به گزارش پارس نیوز، 

طحال،عضوی ۲۵۰ گرمی و به اندازه مشت بسته انسان است که از دستگاه لنفاوی محسوب می شود و زیر قفسه سینه و سمت چپ بدن قرار گرفته است.

این عضو کوچک و نرم در دوران جنینی، وظیفه خون سازی را به عهده دارد، اما پیش از تولد نوزاد این وظیفه مهم را به مغز استخوان واگذار می کند و پس از آن تصفیه خون و نیز تقویت سیستم ایمنی را با نگهداری از گلبول های سالم قرمز و سفید و پلاکت خون به عهده می گیرد

یکی از مهمترین اعضای بدن برای سلامتی دستگاه گردش خون و پاکسازی مواد سمی از بدن طحال است، اما گاهی بدون علائم مشهود این عضو بزرگ شده و باعث مشکلات سلامتی در بدن می‌شود.

بزرگ شدن طحال به دلایل مختلفی رخ می‌دهد از جمله عفونت، بیماری‌های خونی، مشکلات ژنتیکی و برخی بیماری‌های دیگر که می‌تواند این عضو را بزرگ کند.

طحال یکی از ارگان‌های حیاتی در سیستم لنفاوی بدن انسان است و مانند یک نگهبان بدن را از عفونت‌ها و ابتلا به بیماری‌های ویروسی حفظ می‌کند. این عضو از بدن مسئول تولید آنتی بادی برای مقابله در برابر میکروب‌ها و باکتری‌ها است، همچنین به تمیز نگه داشتن خون، حمل و نقل و متعادل سازی سطح مایعات بدن، حفظ پلاکت‌های خون و خارج کردن مواد سمی و گلبول‌های مرده از خون می‌پردازد.

طحال در دوران جنینی، وظیفه خون سازی را به عهده دارد

بزرگ شدن طحال 

بزرگ شدن طحال به نام بیماری اسپلنومگالی شناخته می‌شود و نشان دهنده فعالیت شدید سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عوامل تهدید کننده حیات است، اما این کار را به اشتباه انجام می‌دهد و سبب بزرگ شدن طحال شده است.

طحال می‌تواند به میزان زیاد بزرگ شود و حتی با معاینه بالینی بیمار و لمس تورم شکم در ناحیه سمت چپ بدن پشت معده تشخیص داده شود.

کارشناسان طب سنتی اعتقاد دارند مصرف برخی مواد غذایی بویژه خوراکی‌های با طبع سرد، شور و ترش می‌تواند سبب بزرگ شدن طحال و در نهایت آسیب دیدن کبد شود.

بیماری‌های طحال و بزرگ شدن آن می‌تواند سبب ابتلای افراد به انواع عفونت‌ها شود، همچنین انرژی پایین برای فعالیت ها، کمک خونی، بی اشتهایی، افزایش وزن بدن، مشکل در هضم مواد غذایی و نیز جریان خون نامنظم، به همین دلیل افراد باید مراقبت خاصی ازسیستم لنفاوی خود بویژه طحال داشته باشند.

 درمان بزرگی طحال

علل بزرگ شدن طحال :

• عفونت های ویروسی مانند مونونوکلئوز

• عفونت های باکتریایی مانند سیفلیس و یا عفونت لایه داخلی قلب (اندوکاردیت)

• عفونت های انگلی مانند مالاریا

• سیروز و سایر بیماری های کبدی

• کم خونی همولیتیک (نوعی کم خونی است که طی آن گلبول های قرمز خون دچار تخریب زودرس می شوند)

• سرطان های خون مانند لوسمی و لنفوم و بیماری هوچکین

• اختلالات متابولیکی

• فشار خون در رگ طحال و یا کبد که در اثر این فشار، لخته خون در رگ ایجاد می شود

علائم بزرگ شدن طحال :

- سوء هاضمه یا احساس ناراحتی گوارشی پس از خوردن مواد غذایی 

- احساس درد و حساسیت در اطراف ناحیه طحال، در سمت چپ بالای شکم 

- احساس درد در شکم که تا شانه سمت چپ امتداد پیدا می‌کند 

- درد هنگام تنفس عمیق

- پایین بودن سطح انرژی

- خستگی مزمن

- زردی پوست بدن بویژه صورت

- کم خونی

- کاهش وزن بدون علت

- عفونت‌های مکرر بویژه در ناحیه گوش، مجاری ادراری، تنفسی و یا عفونت‌های سینوسی

- خونریزی و بروز کبودی به میزان زیاد در بد

زردی پوست بدن بویژه صورت یکی از علائم بزرگی طحال است

درمان بزرگ شدن طحال :

نکته مهم در درمان بزرگی طحال آن است که بسیاری از افراد می‌توانند فقط با درمان علل و بیماری‌های ثانویه‌ای که به بزرگی طحال منجر شده است، اصلاح الگوی فعالیت شان و نیز مراقبت از ابتلا به بیماری‌های عفونی به درمان موثر این مشکل دست یابند و برخی دیگر نیز باید تن به جراحی بدهند و این عضو از بدنشان را خارج کنند.

نکاتی راجع به بزرگی طحال کودکان:

بزرگ شدن طحال در کودکان مبتلا به کم خونی همولیتیک مادرزادی، بیماری گوچر یا بیماری سلول داسی شکل ایجاد می شود. آبسه طحال شایع ترین علت بزرگی طحال در بچه ها با کاهش عملکرد سیستم ایمنی می باشد.

اختلالات متابولیکی یکی از علل بزرگی طحال می باشد

درمان بزرگی طحال در طب سنتی:

پرهیزات برای درمان بزرگی طحال و ورم طحال :

کسانى که مى‌ خواهند طحال سالمى داشته باشند تا آنجا که ممکن است از خوردن مولدات سودا مثل عدس، بادنجان، سیر، پیاز، خرما، عسل، گوشت مانده بایستى خوددارى کنند. در موقع پرى شکم از انجام کارهاى سنگین و سخت پرهیز کنند. از فریاد زدن‌هاى شدید و نعره کشیدن خوددارى نمایند، غذاهاى لطیف که براى کبد مفید است در اینجا نیز مؤثر است.

درمان ورم طحال در طب سنتی :‌

براى درد ناحیه طحال روزانه ۱۰ گرم تخم ترب را کوبیده در سکنجبین حل کرده صبح و عصر تا درد ادامه دارد میل نمایند.

براى درمان ورم طحال روزانه ۵ گرم مغز ناخنک، ۵ گرم افسنطین را جوشانده صبح و عصر میل نمایند تا از بین رفتن ورم این درمان را مى ‌توان ادامه داد.

در ورم طحال برحسب مزاج بیمار درمان انتخاب مى ‌شود. در گرم‌ مزاجان دادن آب کاسنى یا عرق آن روزى سه استکان یا آب بادیان و شکر (۱۰ گرم بادیان در ۲۰ گرم شکر براى یک روز).

گیاهان مفید در درمان ورم طحال و بزرگی طحال :

در بیمارى‌ هاى طحال آب فلوس و تاجریزى یا پوست هلیله زرد و سیاه‌دانه یا شاه‌تره یا تخم کشوث یا ریشه کاسنى یا آلوچه ورقانى یا آلوى معمولى یا تمر هندى یا طباشیره یا انیسون یا گل بنفشه یا گل سرخ، همه مفیدند (یک یا چندتاى آنها را انتخاب کرده روزى ۵ گرم صبح و ۵ گرم شب جوشانده میل نمایند).

اگر بیمار مبتلا به تب باشد یک عدد کدوى کوچک را پخته در سکنجبین حل کرده و میل نمایند.

تخم خرفه ۱۰ گرم نرم کوبیده در عرق کاسنى ریخته روزى سه استکان میل نمایند، یا تمر هندى، سکنجبین و تخم خرفه و مغز فلوس را باهم آمیخته به کار برند.

طحال کجاست ؟

طحال یک عضو مهم در سیستم ایمنی بدن است. این اندام شبیه لوبیا است که در قسمت بالا سمت چپ حفره شکمی زیر دیافراگم واقع شده است. در یک فرد طحال معمولا ۱۵۰ گرم وزن دارد و اندازه آن حدودا ۱۱ سانتی متر است. عوامل بزرگ شدن طحال یا اسپلنومگالی به طور گسترده ای متغیر هستند و از بدخیمی ها (سرطان ها)، عفونت ها، احتقان (افزایش جریان خون)، تحت تاثیر سایر بیماری ها، شرایط التهابی و بیماری های سلولی، متفاوت است. طحال در حالت طبیعی اندازه یک مشت دست کوچک یا یک عدد پرتقال با سایز معمولی می باشد. طحال دو نوع بافت دارد، پالپ قرمز که مسئول فیلتر یا پاکسازی خون است ، در حالی که پالپ سفید مسئول عملکرد سیستم ایمنی می باشد.

