سه شیوه برای مقابله با پیروزی‌های دولت، ملت و ارتش عراق
اثیل النجیفی استاندار نینوا که مواضع واگرایانه‌ای از دولت عراق در ماجرای حمله داعش به موصل اتخاذ کرده بود، به تازگی از کمک‌های تسلیحاتی آمریکا به عشایر سنی عراق خبر داده.
پايگاه خبري تحليلي «پارس»- رصد، سعید ساسانیان- «من به توانایی ائتلاف بین المللی در شکست تندروها در عراق اطمینان دارم»؛ این آخرین اظهار نظر باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در خصوص آنچه در عراق می‌گذرد است؛ سخنی که نسبتی با معادلات میدانی عراق ندارد.
ائتلاف بین‌المللی و پر هیاهوی مبارزه علیه داعش که چند ماه قبل از سوی آمریکا ایجاد شد، حالا در میدان عمل به دستاوردهای عینی و قابل توجهی که با آن تبلیغات سازگاری داشته باشد، نرسیده است. آیا بنا بود تا این ائتلاف اساسا به دستاوردی برسد؟ پاسخ هر چه که باشد، نتایج این ائتلاف با اهداف آن همخوانی ندارد.
اما در سوی دیگر مبارزه با داعش، بیشتر از این‌که ادعا و تبلیغات گسترده دیده شود، پیروزی‌های میدانی بسیار قابل رویت است. ارتش و نیروهای مردمی عراق با هماهنگی‌های بی‌سابقه‌ای توانسته‌اند دو راهبرد دفاعی و هجومی را در دستور کار قرار دهند. آن‌ها در مرحله نخست از پیش‌روی تروریست‌های داعش جلوگیری کردند و حالا مدتی است که به آزادسازی مناطق اشغال‌شده توسط این گروه می‌پردازند. جرف الصخر و بیجی دو منطقه استراتژیکی‌اند که آزادسازی آن‌ها حاصل این عملیات‌ها بوده است. نکته قابل توجه در این دو عملیات و حتی برخی عملیات‌های مشابه دیگر هم این است که ائتلاف پرمدعا کم‌ترین کمکی به نظامیان و نیروهای مردمی عراقی نکرده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده از عملیات عاشورا که منجر به آزادسازی منطقه جرف الصخر که از آن به عنوان پلی برای آزادسازی پایگاه‌های اصلی داعش در فلوجه یاد می‌شود، نه تنها جنگنده‌های ائتلاف کم‌ترین کمکی به نیروهای مردمی و ارتش عراق برای آزادسازی جرف الصخر انجام ندادند که حتی این نیروها تنها چند دقیقه قبل از آغاز عملیات به نیروهای ائتلاف اعلام کردند که در صورت مشاهده هرگونه جنگنده‌ای در آسمان در حین عملیات، آن را دشمن تلقی کرده و مورد هدف قرار خواهند داد. این یعنی بی‌نیازی ملت عراق از ائتلافی که جز هیاهو، تا کنون کار دیگری انجام نداده است.
سه شیوه برای مقابله با پیروزی‌های دولت، ملت و ارتش عراق
آمریکا از همان ابتدا اعلام کرده بود که مبارزه با داعش یک نبرد طولانی مدت خواهد بود. لذا این پیروزیها چندان خوشایند آمریکا نبوده و با برآوردهایش همخوانی ندارد. به نظر می‌رسد آمریکا برای مقابله با دستاوردهای سیاسی دولت، ملت و ارتش عراق در مبارزه با داعش، حالا سه رویکرد را در دستور کار قرار داده است.
