ازدواج فامیلی خطرناک است ؟

اگر تصمیم به ازدواج فامیلی دارید باید همه جوانب و عوارض آن را در نظر گرفته و قبل از ازدواج با انجام آزمایش‌های فراوان از میزان خطر آن اطلاع پیدا کنیم.

اکثر ما خطر ازدواج فامیلی را فقط در به دنیا آمدن کودک معلول می دانیم در حالیکه ازدواج فامیلی فقط به دنیا آمدن کودک معلول نیست بلکه خطراتی هم برای زوجین می‌تواند به دنبال داشته باشد. در ادامه خطرات ناشی از ازدواج فامیلی و بیماری‌های مربوط به آن را بررسی می‌کنیم.

مزایای ازدواج فامیلی

مطالعات جامعه‌شناختی نشان داده ثبات زندگی زناشویی در ازدواج‌های فامیلی به دلیل سازگاری و همخوانی بیشتر بین همسران و خانواده‌هایشان بیشتر است. همچنین افراد فامیل به علت رفت و آمد و معاشرت بیشتر با یکدیگر شناخت بهتر و بیشتری از اخلاق، اعمال و رفتار هم دارند و همین شناخت احتمال انتخاب گزینه مناسب جهت ازدواج را بالاتر می‌برد.

از آنجا که همواره نگرانی و دغدغه‌هایی برای زنان در مورد عدم تامین و حمایت آنها در مورد مسائل مالی و سلامت در زندگی وجود دارد، گمان می‌کنند ازدواج خویشاوندی پشتوانه محکم‌تری نسبت به قوانین موجود در جامعه برای حفظ وضعیت و دفاع از حقوق آنهاست. در بعضی موارد این باور وجود دارد که ازدواج فامیلی باعث تحکیم پیوندهای خانوادگی و همبستگی بین اعضا و شکل‌گیری فرصت‌های عالی برای انتقال ارزش‌های فرهنگی خانواده و تداوم آن طی نسل‌های متمادی در خانواده می‌شود. در ازدواج‌های فامیلی مذاکرات قبل از ازدواج در باب مسائل مالی اغلب به راحتی انجام می‌گیرد و مقدمات و لوازم ازدواج مانند مهریه، جهیزیه و مراسم عقد و عروسی با تسهیلات و هزینه کمتری فراهم می‌شود.

معایب ازدواج فامیلی

چند مورد از معایب ازدواج فامیلی به شرح زیر است:

۱- بروز بیماری‌ برای فرزندان

به عنوان مثال برای ذکر معایب آن میتوان از معروف‌ترین مورد آغاز کرد. سالهاست که متخصصین علوم ژنتیکی، از خطرات ازدواج فامیلی برای فرزندان میگویند. به زعم آن‌ها، بین خویشاوندان درجه یک، یعنی خواهر و برادر و همچنین والدین و فرزندان، پنجاه درصد اشتراک ژن و بین خویشاوندان درجه سه، دوازده و نیم درصد اشتراک ژن وجود دارد، که به نسبت اشتراک ژن بین انسان‌های غریبه، رقم بالایی است و میتواند باعث بروز بیماری‌هایی برای فرزندان حاصل ازدواج‌های فامیلی شود.

۲- وجود ذهنیت منفی

صحبت‌های متخصصین علوم ژنتیکی، تصویر این ازدواج را در ذهن افراد، مغشوش و دید افراد جامعه را به این ازدواج، منفی کرده است. به طوری‌که خود زوجین هم از این نگرش منفی، مصون نمانده‌اند و عموماً با وجود عشق و اعتمادی که نسبت به یکدیگر دارند، با شک و دودلی به ازدواج خود نظر میکنند.

۳- ایجاد شکافی بزرگ در میان فامیل

ازدواج فامیلی، اگر به طلاق منجر شود، ممکن است باعث ایجاد شکافی بزرگ در میان فامیل گردد. خانواده‌ی مرد و خانواده‌ی زن پس از طلاق، ممکن است از یکدیگر فاصله بگیرند و این امر، روی دیگر افراد فامیل نیز تاثیر میگذارد و احتمال دو جبهه شدن آن‌ها را افزایش میدهد.

۴- دخالت خانواده‌ها

احتمال دخالت خانواده‌ها در زندگی زوج دراین ازدواج، بیش از ازدواج دو انسان غریبه است. این امر، با توجه به آن که اکثر زوجین از دخالت خانواده‌ها در زندگی مشترکشان بیزارند، میتواند به مثابه‌ی یک امر منفی در ازدواج فامیلی دیده شود.

بیماری حاصل از ازدواج فامیلی

همانطور که می‌دانید مهمترین خطر ازدواج فامیلی متولد شدن کودک معلول و یا نقص عضو است. در ازدواج فامیلی ممکن است اختلالات ژنتیکی فراوانی رخ دهد و این اختلالات در ذهن و یا جسم کودک تاثیر بگذارد.

تحقیقات جهانی نشان می‌دهد که حدود ۳ تا ۴ درصد از مرگ و میر نوزادان به دلیل اختلالات ژنتیکی رخ می‌دهد. اختلالات ژنتیکی معمولا در فامیل‌های درجه دو خیلی بیشتر است (پسرخاله، پسر عمو و …) احتمال اختلالات حتی در دورترین ازدواج‌های فامیلی نیز ۵ تا ۶ درصد است. طبق آمار جهانی احتمال تولد کودک معلول در ازدواج فامیلی ۲ تا ۳ برابر ازدواج‌های معمولی است همین دلیل، کافی است که آزمایشات ژنتیکی فراوانی صورت گیرد تا دچار بیماری های ازدواج فامیلی نشوید.

درست است که هیچ ازدواجی بی‌خطر نیست ولی موارد بالا این مساله را بیان نمی‌کند که فقط ازدواج فامیلی مشکلات و بیماری‌هایی را به وجود می‌آورد بلکه ازدواج با فرد غریبه هم بی‌خطر نیست، فقط احتمال مبتلا شدن به بیماری از طریق ازدواج فامیلی نسبت به افراد غریبه، ۲ برابر است پس اگر ازدواج فامیلی داشته‌اید مدام باید تحت نظر و کنترل دکتر باشید، مخصوصا وقتی که می‌خواهید صاحب فرزند شوید. ولی همه این‌ها دلیل نمی‌شود که از ازدواج فامیلی بترسید و نگران بمانید و یا حتی خودداری کنید فقط بهتر است ازدواج با غریبه صورت گیرد تا احتمال دچار شدن به بیماری های ازدواج فامیلی کاهش یابد.

ازدواج دختر عمو و پسر عمو ریسک بالایی دارد ؟

دکتر سید‌حمید جمال‌الدینی متخصص ژنتیک پزشکی و استاد داشنگاه می گوید : اینکه برخی افراد معتقدند ازدواج بین دختر عمو و پسر‌عمو، احتمال بروز مشکل را در فرزند نسبت به ازدواج دختر و پسر خاله افزایش می‌دهد، این عقیده درست نیست؛اگر دختر و پسر عمویی ازدواج کنند، احتمال بروز نقص ژنتیکی در فرزندشان بیشتر نمی‌شود. این موضوع به ژن‌های موجود در بدن‌ و مرد و سابقه فامیلی بیماری‌ها در خانواده و شباهت‌های ژنی با جد مشترک بستگی دارد.