واکنش وزارت بهداشت به اجرای شتابزده "طرح تحول سلامت"

~~به گزارش پارس ، به نقل از خبرگزاری ایسنا جدی مواجه بود و دو صندلی داغ در زمینه دارو و درمان وجود داشت؛ به طوری که با مشکلات جدی در حوزه دارو و مشکلات حاد در درمان مواجه بودیم. در زمینه بهداشت و آموزش پزشکی نیز مشکلاتی بود، اما معضل دارو و درمان بیش از همه چیز مردم را آزار می‌داد. بنابراین گام اول طرح تحول در هشت بسته در این دو حوزه آغاز به کار کرد و تاکنون ادامه دارد.

وی افزود: در گام دوم طرح تحول برنامه‌های متعددی در حوزه بهداشت در دستور کار قرار گرفت، به ویژه پوشش خدمات بهداشتی اولیه در حاشیه شهر و تقویت شبکه خدمات بهداشتی در روستاها و شهرها آغاز شد. گام سوم این طرح نیز مربوط به تعرفه‌های خدمات پزشکی و محدود کردن پرداخت‌های مردم به تعرفه‌های قانونی و اصلاح نظام پرداخت در کشور بود. گام چهارم نیز درباره تغییرات در حوزه آموزش پزشکی است که به زودی اعلام می‌شود.

معاون درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه در ابتدای طرح اصلاحات در حوزه درمان و دارو را در دستور کار قرار دادیم، گفت: این دو حوزه در وضعیت بسیار بحرانی قرار داشت و بعد از آنها گام‌های بعدی را آغاز کردیم؛ چراکه همه این موارد از تکالیف وزارت بهداشت است و انجام می‌شود. خوشبختانه نتایج درخشان طرح تحول سلامت توانسته مردم را تا حد زیادی راضی کند، اگرچه کمبودها در این حوزه بسیار است اما مردم از طرح استقبال کرده و نهادهای مختلف نظام نیز همراهی داشتند؛ به طوری که رضایتمندی مردم از مجموع طرح تحول 85 درصد بوده و این مهم‌ترین دستاورد ما است.

آقاجانی تاکید کرد: این آمار رضایتمندی از چند نهاد مرکز ملی آمار، بانک مرکزی و مرکز ملی تحقیقات سلامت گرفته شده است؛ آمارهای این طرح از مجاری مختلف رصد می‌شود.

طرح تحول نظام سلامت نقشه راه ندارد؟

وی در پاسخ به برخی انتقادات مبنی بر اینکه طرح تحول نقشه راه درستی نداشته و شتابزده عمل کرده است، گفت: طرح تحول نظام سلامت برنامه‌ریزی شده است. در سفری که دکتر چان رییس کل سازمان بهداشت جهانی به ایران داشت، بر دو نکته تاکید کرد؛ یکی اینکه نقشه‌های طرح تحول بسیار خوب طراحی شدند، چراکه ما نقشه‌ها را به صورت ملی و استانی طراحی کردیم و این یکی از نقاط قوت طرح تحول است. دوم اینکه برنامه‌ها براساس نیازهای ضروری طراحی شدند نه براساس مبانی تئوری اقتباس شده از سایر کشورها.

معاون درمان وزارت بهداشت افزود: طراحی ما در طرح تحول براساس نیازها و مشکلات مردم بوده و هدف‌گیری‌ها درست انجام شده است. زمانی که مشکل اصلی مردم پرداخت و هزینه‌های کمرشکن و فقرزای سلامت بود، هدف‌گیری ما برای بیمه مردم افزایش پوشش بیمه‌ای، کاهش پرداخت در بیمارستان‌ها، تهیه وسایل مورد نیاز پزشکی در بیمارستان‌ها و جمع‌کردن بساط تعرفه‌ها و پرداخت‌های غیرقانونی، به درستی انجام شده است. بنابراین نقشه راه وجود دارد و طراحی‌ها به مدت شش ماه در وزارت بهداشت با کمک کارشناسان دانشگاهی، ستادی و مدیران سابق و اسبق وزارت بهداشت انجام گرفته است.

