اروپایی‌ها تعهداتشان را عملی نکنند، اقدام می‌کنیم

رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: امروز این نشست هم در ادامه نشست‌های قبلی بود. بیانیه‌ای از سوی نشست صادر شد. این اولین کمیسیون مشترک در سطح وزراست. در گذشته جلسات کمیسیون مشترک در سطح معاونان وزرا بود و هیچ وقت کمیسیون مشترک در سطح وزرا تشکیل نشده و جلسات قبلی جلسات غیررسمی و برای مذاکره وزرا بوده است. این نشانگر اهمیتی است که شرایط کنونی دارد.

وزیر خارجه کشورمان گفت: جمهوری اسلامی ایران این حق را برای خود محفوظ نگهداشته که در برابر تخلف رسمی و بزرگ آمریکا از برجام، اقداماتی که در برجام دیده شده را انجام دهد، به درخواست اعضای دیگر برجام، این اقدامات را به تعویق انداخته تا اینکه مطمئن شود منافع مردم ایران تضمین شود.

*مردم ایران باید منافع برجام را ببینند

ظریف افزود: امروز در این جلسه بر این واقعیت از طرف ما تأکید شد بر اینکه مردم ایران باید منافع برجام را ببینند، همه اعضای باقیمانده برجام تأکید کردند و تعهداتشان را در حوزه‌های مختلفی در سطح وزرای خارجه اعضای باقیمانده برجام بیان کردند که این اولین بار است که این تعهدات به صورت تعهد این کشورها مطرح می‌شود، از ادامه فروش نفت ایران تا روابط بانکی، حمل و نقل، همکار‌ی‌های تجاری، همکاری در حوزه سرمایه‌گذاری و سایر موضوعاتی که در بیانیه‌ای که خانم موگرینی از سوی کمیسیون مشترک قرائت کرد، ذکر شده و متن بیانیه در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته است.

*باید الان وارد مرحله اجرا شویم

وزیر خارجه ایران با بیان اینکه این بیانیه در کنار اقدامات عملی است، یادآور شد: پریروز بسته‌ای را در تهران دریافت کردیم که آقای روحانی در مذاکراتشان گفتند این بسته کافی نیست، امروز در جلسه توضیحات بیشتری درباره این بسته شنیدیم.برخی اقدامات در حوزه بانکی، نفتی و سایر حوزه‌ها را بیشتر توضیح دادند. باید الان وارد مرحله اجرا شویم.

ظریف خاطرنشان کرد: آنچه الان به عنوان تعهد و همینطور به عنوان اقدامات، مطرح شده که الزاما همه اقداماتی نیست که علنا اعلام شود، این اقدامات باید به صورت اجرایی در بیاید و ببینیم که داریم منافعش را می‌بریم. البته یک زمانبندی ویژه‌ای هم مدنظر همه است و آن زمانبندی است که مطابق تحریم‌های آمریکاست، یعنی زمانی تحریم‌های آمریکا عملیاتی می‌شود، حتما باید قبل از آن این اقدامات عملیاتی شده باشد.

وی توضیح داد: مثلا اعلام شده قوانین مسدود کننده اتحادیه اروپا تا قبل از اولین روز اجرایی شدن تحریم‌های آمریکا عملیاتی خواهد شد، همین طور فعال شدن بانک سرمایه‌گذاری اروپا در زمان مناسب انجام خواهد شد و تاریخش مشخص است و بقیه اقدامات باید در یک قالب زمانبندی باشد.

*کسی نتوانسته مشکل خروج آمریکا از برجام را حل و فصل کند

وزیر خارجه با بیان اینکه ایران همواره به عهد خود پایبند بوده و هم اکنون نیز به عهد خود پایبند است، گفت: ولی در قالب برجام این امکان را داریم که اگر در زمانی به مصحلت کشور تشخیص داده شد که به خاطر نقض آمریکا، چون نقض آمریکا هنوز موضوعی حل نشده‌ است، یعنی کسی نتوانسته مشکل خروج آمریکا از برجام را حل و فصل کند به خاطر اینکه آمریکا به برجام بازنگشته و تخلفات آمریکا توسط این کشور جبران نشده و ایران براساس برجام این حق را دارد که اقداماتی را انجام دهد، البته اقدامات دارای عواقب خودش نیز هست.

