۷توصیه‌ انتخاباتی رهبری به شورای‌نگهبان

به گزارش پارس، فردا شنبه مهلت ثبت نام نامزدهای ریاست جمهوری یازدهم به پایان می رسد و بررسی صلاحیت ها توسط شورای نگهبان آغاز می شود. با توجه به اهمیت وظیفه ی این شورا در این برهه ی زمانی، پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله خامنه ای KHAMENEI. IR گزیده ای از توصیه های رهبر انقلاب اسلامی به شورای نگهبان را در صفحه ی ویژه ی انتخابات منتشر می کند.
۱- صلاحیت داوطلبین باید احراز شود
روالِ احراز و تشخیص صلاحیت یک روال همه جایىِ دنیایى است و مخصوص ایران و مخصوص مجلس شوراى اسلامى هم نیست. در همه جا وقتى انسان براى مسئولیتى مأموریت دارد که مسئول معیّن کند، قهراً تفحّص و جستجو مى کند که آیا این شخص صلاحیت دارد یا ندارد؛ این هیچ ارتباط ندارد به اینکه مجلس شوراى اسلامى باشد یا غیر مجلس شوراى اسلامى. بنابراین کار، کار معمولى اى است؛ کارى است که در همه جاى دنیا و پیش همه ى عقلاى عالم انجام مى گیرد. ۱۳۸۲/۱۰/۲۴

بعضى مى گویند حقّ شهروندىِ انتخاب شدن را نبایستى سلب کرد. حقّ انتخاب شدن، حق شهروندى معمولى مثل حقّ شغل و کسب و کار و ساکن شدن در شهر و راه رفتن در خیابان و خریدن اتومبیل و… نیست. این یک حقّ شهروندى است که براى دارنده ى آن صلاحیتهایى لازم است که این صلاحیتها باید احراز شود. مسئول احرازش هم فقط شوراى نگهبان نیست؛ هم وزارت کشور است، هم شوراى نگهبان، که باید صلاحیتها را احراز کنند. در احراز صلاحیت نامزدها خودِ مردم بهترین افراد هستند و بیشترین مسئولیتها را دارند که وقتى انسانى را احراز صلاحیت کردند، به همدیگر معرفى کنند و آن کسانى که مى توانند، براى آن شخص امکانات فراهم نمایند، تا انسان صالح بتواند وارد این میدان شود. ۱۳۸۲/۰۹/۲۶

۲- منظور از احراز صلاحیت، احراز یقینی علمی نیست!
مطلب دیگر این است که ما احراز را حتمى مى دانیم؛ ولى در این گونه مواقع عادتاً احراز یقینى و علمى ممکن نیست و احرازِ به معناى قیام بیّنه هم تقریباً همین طور است. اگرچه فرموده اند دو نفر یا سه نفر هم باشند کافى است؛ اما کمتر پیدا مى شود مواردى که دو نفر شاهدِ عادلِ شهادت دهنده ى عن حسٍّ بیایند و راجع به مطلبى شهادت دهند. در خیلى از این مسائل، مرزهاى حدس و حس باهم نزدیک است و گاهى حدسیّات با حسیّات مشتبه مى شود؛ بخصوص که در خیلى از حرفها و اظهارات، جاى تفاسیر مختلف وجود دارد؛ یعنى شخصى حرفى زده، وقتى شما به خودش مراجعه مى کنید، مى گوید من منظورم چیز دیگرى بوده است. نمى شود گریبان او را گرفت که ظاهرِ حرفت این است. اگر کسى خلاف ظاهر اراده کرده، یا در آن وقت توجّه به ظاهر نداشته، خلاف شرع که نکرده است. بنابراین « ممکن است» شخصى خلاف ظاهر حرف زده باشد؛ همین ممکن که شد، احتمال وارد مى شود و پایه ى شهادت عن حسّ را سست مى کند. بنابراین احراز که مى گوییم، مراد احراز علمى یا احراز شرعى به معناى قیام بیّنه نیست، بلکه مراد احراز عرفىِ ناشى از قرائن و امارات است که باید قرائن و اماراتى قائم شود و انسان با یک اطمینان عرفى به این معنا برسد، که البته ممکن است در هر دو طرف قرائن و امارات وجود داشته باشد؛ مثلًا اگر یک نفر در جایى حرفى زده و در جاى دیگرى هم حرف دیگرى زده که نقطه ى مقابل آن حرف است، این هم باید به حساب بیاید و انسان از مجموع و برآیند این ها مطلبى را احراز کند؛ یعنى آن نقاط اثبات کننده هم در کنار نقاطى که به حسب ظاهر، صلاحیتها را نفى مى کند، به حساب آید. ۱۳۸۲/۱۰/۲۴

