گلوگاه‌های موفقیت عرضه نفت در بورس را بشناسید

برنامه گفتگوی ویژه خبری چهارشنبه شب با حضور بهروز نعمتی سخنگوی هیات رئیسه و عضو کمیسیون انرژی مجلس، محمدصادق کریمی کارشناس حوزه نفت و گاز، سید حمید حسینی سخنگو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز، پتروشیمی، محمد اسکندری کارشناس بازار سرمایه به موضوع عرضه نفت خام در بورس انرژی اختصاص داشت. گزارش این برنامه در ادامه آمده است:

* عدم تکرار اتفاقات ناگوار دوره قبلی تحریم ها  با عرضه شفاف نفت در بورس

بهروز نعمتی، سخنگوی هیات رئیسه و عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به عرضه نفت در بورس به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با تحریم‌های نفتی گفت: با توجه به شرایطی که در کشور وجود دارد و بعضا ممکن است مشکلاتی در صنعت نفت داشته باشیم؛ یکسری اقدامات را مجلس و دولت در دستور کار دارند. یکی از راه‌ها و روش‌ها این است که فروش نفت از طریق بورس انرژی انجام شود.

نعمتی افزود: کمیسیون انرژی مجلس در 13 تیر امسال مکاتباتی با دولت انجام داد که این اتفاق زودتر انجام شود. همین موضوع در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی در 27 شهریور نیز بحث شد و در جلسه 18 مهرماه هم دوباره طرح گردید. نهایتا قرار بر این شد این مهم رخ دهد. از خصوصیت‌های این دوره که نفت قرار است در بورس، عرضه شود بحث شفاف سازی است تا اتفاقات ناگواری که در دوره تحریم قبل داشتیم تکرار نشود.

سخنگوی هیات رئیسه مجلس با اشاره به آمادگی شرایط برای بخش خصوصی گفت: در دوره قبل یعنی سال 90 که بحث عرضه نفت در بورس عنوان شد، محموله‌ها 500 هزار بشکه‌ای بود. همچنین در دوره قبل فقط نفت سنگین عرضه می‌شد اما در این دوره نفت سبک عرضه می‌شود که مرغوبیت و خریداران خوبی هم دارد.

نعمتی اضافه کرد: از دیگر تفاوت‌های عرضه نفت این دوره در بورس با دوره قبل این است که قبلا اگر کسی می‌آمد این کالا را از ما می‌خرید باید احراز صلاحیت می‌شد، الان این موضوع دیگر مطرح نیست و هر کسی که احراز صلاحیت مالی شود می‌تواند خرید کند.

عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به سازوکار تسویه وجوه نفت خریداری شده از بورس افزود: البته در جلسه چند روز قبل کمیسیون انرژی این بحث عنوان شد که می‌شود 100 درصد پرداخت ریالی یا ارزی باشد. در واقع مشتری اگر توانست ارزی بپردازد می‌تواند تماما ارزی یا تماما ریالی پرداخت کند.

سخنگوی هیات رئیسه مجلس ادامه داد: تا جایی که می‌توان باید این کار را تسهیل کرد. آنجایی هم که بحث ارزی است به قیمت روز باید باشد. اتفاق خوب دیگر این است که مهلت پرداخت 50 روزه است. از طرفی امکان رقابت هم در بورس نامحدود است و افراد می‌توانند قیمت‌های مختلفی برای نفت بدهند. در این رابطه تابعیت هم مهم نیست. حتی بحث احراز هویت کسی که می‌خواهد نفت بخرد برداشته است.

*ضرورت ایجاد مجموعه مستقل برای پیگیری امور مربوط به عرضه نفت در بورس

نعمتی با اشاره به اینکه ممکن است مجموعه معاونت امور بین الملل وزارت نفت با توجه به حجم کارهایی بر عهده دارد نتواند از این موضوع موفق بیرون بیاید، گفت: لذا پیشنهاد ما به دولت این است که حتما مجموعه مستقلی برای این کار پیش بینی کند. مجموعه امور بین الملل وزارت نفت، سنگین و پرکار است از این رو پیشنهاد ما این است که مجموعه مستقلی که ارتباط راحتی با بورس و وزارت اقتصاد داشته باشد و مورد وثوق وزارت نفت باشد، متولی امر شود تا بتوانیم از این طریق از بوروکراسی وحشتناک خلاص شویم.

