هنوز متحیرم «سامانه» معادل چه واژهای است؟ !
کاوه میرعباسی معتقد است، نمیتوان گفت معادلسازی برای واژههای بیگانه غلط یا درست است؛ بلکه بستگی دارد به خوشسلیقگی کسانی که واژهگزینی میکنند.
به گزارش پارس ، این مترجم در گفت وگو با ایسنا، درباره فرآیند واژه سازی و اهمیت آن تأکید کرد: در زبان عربی نه به عنوان سنتی جدید - که سال هاست این عادت وجود دارد - برای واژه های جدیدی که از دل تکنولوژی درمی آیند یا واژه های فرهنگی که از غرب می آیند، معادل عربی گذاشته می شود. آن ها برای تئاتر « مَسرَح» و برای الکتریسیته « کهربا» را قرار داده اند که راحت و خوب در زبان شان جا هم افتاده است.
او در ادامه عنوان کرد: مسأله این نیست که واژه گزینی درست یا غلط است، اگر واژه غربی در زبان ما جا افتاده باشد و ما بخواهیم معادلی برای آن بسازیم و کمی کج سلیقگی به خرج دهیم، ممکن است واژه به سخره گرفته شود و بسیاری از همین برخوردها با واژه ها نتیجه کار کسانی است که در انتخاب هاشان حسن سلیقه ندارند. « تارنما» یا « رایانه» در همان برخورد اول هم توی ذوق نمی زنند و چون زود هم معادل سازی شده اند، تا حد زیادی جا افتاده اند.
میرعباسی همچنین گفت: در زمان پهلوی اول هم چنین برخوردهایی صورت گرفت و گاه واژه ها مسخره می شدند؛ مثلا می گفتند به جای « مستقیم محرمانه» گذاشته اند « سیخکی یواشکی» .
او با اشاره به اهمیت آشنایی مردم با الگوهایی که بر اساس آن ها واژه سازی می شود، گفت: اگر بیایند واژه ها را بر اساس ریشه های پهلوی آن چنانی بسازند، قطعا با زبان امروز ما سازگار نمی شود و جا نمی افتد. اما اگر ویژگی های زبان را درنظر بگیرند و واژه سازی کنند، مشکلی ایجاد نمی شود؛ زیرا زبان ما قابلیت واژه سازی زیادی دارد و با پیشوند ها و پسوندها می توان به واژه سازی دست زد.
میرعباسی با انتقاد از ابهام در برخی از معادل سازی ها تأکید کرد: من هنوز متحیرم که « سامانه» معادل چه واژه ای است؛ چون ما این واژه را در عرصه های مختلف داریم. هم « سامانه هواشناسی» را استفاده می کنیم و هم « سامانه اطلاعاتی» . من از خیلی از دوستانم هم در این باره پرسیده ام، اما به جواب مشخصی نرسیده ام.
کاوه میرعباسی با اشاره به این که پافشاری بر سر استفاده از واژه ها می تواند در گسترش آن ها مؤثر باشد، گفت: جا افتادن این واژه ها بستگی به پافشاری و تلاشی که برای عمومی شدن آ ن ها می شود، دارد. اما واژه « گفتمان» گویا برای واژه « discourse» قرار داده شده است. اما بسیاری به غلط « گفتمان» را به جای « دیالوگ» و به معنای « گفت وگو» استفاده می کنند و این واژه را از مفهوم اصلی اش دور کرده اند.
ارسال نظر