باید خبرنگاران و روزنامه‌نگاران شجاع باشند

به‌ دنبال طرح نقطه‌نظرات و هشدارهایی از سوی مدیران مسؤول و سردبیران رسانه‌های مکتوب و روزنامه‌های چاپ شیراز مبنی بر احتمال تعطیلی این رسانه‌ها به واسطه‌ی مشکلات اقتصادی، یکشنبه (۱۶ اردیبهشت) میزگردی با عنوان «زنگ خطر مطبوعات در عصر شبکه‌های اجتماعی» در شیراز و با هدف بررسی راهکارهای عبور مطبوعات از بحران مشکلات برگزار شد.

سید احمد نجفی، سرپرست خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران منطقه‌ی فارس در این جلسه با اشاره به طرح مطالبی درباره احتمال تعطیلی برخی روزنامه‌ها در شیراز، برگزاری این میزگرد را با هدف استفاده از نظرات فعالان عرصه‌ی رسانه و یافتن راهکاری برای بقا و تداوم فعالیت رسانه‌های مکتوب دانست.

در ادامه این جلسه، سیروس رومی، پژوهشگر تاریخ مطبوعات نیز با اشاره به اینکه هر روزنامه و روزنامه‌نگاری یک وظیفه دارد، خاطرنشان کرد: خبرنگاران و روزنامه‌نگاران باید شجاع باشند؛ آنچه امروز ما را به زمین می‌زند، مساله اقتصادی نیست بلکه نداشتن خبرنگاران شجاع است.

وی با اشاره به اینکه وظیفه رسانه اطلاع‌رسانی به مردم است اما برخی روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها تیتر خود را به نفع افراد و گروه‌ها تغییر می‌دهند، گفت: اگر روزنامه‌نگار خوبی باشیم حتما روزنامه‌ی ما فروش خواهد داشت.

رومی ادامه داد: امروز وضعیت اقتصادی در کل کشور خوب نیست و اقتصاد امروز جوابگوی روزنامه و خبرنگار نیست؛ تمام روزنامه‌ها و رسانه‌های مکتوب هم خصوصی است و اگر بنا به دریافت کمک از دولت باشد، پس باید دولتی شد.

این روزنامه‌نگار پیشکسوت که اعتقاد دارد فضای مجازی ادبیات فارسی را نابود کرده است، دریافت سوبسید از سوی فعالان فرهنگی را یک ضرورت دانست.

رومی با اشاره به اینکه امروزه رتبه‌بندی‌ها دیگر کیفی نیست و روزنامه‌ها بی محتوا شده‌اند، گفت: پنج نفر می‌نشینند و پنج هزار روزنامه را چک می‌کنند ولی بررسی نمی‌کنند که آیا یادداشتی که نوشته شده کپی است؟ آیا شاخصه‌های یک یادداشت را دارد یا خیر؟ مردم طالب روزنامه بی‌محتوا و کپی از خبرگزاری‌ها نیستند.

رییس گروه امور رسانه فرهنگ و ارشاد فارس نیز گفت: دغدغه اصلی ما امروزه در جامعه فرهنگ است، چراکه باورها غلط شده و جای فرهنگ و اقتصاد تغییر کرده است.

مهرداد جمشیدنژاد با اشاره به اینکه نه تنها مطبوعات بلکه خبرگزاری‌ها با مشکل خصوصا در مباحث اقتصادی مواجه هستند، پیش‌بینی کرد که خبرگزاری‌های دولتی هم به مرور دچار مشکلاتی شوند.

به گفته‌ جمشیدنژاد، اکنون از 468 نشریه دارای مجوز، 240 نشریه فعال است، گفت: اکنون هشت روزنامه در شیراز و سه روزنامه در شهرستان‌های فارس فعالیت دارند.

جمشیدنژاد با تاکید بر اینکه در حوزه‌ی رسانه، تنها ارشاد وظیفه‌ی حمایتی ندارد، لزوم همراهی تمام مسئولان و آحاد مردم را یادآور شد و گفت: با تعطیلی هر رسانه‌ای مخالف هستیم.

