تأمین سوخت نیروگاه بوشهر نیازمند ۱۲۵هزار سانتریفیوژ

به گزارش پايگاه خبري تحليلي «پارس»، ابراهیم کارخانه‌ای رئیس کمیته هسته‌ای مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر تامین حقوق ملت ایران در مذاکرات هسته‌ای، اظهار داشت: توان محاسباتی سانتریوفیوژها با توان عملیاتی متفاوت است، مثلاً توان محاسباتی سانتریفیوژهای نسل یک 3 سو است اما توان عملیاتی آن بین یک تا حدود یک و نیم سو بیشتر نیست و یا توان محاسباتی سانتریفیوژهای نسل دو حدود 5 سو و توان عملیاتی آنها حدود 4 سو است لذا در این زمینه نیاز واقعی را نباید بر اساس توان محاسباتی درنظر گرفت بلکه باید براساس توان عملیاتی مدنظر قرار داد.

وی اضافه کرد: در حال حاضر 9 هزار سانترفیوژ فعال داریم که نسل قدیم هستند و توان جداسازی آنها حدود 1.2 سو است که سالانه حدود دو هزار و 100 کیلو اورانیوم زیر 5 درصد تولید می‌کنند لذا حدود 12 سال طول می‌کشد تا این تعداد سانترفیوژ سوخت نیروگاه بوشهر را تأمین کنند و اگر قرار باشد سانترفیوژهایی با همین توان جداسازی سوخت مورد نیاز یک سال نیروگاه بوشهر راکه 150 هزار سو است، تامین کنند، حدود 125 هزار سانترفیوژ با توان جداسازی 1.2 سو مورد نیاز است.

وی سانتریفیوژهای موجود در ایران را سانتریفیوژهای نسل قدیم دانست که "توانمندی تولید انبوه آنها وجود دارد".

نیاز به 158 هزار سانترفیوژ نسل اول برای تولید 190 هزار سو در یک سال
رئیس کمیته هسته‌ای مجلس با اشاره به توانمندی جمهوری اسلامی ایران برای تولید سالانه حدود 15 هزار سانترفیوژ نسل یک در صورت فراهم بودن تمام شرایط، تصریح کرد: اگر بخواهیم در طول یک‌سال، 190 هزار سو را که سوخت مورد نیاز یک سال نیروگاه بوشهر، رآکتور تهران و رآکتور اراک است, با سانترفیوژهای نسل یک با توان عملیاتی 102 سو تأمین کنیم، به حدود 158 هزار سانترفیوژ نیاز داریم. 

کارخانه‌ای در عین حال خاطرنشان کرد که ایران درحال حاضر توان تولید سانترفیوژهای نسل دو را نیز دارد؛ سانتریفیوژهایی که به گفته وی، توان جداسازی محاسباتی آنها 5 سو و توان عملیاتی جداسازی آنها 4 سو است و درحال حاضر یک زنجیره 164 تایی از آن فعال است و یک زنجیره هزارتایی از آن نیز آماده شده ولی در حال حاضر غیرفعال است.

برای تأمین 190هزار سو به 48 هزار سانتریفیوژ نسل دو نیاز داریم که ساخت آن هم چند سال وقت می‌برد
رئیس کمیته هسته‌ای مجلس می‌گوید "وقتی این سانتریفیوژها در قالب زنجیره قرار بگیرند، به دلیل مشکلات و کراشی که در زنجیره تولید است، عملاً توان جداسازی که دریافت می‌کنیم، حدود 4 سو است، براین اساس برای تامین 190 هزار سو حدود 48 هزار سانترفیوژ نسل دو نیاز داریم که تأمین این سانتریفیوژها ممکن است اما زمان می‌برد تا بتوانیم 48 هزار سانترفیوژ نسل دو که به طور کامل تکنولوژی آن را در اختیار داریم، تولید کنیم درواقع الان زنجیره 1000 تایی سانتریفیوژهای نسل دو به طور صد درصد تمام مراحل آزمایشی را طی نکردند و هنوز تست نشدند تا وارد چرخه عملیاتی شوند لذا چندین سال وقت می‌برد تا زنجیره‌های 1000 تایی دیگری بسازیم".

