چالش‌های بازار سرمایه و راهکارهای آن

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، امیر باقری حجم بالای نقدینگی سرگردان به همراه رکود و یا رونق در بازار های مختلف از عوامل تاثیر گذار بر بورس برشمرد و اظهار کرد: این در حالی است که در صورت افزایش ریسک سرمایه گذاری در بورس، فعالیت های دلالی، سفته بازی و محل اقتصادی در بخش های زمین، مسکن، سکه، طلا و ارز گسترش و توسعه یافته و سرمایه های سرگردان به سمت آن ها هدایت می شود.

چالش هایی که بازار سرمایه با آن روبه روست

وی با اشاره به برخی از چالش های موجود در بازار بورس افزود: توسعه نیافتگی نهادهای مالی لازم برای فعالیت بهینه بازار سرمایه، ناکافی بودن تنوع ابزار های مالی لازم برای توسعه بازار، مقررات و سازوکار اجرایی محدود کننده برای جذب سرمایه گذاری خارجی و بسته بودن بازار از مشکلات پیش روی بازار سرمایه ایران است.

مشکلات ساختاری

به گفته باقری مشکلات ساختاری بازار بورس و برخی ویژگی های نامطلوب بازار سرمایه، ضمن آنکه مانع عملکرد صحیح، مناسب و متناسب با هدف این بازار می شود، عملکرد آن را نسبت به تکانه های وارده بسیار حساس کرده است.

عمق بازار ناچیز است

وی با بیان اینکه عمق ناچیز بازار یکی از اصلی ترین عوامل حساسیت بازار نسبت به تکانه های وارده است گفت: از این رو ورود سرمایه به بازار هرچند اندک نیز می تواند بر این نسبت اثر گذاشته و با تحریک بازار منجر به افزایش شاخص ها شود.

دارایی های غیرفعال نهادهای دولتی

باقری همچنین، حضور نهادهای مالی قدرتمند دولتی که بخش عمده دارایی های خود را غیرفعال نگه می دارند که بیانگر وجود انحصارات بزرگ در بازار است را از دیگر دلایل گردش نازل بورس عنوان کرد.

نامطمئنی شاخص بورس

وی تاکید کرد: هرگونه ایجاد نااطمینانی و یا کاهش در شاخص های بورس اوراق بهادار می تواند موجب نگرانی پس انداز کنندگان، خروج نقدینگی از بازار، انتقال سرمایه به بازار کشور های همسایه، رونق دلالی و واسطه گری، ایجاد تورم در بازار کالاها و خدمات شده و در نهایت به محدود شدن منابع شرکت ها برای تامین سرمایه و نقدینگی هم چنین محدود شدن منابع بودجه دولت از محل واگذاری شرکت های دولتی بینجامد.

عدم جذب نقدینگی

او در ادامه با اشاره به اینکه بازار سرمایه در شرایط فعلی با مشکل عدم جذب نقدینگی جدید یا به عبارتی پول تازه مواجه است افزود: این در حالی است که فعالان فعلی بورس از گذشته در شرکت ها و نهادهای بورس حضور داشته اند و درحال حاضر نمی توانند با سرعت از آن خارج شوند از سویی دیگرشرکت های سرمایه گذاری جدید هم کمتر شکل گرفته است تا بتواند پول تازه را به داخل بازار بیاورد. بنابراین بازار فعلی ترکیبی از شرکت های قدیمی حاضر در بازار به علاوه افرادی معروف به معامله گران روزانه است.

جای عموم مردم در بورس خالیست

باقری اضافه کرد: سرمایه گذاران حقیقی همان گروه هایی هستند که شغل تمام وقت معامله گر بودن را برگزیده اند و به تالارها و شعبات کارگزاری ها رفت و آمد می کنند؛ از این رو جای عموم مردم برای سرمایه گذاری در این بخش خالی است.

راهکار ها و پیشنهادهای سیاستی برای بازار بورس

رییس گروه امور برنامه ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه معاونت برنامه ریزی در ادامه با اشاره به راهکارهایی برای رفع مسایل پیش روی بازار سرمایه کشور توضیح داد: به منظور تحقق اهداف و کارکردهای بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار، یعنی تجهیز و تشکیل سرمایه، تخصیص بهینه منابع، خلق ارزش و ایجاد اشتغال و تسهیل معاملات و افزایش نقدینگی و حرکت بازار سرمایه ایران به سمت جایگاه واقعی در اقتصاد ملی، توجه به سامان یافتگی بازار از نظر فراهم بودن امکان دسترسی برابر به بازار، گسترش مالکیت عمومی، بهبود ساختار مالکیت خانوار ها و تقویت طبقه متوسط، ایجاد حداکثر شفافیت و نقدینگی در بازار و اعمال معاملات عادلانه از طریق حاکمیت نیروی بازار و ارتباط با بورس های منطقه ای و جهانی اهمیت ویژه ای دارد.