عملکرد طحال چگونه است ؟

از مهم ترین کارها و عملکرد های طحال می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

  • فیلتر کردن و تخریب سلول های خونی قدیمی و آسیب دیده
  • جلوگیری از عفونت با تولید گلبول های سفید (لنفوسیت ها) و اقدام به عنوان اولین خط دفاعی در برابر میکرو ارگانیسم های بیماری زا
  • تصفیه گلبول های قرمز مرده و پلاکت ها : گلبولهای قرمز خون و پلاکتها در نهایت می توانند طحال شما را آلوده کنند و بر عملکرد طبیعی تاثیر بگذارند.

اسپلنومگالی چیست ؟

ورم طحال یا (اسپلنومگالی) رشد غیر عادی طحال به دلیل شرایط خاص نظیر عفونت، بیماری های کبدی، کم خونی و سرطان ها است. طحال، برخی عملکردهای خاص از جمله تولید پادتن، جمع آوری سلول های سفید خون و حذف سلول های غیر طبیعی از بدن را بر عهده دارد. به دلیل این که طحال در مجاورت دیافراگم واقع شده است، درد ناشی از طحال متورم شده به پشت وارد می شود و می تواند باعث شانه درد هم بشود. تشخیص اولیه و درمان زود هنگام می تواند خطر عوارض بیشتر را کاهش دهد. اسپن طحال به طور معمول سبب بروز علایمی نمی‌‌شود. این معضل اغلب در طول معاینات روتین پزشکی مشخص می‌گردد. پزشک معمولاً قادر به حس طحال دارای اندازۀ نرمال در بزرگسالان نیست اما طحال بزرگ شده در لمس قابل حس است. در این وضعیت پزشک برای تشخیص علت بزرگ شدن طحال انجام تست‌های تصویربرداری را توصیه می‌کند.

اندازه طبیعی طحال در سنین مختلف

اندازه طبیعی طحال می تواند در افراد متغیر باشد. جنسیت و قد شما می توانند در اندازه طحال تاثیرگذار باشند. در حالت عمومی، طحال یک فرد بزرگسال در حدود 12  سانتی متر طول، 7 سانتی متر پهنا و 4 سانتی متر ضخامت دارد و وزن آن نیز حدودا 170 گرم است. اندازه طحال در بانوان معمولا کمتر از آقایان است و همچنین طحال افراد قد بلند بزرگتر از افراد کوتاه قامت است. در یک پژوهش منتشر شده در ژورنال رادیولوژی، محققان اعلام کرده اند آقایان علاوه بر داشتن طحال بزرگتر ، دارای توده سلول قرمز قوی تری به نسبت بانوان هستند. با بالا رفتن سن، اندازه طحال شما نیز بزرگتر می شود. با این حال پس از رسیدن به بزرگسالی، اندازه این عضو بدن کم کم و در بازه های ده ساله کوچکتر می شود.

اندازه طحال در کودکان

در لیست زیر اندازه طبیعی طحال و اندازه حداکثری آن از سه ماهگی تا 15 سالگی را ذکر کرده ایم. طبق تحقیقات منتشر شده در ژورنال آمریکایی RoentgenologyTrusted ، تفاوت این اندازه ها در بین پسران و دختران بسیار کم است. در نتیجه در لیست زیر شاهد اندازه میانگین بر اساس سن کودکان هستیم:

سن میانگین اندازه طحال در دختران و پسران
3 ماهگی 1.9 اینچ ( 6 سانتی متر)
6 ماهگی 2.6 اینچ ( 6.5 سانتی متر)
12 ماهگی 2.8 اینچ ( 7 سانتی متر)
2 سالگی 3.1 اینچ ( 8 سانتی متر)
4 سالگی 3.5 اینچ ( 9 سانتی متر)
6 سالگی 3.7 اینچ ( 9.5 سانتی متر)
8 سالگی 3.9 اینچ ( 10 سانتی متر)
10 سالگی 4.3 اینچ ( 11 سانتی متر)
12 سالگی 4.5 اینچ ( 11.5 سانتی متر)
15 سالگی 4.7 اینچ ( 12 سانتی متر) برای دختران 5.1 اینچ ( 13 سانتی متر) برای پسران

اندازه نرمال طحال در بزرگسالان

در یک پژوهش دیگر که در حوزه بزرگسالان انجام شده است، محققان به این نتیجه رسیدند که اندازه طحال از اواخر نوجوانی تا 40 الی 50 سالگی افراد تغییر قابل توجهی ندارد و در یک بازه محدود قرار می گیرد. برای بانوان ، میانگین اندازه نرمال طحال به صورت زیر گزارش شد:

سن میانگین اندازه طحال در بانوان
31 الی 40 سالگی 4.9 اینچ ( 12.4 سانتی متر)
41 تا 50 سالگی 4.8 اینچ ( 12.2 سانتی متر)
60 تا 70 سالگی 4.7 اینچ ( 12.1 سانتی متر)
71 تا 80 سالگی 4.4 اینچ ( 11.2 سانتی متر)
81 الی 88 سالگی 4.0 اینچ ( 10.4 سانتی متر)

برای آقایان ، اندازه میانگین طحال به صورت زیر گزارش شد:

سن میانگین اندازه طحال در آقایان
31 الی 40 سالگی 4.7 اینچ ( 12.1 سانتی متر)
41 تا 50 سالگی 5.3 اینچ ( 13.4 سانتی متر)
60 تا 70 سالگی 4.5 اینچ ( 11.5 سانتی متر)
71 تا 80 سالگی 4.4 اینج ( 11.2 سانتی متر)
81 الی 88 سالگی 4.6 اینچ ( 11.7 سانتی متر)

اندازه طبیعی طحال چند میلیمتر است ؟طحال بزرگتر از حد نرمال چه اندازه ای دارد ؟

کافی است برای اندازه‌گیری اندازه نرمال طحال به میلیمتر، اعداد جداول بالا را در ۱۰ ضرب کنید. به عنوان مثال، اندازه طبیعی طحال در بانوان ۳۱ تا ۴۱ ساله ۱۲۴ میلی‌متر است و در آقایان در این بازه سنی ۱۲۱ میلی متر است.

اسپلنومگالی خفیف چیست ؟

اگر وزن طحال، بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ گرم باشد، نشان دهنده اختلال «اسپلنومگالی خفیف است»، در حالیکه وزن بیش از ۱۰۰۰ گرم، نشان دهنده اسپلنومگالی پرخطر است.

ضعف طحال چیست ؟

خون سوداوی توسط کبد به طحال می‌رود و از آنجا از طریق روده بزرگ دفع می‌شود، هنگام پر شدن طحال اضافه خون‌های فاسد به پشت قلب و میان دو کتف می‌رود. وقتی طحال ضعیف می‌شود ، کبد خون بیشتری را به فیلتر می‌فرستد و زمانی که فیلتر بیش از حد پر شد، این خون فاسد در بدن پخش می‌شود و دربرخی از نواحی و رگ‌های بدن رسوب می‌کند که درد و ناراحتی و بیماری هایی مثل قولنج و درد کتف و گردن و سردرد و آرتروز و … موجب می‌شود .

دلیل بزرگ شدن طحال از نظر طب سنتی

  • نگه داشتن بیش از حد مدفوع
  • به پهلوی چپ خوابیدن
  • یبوست
  • حجامت نکردن
  • حجامت و نیز اسهال، باعث تخلیه این فیلتر (لانه کبوتری) می‌شود.

