کاهش رشد علمی نتیجه حاشیهسازیهای سیاسی در دانشگاه
به نظر میرسد که مهمترین و کلیدیترین نکته در موضوع آسیبشناسی چرایی کندشدن رشد علمی کشور را باید در فاصله گرفتن فضای علمی و دانشگاهی کشور از گفتمان تولید علم و جایگزین شدن حاشیهسازیهای سیاسی و دین زدایی در محیط علمی دانشگاههاست. این مهم بهخوبی نشان میدهد که مسیر رشد حرکت علمی کشور نیاز به یک مقاومسازی پایدار دارد.
عصر شنبه بود که رهبر انقلاب در دیدار جمعی از اساتید کشور به تببین شاخص ها و رسالت دانشگاه در فضای امروز کشور پرداختند.
ایشان در بخشی از سخنان خود فرمودند: من همواره تأکید بسیار زیادی بر موضوع دانشگاهها، اساتید و وزرای علوم دارم زیرا رسیدن به آیندهی مطلوب ایران، نیازمند تربیت انسانهایی عالِم، صبور، مجاهد فی سبیل الله، کاربلد و شجاع است که این افراد عمدتاً در دانشگاهها پرورش مییابند.
رهبر انقلاب در بخشی از بیاناتشان به بیان الزامات تربیت چنین جوانانی در دانشگاهها پرداختند و افزودند: «پیشرفت علمی»، «انضباط اخلاقی»، «خویشتنداری دینی»، «بصیرت سیاسی» و «ایجاد احساس هویت و افتخار» در محیط دانشگاهها، از الزامات این کار مهم است.
اما این پایان بیانات رهبر انقلاب نبود؛ ایشان در این مراسم بار دیگر دو مسئله مهمی که طی سه سال اخیر بارها تکرار کرده اند را نیز مجدداً در قالب دیگر بیان کردند.
1- کاهش رشد علمی
2- استفاده از عناصر نامطمئن در دانشگاه ها
ایشان درخصوص «پیشرفت علمی»، بر لزوم افزایش سرعت رشد علمی تأکید کردند و گفتند: من چندی پیش نیز درخصوص کاهش سرعت رشد علمی تذکر دادم زیرا سرعت کم شده است و برای جبران فاصلهی عقبماندگی علمی چارهای جز افزایش سرعت رشد علمی وجود ندارد.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به اظهارات برخی صاحبنظران دربارهی کاهش سرعت رشد علمی در غرب، خاطرنشان کردند: اگر در غرب سرعت رشد علمی کاهش پیدا کرده به این دلیل است که آنها از بیشتر ظرفیتهای خود استفاده کردهاند اما ما باید عقبماندگی شصت یا هفتاد سالهی خود را که بهوسیلهی حکومتهای خائن و غافل بهوجود آمده، جبران کنیم تا بتوانیم در این مسابقهی جهانی خود را به سطوح بالا و قلهها برسانیم.
ایشان همچنین بار دیگر بر عدم استفاده از «عناصر نامطمئن» در دانشگاه تاکید کردند و گفتند: پرهیز از حضور و بهکارگیری عناصر نامطمئن در دانشگاهها توصیه دیگری است؛ کسی که به هر بهانهای مانند انتخابات و امثال آن، نظام را به چالش میکشد، نامطمئن است و صلاحیت حضور در دانشگاهها را ندارد، همانگونه که هیچ کشوری اجازهی به چالش کشیدن نظام حاکم بر آن را نمیدهد.
اگرچه این دو مسئله در نگاه اول یک امر جدا از هم می توان قلمدار کرد، اما «سیاست بازی های» وزارت علوم طی دو سال اخیر به طور نمونه در مسئله راه اندازی و حمایت از تشکل ها و اتحادیه های اصطلاح دانشجویی که به «تشکل های رانتی» معروف شدند، می تواند در کاهش رشد علمی بی تاثیر نباشد.
حتی رهبر انقلاب سال گذشته و در دیدار رمضانیه دانشجویانضمن هشدار به زیردستان وزرای علوم و بهداشت می گویند: "البتّه هر دو وزیر محترم مورد اعتماد من هستند منتها مراقب زیردستهایشان باشند؛ کاملاً مراقب کسانی که کلید کارهای اینجوری دست آنها است، باشند؛ بدانند چه کار دارد انجام میگیرد."