ابزارهای مالی جدید به بورس وارد شود

وی تاکید کرد: به کارگیری ابزار های مالی جدید در بازار سرمایه ایران نظیر اوراق مشارکت، انتشار برگه گواهی سبد سهام و گواهی فروش متری مسکن و سایر ابزار های مالی اسلامی به منظور گوناگون سازی ترکیب ریسک و بازده و ایجاد فرصت های متنوع سرمایه گذاری با همکاری سایر نهادهای پولی و مالی از جمله بانک ها، بیمه ها، صندوق بازنشستگی و تامین اجتماعی ضروری به نظر می رسد.

ضرورت استفاده از…

به گفته باقری، توسعه استفاده از ابزار صکوک، استفاده از اوراق خزانه اسلامی جهت توسعه تجارت بین المللی، خریدو فروش اسناد خزانه اسلامی (اسناد بدهی دولت) همچنین استفاده از اوراق و یا گواهی های سپرده بانکی (عام، خاص و ویژه) از دیگر راه های برون رفت بازار بورس از شرایط فعلی است.

توسعه نهادهای پوشش ریسک

وی افزود: باید نهادهای پوشش ریسک معامله ابزار های جدیدی که توسط بانک اسلامی منتشر و در بازار سرمایه ارائه می شود توسعه یابد.

حضور پررنگ بورس الکترونیک

باقری همپنین ایجاد بورس الکترونیکی اوراق بهادار در ایران به ویژه در ارتباط با فراهم کردن زیرساخت های لازم فنی و استقرار نظام پرداخت الکترونیکی وجوه را از دیگر لازمه های بازار بورس عنوان کرد.

تفویض حق انتخاب به سرمایه گذاران

او با تاکید بر تدوین معیارها و ضوابط شکل گیری و فعالیت طیف گسترده ای از واسطه های مالی در بازار سرمایه ایران گفت: بر این اساس حق انتخاب به سرمایه گذاران با همکاری نهادهای مالی زیرمجموعه همه وزارتخانه ها اعطا خواهد شد.

تکمیل سیستم نظارت در بازار

باقری با بیان اینکه باید سیستم نظارت بر بازار تنظیم، تکمیل و و به دقت اجرایی شود ادامه داد: در این حالت پیاده سازی اصول مربوط به منع دستکاری بازار، داد و ستد دارندگان اطلاعات نهانی و فعالیت اشخاص خارجی در بورس اوراق بهادار با همکاری دستگاه قضایی کشور با سهولت بیشتری انجام خواهد شد.

تدوین اصول نظارتی

وی معتقد است که باید اصول نظارت بر شرکت ها از جمله شرکت های سرمایه گذاری، صندوق های سرمایه گذاری اعتباری و سایر موسسات سرمایه گذاری جمعی و حاکمیت شرکتی در بورس اوراق بهادار به منظور فراهم کردن بستر قانونی لازم، در چارچوب قانون جدید تجارت تدوین شود.

بازارهایی خارج از بورس

باقری همچنین بر انجام مطالعات امکان سنجی طراحی و ایجاد بازار های اوراق بهادار خارج از بورس تاکید کرد.

تهیه ضوابط ادغام

وی با بیان اینکه باید ضوابط مربوط به ادغام و معاملات سهام شرکت ها با یکدیگر در بازار های مالی ایران به زودی تدوین شود افزود: این ضوابط باید در چارچوب لایحه تجارت و قانون بازار اوراق بهادار تنظیم شود.

توسعه مالکیت شهروندان ایرانی

رییس گروه امور برنامه ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه معاونت برنامه ریزی فراهم کردن زمینه های لازم برای اجرای طرح « » در راستای توسعه و تعمیق فرهنگ سهام داری و تقویت طبقه متوسط با همکاری همه وزارتخانه های ذی ربط که دارایی های قابل انتقال در اختیار دارند را از دیگر اقدامات لازم در بازار سرمایه دانست.

فرهنگ سازی برای ورود به بورس

باقری با تاکید بر لزوم فرهنگ سازی در رابطه با حضور مردم در بورس بیان کرد: گسترش فرهنگ سرمایه گذاری در بورس و آموزش اقشار مختلف جامعه با همکاری شورای انقلاب فرهنگی، سازمان صدا وسیما و وزارتخانه های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، و سایر دستگاه های ذی ربط از ضروریات امروزه بازار سرمایه است.

دستگاه ها همکاری کنند

باقری در پایان یادآور شد: باید تمامی دستگاه ها با سازمان خصوصی سازی برای عرضه سهام در مواقع ضروری، به منظور فراهم کردن بستر های لازم برای نظارت و کنترل بازار سهام همکاری کنند.