کارخانه‌ای در تشریح مختصات فیزیکی نسل‌های مختلف سانتریفیوژهای ایرانی گفت: قطر و بلندای سانتریفیوژهای نسل قدیم 2 متر و سانتریفیوژهای نسل 2 حدود دو و نیم متر است اما ارتفاع سانتریفیوژهای IR8 که توان جداسازی 24 سو دارند، 4 متر است لذا در حال حاضر نمی‌توانیم این سانتریفیوژهای نسل قدیم را که حدود چند هزار از آنها را مستقر کردیم، برداریم و مدل‌های جدید را جایگزین کنیم، درواقع به دلیل این اختلاف ارتفاع ممکن است سانتریفیوژهای نسل جدید را نتوانیم در سالن‌هایی که مخصوص سانتریفیوژهای نسل قدیم است, نصب کنیم بنابراین باید تأسیسات ساختمانی دیگری برای استقرار این سانترفیوژها تدارک دیده شود و این یک مسئله مهم است که باید مدنظر قرار گیرد.

"ظاهراً در مذاکرات مطرح شده است که نیاز ما 190 هزار سو است و عملاً آن‌طور که مطرح کردند، ما در طول هشت سال باید بتوانیم 190 هزار سو در اختیار داشته باشیم، یعنی تأمین 190 هزار سو مربوط به 8 سال می‌شود و اگر بخواهیم با سانترفیوژهای نسل قدیم 190 هزار سو را طی 8 سال تأمین کنیم، باید تعداد سانترفیوژهای ما حدود 18 هزار سانتریفیوژ باشد، یعنی اگر در این مدت 8 سال 9 هزار سانترفیوژ فعال ما به حدود 18 هزار سانترفیوژ برسد، ما می‌توانیم ظرف مدت 8 سال 190 هزار سو را تأمین کنیم، بنابراین اگر ما 18 هزار سانترفیوژ را طی هشت سال آینده بسازیم، آن موقع توانمندی لازم برای تأمین 190 هزار سو را داریم و این میزان در حقیقت سوخت مورد نیاز رآکتور بوشهر، تهران و اراک را تأمین می‌کند."

190 هزار سو نیاز کنونی ماست
وی به تیم مذاکره‌کننده توصیه کرد که در مذاکرات به این موضوع توجه کند که نباید در نیاز 190 هزار سو متوقف شویم چراکه این 190 هزار سو نیاز کنونی ماست و وقتی نیروگاه‌های دوم و سوم بوشهر به مرحله بهره‌برداری برسند، نیاز ما بیش از 190 هزار سو خواهد شد و باید بتوانیم سوخت آنها را هم تامین کنیم و ضمناً به‌گونه‌ای حرکت و برنامه‌ریزی کنیم که اگر روسیه که با ما قرارداد 10 ساله دارد تا سوخت نیروگاه بوشهر را تأمین کند، در سال‌های بعد قرارداد را تمدید نکرد، ما بتوانیم هرچه سریعتر 190 هزار سو را در اختیار داشته باشیم لذا مدیران در عرصه فناوری هسته‌ای نباید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که ظرف 8 سال به 190 هزار سو دست یابیم بلکه باید هرچه زودتر به این 190 هزار سو برسیم تا اگر سوخت نیروگاه بوشهر از سوی روسیه در اختیار ما قرار نگرفت، بتوانیم آن را تأمین کنیم لذا توافقنامه‌ باید به‌گونه‌ای تدوین شود که پس از این هشت سال بتوانیم سوخت مورد نیاز نیروگاه‌های بعدی را هم تأمین کنیم تا در آینده دچار مشکل نشویم.