وزیر خارجه گفت: فعلا تصمیم‌ مان این است که با این تعهداتی که امروز صورت گرفته این تعهدات را به تهران منتقل می‌کنیم و مقامات عالی کشور تصمیم لازم را درباره نحوه ادامه کار خواهند گرفت.

ظریف با بیان اینکه براساس پیش بینی‌هایی که صورت گرفته، در مرحله اول ما این فرصت را خواهیم داد که این تعهدات را عملیاتی کنند، اظهار داشت: نحوه عملیاتی شدن آن را امروز برای ما توضیح دادند، اما باید ببینم در صحنه اجرا چگونه عملیاتی می‌کنند و البته اقدامات خود را در نظر داریم که در صورتی موفق به عملیاتی شدن درست تعهداتشان نشوند، ما اقدام کنیم.

وی گفت: تمام اعضای برجام که لااقل سه کشور عضو برجام متحدان نزدیک آمریکا هستند در اینکه اراده سیاسی دارند که برابر این اقدام آمریکا بایستند و شاید این اولین باری است که در چنین سطحی این اقدام صورت می‌گیرد، این تعهد را در جلسه نشان دادند و باید ببینم در عمل چقدر می‌خواهند و می‌توانند این کار را انجام دهند.

ظریف افزود: آنچه که ما امروز از روش‌های عملیاتی شنیدیم کاملا روش‌های عملی است و معتقدیم اگر این اراده سیاسی که اینجا نشان دادند، در سطوح مختلف اعمال شود، می‌توان کار را بدون مشکل به پیش برد.

*جلسه امروز یک گام به پیش بود

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: فکر می‌کنم جلسه امروز یک گام به پیش بود و توافق کردیم اقدامات خوبی را انجام دهیم و امروز جامعه بین‌المللی از این اراده سیاسی اعضای باقیمانده برجام در سطح وزرای خارجه مطمئن است که می‌خواهند برجام ادامه یابد و می‌خواهند که شرکت‌هایشان با ایران ادامه کار بدهند، آمادگی دارند از شرکت‌هایشان حمایت کنند و آمادگی دارند منابع مالی در اختیار شرکت‌هایشان قرار دهند و آمادگی دارند مسیرهای تبادلات بانکی را هموار کنند.

وزیر خارجه گفت: این به نظر من پیام بسیار مهمی به جامعه اقتصادی و جامعه اقتصادی ایران است که با اطمینان به آینده برای سازندگی کشور تلاش کنند، ما این توان و امکان را در کشورمان داریم و امروز مطمئن هستیم بقیه دنیا در کنار آمریکا حتما برای اعمال فشار نیستند و حتی در برابر آمریکا ایستاده و می‌توانیم با تکیه بر سرمایه‌های داخلی و با استفاده از همکاری‌های بین‌المللی، مسیر شکوفایی اقتصاد ایران را انشاءالله با سربلندی دنبال کنیم.

وزیر خارجه کشورمان درباره اینکه آیا ضمانت‌هایی که در بسته پیشنهادی است به اندازه کافی برای ایران کفایت می‌کند که اروپا در آینده به تعهداتش ادامه دهد؟ گفت: آنها تعهد کردند و بالاترین کاری که یک دولت می‌تواند بکند این است که در سطح وزیر خارجه شان تعهد دهد، ولی اینکه این تعهد کافی است، حتما کافی نیست. ولذا تضمین‌هایی که وجود دارد تضمین‌های ماست، یعنی اقدامات متقابلی که ما می‌توانیم در صورتی که آنها تعهداتشان را انجام ندهند، انجام دهیم و این یک تهدید نیست، بلکه یک بیان واقعیت است که در داخل برجام نیز به رسمیت شناخته شده است.

رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: امروز جلسات دوجانبه با روسیه، چین و خانم موگرینی داشتیم همکاران اروپایی جلسات پارلمانی داشتند که نیاز داشتند سریع محل اجلاس را ترک کنند و بعد از این جلسه عازم تهران خواهم شد

وی همچنین بیان کرد: در ارتباط با برجام احتمالا در حاشیه مجمع عمومی اجلاس وزرا خواهد بود آنچه که امروز تصمیم گرفته شد این است که جلسات متخصصان ما که بسیار مهم است به صورت بسیار فشرده ‌تر برای اجرایی کردن راهکارهای عملیاتی برگزار شود تا مطمئن شویم راهکارهایی که امروز ارائه شد تمام جزییات و تمام جوانب را دیده و راهکارهایی است که کاملا جنبه اجرایی داشته باشد و بتواند از مرحله پیشنهاد به مرحله عملیاتی به سرعت تبدیل شود.

