نخستین شعر اعتراضی اجتماعی بعد از انقلاب

به گزارش پارس به نقل از فارس، عصر روز گذشته مراسم بزرگداشت محمدرضا آقاسی شاعر مشهور آئینی و انقلابی کشور با حضور فرزندان آن شاعر و شعرای جوان در سالن اجتماعات خبرگزاری فارس برگزار شد.

در ابتدای این مراسم علی محمد مودب مسئول موسسه شهرستان ادب در سخنانی با اشاره به همسایگی با مرحوم آقاسی گفت: روزی یخچال خانه خراب شده بود و برای برداشتن آب از آب سردکن آمده بودیم که دیدیم عکس ایشان به در و دیوار است و متوجه شدیم که چقدر به آقاسی نزدیک بودیم و نمی شناختیم.

مودب: دین آمیخته با زندگی و زندگی آمیخته با دین را می توان در شعر آقاسی دید

وی از دیدارهایش با آقاسی در سفر به محلات و در حرم امام رضا (ع) نیز گفت و افزود: کارهای ادبی نیازمند آرامش است و حتی اگر سفری قرار است باشد سفر باید آرامش داشته باشد اما استاد آقاسی سفرهای زیادی داشت و این خیلی سخت است چه بسا که این سفرها بود که ایشان را از ما گرفت.

مودب در ادامه با اشاره به محتوای شعر مرحوم آقاسی تاکید کرد: شعر آقاسی از لحاظ محتوایی از اهل بیت (ع) سخن می گفت و آئینی بود اما شعرش با سیاست جمع بود و دین آمیخته با زندگی و زندگی آمیخته با دین را می توانید در شعر او ببینید.

وی افزود: شعر مذهبی و آئینی داشته و داریم که به مذهب به عنوان تفنن نگاه می کنند و شعری سکولار است اما شعر آقاسی شعر انقلاب اسلامی و مذهبی انقلاب اسلامی بود و تعریف او از دین تعریف دکوری نیست.

مودب شعر آقاسی را قوی دانست و با اشاره به برنده بودن شعر او، گفت: آقاسی فرزندان برخی از افراد که در آن زمان در اوج اقتدار بودند را به نقد می کشید و امروز ما در اوج جنگ نرم به این شعر نیازداریم.

وی با بیان اینکه برخی کوتاه آمدن ها از نمادهای انقلابی و حزب اللهی ضربه زد، افزود: آقاسی بر ارائه نمادهای انقلابی و حزب الهی تاکید داشت.

مسئول موسسه شهرستان ادب در پایان سخنان خود به برخی از افراد که چهره خود را به آقاسی شبیه کردند، تاکید کرد: این اتفاق پدیده مبارکی است چراکه ممکن است از میان آنها شاعرانی ایمانی تر و چه بسا هنرمندتر ظهور کند.

* شرف شاهی: چهره خاص مرحوم آقاسی برای شهرت نبود

بنابر این گزارش در ادامه این مراسم، کامران شرف شاهی در سخنانی با بیان اینکه « آقاسی» به واقع متواضع بود، گفت: علت رغبت مردم به آقاسی در این بود که او فیلم بازی نمی کرد.

وی افزود: او هرگز حاشیه نداشت و به یاد نداریم که حتی به کنایه و طعنه با کسی برخورد و دعوایی داشته باشد و حتی آن زمان که شهرت داشت تیپ آنچنانی نمی زد و چون مثل مردم می گشت.

شرف شاهی با بیان اینکه آن چهره خاص مرحوم آقاسی برای شهرت نبود، تاکید کرد: آقاسی دهه ۶۰ با روزهای آخر او هیچ تغییری نکرده بود.

وی با اشاره به کسانی که پس از آن مرحوم خود را شبیه او کرده بودند، آن را نامطلوب خواند و افزود: این روزها برخی به دنبال این هست که از این نمد برای خود کلاهی تهیه کنند.

این منتقد و شاعر همچنین در پایان سخنانش گفت: این افراد که فوت می کنند کسی نمی رود و آثار بر زمین مانده آنها را منتشر کنند و حفظ کند چراکه ممکن است از بین برود.

* دلاوری: امروز جای شعر برنده انقلاب کجاست؟

بنابر این گزارش در ادامه این مراسم، حسین رئیس خانه سرود انقلاب اسلامی از همراهان برگزاری این مراسم در سخنانی با بیان اینکه آقاسی به تنهایی رسانه سمعی و بصری بود، گفت: آقاسی به واقع شهید است چراکه خودش را وقف دفاع مقدس و انقلاب کرد و هر وقت بر سر مزار وی می رویم عده ای بر سرمزار او هستند.

وی با بیان اینکه روح بلند آقاسی بر شعر او سایه افکنده بود، افزود: مسیری که آقاسی انتخاب کرده بود جایی نبود که به برخی سخنان - که بیشتر اشتباه بود - گوش کند او راهش را انتخاب کرده بود و پایان آن را می دانست و برای همین شعر را دنبال می کرد.

دلاوری با بیان اینکه امروز شعر باید زبانی برنده داشته باشد، تاکید کرد: این که لیلی و مجنون می خوانند سر جای خود اما بحث انقلاب کجاست؟ امروز جای شعر برنده و تعیین کننده تکلیف کجاست؟ به نظر من این شعر کمرنگ است.

