قطره‌هایی که با طلا برابری می کنند

به گزارش پارس به نقل از جوانترافیک و شلوغی جاده را به جان می خریم تا از مناظر زیبا و دیدینی هایش لذت ببریم. برخی مسافران ترجیح می دهند هنگام عبور جاده چالوس قدری تامل کنند و گشتی در این مناظر زیبا بزنند.یکی از این تفرجگاه های طبیعی این مسیر که جاذبه های بسیاری دارد، سد امیرکبیر است که از قدیم پاتوق خانواده‌های ایرانی بوده است.

چند وقت پیش نیز بر حسب عادت همیشگی تصمیم گرفتیم تفریح کنان به سمت مقصد برویم و مدتی را در کنار سد بگذرانیم.وقتی به 20 کیلومتری جاده کرج-چالوس رسیدیم از آنجا جاده ورودی تابلوهایی مسافران را به دیدن مناظر پشت سد، دریاچه و روستای زیبای واریان دعوت کرده بود.دعوتی که اکثر گردشگران به آن بله می گویند و ساعاتی را در این مکان زیبا سپری می کنند.از چند کیلومتر مانده به جاده فرعی روی تابلوها نوشته بود:« امسال پشت سد دیدنی است».همه مشتاقانه به هم نگاه می کردیم و با تعجب از هم می‌پرسیدیم:« مگه سد تو این مدت چه فرقی کرده که اینطوری براش تبلیغ کردن!!»

واقعا برایمان جالب بود که اگر به پشت سد برسیم چه صحنه‌ای را خواهیم دید. دل توی دلمان نبود که هرچه زودتر برسیم و ببینیم چه تفاوتی پیدا کرده است، هر چه ماشین نزدیکتر می‌شد اشتیاق ما بیشتر. وقتی به پشت سد رسیدیم در عین ناباوری دیدیم که از آن همه منظره زیبا، رود پرآب،سرسبزی و جذابیت فقط یک رودخانه باریک و کم‌آب باقی مانده است که با آنچه تصور می‌کردیم از زمین تا آسمان فرق داشت.همه با ناراحتی و تعجب به هم نگاه می‌کردیم، گویا نمی خواستیم باور کنیم جایی که همیشه برای تفریح، قایق سواری می‌آمدیم تبدیل به جایی خشک شده است و دیگر دسترسی به روستای واریان سخت نیست.

یکی از مهمترین منابع تامین کننده آب تهران در باقی روزهای گرم تابستان چه وضعی پیدا می‌کند و برای تامین آب شهر بزرگی مثل تهران باید چه کاری انجام داد؟ در چند سال اخیرمعمولاً نیمه اول سال با بحران کم‌آبی روبرو هستیم و وقتی آب در پشت سدها نباشد تولید برق نیز دچار مشکل می‌شود و در این بازه زمانی در شهرهای بزرگ شاهد خاموشی‌ها نیز خواهیم بود.فقط کشور ما با این معضل روبرو نیست اما میزان مصرف ما بسیار زیاد است و در حال حاضر هم در وضعیت هشدار قرار داریم.بزرگترین مسئله این است که در زمینه فرهنگ سازی کوتاهی کردم و باید برای این روزها چاره‌اندیشی کرد.

اسراف کننده کیست؟

اسراف در لغت به معنی تبذیر،ولخرجی، بی‌اعتدالی و زیاده روی،گزاف کاری کردن، گذشتن از حد میانه، تلف کردن،زیاده از حد خرج کردن، از حد تجاوز کردن، اغفال کردن و نادانی است.درواقع اسراف به معنی خارج شدن از حد اعتدال است بی آنکه چیزی را ظاهراً ضایع کرده باشد .

درباره اسراف در قرآن صحبت شده است و صراحتاً 23 آیه درمقام نهی و تقبیح اسراف در این کتاب ارزشمند آمده است.به طور مثال؛«کلوا و اشربوا و لاتسرفوا انه لایحب المسرفین» بخورید و بیاشامید ولی اسراف نکنید که خدا اسراف کنندگان را دوست ندارد.(اعراف آیه 31) یا درسوره غافر آیه 43 می فرماید: «و ان المسرفین هم اصحاب النار» همانا اسراف کنندگان همراهان آتش اند.