عضو کمیسیون انرژی مجلس همچنین اظهار داشت: ما هم بازار خوبی داریم و سرمایه گذاران خوبی. اما همواره در صنعت نفت و بورس نفت کم کاری‌ها از دولت و مجلس بوده است. ما نیامده ایم با مردم راحت کار کنیم. این درحالی است که افراد زیادی هستند که از این فضاها استقبال می‌کنند.

عضو کمیسیون انرژی مجلس در ادامه تاکید کرد: نباید خصولتی‌ها را در نفت وارد کنیم. ممکن است این اتفاق بیافتد و ورود کنند اما باید بپذیریم که بعد 40 سال آزمون و خطا، اجازه دهیم اهل این کار وارد شوند. ما تجار موفقی در زمینه های مختلف داشتیم ولی همیشه انها را محروم کرده ایم حالا باید به آنها میدان بدهیم و فضا را برای بخش خصوصی فراهم کنیم. بخش خصوصی واقعی حتما در این صنعت ورود می‌کنند.

وی با اشاره به تاخیر وزارت نفت در اجرای این راهکار افزود: بالاخره کار باید از جایی شروع شود. ما کشوری هستیم که توانمندی های خاص خودمان را داریم و در بخش های مختلف حرف برای گفتن داریم از جمله صنعت نفت. اتفاقا در بحث تجارت هم  جز کشورهای نام آور دنیا بودیم و از جمله اینکه ما از ارکان اصلی جاده ابریشم در گذشته بودیم. لذا من فکر می‌کنم بخش خصوصی می‌داند با سرمایه اش چه کند مشروط به اینکه ما فضا برایش آماده کنیم.

*بخش خصوصی حتما بازار فروش نفت را پیدا می کند

نعمتی در پاسخ به شبهات مطرح شده در مورد بازاریابی بخش خصوصی گفت: بعضا دغدغه هایی هست که اگر بخش خصوصی این نفت را خرید با آن چه کار کند. اصلا به ما چه، بریزد توی دریا. بخش خصوصی که مالش به دریا نمی ریزد. حتما بازارش را پیدا می‌کند و حتما سودش را از این محل کسب می‌کند. بخش خصوصی دنبال زیان نیست. من که حقوق بگیر دولت هستم خیالم راحت است که حقوقم را آخر می‌گیرم اما بخش خصوصی می‌داند که بالاخره 1000 نفر کارگر را باید حقوق بدهد.

 عضو کمیسیون انرژی با اشاره به ضرورت تداوم عرضه نفت در بورس گفت: دولت باید این اعتماد را به بخش خصوصی بکند و این اطمینان را هم بدهد که بحث بورس نفت برای امروز و فردا نیست. باید بازار بورس برای مردم که می‌خواهند آنجا پولشان را بگذارند یک مامن باشد. باید دولت اطمینان دهد که محدودیتی برای عرضه از لحاط زمانی نمیگذارد چرا که ما از اصلی ترین تولید کنندگان نفت جهان هستیم .

وی با اشاره به معضلات تسویه ارزی گفت: تمام تلاش ما باید این باشد کار شروع شود. ایراداتی که در بحث تسویه‌ها گفتید. من هم در جلسه دیروز کمیسیون انرژی گفتم که من میخواهیم همه پول را یکجا به ریال بدهم دلیل ندارد مانعی برای این کار باشد. باید انعطاف باشد و ارز دیجیتال هم راه بیندازیم. باید با وزارت نفت گفتگو کرد و من هم از طرف کمیسیون قول می‌دهم که دو طرف (بخش خصوصی و وزارت نفت) را دعوت کنیم تا نگرانی‌ها حل شود .

* شرایط مناسبی برای ورود بخش خصوصی به تجارت نفت مهیا شده است

محمدصادق کریمی، کارشناس حوزه نفت و گاز با اشاره به پیاده‌سازی عرضه نفت در بورس گفت: چیزی که برای این مساله پیش بینی شده است، مصوبه شورای هماهنگی سران قوا است و اطلاعیه عرضه آن هم هفته  قبل ارائه شد، مبتنی بر این است که نفت خام در محموله های 35 هزار بشکه ای در بورس انرژی عرضه شود و شرکت هایی که می‌توانند نفت خام خریداری کنند و در بازار جهانی به فروش برسانند، در این بازار با هم وارد رقابت شوند.

