دیسک کمر و درمان های غیرجراحی

دکتر سیامک مرادی مسئول کلینیک درد بیمارستان نورافشار می‌گوید: دیسک­ های ضعیف شده به دلیل سن یا ضربه، دچار برآمدگی یا پارگی می­ شوند که موجب فشار بر روی ریشه ­های عصبی نخاعی شده و می ­توانند درد شدید در گردن و دست ها یا کمر و پاها (سیاتیک) ایجاد کنند که به این حالت فتق دیسک گردن یا کمر گفته می شود. در واقع درد سیاتیک همان درد کمری است که به دلیل فشار به عصب سیاتیک ایجاد می ­شود. عصب سیاتیک عصب بزرگی است که از قسمت تحتانی کمر به سمت پاها می­ رود. وقتی به آن صدمه یا فشاری وارد می شود (مثلا به دلیل فشار دیسک بیرون زده) موجب درد در ناحیه تحتانی کمر شده که به لگن، باسن و پاها انتشار می­ یابد. خوشبختانه بالغ بر ۹۵ درصد دردهای سیاتیک بدون جراحی باز بهبود می­ یابد.

وی عوامل ایجاد کننده دیسک را افزایش سن، اضافه وزن، مصرف سیگار، مشاغلی که نیاز به بلند کردن اجسام سنگین باشد و خم کردن بیش از حد گردن می داند و درباره راه های جلوگیری از ایجاد کمردرد عنوان می کند: هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از درد کمردرد وجود ندارد، اما می توان اقدامات موثری برای کاهش ریسک کمردرد انجام داد. مانند کنترل وزن و جلوگیری از چاقی بیش از حد و تمرینات ورزشی منظم، پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین. در واقع افراد باید اطمینان حاصل کنند که شغل آنها جزء مساغل پرخطر برای ابتلا به کمر درد به شمار نمی رود.

متخصص بیهوشی و فوق تخصص درد می گوید: بیماران برای تشخیص علت کمردرد باید با پزشک خود مشورت کنند. نوع درد و علائم مربوطه را توصیف و سابقه هر گونه بیماری مزمن را برای پزشک بازگو نمایند. پزشک معالج قبل از شروع درمان احتمالا برای تشخیص دقیق تر منشا درد نیاز به اقدامات پارا کلینیکی مانند عکس ساده کمر، سی تی اسکن و یا MRIدارد. در صورت مواجه بودن بیمار با پا دردی که با ۶ هفته درمان طبی و استراحت بهبود نیابد، اختلال در حرکات پا و یا اختلال اسفنگتری از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع (بی­اختیاری ادرار و مدفوع) و دردهای مکرر که باعث اختلال در انجام فعالیت ­های روزانه شود باید تحت جراحی دیسک کمر (باز یا بسته) قرار بگیرد.

 حال آن که با وجود این همه پیشرفت در زمینه پزشکی سوالی از ذهن می گذرد که “آیا درمان دردهای طاقت فرسایی مانند درد های ناشی از دیسک کمری، گردنی فقط و فقط جراحی های باز است؟" پاسخ منفی است. امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، روش های تهاجمی و پر عارضه جای خود را به روش های کمتر تهاجمی داده است. در بین این روش ها برای درمان بیرون زدگی دیسک های کمری روش PLDD  یا جراحی لیزری دیسک جایگاه ویژه ای پیدا کرده است.

وی می گوید: خوشبختانه امکان جراحی دیسک بدون بیهوشی و برش جراحی با استفاده از روش های نوین با کمک یک سوزن نازک وجود دارد. در این روش استخوان یا ساختار بیومکانیک مهره ها درگیر نمی شوند و موجب کمترین آسیب به بافت های اطراف دیسک می شود. بنابراین ریسک درد بعد از عمل و چسبندگی های ناشی از اعمال جراحی باز در این روش ها به حد صفر می رسد. این روش ها نیازی به بیهوشی و برش جراحی ندارند و بیمار همان روز یا صبح روز بعد، از بیمارستان ترخیص می شود. تمام این موارد با کمک یک سوزن انجام می شود که تحت راهنمایی اشعه ایکس وارد دیسک بیرون زده شده و حجم دیسک را کم می کند و فشار از روی کانال نخاعی و ریشه های عصبی برداشته می شود.

دکتر مرادی توضیح می دهد: چند ساعت پس از اتمام عمل جراحی بسته دیسک کمر بیمار مرخص می شود.حال آن که بیمار نباید تا مدت ۲۴ ساعت پس ازعمل جراحی بسته دیسک کمر خم شود. ممکن است بیمار تا چند روز پس ازعمل جراحی بسته ستون فقرات و دیسک کمربه داروهای ضددرد نیاز داشته باشد.

پس از گذشت یک هفته از عمل جراحی بسته دیسک کمر بیمار می تواند فعالیت های طبیعی خود را آغاز کند.بیمار پس از عمل جراحی بسته دیسک کمر می تواند با انجام ورزش های مناسب زندگی سالم ، فعال و بی دردی را آغاز کرده و از حس خوب سلامتی برخوردار شود.

وی همچنین اضافه می کند: همیشه پزشکان متعهد به این اعتقاد دارند که با روش های کمتر تهاجمی، به درمان درد بیمار کمک کنند و از انجام روش های پرخطر با عوارض و هزینه بالا جلوگیری شود. در نهایت بیماران با راهنمایی پزشک معالج خود و مشورت با او از بهترین روش درمانی بهره مند می شوند. نباید فراموش کرد که جراحی باز تنها راه درمانی نیست، بلکه آخرین راه درمانی است