علایم خوب کار نکردن طحال

در برخی موارد علائم وجود ندارد، از علائم و نشانه ای بارز بزرگ شدگی طحال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

طحال بزرگ بشه چی میشه؟

  • درد  شکم  در سمت چپ بالا که ممکن است به شانه سمت چپ گسترش یابد از علائم ضعف طحال است.
  • احساس سیری بدون خوردن غذا یا حتی بعد از خوردن مقادیر کمی غذا
  • کم خونی از علائم بزرگ شدن طحال و کمبود پلاکت
  • خستگی مزمن و پایین بودن انرژی
  • عفونت های مکرر
  • خونریزی آسان از علل ضعف طحال
  • بروز کبودی در بدن از علل آمبولی طحال
  • زردی پوست بدن به ویژه صورت
  • وقتی طحال بزرگ میشود شاهد کاهش وزن بدون علت هستیم
  • ضعف
  • تنگی نفس
  • تهوع و استفراغ
  • سکسکه

علائم ضعف طحال در طب سنتی

این علائم شامل علائمی چون تمدد محـل طحـال در زیـر دنده چپ، سوزش طحال، احسـاس التهـاب در محـل طحـال،سنگینی موضع طحال یـا احسـاس سـبکی طحـال، درد محـل طحال هستند که توسط بیمار ابراز میشـوند، همچنـین برخـی علائم این عضو که توسـط معاینـه مشـخص مـیشـود شـامل بزرگـی طحـال، انتفـاخ آن، وجـود بثـورات در محـل پوسـت محاذی طحال، ایجاد آروغ یا قراقر شکم پـس از غمـز طحـال، گرمی یا سردی ملمس طحال، صلابت و نرمـی یـا جسـائت و غلظ موضع طحال و سرخی رنگ پوست موضع طحال هسـتند که در بیماریهای طحال عمدتا توسط بیمار عنـوان شـده یـا در معاینه آنها توجه میشود. علائم عمومی بدن: رنگ چهره: در بررسی رنگ چهره بیمار، به رنگهایی چـوندزرد تیره که به سیاهی زند، رنگ تیره یا کمـودت رنـگ، رنـگ سپید سربی یا رصاصی، تمایل رنگ چهره به سپیدی باید توجه شود که البته هر کدام مربوط بـه یکـی از بیمـاریهـای عضـو طحال است. رنگ بدن: در بررسی رنگ بدن تمایل رنگ بدن به سـرخی در ورم گرم دموی و زرد مایل به سـیاهی در نـوع صـفرایی آن باید توجه شود. سحنه: در مورد بیمـاریهـای طحـال بیشـتر بـه لاغـری و نحافت بدن در زمینه سحنه بیمار توجه میشـود و در بررسـی این علامت همیشه باید توجه داشت که آیا این علامت همـراه سقوط اشتها است یا بدون آن است. چشم: در بررسی چشم به مواردی چون تیرگی، یا سپیدی، یا زردی مایل بـه سـیاهی سـپیدی چشـم توجـه و نیـز پلکهـا ( حمالیق) از جهت وجود تهبج ارزیـابی شـوند. زبان: در مورد زبان در بیمـاریهـای طحـال تمایـل آن بـه سپیدی یا تمایل به رنگ سپید مایل به سربی، یـا زرد مایـل بـه سیاهی، و یا تمایل رنگ زبان به سیاهی باید بررسـی شـود تب: تبی که در برخـی بیمـاریهـای طحـال عـارض فـرد میشود معمولا تب سودایی یا تب بر دور ربع اسـت کـه ایـن تب ربع ممکن است بـه صـورت نـامنظم عـارض شـود. البتـه استثناءهایی نیز وجود دارد؛ به طور مثال در ورم گرم صـفرایی، تب در بیمار بر دور غب عارض بیمار میشـود. )  علائم گوارشی:علائم گوارشی بیماریهای طحال شـامل علائمـی همچـون تغییرات اشتها یا وجود عطش، نفخ، قراقر، آروغ و علائم فسـاد هضم(مانند تمدد دندهها، غثیان، سوزش معده، بوی بـد بـراز، آروغ غیر طبیعی) و ...است. همچنین وجود جراحت معـده یـا زخم روده نیز در بیمار باید بررسی شود. بیمار از نظر راحتی و اذیت شدن در هنگام گرسنگی و پـری شـکم ارزیـابی شـده و همچنین بررسی براز و نیز قی در صورت وجود در این بیماران انجام میشود. براز: در بررسی براز مواردی چـون یبوسـت، طبـع نـرم یـا وجود شکمروش پیوسته، اسهال و بررسی آن از نظـر مـواردی چون سودایی بودن یا بیترتیب بودن اسـهال انجـام مـیشـود. همچنین براز از نظر وجود رنگهایی چون سفید، سفیدی مایـل به کمودت )رصاصی( یا تمایل به سرخی و سیاهی، و یا وجود دردی یا رسوب در براز و نیز داشتن بوی بد ارزیابی میشـود. قی: در صورتی که قـی عـارض بیمـار شـود آن را از نظـر وجود اخلاط بویژه خلط سودا و نیز طعـم بـویژه طعـم تلـخ و رنگ بـویژه رنـگ سـیاه و نیـز وجـود دردی و اجسـام غریبـه بررسی میکنند نبض: بررسی نبض معمولا از نظر سرعت، صلابت، صـغر، غلـظ، اختلاف و انتظام آن بررسی میشود. به طـور مثـال در بیمـاری ورم صلب سودایی طحال، نبض بیمار سریع و صلب است . قاروره: قاروره بیمار نیز از نظر رنگ که شـامل میـل بـه سـرخی و سیاهی، سیاه بودن قاروره )اقتم مایل به سیاهی( یا سـیاه شـدن آن پس از فعالیت بـدنی، سـپیدی مایـل بـه سـبزی و تیرگـی، رصاصی بودن، است و همچنین وجود یا عدم و جـود رسـوب یا وجود ریم و چرک، ریگ، و نیـز غلظـت و صـفای بـول، و وجود نضج در بول، بدبویی آن، و داشـتن حـرارت در قـاروره بررسی میشود. علائم مربوط به اعراض نفسانی: در بررسی اعراض نفسـانی، بیمـار از نظـر علائمـی چـون سوءخلق، خباثت نفس، اندوه زیاد، خیالاتی شدن، هیجان غـم، وسواس، اختلاط ذهن، بسیاری فزع و غم و نیز بهم خـورده و بدحال شدن حال بیمار در برخی موارد، ارزیابی میشود. سایر علائم: علاوه بر علائم اختصاصی طحـال کـه در فـوق گفتـه شـد علائم دیگری نیز در بیمار بسـته بـه نـوع بیمـاری ایـن عضـو ارزیابی میشود، ایـن علائـم شـامل بررسـی اعضـای مشـارک طحال، وجود تمطی، ترهل بدن، تاکل اسنان و لثه، امکان ایجاد ورمهای سودایی در برخی اعضا، وجـود یرقـان سـیاه و دیگـر امراض سودایی، گرمی کف دست و پاها و زانوهـا و سـاقها و قدمها، بررسی پوست از نظر کلف، بهق سـیاه، جـذام، جـوش، قرحه، و نیز وجود دمل چرکـی در سـاق پـا، ارزیـابی تـنفس، ضربان فاحش سرخرگ کاروتید، کمودت خون هستند، البته در مواردی نادر همچون بیماری حجاره طحـال ریـگ در بـول یـا خون بواسیر یا خون فصد نیز به ندرت دیده میشود )

علت بزرگ شدن طحال

تعدادی از عفونت ها و بیماری ها ممکن است باعث ایجاد طحال بزرگ شود. بزرگ شدن طحال ممکن است موقت باشد. علت ضعف طحال چیست ؟

  • عفونت های ویروسی مانند مونونوکلئوز
  • عفونت های باکتریایی مانند سیفلیس یا عفونت داخلی داخلی قلب (اندوکاردیت)
  • عفونت های انگلی، مانند مالاریا
  • سیروز و سایر بیماری هایی که بر کبد تاثیر می گذارند
  • انواع مختلف آنمی همولیتیک – یک بیماری که توسط تخریب زودهنگام گلبول های قرمز مشخص می شود
  • سرطان های خون مانند لوسمی و نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو و لنفوم، مانند بیماری هوچکین
  • اختلالات متابولیک مانند بیماری گوهر و بیماری نیومن-پی
  • فشار روی رگ ها در طحال یا کبد و یا لخته شدن خون در این رگ ها
  • مصرف الکل
  • جراحت

علل بزرگ شدن طحال

سیروز

بزرگی متوسط تا شدید طحال همراه با سیروز پیشرفته رخ می دهد. یافته های دیررس شامل: زردی، بزرگی کبد، ادم پا، استفراغ خونی و آسیت می باشد. همچنین علائم آنسفالوپاتی کبدی ممکن است رخ دهد مثل: انقباض طولانی و متناوب عضلات، بوی بد تنفس، تکلم بریده بریده و کاهش سطح هوشیاری که ممکن است به سمت اغماء پیشرفت کند. سایر یافته ها شامل: زردی، خارش، افزایش احتمالی خونریزی، بی نظمی های قاعدگی یا تحلیل بیضه، بزرگی پستان و درد شکمی در ربع فوقانی راست شکم می باشد.