در واقع اسراف کننده به کسی می‌گویند که بیشتر از حد مجاز مصرف می‌کند و بدون مشکل و عذاب وجدان به کارش ادامه می‌دهد.برای هر چیزی مقدار و میزانی تعریف شده است که وقتی فرد پایش را فراتر می‌گذارد یعنی وارد محدوده غیرمجاز شده است و باید عواقب آن را نیز بپذیرد.قبل از این استفاده از نعمت‌های خدادادی زیاد حساب و کتاب نداشت اما در این سالها مصرف منابع انرژی طبق اصول و قانون مشخصی دارد و باید عواقب اسراف و زیاده روی مان را بپذیریم.درواقع عادت‌های رفتاری بد و تکرار این رفتارها باعث دردسر برای خود و سایرین می‌شود و باید بهای این عادات ناپسند را نیز پرداخت کرد.

نعمت در زمین بسیار است اما اسراف و استفاده بیش از حد باعث می شود که دچار کمبود شویم و مطمئناً این مسئله آزارمان خواهد داد.مسلماً اسراف و تبذیر در یک منطقه‏ باعث محرومیت منطقه دیگر نیز می‌شود و وقتی مشکلی پیش می‌آید، گریبانگیر همه خواهد شد و استثنایی وجود ندارد.البته نتیجه این عملکردها و اسراف کردن‌ها امروز معلوم نمی‌شود بلکه آیندگان را درگیر می‌کند و باعث محرومیت نسل‌های بعدی خواهد شد.

ترویج الگوی مصرف

خداوند نعمت‌های بسیاری برای همه ما در زمین قرار داده است اما به شرطی که بتوانیم به درستی از آنها استفاده کنیم و بیهوده و غیرمعقولانه هدرشان ندهیم. برای این مسئله الگوی مصرف تعریف شده است و برای افراد جامعه باید و نبایدهایی درنظر گرفته اند. این دستورالعمل راه را به افراد نشان می دهد و براساس آن می‌توان برنامه ریزی کرد.الگوی مصرف در همه زمینه ها باید سرلوحه کار افراد جامعه قرار گیرد و در بخش مصرف انرژی‌ها باید بیشتر از این دقت کرد. مصرف گرایی در نگاه عالمان دین همان به معنای اسراف است و هرگونه بیهوده گرایی، زیاده روی و اتلاف و مانند آن را اسراف تعبیر می‌کنند.یکی از انرژی‌هایی که در زندگی ما نقش مهمی دارد آب است که همیشه توصیه می‌شود که از اسراف ان جلوگیری کنیم،درواقع آب را سرچشمه جاودانگی و زندگی می دانیم و زندگی کردن و ادامه آن بدون این نعمت بزرگ غیرممکن است.

در سال‌های اخیر مشکل کم‌آبی و کمبود منابع ذخیره باعث شد که مسئولان به فکر فرهنگ سازی در این زمینه بیفتند و دغدغه زیادی داشته باشند.در شرایطی قرار گرفتیم که اگر طبق الگویی تعریف شده حرکت نکنیم در آینده به معضلی بزرگ برخورد خواهیم کرد.در حقیقت هیچ کشوری نمی‌تواند مردم را با فشار و جریمه مجبور به مصرف بهینه کند و باید از راهکارهای بهتر و ظریفتری استفاده کرد.در این سال‌ها در زمینه رفتار درست مصرف و اصلاح الگوی مصرف تبلیغات کرده‌اند و تا حد ممکن فرهنگ سازی شده است اما اینکه افراد تا چه حد به این مسائل پایبند باشند و رعایت کنند به خودشان برمی‌گردد.

به نظر می‌رسد تنها راه این است که مردم خود دغدغه مصرف داشته باشند و لازمه این جوش و خروش فرهنگ‌ سازی و توجه به مسائل فرهنگی است.همه می‌دانند که وضعیت اب در کشور چگونه است و چطور می‌توان با این شرایط کنار آمد و مدیریت کرد. درواقع رفتار مصرفی آب ما باید تغییر کند و با شرایط فعلی مطابقت داشته باشد و قدر قطره قطره آن را بدانیم.اگر با این روند پیش رویم و در مصرف آب تجدید نظرنکنیم روزی فرا خواهد رسید که نتوانیم به این سهولت به منابع آب دسترسی پیداکنیم.

رفتارمصرفی مناسب

برای اینکه بتوانیم در مصرف آب صرفه‌جویی کنیم باید یکسری موارد رعایت شود تا به آنچه که مدنظر است برسیم.چند مورد مهم انها عبارتند از؛

-زمان شست شو در حمام، آشپزخانه و دستشویی شیر آب را به طور مداوم باز نگذارید چون جریان دایم آب هدر می رود.همچنین موقع مسواک زدن یا شستن ظرف‌ها نیز شیر آب را ببندید.