1- کم اهمیت جلوه دادن پیروزیها
با وجود همه پیروزی‌های مهم ارتش و نیروهای مردمی عراق در مقابله با داعش، تا کنون آمریکا نسبت به این پیروزیها اظهار نظر مشخصی نداشته است. فارغ از این‌که هم‌چنان برخی از نیازهای تسلیحاتی ارتش عراق که آمریکا وعده داد بود، تامین نشده، اگر هدف آمریکا از ایجاد ائتلاف بین‌المللی علیه داعش، صادقانه از میان بردن این گروه بود، باید اقدامات ارتش و نیروهای مردمی عراق و یا فقط ارتش این کشور مورد تقدیر آمریکا قرار می‌گرفت. اما تا کنون اظهار نظری از سوی مقامات آمریکا در این خصوص منتشر نشده است. از سوی دیگر برخی چهره‌های واگرا از دولت عراق نیز چندی است روند تخریبی علیه نیروهای مردمی که سهم بسزایی در پیروزیها دارند را آغاز کرده‌اند. با توجه به نقش مشورتی ایران در این پیروزیها، طبیعی است که آمریکایی‌ها تمایل به بایکوت و کم اهمیت جلوه دادن این دستاوردهای میدانی داشته باشند.
2- تقویت بخش سنی نشین و امکان ایجاد ارتش‌های محلی
اثیل النجیفی استاندار نینوا که مواضع واگرایانه‌ای از دولت عراق در ماجرای حمله داعش به موصل اتخاذ کرده بود، به تازگی از کمک‌های تسلیحاتی آمریکا به عشایر سنی عراق خبر داده. او در بیانیه‌ای گفته: «هیاتی از عشایر دیدارهایی را با مسئولان آمریکایی و هم‌چنین مجموعه‌ای از مراکز مطالعاتی برای تعیین برنامه‌ای با محوریت عشایر عراقی جهت مقابله با داعش انجام داده‌‌اند و مقامات آمریکایی حمایت خود از تشکیل یک نیروی ۱۰۰ هزار نفری در استان‌های الانبار، نینوا و صلاح‌الدین (استان‌های عمدتا سنی‌نشین) برای مقابله با داعش را اعلام کرده‌اند.» این‌که سنی‌های عراق هم مانند شیعیان در صف مبارزه با داعش قرار بگیرند امری مبارک است کما این‌که چندی قبل دولت عراق به قبیله سنی ابونمر وعده داد تا آن‌ها را به سلاح‌هایی مجهز کند تا توان مقابله با داعش را داشته باشند. اما این‌که آمریکا، سعی دارد تا این همه پیروزی گسترده ارتش عراق که متشکل از شیعیان و سنی‌ها است و هم‌چنین پیروزی‌های نیروهای مردمی که عمدتا شیعه هستند را نادیده بگیرد و صرفا دست روی سنی‌ها بگذارد، محل سوال است؛ سوالی که با در نظر گرفتن خطرات ارتش محلی آن هم در استان‌هایی که امکان تفرقه‌اندازی در آن بیشتر است، می‌تواند بسیار جدی‌تر شود.
3- سهیم شدن آمریکا در پیروزی‌های ارتش و نیروهای مردمی عراق
چندی پیش ژنرال دمپسی رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در سفری از پیش تعیین نشده به عراق رفت. نگاهی به اهداف سفر از پیش تعیین نشده دمپسی به عراق می‌تواند گویای برنامه جدید آمریکا در عراق باشد. بر اساس گزارش‌های منتشر شده، این مقام عالی رتبه نظامی آمریکا در دیدار با حیدر العبادی خواستار حضور در عملیات‌های نظامی زمینی در استان نینوا شده است. این درخواست که با مخالفت العبادی مواجه شده در حالی است که آمریکا به بهانه مشاوره و آموزش به نیروهای نظامی عراق، بیش از سه هزار نظامی خود را در این کشور مستقر کرده است. در صورتی که آمریکا همراه با ارتش و نیروهای مردمی و البته با ایجاد زمینه در میان عشایر سنی استان نینوا در عملیات آزادسازی این استان مشارکت کند، با توجه به این‌که اصلی‌ترین تقابل با داعش بر سر موصل خواهد بود، در صورت پیروزی عملا آمریکا به نوعی ناجی و تمام‌کننده کار معرفی می‌شود و عملا دستاوردهای مستقلانه ارتش و نیروهای مردمی زیر سوال می‌رود.
به نظر می‌رسد باید منتظر برخی تغییرات در رفتار آمریکا در قبال عراق بود.
ارسال نظر