 اندوکاردیت عفونی (تحت حاد) از علائم خرابی طحال

طحال بزرگ است اما حساس نمی باشد. سوفل جدید یا صدای غیر طبیعی قلبی عروقی در حضور تب علامت اصلی است. سایر یافته ها شامل: بی اشتهایی، رنگ پریدگی، ضعف، تب، تعریق شبانه، خستگی، افزایش تعداد ضربان قلب، کاهش وزن، درد مفاصل، وجود خون در ادرار، گره های اوسلر و ضایعات ژانوی می باشد.

 التهاب کبد

بزرگی طحال ممکن است رخ دهد. یافته های اختصاصی شامل: ادرار تیره، مدفوع بی رنگ، بی اشتهایی، ناخوشی، خارش، بزرگی کبد، استفراغ، زردی و خستگی است.

هیستوپلاسموز

بزرگی طحال و کبد رخ می دهد. سایر یافته ها شامل: بزرگی غدد لنفاوی، زردی، تب، بی اشتهایی و علائم و نشانه های کم خونی است.

سرطان خون

بزرگی متوسط تا شدید طحال علامت اولیه است. یافته ها مربوط به لوسمی گرانولوسیتیک مزمن شامل: بزرگی کبد، بزرگی غدد لنفاوی، خستگی، ناخوشی، رنگ پریدگی، تب، تورم لثه، افزایش احتمال خونریزی، کاهش وزن، بی اشتهایی و درد شکم، استخوان و مفاصل وجود دارد. لوسمی حاد ممکن است تنگی نفس، افزایش تعداد ضربان قلب و تپش قلب را ایجاد کند.

لنفوما

بزرگی متوسط تا شدید طحال یک علامت دیررس است. سایر یافته های دیررس شامل: بزرگی کبد، بزرگی بدون درد غدد لنفاوی، تعریق شبانه، تب، خستگی، کاهش وزن، ناخوشی و التهاب پوستی (درماتیت فلسی) همراه با خارش می باشد.

 پرکاری طحال (اولیه)

بزرگی طحال با کم خونی، کاهش نوتروفیل ها و پلاکت های خون همراه است. درد شکمی در طرف چپ ممکن است رخ دهد. کم خونی با ضعف، خستگی، ناخوشی و رنگ پریدگی همراه است. کاهش شدید نوتروفیل های خون با عفونت های مکرر همراه است. کاهش پلاکت های خون با کبودی آسان یا خود به خودی و خونریزی گسترده همراه است.

منونوکلئوز عفونی

بزرگی طحال یک علامت شایع است که در طول دومین و سومین هفته بیماری خیلی مشخص است. سه علامت اصلی عبارت است از: گلوی زخمی، بزرگی بدون درد غدد لنفاوی گردن و نوسانات درجه حرارت که در عصر به بیشترین میزان خود می رسد. بزرگی کبد، زردی و بثورات ماکولوپاپولر ممکن است ایجاد شود.

سرطان بدخیم لوزالمعده

اگر تومور، سیاهرگ طحالی را تحت فشار قرار دهد، بزرگی متوسط تا شدید طحال ممکن است رخ دهد. سایر یافته های اختصاصی شامل: درد شکمی یا درد پشت، بی اشتهایی، تهوع، استفراغ، کاهش وزن، خونریزی از دستگاه گوارش، زردی، خارش، ضایعات پوستی، بی ثباتی عاطفی، ضعف و خستگی می باشد.

پلی سایتمی ورا

بزرگی طحال موجب سیری زودرس، پری شکم و درد ربع فوقانی چپ شکم یا درد جنبی قفسه سینه می شود. همچنین احساس ذهنی بی حسی و سوزن سوزن شدن انگشتان دست و پا، آسیب ذهنی، وزوز گوش، تاری دید یا دو بینی، اختلال میدان بینایی، افزایش فشار خون، خارش، ناراحتی اپیگاستر، کاهش وزن، بزرگی کبد، افزایش احتمال خونریزی و لنگیدن متناوب سایر علائم و نشانه ها می باشد. سایر یافته ها شامل: سردرد، تنگی نفس، غش، سرگیجه، ضعف و خستگی و قرمز مایل به ارغوانی بودن غشای مخاطی دهان می باشد.

پارگی طحال

بزرگی طحال ممکن است ناشی از خونریزی با حجم زیاد باشد. سایر یافته ها شامل: درد ربع فوقانی چپ شکم، سفتی و سختی شکم، علامت کِهر و علائم شوک می باشد.

از کجا بفهمیم طحال مشکل دارد ؟

طحال بزرگ شده معمولا در معاینه فیزیکی تشخیص داده می شود. اغلب می توان با فشار کف دست در ناحیه چپ بالایی شکمی طحال بزرگ شده را تشخیص داد. برای تشخیص بهتر عوامل بزرگ شدن طحال، پزشک ممکن است یک یا چند مورد از آزمایشات زیر را درخواست کند:

  • آزمایش خون مانند شمارش کامل خون برای بررسی تعداد گلبول های قرمز، گلبول های سفید خون و پلاکت ها در سیستم ایمنی بدن
  • سونوگرافی یا توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) برای کمک به تعیین اندازه طحال و جابجایی اندامهای دیگر
  • (MRI) برای ردیابی جریان خون از طریق طحال – آزمایشات تصویربرداری برای تشخیص یک طحال بزرگ ضروری نیست.

گرچه تشخیص این بیماری از طریق آزمایش خون و شمارش تعداد گلبول های قرمز و سفید و پلاکت ها ممکن است، اما هیچ روشی برای تشخیص بزرگ شدن طحال از سونوگرافی دقیق تر نیست.

  • بررسی تاریخچه: درباره خستگی، سرماخوردگی مکرر، گلوی زخمی یا سایر عفونتها، کبودی، درد ربع فوقانی چپ شکم، پری شکمی و سیری زودرس سؤال کنید.
  • معاینه جسمی: شکم را به طور کامل بررسی کنید. پوست بیمار مشکوک به بزرگی طحال را از لحاظ رنگ پریدگی و خون مردگی معاینه کنید. زیر بغل، کشاله ران و گردن را از نظر بزرگی غدد لنفاوی لمس کنید.

افرادی که عادت به ورزش ندارند وقتی تمرینات ورزشی می کنند یا بسرعت می دوند در طرف چپ بدنشان در ناحیه زیر شکم احساس درد می کنند که می تواند خبر از وارد آمدن فشار به طحال بدهد که البته مورد جدی نیست و رفع می شود.

پیدا کردن عوامل بزرگ شدن طحال

گاهی اوقات شما ممکن است نیاز به آزمایش بیشتر برای پیدا کردن عوامل بزرگ شدن طحال داشته باشید، از جمله آزمایش های عملکرد کبدی و آزمایش مغز استخوان برای بررسی کردن احتمال سرطان. این آزمایشات می توانند اطلاعات دقیقتری در مورد سلولهای خونی ارائه دهند. نمونه ای از مغز استخوان جامد گاهی اوقات با روش بیوپسی مغز استخوان برداشته می شود. یا ممکن است توسط آسپیراسیون مغز استخوان این کار انجام گیرد. هر دو نمونه مایع و مغز استخوان معمولا از لگن خارج می شوند. یک سوزن از طریق یک برش وارد استخوان می شود. قبل از آزمایش، بیهوشی عمومی یا محلی دریافت خواهید کرد تا ناراحتی را کاهش دهید. بیوپسی طحال به دلیل خطر خونریزی بسیار نادر است. گاهی اوقات پزشک ممکن است زمانی که عوامل بزرگ شدن طحال تشخیص داده نمی شود، عمل جراحی برداشتن طحال را توصیه کند. پس از جراحی، طحال تحت یک میکروسکوپ بررسی می شود تا لنفوم احتمالی طحال را بررسی شود.

رژیم غذایی برای داشتن طحال سالم

یک رژیم غذایی سالم شامل انواع مواد غذایی است که می‌تواند طحال را سالم و عملکرد آن را کارآمد نگه دارد.

چه غذاهای برای طحال خوبه ؟

آب برای پاکسازی طحال

نوشیدن تقریباً 8 تا 10 لیوان آب در روز می‌تواند سلامتی طحال را تأمین کند. طحال شما برای داشتن عملکرد مناسب نیازمند مایعات است. تحقیقات انجام شده در این زمینه نشان می‌دهند که وقتی شما میزان آب کافی نمی‌نوشید، بدن آب از دست می‌دهد، هضم غذا کند می‌شود و طحال توانایی تصفیه کردن خون و خارج کردن سموم انباشته شده در بدن را ندارد. غذاها و نوشیدنی‌هایی که دارای مقادیر کافی آب هستند شامل چای‌های گیاهی، شیر، هلو، آلو، پرتقال، گوجه‌فرنگی، هندوانه، کرفس، خیار و کاهو می‌باشند.

