مشروح مناظره «سیاست داخلی پس از برجام»

به گزارش پارس به نقل از فارس از مشهد، صادق زیباکلام فعال سیاسی اصلاح طلب و سید یاسر جبرائیلی معاون پژوهش و آموزش خبرگزاری فارس در تالار امام رضا (ع) دانشگاه علوم پزشکی مشهد مقدس به مناظره پیرامون «سیاست داخلی پس از برجام» پرداختند. مشروح این مناظره از نظرتان می گذرد. 

زیباکلام: اقتصاد ایران یک اقتصاد ناکارآمد دولتی است و با برجام مشکلاتش حل نمی شود

صادق زیباکلام در ابتدای مناظره و در پاسخ به این پرسش که آیا برجام تاثیری بر سیاست های داخلی جمهوری اسلامی ایران خواهد گذاشت، گفت:‌ من معتقدم که قطعا پاسخ آری است. اما بر خلاف بسیاری که فکر می کنند این تاثیر حکما اقتصادی خواهد بود یا بخش اقتصادیش پررنگ تر است،‌ من معتقدم اینطور نیست و اقتصاد جمهوری اسلامی ایران یک اقتصاد فاسد و ناکارآمد دولتی است که با تحریم و یا بدون تحریم هیچ اتفاقی برای آن نخواهد افتاد و معضلات و نابسامانی های اقتصادی ایران تا زمانی که این اقتصاد فاسد دولتی در ایران حاکم باشد، حتما باقی خواهد ماند.

وی افزود: من خیلی روزنه امیدی نمی بینم چه در مورد ایران و چه در مورد سایر اقتصادهای دولتی دیگر. معتقدم از اواسط قرن 18که انقلاب صنعتی اتفاق افتاد و نظام سرمایه داری آغاز شد، ما محض نمونه یک اقتصاد موفق دولتی در این 250 ساله ندیدیم. تمام اقتصادهای دولتی یکی از یکی دیگر ناموفق تر و شکست خورده‌تر است و همه چیز در ایران دست دولت است. اما معتقدم مهم‌ترین عرصه هایی که در نتیجه توافق هسته ای تکان خواهد خورد، در حوزه سیاسی است. من قبلا هم گفته ام که توافق هسته‌ای را آغاز پایان مرگ بر آمریکا می بینم. جریانات تندرو خودشان هم این اصل را پذیرفته اند و به این خاطر است که مرتب تاکید می کنند که کسی فکر نکند در دشمنی با آمریکا وقفه ای ایجاد خواهد شد و تاکید دارند که این روند هم چنان پرشور ادامه خواهد داشت.

این فعال سیاسی اصلاح طلب ادامه داد:‌ فکر می کنم این تنش زدایی بیشتر خواهد شد و معتقدم که البته عمده‌ترین تاثیر کوتاه مدت در عرصه بین الملل این خواهد بود که برجام عمده‌ترین تغییر و تحولات را در جایگاه جمهوری اسلامی ایران در سپهر بین المللی  ایجاد کرده است. در مرتبه بعدی چه اصول گرایان بخواهد چه نخواهند برجام بر مناسبات سیاسی عرصه داخلی هم تاثیر گذار خواهد بود و اگر عرصه بین المللی و تحولات در منطقه که به وجود امده و ما و امریکا را به هم نزدیک کرده اگر به این موضوع مدال طلا بدهیم، مدال نقره برای باز شدن فضای سیاسی در کشور است و مدال برنز برای تغییر و تحولات اقتصادی است که در نتیجه برجام ایجاد شده است.

جبرائیلی:‌ اقتصاد ایران دولتی است چون اصلاح طلبان امروز و چپ های دیروز،‌خصوصی سازی را به نام اسلام آمریکایی سرکوب می کردند

سید یاسر جبرائیلی در ادامه این مناظره به وعده های آقای روحانی درباره حل مشکلات اقتصادی از طریق برجام اشاره کرد و گفت:‌ من برعکس آقای زیبا کلام معتقدم که ایرانی ها به این دلیل آقای روحانی را انتخاب کردند که وی از ابتدا بیان کرد که از طریق حل پرونده هسته ای مشکل اقتصادی را حل می کنم. الان انتظار عمومی از ایشان این است و مردم می گویند شما که می گفتید همه چیز به حل شدن برجام ربط دارد پس الان که برجام را به فرجام رساندید، مشکلات اقتصادی را حل کنید.

معاون خبرگزاری فارس افزود:‌ آقای روحانی گفت حتی آب خوردن ما نیز به برجام ربط دارد. اما الان یک جریانی هست که در تلاش هستند تا هدف اول دولت از برجام که اقتصاد بود به حاشیه برود. من آماری از همین دولت محترم شنیدم که در سال گذشته در استان خراسان 6 درصد بر میزان بیکاری افزوده شده است. مردم انتظار دارند و دانشجویان منتظر شغل هستند و شغل نیز تنها از طریق تولید و پیشرفت علم و دانش ایجاد می شود.

