میدان باز برای توسعه دیپلماسی اقتصادی

به گزارش پارس نیوز، با توجه به اینکه دیپلماسی اقتصادی و کمک به پیشبرد سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی از جانب وزارت امور خارجه به عنوان یکی از اولویت های دستگاه دیپلماسی کشور در کنار توسعه روابط سیاسی با همسایگان و کشورهای منطقه قلمداد می شود، در ساختار جدید وزارت خارجه معاونتی تحت عنوان «دیپلماسی اقتصادی» تشکیل شد تا دستگاه سیاست خارجی به طور مشخص در جهت تسهیل روابط اقتصاد خارجی کشور دست به کار شود؛ بر همین اساس زمان آن رسیده در فصل جدید جابجایی ها در نمایندگی های خارجی کشور این موضوع بیشتر مورد توجه قرار گیرد. 

یکی از اهرم های اصلی و محوری وزارت امور خارجه جهت پیشبرد سیاست های کمک به رونق و توسعه اقتصادی کشور، سفرای جمهوری اسلامی ایران در کشورهای مختلف هستند که به گفته فردوسی پور سفیر ایران در اردن، سفرا به مثابه سربازان خط مقدم در نبرد دیپلماتیک به حساب می آیند. سفرا در کشورهای محل ماموریت خود بالاترین مقام را از سوی کشورهای متبوع خود دارند و لذا از آنها انتظار می رود که در راستای تحقق سیاست های کلان دولت های خود در کشورهای خارجی تلاش کرده تا حداکثر منافع ملی را به دست آورند. 

بر همین اساس وقتی امروز شاهد هستیم که اولویت ها بهبود وضعیت اقتصادی است و این موضوع مهم در «سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی» که از سوی رهبر معظم انقلاب صادر شده، متبلور است. بر همین اساس، کارشناسان معتقدند وزارت امور خارجه باید سفرای ایران را با سابقه و تخصص اقتصادی راهی نمایندگی های ایران در سایر کشورها کند.

تابستان داغ تغییرات دیپلماتیک

یکی از فرصت های وزارت خارجه برای تغییرات در نمایندگی های ایران «تابستان» است، زیرا به روال تابستان هر سال، برخی از سفارت خانه های ایران دستخوش تغییر و جابجایی در سطح سفرا می شوند که این موضوع عمدتا بنا به پایان دوره ماموریت سه ساله آنها است؛ بر همین اساس امسال هم باید منتظر جابجایی هایی در سفارتخانه های ایران در کشورهای مختلف باشیم. 

حسن قشقاوی مشاور وزیر امور خارجه کشورمان در این باره گفته بود: جابجایی سفرا و روسای نمایندگی ها و سرکنسولگری های جمهوری اسلامی ایران درخارج از کشور در پایان ماموریت سه ساله یک امر طبیعی است. این جابجایی ها در خصوص روسا و کارشناسان نمایندگی ها در فصل تابستان یک روال عادی بوده است که امکان جابجایی های بعدی پیرامون ثبت نام فرزندان ماموران و انتقال خانواده ها را به نحو بهتری میسر می سازد.

سفارت خانه های بی سفیر

یکی دیگر از فرصت های وزارت خارجه برای ایجاد تغییرات، سفارت خانه های بدون سفیر است. تاکنون سفارت خانه های ایران در کشورهایی همچون بلغارستان، یمن، سوئیس و ژاپن از وجود سفیر بی بهره هستند که انتظار می رود وزارت دستگاه دیپلماسی کشور کسانی را برای نمایندگی ایران در این کشورها منصوب کند که تخصص لازم را در حوزه دیپلماسی اقتصادی داشته باشند.

«بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در نشست خبری در مورد برخی از سفارتخانه های ایران که سفیر ندارند، اظهارداشت: این موضوع دلیل خاصی ندارد و عمده دلیل آن اتمام دوره ماموریت سفرای ماست که به همین علت به تهران بازگشته اند و تا آنجا که اطلاع دارم، جانشینان آنها هم مشخص شده اند و در حال طی کردن مراحل اداری خود هستند و قطعا در آینده ای نزدیک اسامی آنها اعلام خواهد شد.

دیپلمات ها گرایش اقتصادی پیدا می کنند

علاوه بر اینکه برخی از کرسی های سفارت خالی می شوند یا اینکه برخی از کرسی ها سفیری ندارند، مشاهده می شود که رئیس دستگاه دیپلماسی کشور نیز تاکید کرده است که دیپلمات ها باید گرایش اقتصادی پیدا کنند. «غلامرضا انصاری» معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در همین باره می گوید: شخص آقای وزیر معتقد است که همه باید به دنبال دیپلماسی اقتصادی بروند اما تحقق این موضوع زمان‌بر است و برای اینکه دیپلمات گرایش اقتصادی پیدا کند نیاز به زمان دارد؛ در عین حال که این موضوع در دنیا نیز موضوع تازه‌ای است و دیپلماسی اقتصادی پدیده جدیدی است که دیپلمات‌های ما برای ورود به این عرصه مبتدی هستند. 

وی در ادامه با اشاره به مشکلاتی که در دیپلماسی ما برای معرفی کردن اقتصاد و تجارت دارد گفت: نمی‌توانیم اقتصادی را در دنیا معرفی کنیم که با اصول اقتصاد نوین فاصله دارد.

ابلاغ دستورالعمل های اقتصاد مقاومتی به سفرای ایران

در ساختار جدید وزارت خارجه «بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه از ابلاغ دستورالعمل هایی در زمینه اقتصاد مقاومتی به سفرای کشورمان خبر داده بود. قاسمی گفت: با توجه به سیاست های اقتصاد مقاومتی که تعیین شده بود، دستورالعمل هایی برای تمام نمایندگان خود در کشورهای مختلف صادر کردیم که هدف آن کمک به توسعه صادرات غیرنفتی، جذب سرمایه گذاری خارجی و استفاده از تکنولوژی های نوین بود، در واقع اینها سرفصل دستورالعمل های دولت، وزارت امور خارجه و نمایندگان جمهوری اسلامی ایران به حساب می آیند.

کارشناسان معتقدند در چنین شرایطی طبیعتا سفرا باید با رویکرد اینکه تخصص شان در زمینه دیپلماسی محرز شده باشد، انتخاب شوند، در غیر این صورت توانمندی لازم را برای اجرای سیاست ها و دستورالعمل های دستگاه دیپلماسی کشور را نخواهند داشت.

محور اصلی انتخاب سفرا؛ توانمندی در تحقق اقتصاد مقاومتی

بر همین اساس، در شرایطی که کارشناسان معتقدند وزارت امور خارجه در زمینه توسعه روابط اقتصادی کارنامه خوبی نداشته است و به گفته سعدالله زارعی این معاونت در دستگاه دیپلماسی شبیه «شوخی» است، امید آن می رود با عنایت به مطالب فوق وزارت امور خارجه نیروهای اعزامی آن وزارت خانه در قالب سفرا، افرادی باشند که بتوانند حداکثر منافع ملی کشور را در حوزه اقتصادی تامین کنند و مهم ترین مساله کشور که رونق تولید و صادرات، ایجاد اشتغال و همکاری های تجاری بین المللی است، از شعار به نتایج عملی برسد.