قارچ خوراکی برای پاکسازی طحال

افزودن قارچ به وعده غذایی سلامت طحال را بهبود می‌بخشد. متخصصان معتقدند قارچ‌ها سرشار از بتاگلوکن هستند که تعداد سلول‌های ایمنی موجود در طحال را افزایش می‌دهند، رشد تومور را به حالت کند یا معکوس برمی‌گردانند و خطر گسترش برخی سرطان‌ها را کاهش می‌دهند.

میوه‌ها و سبزیجات خام برای پاکسازی طحال

مصرف میوه‌ها و سبزیجات خام می‌تواند عملکرد طحال شما را در سطح مطلوب نگه دارد. میوه‌ها و سبزیجات خام مثل سیب، گیلاس، تمشک، توت فرنگی، پرتقال، هویج، کرفس، فلفل ‌دلمه‌ای، خیار، برگ کاهو و کلم بروکلی سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنزیم‌هایی هستند که می‌توانند بدن شما را سم‌زدایی کنند، عملکرد طحال را بهبود بخشند، به هضم غذا کمک کنند و سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کنند. مصرف این مواد غذایی به شکل طبیعی آن‌ها اهمیت دارد، زیرا پخت آن‌ها مواد مغذی را از بین می‌برد.

فواید آنتی‌اکسیدان‌ها برای پاکسازی طحال

سبزیجات حاوی آنتی‌اکسیدان می‌باشند و آنتی‌اکسیدان‌ها مواد مغذی هستند که سیستم ایمنی بدن را قوی می‌سازند و سلول‌ها را از آسیب رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. رادیکال‌های آزاد مواد شیمیایی خطرناک بالقوه در بدن هستند. طبق گزارش مۆسسه ملی سرطان، آنتی‌اکسیدان‌ها تغییرات ناشی از سرطان‌های در حال گسترش را از طریق بی‌اثر کردن رادیکال‌های آزاد کاهش می‌دهند. آنتی‌اکسیدان‌ها سیستم ایمنی بدن را نیز قوی‌تر می‌کنند، بنابراین شما بهتر می‌توانید با آلودگی‌های ویروسی و باکتریایی مقابله کنید. به این ترتیب آنتی‌اکسیدان‌ها برای طحال مفید هستند، زیرا سرطان‌های خون، آلودگی‌های ویروسی و عفونت‌های باکتریایی، از علل بزرگ شدن غیرطبیعی طحال هستند. همه سبزیجات حاوی آنتی‌اکسیدان هستند اما برخی از آن‌ها منبع غنی‌تری از این ماده مغذی می‌باشند. کلم برگ، اسفناج، کلم بروکسل، جوانه آلفا آلفا، کلم بروکلی، چغندر و فلفل دلمه‌ای قرمز از جمله سبزیجات غنی از آنتی‌اکسیدان می‌باشند. عموماً سبزیجات دارای برگ‌های سبز تیره منابع خوب آنتی‌اکسیدان هستند.

ماهی روغنی برای پاکسازی طحال

خوردن ماهی‌های روغنی تقریباً سه بار در هفته طحال شما را سالم نگه می‌دارد. ماهی‌های روغنی مثل سالمون، ماهی ماکرل، و ساردین سرشار از اسیدهای چرب امگا - 3 هستند که این اسیدهای چرب، غیراشباع و سالم می‌باشند و در کاهش التهاب بدن مفید هستند و به طحال کمک می‌کنند تا خودش را از وجود سموم تصفیه کند. غذاهای دیگری که حاوی اسیدهای چرب امگا 3 هستند، شامل دانه و روغن کتان، روغن کانولا، دانه‌های سویا، روغن سویا، تخمه کدو، روغن تخمه کدو، گردو و روغن گردو است.

زنجبیل برای پاکسازی طحال

افزودن زنجبیل به وعده غذایی می‌تواند به شما به دستیابی یا حفظ یک طحال سالم کمک کند. زنجبیل سرشار از آنزیمی است که به پروتئین‌های هضم‌کننده بدن کمک می‌کند، التهاب را کاهش می‌دهد، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و در فرآیند سم‌زدایی بدن کمک کننده است.

روغن‌های گیاهی برای پاکسازی طحال

طبق یافته‌های مرکز پزشکی دانشگاه مریلند روغن‌های پخت و پز سالم مانند روغن‌های گیاهی و روغن زیتون سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند. سایر مواد غذایی که برای سیستم ایمنی بدن و در نتیجه به طور غیرمستقیم برای طحال مفید می‌باشند، عبارتند از: پنیر سویا، ماهی آب‌های سرد و میوه‌ها و سبزی‌های غنی از آنتی‌اکسیدان مثل گوجه‌فرنگی، گیلاس و تمشک.

برای درمان طحال چه وقت به دکتر باید مراجعه کنم؟

بلافاصله اگر دچار درد در شکم فوقانی چپ خود شدید، به خصوص اگر دردتان شدید است یا در هنگام تنفس درد شدید دارید، به پزشک مراجعه کنید.

درمان طحال بزرگ شده

بعد از تشخیص عوامل بزرگ شدن طحال، می توان بسته به عوامل بزرگ شدن طحال و شدت بزرگ شدگی روند درمانی را تعیین کرد. درمان برای طحال بزرگ شده بر مشکلات اساسی تمرکز دارد. به عنوان مثال، اگر شما عفونت باکتریایی داشته باشید، درمان شامل آنتی بیوتیک ها می شود. اگر طحال شما بزرگ شده است، ولی نشانه ای ندارید و عوامل بزرگ شدن طحال را نمی توان پیدا کرد، پزشک ممکن است تا مدتی برای تشخیص بهتر عوامل بزرگ شدن طحال منتظر بماند. شما مجبور خواهید بود که برای ارزیابی مجدد شش تا ۱۲ ماه و یا زودتر منتظر علائم این بیماری باشید.

اقدام فوری

اگر بیمار تاریخچه ای از ضربه به شکم یا قفسه سینه دارد، شکم را لمس نکنید. زیرا ممکن است خونریزی داخلی را تشدید کند. درد ربع فوقانی چپ شکم و علائم شوک را بررسی کنید. اگر شما این علائم را کشف کردید به پارگی طحال مشکوک شوید. یک راه داخل سیاهرگی برای جایگزینی فوری مایع و خون فراهم کنید. اکسیژن تجویز کنید. به منظور ارزیابی برون ده ادراری برای بیمار لوله ادراری قرار داده و قلب را زیر نظر بگیرید. بیمار را برای جراحی احتمالی آماده کنید.

مراقبت های پرستاری

بیمار را برای انجام آموزش های تشخیصی آماده کنید. روش هایی برای درمان اختلالات زمینه ای فراهم کنید.

نکاتی راجع به کودکان

بزرگی طحال در کودکان مبتلا به کم خونی همولیتیک مادرزادی، بیماری گوچر یا بیماری سلول داسی شکل ایجاد می شود. آبسه طحال شایع ترین علت بزرگی طحال در بچه ها با کاهش عملکرد سیستم ایمنی می باشد. به بیمار درباره راه های جلوگیری از ابتلا به عفونت آموزش دهید. درباره مصرف منظم داروها به بیمار آموزش دهید.

آیا بزرگ شدن طحال باعث مرگ میشود ؟

در صورتی که بزرگ شدگی طحال خطرناک باشد و یا عوامل بزرگ شدن طحال مشخص نباشد، برداشتن طحال با عمل جراحی صورت می گیرد. در موارد مزمن یا بحرانی، جراحی ممکن است بهترین امید را برای بهبودی ارائه دهد. حذف انتخابی طحال نیاز به بررسی دقیق دارد. شما می توانید یک زندگی فعال بدون طحال داشته باشید، اما احتمال بیشتری برای عفونت های جدی یا حتی تهدید کننده زندگی پس از برداشتن طحال دارید.

