کارتن‌خواب‌هایی که فوتبالیست شدند

 اسماعیل علیزاده تدوینگر «آوانتاژ» ساخته محمد کارت درباره مراحل تدوین این فیلم مستند که حدودا ۶ ماه به طول کشید به خبرنگار مهر گفت: با اینکه تیم تولید فیلم بیش از ۸ ماه فیلمبرداری را پشت سر گذاشته بود اما راش ها از نظر دسته بندی، منظم و از نظر مقدار، محدود بودند و این مساله نشان دهنده شناخت کارگردان از روایت فیلم و پیش فرض های خوب او برای جایگاه روایی صحنه های مختلف در روند فیلم است. من و محمد کارت در چندین فیلم با یکدیگر همکاری داشته ایم و شناختی که در این چند سال از یکدیگر پیدا کرده ایم به شکل گیری «آوانتاژ» کمک شایانی کرد و به نظر شخصی خودم منسجم ترین فیلمی است که تا به حال ساخته ایم.

وی درباره چالش های تدوین این فیلم اظهار کرد: مهم ترین چالش تدوین این کار برقراری توازن میان خطوط روایی مختلفی بود که به موازات هم در فیلم جریان دارند. خطوطی مثل روند بهبودی کاراکترها یا تمرین های تیم فوتبال و مسابقه مهمی که پیش رو داشتند. از طرف دیگر فیلم باید سعی می کرد روی شناخت کاراکترها و روابط آنها در زندگی جمعی تامل کند که در نهایت انسجام همه این موارد نیاز به تلاش زیادی داشت.

علیزاده ادامه داد: چالش دیگر تدوین، مدل های ریتمی متنوعی بود که در سکانس های مختلف فیلم باید رعایت می شد. به عنوان مثال ریتمی که یک مسابقه مهم و پرتنش فوتبال نیاز داشت با ریتمی که لحظه های آرام و دلچسب ملاقات شخصیت ها با عزیزانشان را می ساخت بسیار متفاوت بود.

این تدوینگر یادآور شد: مساله دیگر که همیشه جزو علاقمندی‌های شخصی من و محمد بوده این است که فیلم علاوه بر ایجاد شناخت و دغدغه مندی نسبت به مساله و کاراکترهایش، احساسات متنوعی را در مخاطب برانگیزد؛ احساسات متنوعی مانند ناراحتی، نگرانی و حتی در مقاطعی خنده های از ته دل. شناسایی صحنه هایی که ایجادکننده احساسات متنوع هستند در میان راش های فیلم کار چندان سختی به نظر نمی رسد اما قرارگیری آنها در دل یک روایت مستحکم و منسجم کار را سخت می کند.

این فیلم بر پایه مفهوم امید استوار شده است

وی درباره مهمترین مفهومی که در هنگام تدوین «آوانتاژ» سعی در پرورش آن داشته است، توضیح داد: هر فیلمی سعی می کند مفاهیم متعددی را انتقال دهد اما همیشه یک مفهوم محوری وجود دارد که مانند قلب تپنده اثر عمل می کند. برای تدوینگر هم پرورش یافتن این مفهوم محوری اهمیت زیادی دارد. به نظر من مجموعه مفاهیمی که فیلم «آوانتاژ» بر پایه آن استوار شده است در یک کلمه به نام امید جمع می شوند.

علیزاده افزود: این مفهوم محوری در اسم فیلم هم مستتر است و همچنین در مصمم بودن شخصیت ها برای غلبه بر دردهایشان، روابط نزدیکشان با یکدیگر، همنوع دوستی آنها، میل به زندگی و تلاشی که برای ساختن آینده ای بهتر داشتند. البته کار خوب کارگردان و تصویربردار فیلم باعث شده است که لحظات گیرا و نابی برای شکل دادن به این مفهوم زیبا در اختیار داشته باشم. من هم به نوبه خودم تلاش کردم با ایجاد پویایی در ریتم فیلم و ساختن حال و هوایی امیدبخش در صحنه های مختلف، مفهوم امید را در فیلم به جریان بیندازم.

تدوینگر، کارگردان دوم فیلم است

این تدوینگر همچنین درباره نقش تدوین در فیلم مستند اظهار کرد: بر هیچ کس پوشیده نیست که تدوین چه نقش مهم و تاثیرگذاری در شکل گیری یک فیلم مستند دارد. به نظر من تدوین، مرکز ثقل ساختار فیلم است و یک تدوینگر کاربلد علاوه بر اینکه کار خودش را به خوبی انجام می دهد باید سعی کند به هماهنگی اجزای دیگر فیلم نیز کمک کند. این همان معنای جمله معروفی است که می گوید «تدوینگر، کارگردان دوم فیلم است» روش شخصی من در تدوین یک فیلم مستند این است که پروژه تدوین را برای ادامه فیلمبرداری باز نگه می دارم تا با مشورت و صلاحدید کارگردان صحنه های جدیدی را بر اساس ساختار و روایتی که شکل گرفته است به فیلم اضافه کنیم.

وی ادامه داد: در هنگام تدوین سعی می کنم از صدا و موسیقی های پیش فرض استفاده کنم تا این مواد خام اضافه شده، به عنوان نمونه های پیشنهادی برای صداگذار و موزیسین عمل کند و هماهنگی تیم سازنده را برای ایجاد لحن مشترک بیشتر کند. همچنین در مراحل صداگذاری، رنگ آمیزی تصاویر و آهنگسازی هم مشارکت و همراهی خودم را ادامه می دهم و حتی اگر نیاز باشد تغییراتی بر اساس پیشنهادهای آنها در تدوین انجام می دهم. البته این مطلب را هم باید اضافه کنم که نوع ارتباط عوامل دیگر و خصوصا کارگردان با تدوینگر، تاثیر زیادی در ایجاد انگیزه برای همراهی و مشارکت همه جانبه در تدوینگر فیلم دارد.

علیزاده در پایان گفت: این مهم در این فیلم مانند همه فیلم های قبلی که با محمد کارت عزیز همکاری داشته ام به خوبی اتفاق افتاد و می توانم به جرات بگویم همکاری ما در «آوانتاژ» یک نمونه کامل و مثال زدنی از کار تیمی و مشارکت همه اجزا و عناصر با یکدیگر است.

«آوانتاژ» تولید جدید شبکه مستند سیما که یکی از هشت اثر راه یافته شبکه به بخش مسابقه ملی جشنواره بین المللی «سینما حقیقت» است، سه شنبه ۱۶ آذر ساعت ۱۹:۱۵ در سالن ۱ و جمعه ۱۹ آذر ساعت ۱۷:۱۵ در سالن ۵ پردیس چارسو نمایش داده می شود.

این فیلم مستند روایتگر شرایط گذشته و حال تعدادی کارتن‌خواب تغییر وضعیت داده است که یک تیم فوتبال تشکیل داده‌اند و برای اثبات تیم خود باید در مسابقه با تیم پیشکسوتان استقلال تهران برنده بازی شوند.