رییس گروه امور رسانه فرهنگ و ارشاد فارس مدعی شد که خبرنگاران و رسانه‌ها از وضعیت اقتصادی مناسبی برخوردار نیستند و به همین دلیل گاهی اوقات مجبور به دریافت هدیه می‌شوند، تاکید کرد که مدیران مسؤول باید بستری فراهم کرده و نیازهای مالی خبرنگاران را مرتفع کنند.

صاحب امتیاز و مدیر مسؤول روزنامه «عصر مردم» نیز در این میزگرد تاکید کرد که وضعیت جامعه به گونه‌ای است که رسانه‌ها دچار خودسانسوری شده‌اند و از فرهنگ تنها یک پوسته باقی مانده است.

محمد عسلی با اشاره به اینکه امروز شرایط عادی نیست که مشکلات هم عادی باشد، افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ابتدای کار تاکنون در حال آزمون و خطا بوده و طرح جامعی برای حمایت و مدیریت نشریات نداشته است.

این روزنامه‌نگار با تاکید بر اینکه در چهار سال گذشته بودجه‌ای مصوب مجلس برای مطبوعات در یک آزمون و خطا حیف و میل شده است، تصریح کرد: گرفتار افراط و تفریط در توزیع شده‌ایم.

عسلی ادامه داد: زمانی که وضع دولت خوب بود روزنامه‌های دولتی 90 درصد بودجه را به خود اختصاص می دادند اما امروزه تناسب حمایت‌های دولتی معکوس است؛ زمانی که برگ کاغذ 600 هزار ریال بود یک میلیارد ریال حمایت می‌کردند ولی زمانی که کاغذ یک میلیون و 300 هزار ریال شده حمایت به 600 میلیون ریال کاهش یافته است.

او اعتقاد دارد که یکی از راهکارهای حل مشکل اقتصادی رسانه‌ها، پرداخت وجه از سوی اداره‌ها برای انتشار اخبار است.

مدیر مسؤول و صاحب امتیاز روزنامه طلوع نیز در میزگرد زنگ خطر برای مطبوعات در عصر شبکه‌های اجتماعی با اشاره اینکه از ابتدا بی‌گدار به آب نزده‌ایم، گفت: در گذشته برگ کاهی روزنامه‌ای کیلویی 45 ریال بود اما امروز کمترین قیمت 44 هزار ریال است؛ علم، قدرت پیش‌بینی چنین اتفاقی را ندارد که بتوان متوجه شد طی 23 سال شاهد چنین تغییر قیمتی باشیم.

جعفری‌زاده با اشاره به اینکه امروزه رسانه‌های مکتوب با فضای مجازی در حال رقابت است، تاکید کرد که رسانه‌های مکتوب با معذوریت‌های قانونی مواجه‌اند و حتی 5 درصد از آزادی فضای مجازی را ندارند.

این روزنامه‌نگار با تاکید بر اینکه رسانه‌های مکتوب دچار خودسانسوری شده‌اند، بنابراین قادر به رقابت با فضای مجازی نیستند، گفت: اگر با ننوشتن ما مردم در بی‌خبری قرار می‌گیرند روزنامه‌ها را تعطیل می‌کنیم، اگر قرار است دولتی نباشیم دولتی‌ها نباید دخالت کنند، این راهی است که باعث نگه داشتن مخاطبانمان می شود.

سردبیر روزنامه تماشا نیز تاکید کرد که امروز در کشورهای توسعه‌ یافته تک‌فروشی اصلی‌ترین محل کسب درآمد روزنامه‌ها است.

مهدی آماده با بیان اینکه موضوع اصلی بحث فضای مجازی نیست، گفت: مشکل اینجاست که روزنامه‌ و کتاب نتوانسته‌اند در سبد خرید خانواده‌ ایرانی جایی داشته باشند.

آماده با بیان اینکه رسانه‌های مکتوب به سازمان‌های دولتی سرویس می‌دهد اما آنها حاضر به حمایت نیستند، گفت: سازمان‌ها و اداره‌ها نباید انتظار داشته باشند که روزنامه‌ها در این جاده‌ی یک‌طرفه حرکت کنند.