کاهش خطر ابتلا به عفونت پس از جراحی

پس از حذف طحال، گام های خاصی می تواند به کاهش خطر ابتلا به عفونت کمک کند، از جمله:

  • مجموعه ای از واکسیناسیون قبل و بعد از برداشتن کامل طحال. که از پنومونی، مننژیت و عفونت های خون، استخوان ها و مفاصل محافظت می کند. شما همچنین باید هر پنج سال پس از جراحی واکسن پنوموکوک داشته باشید.
  • مصرف پنی سیلین یا سایر آنتی بیوتیک ها پس از عمل شما و هر زمان که شما یا دکتر شما احتمال ابتلا به عفونت را مشکوک می کند.
  • در اولین نشانه تب، به دکتر خود مراجعه کنید زیرا ممکن است عفونت را نشان دهد.
  • اجتناب از سفر به بخش هایی از جهان که بیماری های خاصی مانند مالاریا معمول هستند.

عوامل خطر

طحال هر کسی در هر سنی می تواند تحت تاثیر عوامل ذکر شده در بالا بزرگ شود، اما گروه های خاصی در معرض خطر بیشتری هستند، از جمله:

  • کودکان و نوجوانان با عفونت، مانند مونونوکلئوز
  • افرادی که بیماری گوچر، بیماری نیومن-پیک و چندین اختلال متابولیک ارثی دارند که بر کبد و طحال اثر می گذارند
  • افرادی که در مناطقی زندگی می کنند که مالاریا شایع است

درمان خانگی درد طحال 

ورزش کردن برای پاکسازی طحال

درمان های خانگی برای بزرگ شدن طحال شامل ورزش ها نیز می شود. برای اینکه غدد لنفاوی بتوانند مایعات را به طور صحیح به درون خود بکشند، باید حرکت کنید. ورزش کردن جریان خون را در بدن افزایش می دهد و التهاب را می کاهد. تمرین های ورزشی به طور منظم به شما کمک می کند تا مایعات درون بدن جریان پیدا کند که این امر یک فاکتور ضروری در سالم بودن طحال می باشد . طحال مسئول پاکسازی مایع لنفاوی است.

رژیم غذایی سالم برای پاکسازی طحال

رژیم غذایی سالم به تدریج تمام مواد مغذی را به سوخت و انرژی در بدن تبدیل می کند. طحال ناسالم معمولاً در وضعیت های مختلف می تواند باعث کم خونی و خستگی شود. برای اینکه طحال و همچنین غدد لنفاوی را سالم نگه دارید، باید از یک رژیم غذایی سالم با آنتی اکسیدان بالا، ویتامین و مواد معدنی استفاده کنید تا التهاب را تا حد امکان کاهش دهید و بدن خودتان را از شر رادیکال های آزاد محفوظ بدارید. از غذاهایی که به بدن شما فشار وارد می کنند ، مثل آلرژن ها، محصولات حیوانی با کیفیت پایین، مواد غذایی پر از قند، میان وعده های مضر، غذاهای فرآوری شده و روغن های ناسالم دوری کنید. باید به سمت مواد غذایی ضد التهابی، مثل میوه، سبزیجات، آجیل خام و دانه ها بروید.

کاهش استرس

استرس مزمن سیستم ایمنی را ضعیف می کند و باعث التهاب و مشکلات گوارشی می گردد. استرس همچنین روی سیستم لنفاوی، ایمنی و گوارش تاثیر می گذارد و علائم بزرگ شدن طحال را بدتر خواهد کرد. پس باید با ورزش کردن و شرکت کردن در سرگرمی های آرامش دهنده ، قدم زدن در طبیعت و دوش آب گرم و انجام فعالیت های از بین بردن استرس به جنگ با اضطراب درونی خود بروید.

استفاده از روغن های گیاهی برای پاکسازی طحال

بسیاری از روغن های گیاهی می تواند به طور طبیعی طحال بزرگ شده را درمان کند . روغن های گیاهی که التهاب، عفونت ها و درد را کاهش می دهند، شامل لیمو و کندر می باشند. چند قطره از روغن های گیاهی و ترکیب آن با روغن های سالم دیگر را دو الی سه بار در روز روی طحال ماساژ دهید تا جریان خون را در آن افزایش داده و از بزرگ شدن طحال جلوگیری کنید.

برای طحال چی خوبه ؟

درخت گنه

این درخت یکی از درمان های خانگی است که از درد، ورم و التهاب در طحال جلوگیری می کند. کم خونی شدید را نیز بهبود می بخشد و خواص طبیعی آن به کنترل درد بسیار کمک خواهد کرد.

زنجبیل

زنجبیل همچنین می تواند مواد مغذی را به خوبی جذب کند و به درمان مشکلات مربوط به طحال کمک کند زیرا طحال گاهی اوقات در جذب مواد معدنی و مغذی برای تقویت بدن دچار مشکل می شود و در نتیجه التهاب را به وجود می آورد و سایزش کاهش پیدا می کند که زنجبیل از این مشکلات جلوگیری خواهد کرد.

فلفل چیلی

یکی از بهترین راهکارهای خانگی برای از بین بردن ورم طحال، استفاده از فلفل می باشد. فلفل چیلی می تواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد زیرا حاوی ویتامین ها و مواد معدنی است و تب مالاریا را نیز از بین خواهد برد.

ویتامین ث

ویتامین ث اختلالات مربوط به طحال را کاهش می دهد زیرا این ویتامین یک آنتی اکسیدان طبیعی است و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و باعث می شود که سلامت عمومی فرد در حالت متناسب قرار بگیرد . اگر به طور منظم از ویتامین ث استفاده کنید، می توانید رادیکال های آزاد و دیگر مواد سمی موجود در بدن را از بین ببرید و وضعیت طحال را بهبود بخشید.

این میوه برطرف کننده مشکلات کبد و طحال است

در ایران توت سفید در فصل بهار به‌صورت تازه مصرف می‌شود و برای بقیه مواقع سال، از نوع خشک آن استفاده می‌شود. همچنین در برخی مناطق از توت سفید شیره و رب نیز تهیه می‌شود. طبیعت توت سفید گرم و تر, اصلاح کننده مشکلات کبد و طحال است، همچنین ادرارآور, ملیّن و برای آبله و حصبه نافع است.

خوردن طحال برای کم خونی

این یک تصور غلط است.

دین اسلام ۱۵ جزء از اندامها و ضمائم حیوان حلال گوشت را حرام دانسته است که عبارتند از:خون ، فضله ، آلت نری ، آلت مادگی «فَرْج» ، بچه‌دان ، غُدَد که آن را «دشول» مى‌گویند ، تخم که آن را «دنبلان» مى‌گویند ، هیپوفیز ، مغز حرام که در میان تیرۀ پشت بوده و به آن «نخاع» می‌گویند ، پى که در دو طرف تیرۀ پشت است ، زهره‌دان ، طحال ، مثانه ، حدقه یا عدسی چشم ، چیزى که در میان سُم است و به آن ذات الاشاجع مى‌گویند.

در مورد طحال به طور خاص باید گفت این عضو،هدف عوامل بیماری زای مختلف از جمله انگلهای خونی،شاربن یا سیاه زخم،ضایعات سلی،تیلریوز، بابزیوز، …می باشد. با وجود اینکه عوامل بیماری زا در طحال از بین برده می شوند، ولی بعضی از میکروبها بعد از نابود شدن،از خود ترشّحات سمی یا مواد مضر برجای می گذارند که در صورت مصرف خوراکی طحال،این سموم می توانند در سیستم ایمنی بدن اختلال ایجاد نمایند.به عبارت دیگر طحال قبرستان سلولهای خونی و سموم دیگر بوده و از این نظر جزء اجزاء حرام حیوانات می باشد. پس خوردن طحال هیچ مرضی را درمان نمیکند.

عکس طحال مرغ

ظحال

علت بزرگ شدن جگر مرغ

بیماری بزرگ شدن طحال و کبد (BLS) عفونی و مسری است که منشا آن هنوز مشخص نشده است اما دلیل ویروسی دارد. این بیماری با افت ناگهانی تولید تخم‌مرغ، افزایش مرگ ومیرو بزرگ شدن طحال و کبد مرغ‌های بالغ، به‌ویژه در طیور گوشتی است که در مرغ‌های تخمگذار کمتر دیده می‌شود.

