد، هفته ای سه جلسه به باشگاه نیرو می آمد و ما را تمرین می داد. آنجا سالن بزرگی بود که ورزش های وزنه برداری، کشتی، ژیمناستیک و پینگ پنگ در آن انجام می شد. من ۱۴ سالم بود که به باشگاه نیرو رفتم و ماهانه دو تومان آبونه می دادم. یک شلوار برزنتی کوتاه و کفش کشتی خریدم و شروع به کشتی گرفتن کردم.

* بعد از یک سال آنقدر خوب شدم که حریف تمرینی نداشتم و از طریق کریم موسویان که بچه محل مان بود، به باشگاه پولاد رفتم. همه کشتی گیران خوب آنجا تمرین می کردند. از عباس زندی و غلامرضا تختی گرفته تا سروری و خجسته و اخوت. من همان جا زیر نظر حاجی فعلی (حاج عبدالحسین فیلی) ، تمرین هایم را شروع کردم. بعد از آن مدرسه کشتی دارالفنون باز شد که تنها نفرات خوب را به آنجا راه می دادند. در دارالفنون نفرات اول تا ششم کشور حق تمرین کردن داشتند. یک مربی ترک به نام سارین بیک در کنار حاجی فعلی و ابوالملوکی، کشتی گیران را تمرین می دادند. من هم با سروری و فردین تمرین می کردم و در وزن پنجم کشتی می گرفتم. حسن سعدیان در این وزن ملی پوش بود و کشتی را کم کم کنار گذاشت و من جای او را گرفتم. در دارالفنون توفیق جهانبخت، کنگرلو، سال خوش و علی نوروزی هم حضور داشتند.

۱۵ دقیقه کشتی می گرفتیم

* زمان ما کشتی ۱۵ دقیقه بود و طی سه روز صبح و بعدازظهر کشتی می گرفتیم. ابتدا ۶ دقیقه و اگر می بردیم قرعه می کشیدیم یا ادامه می دادیم. هر کدام از کشتی گیران سه دقیقه در خاک می نشستند. در فینال المپیک هلسینکی ۶ دقیقه اول را با بایرام شیت از ترکیه مساوی کردم و در سه دقیقه آخر هرچقدر حمله کردم، داوران به من امتیاز ندادند. در حالی که در آن زمان هر کس دفاع می کرد، اخطار می گرفت ولی چون وهبی امره، رییس فدراسیون ترکیه، معاون فیلا بود، به کنار تشک می آمد و اجازه نمی داد کشتی گیر ترک ببازد. در آن فینال حق من را خوردند و به مدال نقره رسیدم.

هم در آزاد و هم درفرنگی کشتی می گرفتیم

* ما هم در آزاد و هم درفرنگی کشتی می گرفتیم. در سال ۱۳۳۰ مسابقه های قهرمانی کشور در اراک برگزار شد. این اولین باری بود که در شهرستان ها قهرمانی کشور برگزار می شد. آن سال من در کشتی فرنگی اول شدم و در کشتی آزاد هم به فینال رسیدم اما قهرمانی را به کریم رییسی بخشیدم و دست او را بالا بردم. در اراک قضیه برعکس شد و من در کشتی آزاد کشتی گرفتم و رییسی به فرنگی رفت. در آن مسابقه ها کشتی گیرانی مثل باقر خطایی، قاسم شاهی که لنگ کار خوبی بود و مهدی مقرب، حضور داشتند که همه را شکست دادم. همین مقرب فن یک دست یک پا را قبل از امامعلی حبیبی اجرا می کرد اما من او را ضربه کردم. در فینال هم فرج شعبانی را بردم و در قهرمانی کشور به مقام اول رسیدم.

در سالن سیرک مسابقات انتخابی المپیک برگزار شد!

* ۶ ماه بعد از آن مسابقه های انتخابی المپیک ۱۹۵۲ هلسینکی بود که در سالن سیرک برگزار می شد. قبلا روسها در آن سالن سیرک برگزار می کردند که وقتی از آنجا رفتند سالن باقی مانده بود. در وزن اول محمود ملاقاسمی، وزن دوم یعقوبی، وزن سوم من، وزن چهارم توفیق جهانبخت، وزن پنجم عبدالله مجتبوی، وزن ششم غلامرضا تختی، وزن هفتم عباس زندی و وزن هشتم وفادار انتخاب و به المپیک اعزام شدیم.