وی افزود: باید چون آقاسی تکلیف خودمان را با این مسائل معلوم کنیم و وقتی مسئله سوریه است، مسئله انتخابات است باید ببینیم نقش شعر کجاست؟

* فرزند آقاسی: پدرم بر حیدری و علوی بودن و تساوی آن با انقلابی بودن تاکید داشت

در ادامه این مراسم غلامرضا آقاسی، فرزند ارشد مرحوم آقاسی در سخنانی با اشاره به خاطراتی از زمان رحلت آن شاعر انقلابی، گفت: کسانی در آنجا گریه می کردند که ما نمی شناختینم و وقتی ما سوال کردیم معلوم شد که آقاسی خرج ماهانه این افراد را می داده است.

وی با بیان اینکه پدرم بر حیدری و علوی بودن و تساوی آن با انقلابی بودن تاکید داشت، افزود: یکبار با پدرم از یکی از این مراسم های معمول شعرخوانی برمی گشتیم در منطقه ای که نزدیک ترمینال جنوب بود به خانه خانم معلولی رفتیم که دو تا بچه داشت و پدرم پاکتی که آن روز گرفته بود را به او داد و وقتی علت را از او جویا شدم گفت که پدر این خانواده در زندان است و اجاره او بر من است.

فرزند آقاسی با اشاره به برخی سخنان درباره پیراهن فروشی یا سیگار فروشی پدرش، تاکید کرد: پدرم یک مغازه باز کرد برای خانمی که با آن امرار معاش کند و یک کتابفروشی برای جوانی باز کرد و به او گفت اگر فروش کردی یا نکردی از من ماهی ۱۲۰ هزار تومان حقوق می گیری.

وی در ادامه سخنان خود درباره مکتوب نشدن کارهای پدرش گفت: کارهای پدر مکتوب بود اما مشغله او به ویژه در دهه ۷۰ باعث شد که این اشعار در یک دفتر جمع شود.

آقاسی افزود: برای پدرم اعتقادش مهمتر بود که این حرف ها را برود و بزند و شده بود که روزی چهار پرواز داشت و نمی گفت که مثلا چرا باید به دهاتی بروم که نهایت تحصیلاتشان دیپلم است.

وی با اشاره به یکی از سفرهای پدرش به شیراز که به صورت خانوادگی بوده است، گفت: معمول جاهایی که پدرم می رفت پر می شد که بیشتر مساجد و حسینیه ها بود که برخی اوقات به سختی می توانست وارد شود و برخی او را نمی شناختند.

فرزند آقاسی همچنین دشمنی برخی با مرحوم آقاسی را در ولایت پذیری او دانست و گفت: این ولایت یا ولایت علی (ع) بود یا ولایت فقیه و آنانکه با ولایت مشکل داشتند با ولایی ها نیز مشکل داشتند.

وی افزود: اگر آقاسی ظاهر ساز بود یا نبود، حکومتی بود یا نبود، اثرگذار بود و این اثرگذاری اش همچنان هست و می شود از آن الگوسازی کنند.

غلامرضا آقاسی ادامه داد: در اشعار پدرم یکبار کلمه « ایران» نمی بینید چراکه وطن پرست نبود بلکه وطن او اسلام بود و بر اساس مصاحبه ای که با آقای بهزاد داشته معتقد است یک شاعر انقلابی و بسیجی کسی است که حداقل برای بوسنی شعر داشته باشد.

* موسوی: آنچه که امثال آقاسی می کشیدند از طرف روشنفکران نبود بلکه از مدعیان انقلاب بود

بنابر این گزارش در پایان این مراسم سیدنظام الدین موسوی مدیرعامل خبرگزاری فارس، با بیان اینکه آقاسی در حوزه شعر و ادب اسوه بود، گفت: دهه ۷۰ دوره دانشجویی ما بود و مصادف بود با دوره تنگنای انقلاب و مدافعان ولایت که شمشیر کشیده بودند و فضای نامطلوبی را ایجاد کرده بودند.

وی افزود: آنچه که امثال آقاسی می کشیدند از طرف روشنفکران نبود بلکه از همان هایی بود که از هستی خود را از انقلاب داشتند و الان هم سر در آخور انقلاب دارند و پز اپوزیسیون می گیرند.

موسوی با اشاره به دوران غربت بسیجی ها در دهه ۷۰ گفت: یکی از کسانی که دانشجویان به او دلخوش بودند و شمع محفل بسیجیان بود آقاسی بود؛ یکبار هم نشد دعوت ما را رد کند و یا تاخیر داشته باشد یا از کم رونقی جلسات ما گلایه کند بلکه دلگرمی می داد.

وی با بیان اینکه او فقط یک شاعر نبود، افزود: او از استوانه های ادبی بود شاید برخی شعرا از لحاظ صنایع ادبی از او بالاتر بودند اما به یک نماد تبدیل شد و شعرش فرهنگی و اقتصادی و سیاسی بود.

موسوی ادامه داد: شعر آقاسی نخستین شعر اعتراضی اجتماعی بود و این در حالی بود که او را به حکومتی بودن متهم می کردند اما آقاسی یک شاعر شیعه به تمام معنا بود.

مدیرعامل خبرگزاری فارس با اشاره به استوانه های تفکر بسیجی و اصولگرایی در آن زمان، تاکید کرد: آقاسی یک پایه تفکر بسیجی بود و من به عنوان کسی که آن زمان در دانشگاه بودم او یکی از پرچم ها و نمادها و به نوعی بلال بود.

وی افزود: آقاسی مظهر شعر شیعه بود و با آن لحن حزن آلود، حزب الهی و انقلابی که شعرش را می خواند، این شعر در دل مردم می نشست و این شعر از دل مردم بیرون نمی رود.

موسوی با اشاره به نوشته شدن اشعار آقاسی بر پشت پنجره ماشین ها و… ، ادامه داد: مردم ممکن است شخصیتی به نام آقاسی را نشناسند اما این شعر را حفظ هستند و این شعر انقلاب است.