این عارضه برای اولین بار در سال 1980 در استرالیا دیده شد امروزه دلیل بروز آن هپویروس (Hepevirus) شناخته شده است. ویروس‌های مرتبط با آن باعث بروز سندروم هپاتیت/طحال در امریکا گزارش شده است، همچنین علت بروز عفونت تحت بالینی در خوک‌ها و هاتیت نوع E در انسان نیز هستند. ویروسی که در خوک وجود دارد ممکن است در انسان نیز بیماری ایجاد کند، اما محققان بر این باورند که بیماری موجود در طیور جزو بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوانات نیست. نشانه‌های بیماری بزرگ شدن طحال و کبد

  • درحالت مزمن تولیدات یا تخمگذاری را تا 20% کاهش می‌دهد.
  • میزان مرگ و میر، حداقل 1% در هفته است که تا مدت 3-4 هفته طول می‌کشد.
  • کم‌خونی
  • تولکی زودرس

نشانه‌های بیماری بزرگ شدن طحال و کبد

درمان ورم طحال در طب سنتی

گاه در اثر بیمارى،طحال  ورم مى کند و حجمش زیاد مى شود. علت بیماریهاى طحال در فساد خون است و ریشه و اصل فساد خون هم از تغذیه ی بد مى باشد.

برای کوچک شدن طحال چه باید کرد ؟

  • کسانى که مبتلا به بیماریهاى طحال هستند، باید براى معالجهء خود، رژیم صغیر و کبیر انگور را بگیرند. بیماران زیادى تحت معالجه با انگور قرار گرفته اند در ظرف چند هفته آنها شفاى کامل یافته اند.
  • مصرف خرفه را به اشخاصى که مبتلا به انسداد طحال شده اند تجویز مى کنند. تخم خرفه ۱۰ گرم نرم کوبیده در عرق کاسنى ریخته روزى سه استکان میل نمایند، یا تمر هندى، سکنجبین و تخم خرفه و مغز فلوس را باهم آمیخته به کار برند.
  • شربت غلیظى که از نوک مارچوبه تهیه مى شود به مقدار سه قاشق سوپخورى در روزى براى بیمارى انسداد مجارى طحال مصرف مى شود. براى تهیه این شربت، سرهاى مارچوبه را در هاون کوبیده و شیره ی آن را کشیده و چند ساعت بعد که ته نشین شد، آن را صاف کنید، سپس آن را در ظرفى بریزید و آن ظرف را در قابلمه آب بگذارید و در مقابل صد گرم این شربت، صد و هشتاد گرم شکر به آن اضافه کنید و به هم بزنید تا این شربت به قوام آید، سپس آن را در بطرى در جاى خشک حفظ کنید.
  • براى معالجه انسداد مجارى طحال، ریشه‌هاى دو ساله ی جعفرى را که در حرارت کوره بسرعت خشک شود، مقدار ۴٠ گرم در یک لیتر آب بجوشانید.
  • کاهو آثار خوبى در معالجهء انسداد مجارى طحال دارد.
  • دمکرده ی برگ کاسنى وحشى به مقدار ٢۵ گرم در یک لیتر آب، در درمان انسداد مجارى طحال مصرف مى شود.
  • براى معالجه ی ورم طحال زردک (هویج) را پخته و در سرکه بریزید و آن را بخورید.
  • براى درمان انسداد مجارى طحال، سى گرم دم گیلاس را در یک لیتر آب به مدت ده دقیقه بجوشانید و این جوشانده را مصرف کنید.
  • براى درد ناحیه طحال روزانه ۱۰ گرم تخم ترب را کوبیده در سکنجبین حل کرده صبح و عصر تا درد ادامه دارد میل نمایند.
  • براى درمان ورم طحال روزانه ۵ گرم مغز ناخنک، ۵ گرم افسنطین را جوشانده صبح و عصر میل نمایند تا از بین رفتن ورم این درمان را مى ‌توان ادامه داد.
  • در ورم طحال برحسب مزاج بیمار درمان انتخاب مى ‌شود. در گرم‌ مزاجان دادن آب کاسنى یا عرق آن روزى سه استکان یا آب بادیان و شکر (۱۰ گرم بادیان در ۲۰ گرم شکر براى یک روز).
  • برای پاکسازی طحال در طب اسلامی آب فلوس و تاجریزى یا پوست هلیله زرد و سیاه‌دانه یا شاه‌تره یا تخم کشوث یا ریشه کاسنى یا آلوچه ورقانى یا آلوى معمولى یا تمر هندى یا طباشیره یا انیسون یا گل بنفشه یا گل سرخ، همه مفیدند (یک یا چندتاى آنها را انتخاب کرده روزى ۵ گرم صبح و ۵ گرم شب جوشانده میل نمایند).
  • اگر بیمار مبتلا به تب باشد یک عدد کدوى کوچک را پخته در سکنجبین حل کرده و میل نمایند.

درمان بزرگی طحال تبریزیان

اولین درمان تره است، از مجموع روایات استفاده می‌شود که تره جلوی انواع خون‌ریزی را می‌گیرد حتی خون‌ریزی بواسیر، بنابراین بنده به این نتیجه رسیدم که تره تولیدکننده پلاکت است و پلاکت هم بخشی از خون است، به عبارتی تره خون‌ساز هم هست. با توجه به این خاصیت تره، هرگاه کسی مبتلا به خون‌ریزی شود مانند خون‌دماغ، خون‌ریزی روده، خون‌ریزی رحم و دیگر انواع خون‌ریزی، درمان مؤثر برای او یا خود تره است یا دارویی که تره داشته باشد، مانند قرص خون که عمدتاً از تره و آب تره تشکیل‌شده است. البته علت خون‌ریزی هم مهم است برای مثال خون‌ریزی لثه به علت جرم دندان است و بالا بردن میزان پلاکت با مصرف تره هرچند می‌تواند در بند آمدن خون مؤثر باشد ولی مهم این است که علت برطرف شود. ما معمولاً به کسانی که کمبود پلاکت دارند و دچار خون‌ریزی می‌شوند توصیه می‌کنیم که روزی ۲۰۰ تا ۲۵۰ گرم تره مصرف کنند. در روایت آمده: «اشتکى غلام إلى أبی الحسن (علیه السلام) فسأل عنه، فقیل: إنه به طحالا فقال: أطعموه الکراث ثلاثة أیام، فأطعمناه إیاه فقعد الدم ثم برأ.» یعنی «یکی از غلامان حضرت امام کاظم (ع) به امام شکایت کرد، امام فرمودند چه مشکلی دارد؟ (دیگران) به امام عرض کردند که (بیماری) طحال دارد، امام فرمودند به او تره بدهید، سه روز، پس خون او بند آمد و خوب شد.» با توجه به این روایت مردم تنها مشاهده کردند که بیمار دچار خون‌ریزی است و در پاسخ سؤال امام که از مشکل بیمار پرسیده بودند، جواب دادند که مبتلا به طحال است، بنابراین در قدیم برای مردم واضح بود که مشکل خون‌ریزی و بند نیامدن خون معلول مشکل طحال است. اگر مدت طولانی انسان دچار خون‌ریزی نشود و پلاکت خون بیکار بماند، می‌تواند منجر به انعقاد بی‌جای خون در رگ‌ها و مویرگ‌ها شود که در اصطلاح به آن غلظت خون می‌گویند و از نشانه‌های آن خواب رفتن و سرد شدن دست و پا است. برای تولید پلاکت ویتامین K نیاز است و این ویتامین در روده توسط باکتری‌های مفید در روده تولید می‌شود. امروزه برای رقیق کردن خون آسپرین تجویز می‌شود، آسپرین باکتری‌های روده را از بین می‌برد و ازاین‌رو سبب کاهش پلاکت خون می‌شود. در طب اسلامی داروی صاف کننده خون داریم که هنوز مکانیسم آن به‌دقت بررسی نشده ولی به نظر می‌رسد که از چسبیدن بی‌جای پلاکت‌ها و انعقاد خون جلوگیری می‌کند. در طب سنتی باز زالو استفاده می‌شود زیرا در بزاق زالو ماده هپارین وجود دارد که رقیق کننده و ضد انعقاد خون است، البته استفاده از زالو در روایات وارد نشده است. دومین درمان تره پخته با روغن زرد است، در روایت آمده: «شکا إلیه رجل من اولیائه وجع الطحال وقد عالجه بکل علاج وانه یزداد کل یوم شرا حتى اشرف على الهلکة فقال له اشتر بقطعة فضة کراثا واقله قلیا جیدا بسمن عربی واطعم من به هذا الوجع ثلاثة أیام فانه إذا فعل ذلک برئ ان شاء الله تعالى.» یعنی «یکی از اولیا امام صادق (ع) به ایشان از بیماری طحال شکایت کرد، خود را درمان کرد با هر داروی ممکن و هرروز بدتر می‌شد تا جایی که نزدیک بود تلف شود، امام فرمودند با یک‌درهم نقره تره بخر و آن را خوب سرخ‌کن با روغن زرد عربی و هرکس این بیماری را دارد سه روز این غذا را به او بده.» در این روایت اشاره به خون‌ریزی یا انعقاد خون نشده و شاید مراد از بیماری طحال درد طحال باشد زیرا وجع در عربی هم به معنی درد و هم به معنی بیماری است اما چون این روایت شبیه به روایات قبلی است که گفته‌شده سه روز تره مصرف شود، به‌احتمال‌زیاد مراد همان بیماری طحال و خون‌ریزی است. در این روایت اشاره نشده که از روغن گاو استفاده شود یا گوسفند بلکه گفته‌شده روغن زرد عربی، شاید استفاده از روغنی که از سرزمین اعراب باشد خصوصیتی دارد، احتمال دارد چون سرزمین اعراب خشک است این در خواص شیر و روغن آن‌ها تأثیر داشته باشد، همچنین احتمال دارد که چون امام خود در سرزمین اعراب بوده این کلمه را بکار برده و مراد صرفاً روغن زرد گاو یا گوسفند باشد، شاید هم چون بیمار عرب بوده امام فرمود که از روغن زرد مناطق خودش استفاده کند و هرکس نیز باید از روغن زرد منطقه خودش استفاده کند. در روایت آمده که تره سرخ‌شده را به‌عنوان غذا مصرف کنند نه به‌عنوان دارو.