وی در ادامه با اشاره به انعطاف‌پذیری قیمت هر بشکه نفت خام عرضه شده در بورس اظهار داشت: سقف و کفی برای رقابت وجود ندارد و مشتری‌ها اگر زیاد باشند و بخواهند رقابت کنند، قیمت نفت تا بیشترین حد ممکن، می‌تواند افزایش یابد. قیمت پایه هم 79.15 دلار در هربشکه در نظر گرفته شده است. ولی این قیمت می‌تواند افزایش یابد و اگر شرایط مساعد نباشد، می‌تواند کمی کاهش یابد. اینکه سقف و کف برداشته شده است یعنی کاملا انجام کار تسهیل شده و انعطاف پذیری وجود دارد تا خریداران خرید کنند.

کریمی در ادامه با بیان تسهیل شرایط برای بخش خصوصی برای ارائه تضامین خاطر نشان کرد: نکته دیگر  بورس نفت، امکان خرید اعتباری است. در دفعه قبل که نفت در بورس عرضه شد، بخش عمده ای از حجم محموله باید نقدی تسویه می‌شد که با توجه به حجم بزرگ محموله‌ها، کار سخت بود اما الان برای آن 80 درصد از پولی که باید ارزی تسویه شود، امکان ارائه ضمانت ریالی گذاشته‌اند تا پس از اینکه خریدار توانست نفتش را بفروشد و پول را به شرکت نفت پرداخت کرد، ضمانت ریالی اش را آزاد کند.

این کارشناس حوزه نفت و گاز در ادامه افزود: در انجام این کار وزارت نفت پیگیر موضوع است و تقریبا می‌توان گفت همه شرایط برای اینکه بخش خصوصی وارد این عرصه شود و کم کم تجارت نفت را یاد بگیرد و شرکت های بزرگ تجاری نفتی داشته باشیم، وجود دارد. لذا از روز یکشنبه کار بورس نفت شروع می‌شود.

وی با بیان اینکه طبق اطلاعیه عرضه، بخش خصوصی داخلی و خارجی می‌توانند در سازوکار بورس حضور پیدا کنند گفت: یک میلیون بشکه کل حجمی هست که در قالب محموله های 35 هزار بکشه ای عرضه می‌شود. هر کسی بیشتر بخواهد بخرد، می‌تواند تعداد محموله بیشتری خریداری کند که از همان بعد از ظهر یکشنبه هم معامله شروع می‌شود.

کریمی در ادامه اظهار داشت: معامله به صورت معامله فیزیکی نفت است و با آن چیزی که در بورس های رایج می‌بینیم که با هم بر سر قیمت دعوا می‌کنند فرق دارد. در آن بورس‌ها معاملاتی انجام می‌شود اما ما اینجا نفت را برای کسانی که می‌خواهند عرضه می‌کنیم. در واقع این فرصت را به انها می‌دهیم که نفت را در سازوکاری شفاف و در بیشترین قیمت ممکن بخرند.

این کارشناس حوزه نفت و گاز درباره شرایط خرید نفت از سازوکار بورس گفت: هر زمان معامله انجام شد تقریبا دو ماه بعد یعنی اواخر آذرماه موعد بارگیر محموله است و بعد بارگیری، 50 روز فرصت دارند ارز را به حساب شرکتی که شرکت ملی نفت معرفی می‌کند واریز کنند و ضمانت نامه‌های خریداران هم پس از آن ازاد می‌شود. سود بخش خصوصی در این است که اگر بتواند اینجا نفت خام را به همین 79 دلار بخرد و 80 دلار بفروشند، ان یک دلار سود بازاریابی و هنر بخش خصوصی است که توانسته نفت را به قیمت گرانتر بفروشد.

*ضرورت همکاری امور بین الملل شرکت ملی نفت برای موفقیت عرضه نفت در بورس

وی با تاکید بر لزوم همکاری شرکت ملی نفت برای موفقیت این راهکار گفت: یک جاهایی از فرایند و عملیات منوط به تصمیمات معاونت امور بین الملل شرکت ملی نفت است. من مثالی بزنم الان اجازه ورود شرکت‌های خارجی هم در اطلاعیه عرضه داده شده است منتها اطلاعیه عرضه به زبان انگلیسی نداریم. در حالی که این کار باید انجام می‌شد. لذا یک جاهایی گیر به معاونت امور بین الملل شرکت نفت برمی گردد. ما اگر میخواهیم در وضعیت کاهش صادرات نفت، از ظرفیت بخش خصوصی در فروش نفت استفاده کنیم، بهترین و شفاف ترین سازوکارش همین عرضه نفت در بورس است.