حق من و تختی در هلسینکی طلا بود

البته در آن سال زندی به خاطر رفاقتی که با تختی داشت یک وزن بالاتر رفت تا با هم روبه رو نشوند. زندی و تختی هم وزن و رفیق بودند. در المپیک هلسینکی حق من و تختی طلا بود که به حق مان نرسیدیم. در آن زمان خیلی در کشتی حق کشی می کردند. زندی هم حقش مدال بود که به آن نرسید. داوران در کشتی او در حالی که داشت حریف را خاک می کرد، زنگ را چند ثانیه زودتر به صدا درآوردند تا کشتی را ببازد و به جای حضور در کشتی فینال، مجبور شد برای پنجمی کشتی بگیرد. هیچ کس هم نبود که از حق ما در آنجا دفاع کند.

ناصر گیوه چی و محمد ابراهیم سیف پور

پیروزی ام در المپیک ملبورن را برگرداندند تا ششم شوم

* در رقابت های جهانی توکیو در سال ۱۹۵۴ ساساهارا در وزن من اول شد و من پنجم شدم. در کشتی ام مقابل روسیه یک داور مجارستانی که لنگ بود و همه می دانستند که حق کشی می کند قضاوت کشتی ها را بر عهده داشت. من هرچه کنار تشک حریف را خاک می کردم او سوت می زد و سرپا می داد. در آن رقابت ها بیشترمان حذف شدیم، زندی و جهانبخت طلا گرفتند و فردین دوم شد.

* در المپیک ۱۹۵۶ ملبورن من در وزن سوم کشتی گرفتم و در مقابل کشتی گیر فنلاندی هر سه داور رای به پیروزی من دادند. من رفتم گرمکن پوشیدم تا برای کشتی بعد آماده شوم. همان زمان حبیبی در حال کشتی گرفتن با حریف ایتالیایی بود و ایتالیایی او را شکست داده بود. فدراسیون جهانی می خواست نتیجه را برگرداند و از تیمسار ایزدپناه و معاونش لطیفی پرسیده بودند که می خواهید چه کسی از نمایندگانتان به فینال برود. آنها هم گفته بودند حبیبی. به همین دلیل نتیجه کشتی ها را برگرداندند و من را مقابل فنلاند بازنده اعلام کردند و حبیبی را مقابل ایتالیا برنده! آن سال حبیبی و تختی طلا گرفتند، یعقوبی و خجسته (خجسته پور) نقره و من هم ششم شدم. اگر نتیجه کشتی من را عوض نمی کردند سومی ام قطعی بود و برای مدال طلا می جنگیدم.

با دست مصدوم در توکیو سوم شدم

* در سال ۱۳۳۶ مسابقه های انتخابی تهران برگزار شد و من به توفیق جهانبخت باختم و دوم شدم. البته ابوالملوکی مربی توفیق بود و آن زمان داوری هم می کرد. من در وزن چهارم هم می توانستم کشتی بگیرم اما به خاطر اینکه در وزن سوم بازنده ام کرده بودند برای تلافی این شکست در وزن چهارم وزن کشی نکردم تا حق پایمال شده ام را بگیرم و علی سعادت در آن وزن، قهرمان شد. سال بعد توفیق را شکست دادم.

* من برای بازی های آسیایی ۱۹۵۸ توکیو با غلام زندی تمرین می کردم. شب آخر قبل از اعزام او خواست از من زیر بگیرد که دستم را حائل کردم. دستم برگشت و مهره ام بیرون زد و نتوانستم تمرین کنم. دکتر گفت مشکل خاصی نیست و باید استراحت کنی. چند روزی که در توکیو بودیم نتوانستم تمرین کنم و با دست مصدوم کشتی گرفتم. حتی پزشکان مسابقات نمی خواستند اجازه دهند کشتی بگیرم، اما در هر صورت گرفتم و به مدال برنز رسیدم. سال بعد از آن رقابت های جهانی بود و در همان جا بودیم که تلگراف زدند یعقوبی به جای من کشتی بگیرد.

المپیک های ۱۹۵۲ و ۱۹۵۶؛ بهترین و بدترین خاطره

* بهترین خاطره ام اولین سال حضورم در تیم ملی و خاطره شیرین حضور در المپیک ۱۹۵۲ است. بدترین خاطره ام هم در المپیک ۱۹۵۶ ملبورن بود که نتیجه کشتی ام را برگرداندند و حقم خورده شد. البته از انتخاب کشتی خیلی راضی هستم.