نکته قابل تامل این بیان رهبر انقلاب آنجایی است که ایشان در همان ماه و در دیدار با اساتید دانشگاه درباره ارتباط کاهش رشد علمی و حاشیه های سیاسی در دانشگاه می فرمانید: "به نظر میرسد که مهمترین و کلیدیترین نکته در موضوع آسیبشناسی چرایی کندشدن رشد علمی کشور را باید در فاصله گرفتن فضای علمی و دانشگاهی کشور از گفتمان تولید علم و جایگزین شدن حاشیهسازیهای سیاسی و دین زدایی در محیط علمی دانشگاههاست. این مهم بهخوبی نشان میدهد که مسیر رشد حرکت علمی کشور نیاز به یک مقاومسازی پایدار دارد."
میکائیل دیانی قائم مقام تشکیلات اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل در این باره معتقد است: تجربه تلخ نفوذ به محیط دانشگاهی در دهه هفتاد برای همه جامعه مشخص و معین است و نیک این را می دانیم که اگر قرار باشد جریان برانداز و یا استحاله کننده جمهوری اسلامی نقطه آغازی داشته باشد آن دانشگاه است.
وی ادامه داد: وجود قشر جوان، پر انرژی و با نشاطی که می توانند امیدهای آینده باشند در صورت ورود نفوذی ها و تاثیر آنها و در صورت اغفال، می توانند پیاده نظام احزابی باشند که جز سرنگونی جمهوری اسلامی را نمی خواهند، اتفاقی که نمونه بارزش در 18 تیر 78 افتاد. اما با همه این مسائل و با وجود تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری و تشکل های دانشجویی انقلابی طی سه سال اخیر این روند همچنان ادامه دارد، و صحبت های اخیر رهبری نیز موید همین مطلب است، جریان نامطمئنی که حتی در عرصه تشکل سازی دانشجویی هم فعال است و سعی دارد برای خود بدنه دانشجویی هر چند تقلبی ایجاد کند.
این فعال دانشجویی ادامه داد: مدیرانی که جز سیاسی کردن دانشگاه و تحرکات غیرعالمانه و غیرانقلابی و در جهت خواست دشمن اقدام دیگری نمی کنند و نتیجه همه اینها می شود، رخوت، رکود علمی و دلزدگی دانشجویان از محیط دانشگاه.
مسعود رشید مسئول روابط عمومی اتحادیه جامعه سالامی دانشجویان نیز در گفتگویی درباره این مسئله معتقد است: در دولت روحانی ما به لحاظ علمی برگشت به عقب داشتیم و وزارت علوم رویه ریاست جمهوری خاتمی را پی گرفت و فضای دانشگاه ها از علمی شدن به سیاسی شدن و جو سیاست زدگی تبدیل کردند و نگاه دولت هم نگاه بنگاهی به دانشگاه است و به علمی بودن آن توجه خاصی نشد. که این مسئله باعث شد که دانشجویان را به مسائل سیاسی مشغول کرده اند از فضای علمی دور نگه داشته اند.
به هر حال آنچه که طی سه سال اخیر، مشاهده می شود حاشیه هایی است که مدیران و زیردستان وزیرعلوم، این وزارتخانه را درگیر خود کرده است؛ ماجرای بورسیه ها، حضور شخصیت های معلوم الحال با عنوان همکاری علمی در این وزارتخانه کمک به ایجاد تشکلهای دولتساخته و ارائه سرویس به نشستهای غیرقانونی جریانهایی که از خارج از دانشگاه و با اهداف سیاسی یا حتی کشاندن دانشجویان به مسائلی همچون برگزاری کنسرت و مراسم های عجیب در دانشگاهها که هیچ تناسبی با فضای دانشگاهی و علمی ندارد و یا نمونه هایی از این است، باعث شده است که رهبر انقلاب همواره در جلساتشان با دانشگاهیان هشدارهایی درباره این دو مسئله مهم بدهند.
رشد علمی باید از اموزش وپرورش که پایه واساس علمی وفرهنگی هر کشوری است ومعلمان باید شروع کرد مثل سایر کشورهای پیشرفته -تا دردانشگاه ادامه یافته وگسترش یابد واین درشرایط کشوربامعلمان محروم وتبعیض دیده- شدنی نیست .