وی ادامه داد:‌ نکته خوبی آقای زیبا کلام گفتند و آن اینکه مشکل اقتصاد ایران دولتی بودن است. البته ما قائل نیستیم که دولت کنار بایستد تا فعالان اقتصادی مثل جنگل به جان هم بیفتند، اما قائل به خصوصی سازی هستیم و معتقدیم که خصوصی سازی موتور محرکه اقتصاد است. اما همین دوستان آقای زیبا کلام در دهه 60 که خودشان را چپ می خواندند، جریان اصولگرایی فعلی را به دلیل اینکه طرفدار خصوصی سازی بودند با نام اسلام  امریکایی سرکوب می کردند و خودشان طرفدار اقتصاد کوپنی و دولتی بودند. اما امروز یک دفعه منافعشان اقتضا کرده که رنگ عوض کنند و اصلاح طلب و لیبرال و منتقد اقتصاد دولتی شوند. ابراهیم اصغرزاده که از اصلاح طلبان است نقل می کند و میگوید ما از اسلام امریکایی پتکی درست کرده بودیم و بر سر مخالفان خود می زدیم.

این فعال اصولگرا خطاب به زیباکلام گفت:‌ آقای زیباکلام! اقتصاد دولتی نتیجه حاکم شدن صاحبان این تفکر است که وقتی دولت را در اختیار دارند حامی اقتصاد دولتی اند و زمانی که از دولت کنار می روند و بخش خصوصی می شوند،‌ می گویند اقتصاد باید خصوصی شود.

جبرائیلی ادامه داد:‌ بنابراین ما منتقد اقتصاد دولتی هستیم اما کسانی که اقتصاد ایران را در این وضع حفظ کردند و حتی بعد از خصوصی سازی، اقتصاد را برای استفاده خودشان مصادره کردند، همان کسانی هستند که زمانی از اقتصاد دولتی استفاده کردند، به سرمایه های کلان رسیدند و الان خواهان اشرافیت سالاری اند.

وی افزود:‌ یک توهمی که آقای زیبا کلام و دوستانشان دارند این است که ما آمریکا ستیز هستیم و تصورشان هست که جمهوری اسلامی هم به دشمنی با آمریکا نیاز دارد تا خودش را و ثبات و مشروعیتش را از این طریق تعریف کند، اما این یک دروغ بزرگ است. رهبر انقلاب فرمودند من هر وقت احساس کنم که رابطه با آمریکا منفعت دارد خودم بر این رابطه تاکید می کنم و پیشقدم می شوم. چرا به مردم دروغ می گویید که ما معتقدیم آمریکا ستیزی از اصول انقلاب است؟ اگر آمریکا فردا بیاید و در سوریه در محور مقاومت قرار بگیرد، با رژیم صهیونیستی مبارزه کند، به حزب الله کمک کند، از اسلام حمایت کند و اینجا کارخانه هواپیماسازی بزند، ما قطعا با آنها رفیق می شویم. مشکل از خود امریکا و هویت ان است.

جبرائیلی ادامه داد:‌ مصر مگر بیشترین کمک های نقدی امریکا بعد از رژیم صهیونیستی را دریافت نمی کند و با آمریکا دوستی ندارد؟‌ چرا اقتصاد مصر شکوفا نشده است؟ ترکیه مگر با امریکا ارتباط ندارد؟ پس چرا به این روز افتاده است؟ این مشکل اساسی دوستان است که تصور غلطی دارند مبنی بر اینکه رابطه با امریکا مشکلات ما را حل می کند. به نظر شما چرا فرید ذکریا می گوید عربستان که نمی تواند یک خودرو بسازد می خواهد با ایران رقابت کند؟ عاقبت دوستی با آمریکای فعلی همین است. آمریکا می‌گوید شما هیچ چیزی نسازید تا من بسازم و در قبال نفت به شما بفروشم. می گوید حتی سیب زمینی سرخ کرده را هم از من بگیرید. شما می دانید اینها از همان ابتدا که ایران را تحریم کردند، از ابتدا تحریم در حوزه غذایی نگذاشتند.

وی با اشاره به سخنان رئیس جمهور در جمع مدیران شرکت های آمریکایی گفت:‌ من تعجب کردم از آقای روحانی که به شرکت های آمریکایی گفت بیایید در فضای پسا برجام در ایران سرمایه گذاری کنید، ایشون اطلاع ندارن که تحریم سرمایه گذاری شرکت های امریکا را برنداشتند. اما اینها معتقدند که شما فقط محصولات مصرفی ما را استفاده کنید و خودتون اصلا هیچ چیزی را تولید نکنید.

جبرائیلی افزود:‌ آمریکا ستیزی تا زمانی که آمریکا از ستیز با ما دست برندارد، ادامه خواهد داشت. رهبر انقلاب فرمودند آقای ظریف و دوستانشان در مذاکرات هسته ای آزمون خوبی را از سر گذراندند. من کاملا این موضوع را لمس کردم که این آقایان آزمون خوبی را از سر گذرانده اند. وقتی آقای عراقچی می‌گوید اوباما عمروعاص است، این یعنی در پشت میز مذاکره این عمرو عاص بودن طرف مقابل را کاملا لمس کرده است. اما باید گفت تصور غلط درباره سیاست بین الملل و ماهیت آمریکا، می‌تواند ما را به ورطه‌ای بکشاند که هلاک کننده است.