کریمی در ادامه تاکید کرد: من دو نکته درباره شدنی بودن عرضه نفت در بورس بگویم. الان در دبی نفت به صورت فیزیکی عرضه و معامله می‌شود نه تنها نفت خام عمان و دبی بلکه نفت عراق هم آنجا عرضه می‌شود و عراق توانسته به قیمت بالاتر از نفت خودش، انجا نفت بفروشد.

این کارشناس حوزه نفت و گاز افزود: وقتی شما کف قیمت پایه را برداشتید یعنی اجازه انعطاف پذیری را به شرکت ملی نفت داده اید. ما این همه راه تا سران قوا و قانون نرفتیم که کار اجرایی نشود. این کار بند 13 اقتصاد مقاومتی و حکم برنامه ششم است، حکم قانونی است نمی خواهیم این کار نشود. لذا معاونت امور بین الملل شرکت نفت این اختیار را دارد که با قیمت طوری بازی کند که جذابیت ایجاد شود.

*گلوگاه  های موفقیت عرضه نفت در بورس انرژی

وی با اشاره به ضرورت وجود اراده در شرکت ملی نفت گفت: باید اراده برای موفقیت عرضه نفت در بورس وجود داشته باشد. من یک سیگنالی از اینکه اراده برایش ضعیف است نشان دادم که شرکت خارجی اطلاعیه به زبان انگلیسی در دستش نیست. این عرضه نفت در بورس یک اقدام ضد تحریمی و تلاش برای استفاده از ظرفیت بخش خصوصی است. لذا نباید یک بخشی در یک شرکت ذیل یک وزارت خانه مانع از آن شود. نکته دوم مساله قیمت است. روی قیمت رقابت می‌شود. در عرضه اول  مجاز هم هستید که قیمت را پایین بیاورید. پس نگرانی برای پایین اوردن قیمت نیست.

کریمی درباره قیمت پایه تعیین شده در عرضه نخستین اظهار داشت: بسته به روز معامله دارد ممکن است روز معامله بر سر همین قیمت معامله انجام شود. ولی در سناریوی بدبینانه، اگر این اتفاق نیافتد باید قیمت را بیاوریم پایین چون تکلیف قانونی است و اختیار این کار هست هیچ اشکالی هم رخ نمی هد.

این کارشناس حوزه نفت و گاز  خاطر نشان کرد: شرایط تسویه یکی دیگر از گلوگاه‌ها است. شما ان 80 درصد ارزی را باید به شرکت معاونت امور بین المللی شرکت نفت مشخص می‌کند، واریز کنید. اما ممکن است شرکت خصوصی بگوید من نمیتوانم به آن شرکت واریز کنم. اینجا هم باید تسهیل انجام شود. نکته دیگر اصلاح مصوبه و امکان ایجاد ریالی بودن است. کاری که اگر انجام شود این مشکل را به طور کل پاک می‌کند لذا  خریدار هر چقدر خواست ارزی تسویه می‌کند و هرچه مقدار خواست ریالی.

وی با اشاره به ظرفیت های داخلی برای راه‌اندازی بورس نفت گفت: عرضه نفت در بورس شدنی است. به نمونه‌های خارجی آن هم اشاره کردم. تقریبا با همین حجم در بورس انرژی، الان نفت کوره معامله می‌شود پس شرکت هایی هستند که اینقدر گردش مالی داشته باشند. دوم اینکه زیرساخت های بورس توان این گردش مالی را دارد. نکته سوم اینکه این یک اقدام ضد تحریمی است و یک عمل مثبت است و باید تقویت کرد جلو برد.

کریمی در ادامه اظهار داشت: برخی گلوگاه‌ها در اطلاعیه عرضه هست که ممکن است ضربه بزند. یکی مساله ارزی بودن تسویه است. مساله نرخ ارز باید تعیین شود و باید قاعدتا باید پایین بیاید. مهلت 50 روزه قابل افزایش است. شرکت ملی نفت با مهلت های بیشتر از این، به مشتری های عادی خود نفت می‌فروشد. همچنین سایرمحصولات باید بیاد و تنوع در بورس نفت ایجاد کنیم.در کنار نفت سبک، باید نفت سنگین، میعانات گازی هم باید قابل تجارت باشد.