البته ممکن است بعضى سابقه اى داشته باشند که انسان براساس قرائنى که دارد، تأیید مى کند آن سوابق- که الآن مطلوب نیست- از آن اشخاص منقطع شده است. بنابراین انسان باید برطبق وضعیت حال حکم کند. ۱۳۸۲/۱۰/۲۴

۳- مراقب باشید حق کسی ضایع نشود
من البته به هیچ وجه توصیه نمى کنم که کسى در مقابل افرادى که مى خواهند با قانون گردن کلفتى کنند کوتاه بیاید؛ این را هم به آقایان گفتم، هم به بعضى از کسانى که براى شکایت پیش ما آمدند؛ اما مؤکّداً توصیه مى کنم که مراقب باشید حقّ کسى ضایع نشود؛ چون ردّ صلاحیت چیز کوچکى نیست؛ یعنى اینکه ما کسى را ردّ صلاحیت کنیم و احیاناً صلاحیت داشته باشد. « جرح» ، مسأله ى خیلى مهمى است. این طور نیست که بگوییم ما این طور فهمیدیم؛ نه، باید جوانبش کاملًا دیده و رعایت شود. ۱۳۸۲/۱۰/۲۴

۴- احراز صلاحیت با دید صددرصد قانونی باشد

رد صلاحیت از دو حال خارج نیست؛ یا رد صلاحیتِ کسى است که طبق قانون صلاحیت دارد- که این غلط است- یا رد صلاحیت کسى است که واقعاً طبق قانون صلاحیت ندارد، که این درست است. نمى شود به طور مطلق گفت رد صلاحیت خوب است یا بد است. در یک صورت رد صلاحیت خوب است، در یک صورت بد است. باید به مسئولان احراز صلاحیت ها توصیه کنیم که با دید صددرصد قانونى و بدون هیچ ملاحظه یى از هیچ طرف نگاه کنند. این، چیزى است که بنده همیشه توصیه مى کنم. ۱۳۸۴/۰۲/۱۹

البته کسانى که به عنوان نامزد انتخابات به مردم معرفى مى شوند، معنایش این است که این ها صلاحیت دارند و این معرفى، امضاى صلاحیت این هاست. دستگاه ها بایستى مراقب باشند که این امضاء بیهوده، خلاف و دروغ نباشد. این دروغ گفتن به مردم است؛ هم رد کردنِ آدم صالح، هم پذیرفتنِ آدم ناصالح؛ هر دو بد و هر دو خلاف است. ۱۳۸۲/۱۰/۱۸

به نظر من مُرّ قانون خیلى مهم است. البته شما اهل قانون هستید و مى دانید که قانون زبان دارد؛ زبان قانون را باید دانست و حدود قانون را باید کشف کرد. گاهى اوقات کلمات و الفاظ براى بیان آن مغزها و محتواى حقیقىِ قانون کافى نیستند؛ قانون شناسى مثل شماها مى تواند درک کند که واقعاً قانون چه دارد مى گوید. ۱۳۷۰/۱۲/۰۴