* بسته پیشنهادی کافی و دقیق نبود

وزیر خارجه کشورمان درباره بسته پیشنهادی نیز گفت: بسته پیشنهادی قابل اجرا بود، به نظر ما اولا کافی نبود ثانیا دقیق نبود، امروز برخی نقاطی که در بسته اجرایی دیده نشده بود در بیانیه مطرح شده و تعهد سیاسی و حقوقی کشورهای عضو برای عملیاتی کردن نکات باقیمانده در بسته اجرایی دیده شده است.

وی افزود: همین طور در جلسه به صورت شفاهی وزرا پیشنهاداتشان را به صورت جزیی‌تر و عملیاتی‌تر مطرح کردند که الان همکاران ما این پیشنهادات عملیاتی را بررسی می‌کنند و قرار شد جلسات مشترکی با هر کدام داشته باشیم که ببینیم هر کدام از این پیشنهادات عملیاتی چطور می‌تواند دقیقا منطبق با نیازهای ما در حوزه بانکی، نفت و سایر حوزه‌ها شود.

*پکیج تا حدی نهایی است/تعهدات کاملا مشخص است باید اجرایی و عملیاتی شود

رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سؤال که آیا پکیج (بسته پیشنهادی) نهایی شده است؟ خاطرنشان کرد: پکیج تا حدی نهایی است، یعنی تعهدات کاملا مشخص است و باید اجرایی و عملیاتی شود و اجرایی شدن را به تدریج همینطور که راجع به هر کدام از این موضوعات به نتیجه می‌رسیم، اینها را باید اجرایی کنیم.

وی در عین حال گفت: البته برخی اقدامات ممکن است زمانبر باشد، آنچه مهم است این است که احساس اعتماد و اطمینان به آینده در جامعه تجاری جهانی و ایران ایجاد شود و امیدواریم مردم مخصوصا کارآفرینان ایرانی با اطمینان به آینده حرکت کنند.

رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: فضایی که امروز در جلسه دیدم، حاکی از این بود که اراده سیاسی وجود دارد و این اراده با اقدامات متقابل مخصوصا با اقدام بخش خصوصی و ایجاد فضای اطمینان و امید به آینده می‌تواند تقویت شود و محیط کسب و کار ایران را برای خارجی‌ها بسیار جذاب‌تر کند.

*تصمیم گیری در سطح عالی کشور درباره زمانبندی اقدامات به صورت کلی انجام شده

وی درباره شروع اقدامات ایران نیز گفت: تصمیم گیری در سطح عالی کشور درباره زمانبندی اقدامات به صورت کلی انجام شده و جزییات برای زمانبندی پیشنهاد شده است. هیأت نظارت تصمیم گیری لازم را در مورد اصل اقدامات و نحوه ورود به اقدامات و حوزه‌های اقدامات اتخاذ کرده و این تصمیم‌گیری‌ها حسب مورد و اینکه چه زمانی نیاز است، تطبیق و جزیی خواهد شد و انشاءالله آماده خواهد بود، امیدواریم نیاز به این اقدامات نباشد، چون ما با اراده سیاسی بر اجرای تعهداتمان وارد برجام شدیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ما برجام را مذاکره کردیم که اجرا کنیم، تمام اعضای دیگر برجام همین وضعیت را دارند، ولذا هدف ما این است که برجام اجرا شود، ولی برای اینکه تضمین داشته باشیم طرف ما کاملا مطمئن شده ما اقدامات خود را برای تضمین اجرای برجام داریم و این به معنی تهدید نیست، بلکه به معنی ضرورت داشتن تضمین‌هایی است که همه بتوانند تعهداتشان را در زمان مناسب و به صورت مناسب و با حسن نیت انجام دهند.

*این پکیج اروپایی‌نیست

وی درباره روسیه و چین نیز گفت: روسیه و چین روابط بسیار خوبی با ما دارند، این پکیج اروپایی‌نیست تعهداتی که امروز مطرح شده، تعهدات هر پنج عضو به اضافه اتحادیه اروپاست، ولذا همه اعضای کمیسیون مشترک این تعهدات را کردند و این بیانیه از طرف همه است و این اولین بار است که در سطح وزرای خارجه پنج کشور و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا چنین بیانیه‌ای صادر می‌شود.