این کارشناس حوزه نفت و گاز تاکید کرد: مساله استمرار هم هست. دولت، بورس و شرکت نفت باید این تضمین و اطمینان را به بخش خصوصی بدهند که این نفت هر وقت بیاید اینجا هست و عرضه می‌شود.

وی افزود: ما می‌توانیم کاری بکنیم که همه نفت‌مان را در بورس بفروشیم و قاعده فروش، فروش در بورس باشد و استثنا فروش به صورت سنتی باشد. اما الان برعکس است و این ظرفیت هم وجود دارد.

*جذابیت پایین نفت عرضه شده در بورس برای فعالان بخش خصوصی

سید حمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز، پتروشیمی با اشاره به اینکه موفقیت این راهکار نیازمند زمان است گفت: باید این اقدامی که وزارت نفت، مجلس و سران سه قوه پیش گرفته اند را به فال نیک گرفت. راهی که باز شده خواسته بخش خصوصی بوده است. اما اینکه فکر کنیم از یکشنبه نفت معامله می‌شود و مشکلات ما را بورس نفت حل می‌کند انتظار درستی نیست. این راهی است که باز شده و بخش خصوصی برای ورود به بازار احتیاج به زمان و بازاریابی دارد.

وی در ادامه اظهار داشت: بحث دیگر این است که نگرانی‌هایی داریم؛ اینکه سال 90 نفت را عرضه کردیم و موفق نشدیم  الان دوباره قرار است این کار تکرار شود. بحث شفافیت خوب است اما با قیمتی که پیشنهاد شده من بحث جذابیت را نمی بینم. قاعدتا اگر بخش خصوصی داخلی و خارجی بخواهد وارد شود بحث جذابیت قیمت ملاحظه نمی شود.

حسینی در ادامه عنوان کرد: شما چه جذابیتی برای بخش خصوصی مشاهده میکنید؟ گفتند 20 درصد مبنای ارز کاغذی سنا بیایند پرداخت کنند یعنی اگر ارز حواله امروز 14 هزار تومان هست بیاید بیبند اسکناس چقدر معامله می‌شود و بیایند روی 16 هزار تومان معامله کنند. این باعث نگرانی شده و از طرفی ابعاد کار هنوز کامل مشخص نیست. قیمت 79 دلار برنت را پایه قرار داده اند که برایم عجیب است. اصلا پایه برنت را از کجا اوردند. نفت الان 69 الی 70 دلار است چرا قیمت پایه روی 79 دلار است. ممکن است من کارشناس بفهم این قیمت مال قبل است اما باید روشن شود.

*وزارت نفت تداوم عرضه نفت در بورس را تضمین کند

سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز، پتروشیمی خاطرنشان کرد: نوع ارز مشخص نیست.یعنی اگر من کالا را به چین بردم می‌توانم یوان پرداخت کنم؟ نکته ی دیگر اینکه باید ارز دیجیتالی راه بیندازیم. ما حتما در بحث نفت نمی‌توانیم نقل و انتقال پول کنیم. نکته دیگر اینکه بخواهیم برای 80 درصد ضمانت بگیریم کار راحتی نیست. ضمانت ریالی برای یک حواله 150 میلیون دلاری سخت است. ما دفعه قبل باید 10 درصد وجه را می‌پرداختیم، کرایه کشتی را هم میدایم. کشتی در چارتی وزارت نفت بود. به مقصد که می‌رسید اجازه داشتیم 90 درصد را از خریدار بگیریم و به شرکت نفت پرداخت کنیم. اما اینکه الان بگویم 80 درصدش را قبل پرداخت باید ضمانت بدهیم، باید فکری برایش کرد.

وی با اشاره به ضرورت عرضه مداوم نفت به بخش خصوصی تاکید کرد: ما علاوه بر افق دید تضمین هم می‌خواهیم. بخش خصوصی در سالهای 90 تا 94 در بخش فراورده های نفت کمک کرد. هم بنزین و هم گازوئیل را تامین کرد و هم فرآورده وزارت نفت را خرید. اما به محض اینکه برجام رخ داد بخش خصوصی را کنار گذاشتند. لذا باید تضمین و اطمینان داد که نفت به طور مداوم در بورس عرضه میشود و به ورود بخش خصوصی به این عرصه نگاه بلندمدت وجود دارد.