آقاجانی همچنین گفت: مدل طرح تحول سلامت بر مبنای پوشش خدمات جامع سلامت است و برگرفته از مدلی جهانی و مورد تایید سازمان بهداشت جهانی است اما در عین حال در آن به صورت ملی و محلی عمل می‌کنیم. بنابراین باید بگویم حرکت ما در طرح تحول شتابزده نبوده و شش ماه کار مطالعاتی روی آن انجام شده است و حتی این برنامه به صورت مداوم بازنگری می‌شود.

وی به برخی انتقادات مبنی بر کم بودن زیرساخت‌های طرح تحول اشاره و اظهار کرد: بله زیرساخت کم است، اما اگر تخت یا پرستار کم داریم آیا این موضوع می‌تواند بهانه‌ای باشد تا دولت از مردم محافظت مالی نکند؟ یعنی این موضوع می‌تواند بهانه‌ای باشد تا مردم را با هزینه‌های سنگین مواجه کنیم با این بهانه که زیرساخت کم است؟ خیر ما باید هزینه‌های مردم را کاهش داده و دسترسی را افزایش می‌دادیم. در حال حاضر بهره‌مندی مردم از خدمات بستری پنج درصد افزایش یافته اما نکته مهم این است که این بهره‌مندی در بین مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) 28 درصد بوده است. این نشان می‌دهد که هدف‌گیری ما درست بوده است.

معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به برخی انتقادات دیگر درباره طرح تحول مبنی بر اینکه این طرح هزینه‌های درمان را افزایش داده، تصریح کرد: افزایش هزینه‌های درمان اتفاق نیفتاده و نمی‌دانم این آماری که گفته می‌شود از کجا آمده است. اتفاقا در مجموع هزینه‌های درمان کاهش یافته و پرداختی و هزینه مردم در بخش خصوصی نیز کاهش داشته است. در گذشته یک عمل جراحی قلب باز بیش از 40 میلیون تومان در بخش خصوصی هزینه داشت، اما در حال حاضر این عدد به حدود نصف کاهش یافته و این اتفاق به دلیل کنترل تعرفه‌ها بوده است.

آقاجانی افزود: تعرفه‌ها و حق‌العلاج روی کاغذ 120 درصد رشد کرده، اما در عمل به مراتب هزینه‌ها کمتر شده است، چراکه در گذشته تعرفه‌ها در دولت تصویب می‌شد اما در بخش خصوصی اجرا نمی‌شد و فقط روی کاغذ بود. در گذشته مردم بخشی از هزینه‌های درمان را که 37 درصد بود از جیب می‌دادند، در حالی که باید حداکثر برای بستری 10 درصد پرداخت می‌کردند. دوم اینکه بابت حق‌العلاج بین چندصد هزار تومان تا چند میلیون تومان در مطب‌ها پرداخت می‌شد و همچنین داروهای گرانقیمت می‌گرفتند؛ یعنی بیمار در بیمارستان، مطب و داروخانه هزینه‌های سنگینی پرداخت می‌کرد، اما این هزینه‌ها هزینه‌های پنهان بودند. این در حالی است که در حال حاضر هزینه‌ها آشکار و قانونی شدند و در سبد بیمه نشسته‌اند.

وی افزود: بنابراین افزایش هزینه‌ها صورت نگرفته بلکه تجمیع سه پرداخت است که در یک قالب قانونی به اسم پرونده بیمار رفته است. اینکه بیمار چندین میلیون در مطب به جراح پرداخت کند، هزینه بود که در جایی ثبت نمی‌شد. بنابراین در حال حاضر پرداختی مردم کاهش یافته و هزینه‌های درمان هم در بخش دولتی و هم خصوصی شفاف شده است. به ظاهر هزینه‌ها افزایش یافته اما در واقع بازار مخفی و بسیار گسترده سلامت کنترل و قانونی شده است.

معاون درمان وزارت بهداشت که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد درباره انتقادهایی که می‌گویند طرح تحول سلامت مغایر با برنامه پنجم توسعه است، گفت: بسیاری از اصول مغفول مانده در برنامه پنجم در حوزه سلامت با طرح تحول سلامت محقق می‌شود. درباره بحث ارجاع و سطح‌بندی خدمات باید بگویم که این موضوع به طور جدی در دستور کار دولت بوده است. توزیع امکانات ما دقیقا در قالب سطح‌بندی خدمات در کشور است و زنجیره خدمات را از روستا تا پایتخت تعریف کردیم. درباره نظام ارجاع و پزشک خانواده، ایجاد سطح دو و سه است.