پژوهشگران دانشگاه صنعتی امیرکبیر با استفاده از ساختار نانو الیاف مواد پلیمری جایگزین‌های مصنوعی برای عروق عرضه کردند که مشکل لخته‌زایی را در این جایگزین‌ها مرتفع کرده‌اند.

نانوالیاف جایگزین عروق می شود


به نقل از دانشگاه صنعتی امیرکبیر؛ کاووس رزمجوئی مجری این طرح بیماری‌های قلبی و عروقی را یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان برشمرد و خاطر نشان کرد: امروزه نیاز فراوانی به پیوندهای مصنوعی عروق برای جایگزین سازی عروق آسیب دیده احساس می‌شود.

وی با بیان اینکه تا به امروز روش‌ها و پلیمرهای گوناگونی برای ساخت جایگزین‌های مصنوعی عروق مورد بررسی قرار گرفته است، افزود: داشتن معایبی مانند لخته‌زایی، استفاده از این جایگزین‌ها را با مشکل مواجه کرده است.

رزمجوئی از اجرای پروژه تحقیقاتی با عنوان « ساخت و مشخصه یابی بستر نانو ساختار پلیمری به منظور کاربرد در جایگزین های مصنوعی عروق» با روش الکتروریسی پلی‌کاپرولاکتون و اصلاح سطح آن با پلاسمای اکسیژن و پیوند زنی آکریل‌آمید روی سطح، به منظور ایجاد بستری مناسب جهت ساخت جایگزین‌های مصنوعی برای عروقهایی که به هر علتی توانایی خود را از دست داده‌اند، خبر داد.

مجری طرح یادآور شد: در این پژوهش به بستر نانو ساختار پلیمری دست پیدا کردیم که سطح آن اصلاح شده و چسبیدن پلاکت خون به آن بشدت کاهش یافته است و میتوان از آن به عنوان جایگزین های مصنوعی عروق استفاده کرد.

وی ساخت بستر نانو لیفی اصلاح شده، با خاصیت عدم چسبندگی پلاکت و خون سازگار بودن را از اهداف این پژوهش عنوان کرد و یادآور شد:. برای این منظور ، بستر پلیمری از جنس پلی کاپرولاکتون انتخاب شد؛، چرا که زیست سازگاری آن تایید شده، و ساختار لیفی شکل حاصل از الکتروریسی آن، خواص مکانیکی مشابه یک رگ خونی را میتواند داشته باشد .

این محقق الکتروریسی را فنی دانست که می‌تواند نانو الیاف پلیمری منفرد و ممتد را با طول‌های نسبتا بلند تولید کند و خاطر نشان کرد: برای اصلاح سطح از فرایند پلاسمای اکسیژن استفاده شد؛ چرا که با توجه به تحقیقات صورت گرفته بیشترین دانسیته از گروه‌های فعال را در سطح ایجاد می‌کند، همچنین آکریل آمید به دلیل زیست سازگاری و آبدوست بودن و خنثی بودن از لحاظ الکتریکی برای پیوند زدن روی سطح نانو الیاف پلی‌کاپرولاکتون انتخاب گردید.

وی اضافه کرد: برای این کار ابتدا بستری نانو ساختار از پلی‌کاپرولاکتون ساخته و سطح آن توسط پلاسمای اکسیژن اصلاح و فعال و بعد از فعال شدن سطح الیاف پلی‌کاپرولاکتون، مونومر آکریل‌آمید برای بهبود خون سازگاری به سطح پیوند زده ‌شد و در نهایت با انجام آزمون چسبندگی پلاکت به عنوان آزمون خون‌سازگاری، میزان چسبندگی پلاکت روی سطح مورد بررسی قرار ‌گرفت.

رزمجوئی فرآیند الکتروریسی پلی کاپرولاکتون و بدست آوردن الیافی با قطر میانگین در حدود 112 نانومتر را از فرآیندهای پیچیده این پژوهش عنوان کرد و افزود: همچنین بخش مربوط به آموزن چسبندگی پلاکت نیز به دلیل سختی آماده سازی پلاکت خون ، این تحقیقات را تا حدودی با پیچیدگی‌هایی روبرو کرد.

وی با تاکید بر اینکه دستاوردهای این پژوهش در صنعت و فناوری تولید جایگزین های عروقی مانند رگهای خونی مصنوعی می تواند مورد استفاده قرار گیرد، گفت: برای تجاری سازی این روش و نمونه ساخته شده می بایست سایر تستهای خون سازگاری و آزمون حیوانی اجرایی شود.

مجری طرح با تاکید بر اینکه در این طرح به بستر نانولیفی با قطر میانگین الیاف 112 نانومتر دست پیدا کردیم که ویژگیهای سطح را بشدت بهبود می‎بخشد، یادآور شد: در انتهای پژوهش و بعد از اصلاح سطح، سطحی به دست آمد که میتواند چسبندگی پلاکت خون به سطح را که یکی از عوامل اصلی گرفتگی عروق جایگزین است بشدت کاهش دهد.

وی تولید بستر نانو لیفی با قطر الیاف حدود 112 نانومتر و سطحی آبدوست با قابلیت عدم لخته زایی برای استفاده در عروق مصنوعی را از موفقیت‌های این طرح نام برد و افزود: از نتایج به دست آمده از این پروژه میتوان در مطالعه و ساخت جایگزینهای مصنوعی عروق مانند رگهای مصنوعی استفاده کرد.

این طرح با همکاری دکتر حمید کشوری و دکتر سعید صابر سمندری در دانشگاه صنعتی امیرکبیر اجرا شده است.