* بورس انرژی آمادگی لازم برای عرضه نفت به بخش خصوصی را دارد

محمد اسکندری، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به آمادگی بورس انرژی برای عرضه نفت گفت: سیستم بورس ما برای این قضیه آمادگی و زیرساخت کافی را دارد. بازارهای ما یا بازارهای فیزیکی هست یا بازارهای مستمر. در بازارهای فیزیکی بورس کالا و انرژی، محل سرمایه‌گذاری نیست و محل خرید و فروش است. بنابراین این بسته را برای بازارهای فیزیکی داریم. در مورد کارگزاران دقیقا کارگزار می‌تواند هم نقش واسطه را ایفا کنند که کار اصلیش شان هست و هم نقش مشاوره.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: نکته ای برای موفقیت این قضیه بگویم، که اگر اراده فروش توسط شرکت نفت وجود داشته   باشد، این کار شدنی است. الان اطلاعیه عرضه اطلاعیه خوبی است اما دو سه تا نقص دارد یکی اینکه گفته خریدار هیچ حقی در خصوص کمیت و قیمت نفت خام تحویلی ندارد: این قابل قبول نیست. دیگر اینکه گفته تسویه ارزی صورت حساب نهایی براساس شرایطی که شرکت ملی نفت اعلام می‌کند خواهد بود؛ که این شرایط اعلام نشده است. لذا ما می‌توانیم جوری مطالب را بگویم که اگر فردا بخواهیم بگویم نه، راحت بگویم نه. به نظر من ما باید این مسائل را حل کنیم.

اسکندری با اشاره به ضرورت تشویق بخش خصوصی به خرید نفت از بورس گفت: باید در گام‌های اول به خریداران تخفیف خوبی داد و دستگاه های نظارتی باید همکاری کنند و خریدار باید مطمئن باشد. این طور نباشد که ما تا داخل بورس می‌شویم همه چیز شفاف است اما یکباره فروشندگان دولتی سختگیری کنند.  اما خارج بورس که می‌شود معلوم نیست چه طور رفتار می‌کنند. باید به شفافیت پاداش داد ولو اینکه 5 درصد یا 10 درصد روی قیمت پایه تخفیف داد تا رقابت ایجاد شود. دستگاه های نظارتی هم وارد عمل شوند کما اینکه سازمان بازرسی کل کشور در بورس کالا تشویق کرد و حمایت کرد.

این کارشناس بازار سرمایه همچنین اظهار داشت: در حوزه نفت باید طوری عمل نکرد که مدیرانی که گاهی از در دروازه راحت رد می‌شوند از در بورس راحت رد نشوند و تحویل‌ یک کالا خارج بورس را که راحت انجام می‌دهد اگر همان معامله در بورس انجام شود، سختگیری کنند.

وی با اشاره به سازوکار شفاف بورس گفت: اگر یک راه برای این کار وجود داشته باشد، قطعا بورس است. اگرچه ما مشکلاتی در تحریم داریم و نمی‌توانیم 100 درصد نفتمان را از این طریق عرضه کنیم. بنابراین یک مقداری را می‌توانیم شروع کنیم و حتی در شرایط عادی و غیرتحریمی ادامه دهیم. شفافیت در بورس، فضا را سالم می‌کند.

اسکندری ادامه داد: این بار وزارت نفت این اراده را دارد و اگر در گام اول معامله ای نشد یک هفته بعد بلافاصله با تعدیل شرایط اطلاعیه، اطلاعیه تسهیل‌تری بدهند. ضمنا تسویه ریالی حتما چیز خوبی است.

این کارشناس بازار سرمایه درباره سازوکار تسویه بهای نفت معامله شده در بورس گفت: گفته شده ارزی که شرکت نفت انتخاب می‌کند مبنای تسویه است، این باید تغییر کند. پول دیجیتال چیز خوبی است اما در کوتاه مدت قابل محقق نیست. ما میتوانیم یک معیار بگذاریم در یک ماه دیگر در هر هفته این عرضه انجام شود و وزارت نفت هم با این کار محک بخورد که آیا اراده دارد یا نه. اگر عرض یک ماه معامله انجام شد این اراده هم محقق می‌شد، مجلس هم وزارت نفت را تشویق کند. رسانه‌ها هم بعد از اولین عرضه ، برنامه ای بگذارد و آسیب شناسی کنند که مشکلات چی بود. این اراده در رسانه ملی ستودنی است. من خوشبین هستیم که معاملات در بورس انرژی شکل بگیرد و بعد ما به سمت مراحل دیگری برویم.

انتهای پیام/