کدام بیماری‌ها در «مردان» بیشتر از زنان است؟

در هفته جهانی سلامت مردان قرار داریم. در این هفته موضوع سلامت مردان در ابعاد مختلف جسمی و روحی مورد توجه صاحب نظران حوزه بهداشت و درمان قرار گرفته است.

سید جلیل حسینی، فوق تخصص ارولوژی و رئیس مرکز تحقیقات سلامت مردان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره «وضعیت سلامت مردان و بیماری‌های مخصوص آنها»، اظهار داشت: بحث سلامت مردان در همه دنیا مورد توجه قرار گرفته و در ایران نیز ما از ۱۵ سال قبل به این موضوع پرداخته‌ایم.

وی ادامه داد: به طور کلی بیماری‌ها و مرگ و میر در جنس مرد بیشتر از زن است؛ برای نمونه در پسران زیر ۵ سال میزان میرایی ۱۱ درصد بیشتر از دختران بوده، کوتاه قدی و لاغری،‌ اضافه وزن و عفونت HIV در مردان بیشتر از زنان است؛ همچنین بیماری سل در مردان نیز دو برابر بیشتر از زنان است.

رئیس مرکز تحقیقات سلامت مردان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یادآور شد: اگر به سنین ۳۰ تا ۷۰ سال نگاه کنیم، در بیماری‌های غیرمزمن احتمال مرگ در مردان ۱.۵ برابر بیشتر از زنان است؛ ضمن اینکه خودکشی در مردان حدود ۲ برابر، مرگ در تصادفات جاده‌ای ۲ برابر و قتل و دگرکشی ۴ برابر در مردان بیشتر از زنان است.

حسینی افزود: مرگ ناشی از آلودگی هوا نیز در مردان بیشتر بوده و ۱.۳ تا ۱.۵ است. همچنین امید به زندگی در مردان کمتر از زنان است؛ سال‌های از دست رفته سلامتی که فرد نمی‌تواند فعالیتی داشته باشد در مردان بیشتر است؛ به همین دلیل تصمیم گرفته شد تا به بحث سلامت مردان پرداخته شود.

وی بیان داشت: فوت ناشی از بیمار‌های قلبی و عروقی، تصادفات، سرطان ریه و نای، نارسایی‌های تنفسی، سرطان معده، سکته‌های مغزی، سرطان‌های حنجره، سرطان کبد، همچنین سرطان گوارش، سرطان مثانه و معده در مردان بیشتر از زنان است.

*۳۳ علت مرگ که در مردان بیشتر از زنان است

رئیس مرکز تحقیقات سلامت مردان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه اگر ۴۰ علت مرگ در جهان را مورد بررسی قرار دهیم، در ۳۳ مورد میزان مرگ در مردان بیشتر از زنان است، گفت: دو دهه است که به موضوع سلامت مردان پرداخته شده و در ایران نیز از سال ۸۴ این موضوع جزء اولویت‌ها قرار داده شد. حسینی متذکر شد: در برخی کشور‌ها توسط خیریه‌ها اقدام می‌شود؛ برای نمونه در کشور‌های اروپایی در ماه نوامبر مردان با گذاشتن سبیل از یک ماه قبل به یکدیگر خبر می‌دهند که به روز مردان نزدیک می‌شویم و یادآوری می‌کنند تا به بررسی بیماری‌های مخصوص مردان توجه کرده و به مراکز درمانی مراجعه کنند.

وی گفت: در ۱۵ سال اخیر ما اطلاع‌رسانی‌هایی در خصوص سلامت مردان انجام داده‌ایم که به نظر می‌رسد آگاهی جامعه در این خصوص به طور متوسط افزایش پیدا کرده است و مرکز تحقیقات سلامت مردان و مجله سلامت مردان را ایجاد کرده‌ایم و تحقیقات بسیار وسیعی در این خصوص در کشور انجام و تدوین شده است.