۵- به جوسازى ها ابداً نباید اعتناء کرد

نظارت شوراى نگهبان در مسائل انتخابات، یکى از مهم ترین کارهائى است که انجام مى دهد؛ کار بسیار مهمى است، کار بسیار لازمى است. به جوسازى هائى که علیه این کار مى شود، ابداً نباید اعتناء کرد. البته کار را باید درست انجام داد. به همان اندازه که کار مهم است، به همان اندازه سلامت کار مهم است. یعنى باید معیارها را درست فهمید، و فقط بر اساس این معیارها قبول کرد یا رد کرد. از این معیارها نباید تخطى شود، کوتاهى هم نباید بشود، غفلت هم نباید بشود. ۱۳۸۶/۰۴/۲۰

اگر نظارت شوراى نگهبان نباشد، و اگر تأیید صحت انتخابات به وسیله ى شوراى نگهبان انجام نگیرد، اصل این انتخابات زیر سؤال خواهد رفت و اعتبار خود را از دست خواهد داد؛ چه انتخابات مجلس، چه انتخابات خبرگان، چه انتخابات ریاست جمهورى، و هر انتخاباتى که نظارت آن بر عهده ى شوراى نگهبان است. این وظایفِ یکى از دیگرى مهم تر، همه بر دوش شوراى نگهبان گذاشته شده است. ۱۳۸۶/۰۴/۲۰

۶- در نظارت بر کار ناظران دقت مضاعف داشته باشید

البته وظیفه ى شوراى نگهبان خیلى سنگین است. این وظیفه را باید در حدّ مقدور با کمال دقّت و با رعایت حدّ اکثر عدل و انصاف انجام دهد و بر کار نظّار نظارت کند. آنچه که آقایان نظّار انجام مى دهند، به نام شوراى نگهبان تمام مى شود و از لحاظ مسئولیت الهى هم على الظّاهر با مسئولیت بزرگواران این مجموعه انجام خواهد شد. این باید موجب شود که دقّت و توجّه را مضاعف کنید. ۱۳۷۴/۱۱/۱۴

۷- به اعتراضات قانونی رسیدگی شود

ممکن است کسانى اشکالات و اعتراضاتى را بر مجارى گوناگون امور در انتخابات ثبت کرده باشند و اعتراض داشته باشند، که البته، راه هاى قانونى وجود دارد. رسیدگى به اینها حتماً باید انجام بگیرد… من درخواست میکنم از آقایان مسئول در وزارت کشور و همچنین در شوراى نگهبان که به این موارد دقیقاً رسیدگى کنند. اگر چنانچه بعضى از اشکالات مقتضىِ این هست که پاره اى از صندوقها بازشمارى بشود، اشکالى ندارد. حالا مثلاً یک مورد را آقایان ذکر کردند که آن شخص گفته که رأى فلان نامزد این تعداد است، بعد در شمارش تعداد دیگرى معرفى شده؛ خیلى خوب، کارى ندارد؛ صندوقهاى مورد اشکال را، یا به طور تصادفى تعدادى از صندوقها را بازشمارى کنند؛ خودِ نمایندگان ستادها هم حضور داشته باشند و ببینند، تا اطمینان کامل براى همه حاصل بشود. ۱۳۸۸/۰۳/۲۶

اگر کسانى شبهه دارند و مستنداتى ارائه میدهند، باید حتماً رسیدگى بشود؛ البته از مجارى قانونى؛ رسیدگى فقط از مجارى قانونى. بنده زیر بار بدعتهاى غیرقانونى نخواهم رفت. امروز اگر چهارچوبهاى قانونى شکسته شد، در آینده هیچ انتخاباتى دیگر مصونیت نخواهد داشت. بالاخره در هر انتخاباتى بعضى برنده اند، بعضى برنده نیستند؛ هیچ انتخاباتى دیگر مورد اعتماد قرار نخواهد گرفت و مصونیت پیدا نخواهد کرد. بنابراین همه چیز دنبال بشود، انجام بگیرد، کارهاى درست، بر طبق قانون. اگر واقعاً شبهه اى هست، از راه هاى قانونى پیگیرى بشود. قانون در این زمینه کامل است و هیچ اشکالى در قانون نیست. همانطور که حق دادند که نامزدها نظارت کنند، حق دادند که شکایت کنند، حق دادند که بررسى بشود. ۱۳۸۸/۰۳/۲۶