چگونه طحال را پاکسازی کنیم ؟

سومین درمان شربت امام رضا (ع) است، این شربت از مویز درست می‌شود و امام رضا (ع) سفارش کرده‌اند که از این شربت بعد از غذا استفاده کنید تا سالم بمانید. امام رضا (ع) می‌فرمایند: «فاشرب من هذا الشراب مقدار ثلاثة أقداح بعد طعامک، فإذا فعلت ذلک فقد أمنت ... وبعض أوجاع الکبد والطحال والمعاء والاحشاء» یعنی «بعد از غذا سه لیوان از این شربت بنوش، اگر این کار را بکنی ایمن می‌شوی ... از بعضی بیماری‌های کبد و طحال و روده و اعضای درون بدن.» چهارمین درمان یک عوذه است، در روایت آمده: «مردی از خراسان نزد امام سجاد (ع) آمده و عرض کرد که نزد شما آمدم به خاطر درد طحال، برای من دعا کنید تا فرجی حاصل شود، امام دعا کردند و فرمودند این آیه را با زعفران و آب زمزم بنویس و بنوش ﴿قل ادعوا الله أو ادعوا الرحمن أیا ما تدعوا فله الاسماء الحسنى ولا تجهر بصلاتک وتخافت بها وابتغ بین ذلک سبیلا﴾ ﴿وقل الحمد لله الذی لم یتخذ ولدا ولم یکن له شریک فی الملک ولم یکن له ولی من الذل وکبره تکبیرا﴾ و بر پوست آهو بنویس و آویزان کن بر بازوی چپ، هفت روز، درد تسکین می‌یابد لا س س س ح ح د م کرم ل له ومحى حح لله صره ر ححب سى حجحت عشره به هک ان عنها ح حل یصرس هوبوا امیوا مسعوف تم.»شاید چون در آن زمان پوست آهو برای نوشتن استفاده می‌شده امام به نوشتن روی پوست آهو امر کردند و اگر روی کاغذ هم نوشته شود بازهم صحیح است، از طرفی چون در آن زمان کاغذ بوده شاید نوشتن روی پوست آهو الزامی باشد، درهرحال می‌توان این مسئله را مورد آزمایش قرار داد.

درمان گیاهی کیست طحال از نظر امام  رضا (ع)

پنجمین درمان داروی جامع امام رضا (ع) است، در روایت آمده: «دخلت على الرضا علیه السلام فشکوت إلیه وجعا فی الطحال ابیت مسهرا واظل نهاری متلبدا عن شدة وجعه فقال این أنت الدواء الجامع یعنى الادویة المتقدم ذکرها غیر انه قال: خذ حبة منها بماء بارد وحسوة خل ففعلت ما امرنی به فسکن ما بى بحمد الله تعالى.» یعنی «شکایت کردم به امام رضا (ع) از درد طحال تا جایی که نمی‌توانم بخوابم و تمام‌روز خمارم از شدت درد، امام فرمودند کجایید از داروی جامع، به‌اندازه یک‌دانه گندم یا جو از آن بگیر و با یک جرعه آب سرد بخور و یک جرعه سرکه هم بخور، این کار را کردم و دردم تسکین یافت.»

درمان بزرگ شدن طحال دکتر ضیایی

غذاهای مضر برای طحال بزرگ

کسانى که مى‌ خواهند طحال سالمى داشته باشند غذاهای مضر برای طحال در طب سنتی مولدات سودا مثل عدس، بادنجان، سیر، پیاز، خرما، عسل، گوشت مانده هستند که بایستى خوددارى کنند. در موقع پرى شکم از انجام کارهاى سنگین و سخت پرهیز کنند. از فریاد زدن‌هاى شدید و نعره کشیدن خوددارى نمایند. کارشناسان طب سنتی اعتقاد دارند مصرف برخی مواد غذایی بویژه خوراکی‌های با طبع سرد، شور و ترش می‌تواند سبب بزرگ شدن طحال و در نهایت آسیب دیدن کبد شود.

زندگی بدون طحال

اگر طحال شما نیاز به خارج کردن داشته باشد، دیگر ارگان های بدنتان مثل کبد می تواند عملکرد طحال را انجام دهد . یعنی هنوز هم می توانید با عفونت ها مبارزه کنید اما کمی خطر ابتلا به عفونت های جدی تر در بدن شما افزایش پیدا می کند . این خطر برای ادامه زندگی شما نیز وجود خواهد داشت. به طور کلی خطر برای همه کم است اما در بین کودکان و جوانان، کودکان کمی بیشتر در معرض آسیب خواهند بود. این خطر برای افراد مبتلا به کم خونی یا بیماری های شکمی افزایش می یابد و همچنین افرادی که سیستم ایمنی آنها با مشکلاتی مثل ویروس ایدز مواجه است، بیشتر در معرض خطر قرار می گیرند. برای پیشگیری از عفونت می توان بدن را واکسیناسیون کرد که معمولا مهم ترین ها آن در دوران کودکی انجام می شود.

واکسن های مهم:

  • واکسن مربوط به عفونت ذات الریه که حداقل هر پنج سال باید آن را تزریق کرد.
  • واکسن آنفولانزا برای پاییز هر سال.
  • واکسن مننژیت.
  • راه دیگر جلوگیری استفاده از آنتی بیوتیک ها با دوز پایین است.

آنتی بیوتیک ها برای افراد زیر بسیار مهم هستند:

  • کودکان و نوجوانان زیر 16 سال
  • دو سال اول بعد از خارج کردن طحال
  • افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
  • افرادی که علائم عفونت دارند.
علائم عفونت چیست؟
  • دمای بالای بدن
  • گلودرد
  • سرفه
  • سردرد شدید
  • سردرد همراه با سرگیجه و قرمز شدن
  • دل درد
  • قرمزی و التهاب در اطراف زخم جراحی

اگر عفونت شدید شود ، فرد نیاز به بستری شدن پیدا می کند. نکته :حتما مراقب حیوانات باشید. گاز گرفته شدن توسط حیوانات و یا نیش حشرات می تواند عامل بزرگی برای عفونت باشد . اگر حیوانی مثل سگ شما را گاز بگیرد، حتما آنتی بیوتیک مصرف کرده و سریعا به پزشک مراجعه کنید. برای پیشگیری از این اتفاق لباس های ضخیم با آستین های بلند بپوشید.

سوالات رایج در مورد طحال

در ادامه به برخی سوالات رایج در رابطه با طحال می پردازیم.

آیا طحال همان کبد است

خیر. طحال و کبد دو عضو متفاوت و اما مهم بدن هستند.

طحال کجای بدن است

طحال در پشت معده و دقیقا زیر دیافراگم قرار دارد.

ورم طحال خطرناکه ؟

بدون شک هرنوع بیماری دربدن می تواند درصورت درمان نشدن به سایراعضای بدن نیزآسیب بزند.بسیاری از افراد می‌توانند فقط با درمان علل و بیماری‌های ثانویه‌ای که به بزرگی طحال منجر شده است، اصلاح الگوی فعالیت شان و نیز مراقبت از ابتلا به بیماری‌های عفونی به درمان موثر این مشکل دست یابند و برخی دیگر نیز باید تن به جراحی بدهند و این عضو از بدنشان را خارج کنند.

آیا طحال بزرگ شده کوچک میشود ؟

بله بزرگ شدن طحال ممکن است موقت باشد.