رئیس مرکز تحقیقات سلامت مردان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ابراز داشت: مسیر دیگر، متوجه کردن خود جامعه مردان نسبت به این بیماری‌هاست. راه دیگر سیستم‌های سلامتی و به خصوص معاونت بهداشت وزارت بهداشت و سازمان‌های تصمیم‌گیرنده‌ای مانند سازمان برنامه و بودجه است تا به این موضوع مهم بپردازد؛ چرا که در جامعه ما در بسیاری از بیماری‌ها آمار بالایی داریم که می‌توانیم با وارد کردن موضوع سلامت مردان در شبکه‌های بهداشتی، اختصاصش بودجه و پشتیبانی از سند سلامت مردان که به تازگی توسط بخشی از وزارت بهداشت تنظیم شده به آن بپردازیم.

جلیلی تصریح کرد: در سطح جهانی نیز ما در خصوص سلامت مردان جزو کشور‌های پیشرو هستیم؛ چرا که قبل از ما ۴، ۵ کشور جهان به موضوع سلامت مردان توجه کرده بودند و در منطقه نیز اطلاعات زیادی در این خصوص ندیده‌ام؛ در نتیجه ما باید در گردآوری و نتیجه بخشی در تحقیقات، در پشتیبانی از سند سلامت مردان و لحاظ کردن سلامت مردان در سیستم بهداشتی پیشرو باشیم.

وی اضافه کرد: باید سیستمی را طراحی کنیم تا مردان بتوانند به راحتی مراجعه کنند؛ چرا که اکثر آقایان در ساعات اداری نمی‌توانند به این مراکز مراجعه کنند تا مورد معاینه قرار گیرند.

رئیس مرکز تحقیقات سلامت مردان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره «میزان شیوع کرونا در مردان»، افزود: درباره موضوع ابتلای افراد به کرونا اخیراً ما مطالعه‌ای انجام داده‌ایم که نشان داده شد آقایان حدود ۱۵ درصد بیشتر از زنان مبتلا به کرونا می‌شوند و میزان مرگ و میر در مردان ۳۰ درصد بیشتر از زنان بوده است.

جلیلی یادآور شد: در خصوص ابتلای بیشتر مردان به کرونا باید گفت مردان به علت اینکه اقتصاد خانواده به آن‌ها بستگی دارد، خود را بیشتر در معرض محیط قرار می‌دهند و در نتیجه بیشتر با این بیماری درگیر می‌شوند، اما واقعیت این است که امروز می‌توان با رعایت اصول بهداشتی کرونا را کنترل کرد.

وی با بیان اینکه کرونا برای مدت طولانی همراه ما خواهد بود، بیان داشت: باید تعارفات را کنار بگذاریم و هنگام مواجهه با یکدیگر دستورات بهداشتی را رعایت کرده از ماسک استفاده کنیم و فاصله ۱.۵ تا ۲ متری را با هر فردی که قصد ارتباط و صحبت داریم رعایت کنیم؛ چراکه این کار سختی نیست. امروز در ۵ استان وضعیت کرونا قرمز شده است و مردم می‌توانند با رعایت مسائل بهداشتی در کاهش آن مؤثر باشند.

*مردان ویزیت مشاوره سلامت انجام دهند

رئیس مرکز تحقیقات سلامت مردان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: توصیه بنده به مردان این است که تا ویزیت‌های مشاوره‌ای را با مراجعه به نزدیک‌ترین مرکز بهداشتی خود داشته باشند؛ همچنین می‌توانند با یک مرخصی دو ساعته به نزدیک‌ترین مرکز رفته و ویزیت و مشاوره شوند.

جلیلی افزود: سرطان پروستات علائمی شبیه به بزرگ شدن پروستات دارد و از سن ۴۵ سالگی در مردان شروع می‌شود؛ در نتیجه توصیه می‌شود مردان از این سن یک بار تست سرطان پروستات را بدهند؛ البته باید قبل از آن ویزیت و معاینه شوند و هر ۴ تا ۵ سال یکبار نیز توصیه می‌شود این تست تکرار شود.