رئیس کمیته هسته‌ای مجلس به ماده 4 ان‌پی‌تی که مسئله تحقیق و توسعه را به‌عنوان یک حق طبیعی برای همه کشورهای عضو شناخته است، اشاره کرد و با بیان اینکه "نباید مسئله تحقیق و توسعه را آنگونه که در توافق ژنو آمده بود، در حد موضوعات جاری متوقف کنیم"، افزود: تحقیق و توسعه یعنی یک نگاه به جلو و دیدن افق‌های آینده بنابراین اگر مسئله تحقیق و توسعه در حد فعالیت‌های جاری متوقف شود، در واقع توقف پیشرفت و حرکت رو به جلوی کشور است لذا ما نباید هیچ‌گونه محدودیتی را در فعالیت‌های تحقیقی و توسعه‌ای بپذیریم چراکه پذیرفتن هرگونه محدودیت یعنی بستن راه رو به جلو برای فعالیت‌ها و فناوری‌های نوین هسته‌ای.

کارخانه‌ای با اشاره به "اصرار شدید" آمریکایی‌ها و 1+5 بر توقف تحقیقات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران در حد فعلی تصریح کرد: حد فعلی یعنی وضع موجود در حالی که 10 سال آینده فناوری امروز دیگر پاسخگو نیست، مثلاً سانترفیوژهای نسل یک در حال حاضر از رده خارج است و علم بشری در حال پیشرفت است.

"در دهه 90 هر 10 سال، در دهه 2000 هر پنج سال و در دهه فعلی هر سه سال داده‌های دانش بشری دوبرابر می‌شود بنابراین اگر بخواهیم مسئله تحقیق و توسعه را در حد جاری متوقف کنیم، با توجه به این سرعت پیشرفت علم در آینده نزدیک متوقف خواهیم شد لذا باید با تمام قدرت از حق تحقیق و توسعه خود دفاع کنیم و هیچ محدودیتی را در این زمینه نپذیریم".

وی درباره موضوع غنی‌سازی 20 درصد نیز گفت: اگرچه غنی‌سازی 20 درصد در حال حاضر متوقف است اما چرخه تولید غنی‌سازی 20 درصد را باید همچنان در اختیار داشته باشیم تا هر زمانی که به غنی‌سازی 20 درصد نیاز داشتیم، بتوانیم چرخه را فعال کنیم، در غیر این صورت در آینده با مشکل مواجه می‌شویم.

رئیس کمیته هسته‌ای مجلس غنی سازی 20 درصد را "نقطه عطف میثاق ملت با شهدای هسته‌ای" دانست و بر ضرورت حفظ این توانمندی برای فعالیت مجدد چرخه آن در زمان نیاز تأکید کرد.

کارخانه‌ای "190 هزار سو" را "کف خواسته‌ها و نیازهای جمهوری اسلامی ایران" عنوان کرد و افزود: قطعاً هرچه جلوتر برویم، این نیاز افزایش پیدا می‌کند.

وی به مسئله "اعتمادسازی" در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای نیز اشاره کرد و ضمن بی‌‌حد و مرز خواندن این مسئله تصریح کرد: از نظر غربی‌ها زمانی اعتمادسازی صورت می‌گیرد که همه چیز متوقف شود؛ این درحالی است که مسئله مورد اهمیت مسئله شفاف بودن فعالیت هسته‌ای ایران است که در این رابطه ایران همکاری کاملی با آژانس و 1+5 داشته است.

رئیس کمیته هسته‌ای مجلس شورای اسلامی با "غیرمنطقی" توصیف کردن خواسته غربی‌ها برای محدود کردن ایران به غنی‌سازی 3.5 درصد، این خواسته را مغایر قوانین بین‌المللی ذکر کرد و ادامه داد: هیچ قانون بین‌المللی وجود ندارد که یک کشور عضو ان‌پی‌تی را در غنی‌سازی 3.5 درصد محدود کند لذا از آنجا که توافق یک جاده دوطرفه است، اگر ایران طبق توافق شرایطی را می‌پذیرد و برای نشان دادن حسن نیت خود اقداماتی را انجام می‌دهد، طرف غربی نیز باید به تعهدات خود پایبند باشد و نه تنها نباید خلاف قوانین بین‌المللی، ایران را از حقوق مسلم خود محروم کند بلکه باید تمام خواسته‌های ما را تأمین کند و حقوق مسلم ما را به رسمیت بشناسد و تمام تحریم‌ها را یکجا لغو کند.