حوزه علمیه قم نماد و علما شاگردان مکتب امام صادق(ع)

علیرضا سائلی در یادداشتی به موضوع"حوزه علمیه قم نماد و علما شاگردان مکتب امام صادق(ع)" پرداخته است که در ذیل می خوانید:

1- در زمان امام صادق (ع) جریانهای فکری و فرقه های مختلف مثل صوفیه، مرجئه و خوارج در اوج فعالیت خود بودند، آن امام بزرگوار با مباحثه های علمی با فرقه های مذکور به استحکام و ترویج اسلام ناب پرداخته و اسلام جامع نگر را در برابر اسلام جزئی نگر معرفی و مطرح کردند، از این رو ایشان را باید احیا کننده شیعه علوی دانست.

ایشان شاگردان بسیاری را تربیت کردند. امام صادق (ع) در تربیت شاگردان خویش نه تنها نظریه پردازی می کردند، بلکه آنها را طوری تعلیم می دادند که در مسایل فکری درگیر شوند؛ مانندهشام بن حکم که در علم کلام از سرآمدان روزگار خود بود و هرگاه ملحدی ایجاد شبهه می کرد، امام وی رابه هشام بن حکم ارجاع می دادند.

بر این اساس باید اذعان کرد فرصتی که امام صادق (ع) در آشکار ساختن آنچه رسول خدا (ص) نزد ایشان به امانت گذاشته بودند، پیدا کردند؛ زمینه ساز گسترش معارف و احکام الهی در جامعه آن روز شد، به طوری که می توان دوره امام صادق (ع) را عصر شکوفایی دانش، فقه، کلام، مناظره، حدیث، روایت و در یک کلام عصر شکوفایی تمدن اسلامی نامید.

در واقع ایشان بنیانگذار مذهبی هستند که در همه حوزه ها کلام نو و نظری بدیع و مبتنی بر اجتهاد مستمر دارد، تا جایی که جاحظ که از دانشمندان بزرگ اهل سنت درباره ایشان می گوید: امام صادق (ع) چشمه های دانش و حکمت را در روی زمین شکافت و برای مردم درهایی از دانش را گشود که پیش از ایشان معهود نبود و جهان از دانش ایشان سرشار شد.

2- اهمیت فعالیتهای فکری و فرهنگی امام ششم (ع) تا جایی است که آنچه در حال حاضر از معارف ناب اسلامی در اختیار ماست، به دلیل معرفی حقیقی و واقعی دین و مذهب صحیح اسلام توسط امام صادق (ع) است و اگر آن بزرگوار در زمان خود فرصت مطرح کردن اسلام ناب را نمی یافتند، اکنون به فقه صحیح و مذهب تشیع دسترسی نداشتیم.

در واقع پایه گذار حوزه های علمیه، امام ششم(ع) بودند که استمرار و احیای آن توسط آیت الله سید عبدالکریم حائری صورت گرفت و با حضور مجتهدین بزرگی چون آیت الله العظمی بروجردی و آیت الله العظمی امام خمینی در عصر ما روح تازه ای به حیات بشری دمید.

به جرات امروز می توان گفت که حوزه علمیه قم به عنوان مرکز جهان تشیع، نمادی برجسته و درخشان از مکتب امام صادق(ع) است و علمای بزرگوار و مراجع تقلید و در راس آن حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای امتداد شاگردان خلف مکتب امام ششم(ع) محسوب می شوند.

آنها که حداقل از نظر تاریخی در مکتب امام صادق(ع) عمیق شده اند بر این مطلب اذعان کرده اند که همواره ایشان مکاتب فکری مختلف و مخصوصا جوانان آنان را به دریافت معارف عمیق الهی و بشری از منابع اصیل دین اسلام(قرآن) دعوت می کردند و اکنون نیز برخی اندیشمندان تاریخ، در مطابقت ها بر این باورند که  نامه ولی امر مسلمین به جوانان و آزاداندیشان دنیا در همین جهت است.

در عین حال که علی رغم همه مشکلات و مشغله های رهبر خردمند انقلاب در اداره کشور و مردم مظلوم منطقه، شاهد آن هستیم که ایشان همواره بر علم آموزی، کرسی های آزاد اندیشی و برپایی جلسات منظم دروس خارج فقه، اصرار و ابرام داشته اند.

بر این اساس می توان با جرات ادعا کرد که حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، رشیدترین پرورش یافته مکتب قال صادق(ع) و قال باقر(ع) است و اکنون او، این مسیرنورانی را با درایت، شجاعت و بصیرت بالا در دنیا ی پر از تاریکی به جلو می برد.

3- علوم اسلامی به جا مانده از ائمه معصومین(ع) و امام صادق(ع)، معادن غنی دانش هستند که هیچ وقت تمام نمی شود و میزان استفاده از آنها بستگی به توانایی و ظرفیت هر کس دارد تا بتواند با بهره گیری از این علوم، چشمه های جوشان حکمت را بر روی خویش بگشاید و خود و جامعه بشری را سیراب سازد که تبلور آن در حوزه های علمیه کاملا مشهود است.

4- این روزها هجمه های بسیاری به حوزه های علمیه، روحانیت و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم صورت می گیرد. که اگر این حمله های ناجوانمردانه واکاوی شود، خواهیم دید که طراحان این توطئه در لایه های زیرین از مخالفان جدی ولایت فقیه و در لایه های عمیق تر از مخالفان مکتب امام صادق(ع) هستند.

5- در مقابل، امروز روحانیون و طلاب به عنوان شاگردان امام صادق(ع) که میراث دار حضرت در علوم مختلف می باشند، باید عین پایبندی به فقه جعفری، در علوم مختلف مورد نیاز بشریت تخصص های لازم را کسب کنند.  نیازمندی های مختلف جدیدی در جهان امروز به وجود آمده که باید حوزه های علمیه با تأسی از مکتب امام صادق(ع) و تولید علم، پاسخ گوی نیازهای جوامع بشری باشند.

گویند بهترین، بالاترین و ارزشمندترین سرمایه هر کشوری نیروی انسانی توانمند آن است و حوزه های علمیه می توانند با تربیت نیروهای متخصص و متعهد، به این نیاز مهم و کلیدی جامعه پاسخ دهند.

این مهم وقتی اهمیت آن بیشتر درک می شود که در راس نظام مقدس اسلامی ولی فقیه عادل و عالمی قرار دارد که از بطن حوزه های علمیه برخاسته است و حوزه های علمیه کشور توسط جریانی با عنوان «جامعه مدرسین حوزه علمیه قم» هدایت می شود که اصیل ترین جریان ،فکری اجتماعی، فرهنگی و سیاسی تاریخ معاصر است.