* در سال ۱۹۵۹ کتفم مصدوم شد و پزشکان اجازه ندادند دیگر کشتی بگیرم. من هم خداحافظی کردم. آن موقع همزمان مربی باشگاه تاج بودم. به سراغ مدارک داوری رفتم و داور درجه یک بین المللی شدم. دوره های مربیگری را هم گذارندم.

* مربی تمرین ام حاجی فعلی بود، ولی روی تشک من را کوچ نمی کرد. در انتخابی تیم ملی هم زندی راهنمای ام کرد و می گفت تو همه را شکست می دهی. در تیم ملی با یعقوبی رفیق بودم. با این که در یک وزن کشتی می گرفتیم، اما برد و باخت برایمان اهمیت نداشت و با هم رفاقت می کردیم.

اولین استقلالی تاریخم!

* در سال ۱۳۳۷ عنایت جانان پور من را ترغیب کرد که به باشگاه تاج بروم و من اولین ورزشکار این باشگاه شدم. در آنجا تیم آزاد و فرنگی تاج را تشکیل دادم و ۱۰سال پیاپی در کشتی آزاد، قهرمان کشور شدیم. در کشتی فرنگی هم ۱۰ سال یا اول می شدیم یا دوم. البته استقلالی های امروز من را نمی شناسند و سراغی از من نمی گیرند و من هم آن ها را نمی شناسم (با خنده) .

* تا زمان انقلاب عضو باشگاه تاج بودم و الان هم استقلالی ام. تاج باشگاه آبرومند و خوبی در ایران بود و در بیشتر رشته ها اول می شد. وقتی به تاج رفتم تیمسار خسروانی من را به ژاندارمری برد و آنجا کارمند شدم. یک سال بعد از انقلاب هم با ۳۰ سال خدمت خودم را بازنشسته کردم.

کشتی امروزی کشتی نیست

* ملی پوشان امروز را نمی شناسم. وضع کشتی بهتر نشده که هیچ، خیلی نسبت به قدیم بدتر شده. کشتی امروزی کشتی نیست. دو تا سه دقیقه که کشتی به حساب نمی آید. با این قوانین هم کشتی و داوری و هم مربیگری نسبت به قدیم راحت تر شده است.

* امکانات الان خوب شده و به کشتی گیران رسیدگی می شود. زمان ما داخل تشک ها از پر کاه بود و رویه اش برزنت. همه جای مان زخم می شد، از سونا هم خبری نبود. الان از مربی بدنساز و ماساژور گرفته تا سایر امکانات همه چیز خیلی بهتر شده. من نایب قهرمان المپیک شدم، اما حتی یک شاهی هم به من داده نشد ولی الان رسیدگی می کنند.

تنها طالقانی به پیشکسوتان توجه می کرد

* من حدود ۲۰ رییس فدراسیون دیده ام. بیشتر آنها از اهالی کشتی نبودند و به پیشکسوتان توجهی نداشتند. تنها رییسی که به پیشکسوتان احترام می گذاشت، سرکشی می کرد و هر کاری از دستش بر می آمد انجام می داد، طالقانی بود. من با بیشتر قدیمی ها مثل سیف پور، یعقوبی، محمود ملاقاسمی و زندی رفت و آمد دارم. بقیه هم که از دنیا رفته اند.

کمیته ملی المپیک به ما توجه نمی کند

* از کمیته ملی المپیک توقع دارم که به پیشکسوتان توجه بیشتری کنند. من شش ماه مریض بودم، اما سراغی از من نگرفتند. بهتر است مسئولان سری به چین، کره و ترکیه بزنند تا ببینند آنها چگونه با قهرمانان المپیکی شان رفتار می کنند. صندوق کمیته المپیک ماهانه ۱۸۰ هزار تومان به ما می دهد که تا به خانه برسی تمام شده! البته صندوق حمایت از پیشکسوتان به ما کمک کرده، ولی کمیته ملی المپیک توجه زیادی به ما نداشته است.

* همه توجه ها به سمت فوتبال رفته. الان نفر دهم فوتبال درآمدی بیشتر از یک قهرمان المپیک دارد. اگر کشتی را رها کنند و به آن رسیدگی نکنند مثل بقیه ورزش ها که موفقیت چندانی ندارند خواهد شد.