-هنگام استحمام لازم نیست شیرآب پیوسته باز باشد و برای دوش گرفتن در حمام، زمان بگیرید و آن را به کمترین زمان ممکن برسانید، با این روش ماهیانه میزان زیادی آب صرفه جویی می‌شود.

-برای نظافت و تمیز کردن حیاط به جای مصرف آب و باز گذاشتن شلنگ بهتر است از جارو استفاده کنید و سپس حیاط را با یک سطل آبپاشی کنید.حتماً لازم نیست در این شرایط پیاده روی مقابل مغازه و منزل را شستشو دهید.

- به فرزرندان خود آموزش دهید که برای بازی کردن بهتر است از وسایل دیگری استفاده کنند و باز گذاشتن آب ،آب بازی در حیاط و حمام کار درستی نیست.

-همه شیرها، شیلنگ ها،لوله ها و اتصالات را به طور مرتب کنترل کنید تا از نشتی نداشتن آنها مطمئن باشید و از تلف شدن آب جلوگیری کنید.

-لوله های آب منزل خود را عایق بندی کنید مخصوصاً لوله های اب گرم چون این کار باعث می شود که برای رسیدن آب گرم به شیرآب، لازم نباشد آن را بی جهت بازبگذارید و آب نیز هدر نرود. 

- کولرها را در سایه نصب کنید و با استفاده از پوشش مناسب، جلوگیری از نشت آب کولرهای آبی و کنترل آن در مصرف آب صرفه جویی کنید.

-ازجریان آب به منظور یخ زدایی مواد غذایی منجمد استفاده نکنید و شیرآب را مدت طولانی برای این منظور باز نگذارید.

- ماشین لباس شویی مقدار زیادی آب مصرف می‌کند پس بهتر است در طول هفته از تعداد دفعات استفاده از ماشین لباس شویی کم کنید و در مصرف اب دقت داشته باشید. 

- همواره برای مصرف خوراکی آب خنک دریخچال خود نگهدارید تا مجبور نشوید شیر آب را برای مدتی بازنگه دارید تا آب خنک شود.همچنین به جای بازگذاشتن شیر آب بهتراست چند قطعه یخ در لیوان قرار دهید و از آب شیر استفاده کنید.

-به جای شستن اتومبیل با شیلنگ آب، از یک سطل آب هم می توان استفاده کرد.

- لازم نیست برای کارهای غیر ضروری ساختمان یا آب دادن باغچه و درختان حیاط از آب تصفیه شده استفاد کنید.برای این کار می توانید از آب اضافه حمام و ظرفشویی استفاده کرد و باغچه را شب یا صبح زود آبیاری کنید تا از تبخیرآب جلوگیری شود.

- لازم است در مراکز آموزشی، مهد کودک و مدارس به کودکان و دانش آموزان مان درباره محدودیت منابع آب و روش‌های صرفه جویی صحبت کنید و در این مورد به آنها آموزش دهید.

-درمحل کار نیز همکاران خود را به صرفه جویی در مصرف آب تشویق کنید و در صورت لزوم موارد لازم را به آنها گوشزد کنید.

مصرف متوسط هر ایرانی

زندگی همه ما به این مایه حیات بستگی دارد پس در این شرایط باید رفتار منطقی و مصرف بهینه داشته باشیم و الگوی مصرف را رعایت کنیم.کار چندان ساده‌ای نیست چون با تداوم یک رفتار در چند روز تبدیل به عادت می شود و بعد از مدتی خود به خود مانند سایر رفتارهای روزانه انجام می دهیم.طبق امار رسمی مصرف روزانه آب در ایران بسیار بالاست و ما جزو کشورهای پرمصرف جهان هستیم درحالی که برای انجام کارهای روزانه می‌توان از میزان آب کمتری استفاده کرد.واقعاً لازم نیست در این بحران کم آبی بیشتر از یک ساعت استحمام کنیم یا برای شستن و شو و ظرف شستن شیرآب باز بماند.

طبق استانداردهای شرکت آب و فاضلاب هر فرد به طور میانگین درطول روز 130 تا 150 لیتر آب مصرف خواهد کرد که در بهترین حالت ممکن برای استحمام ۴۳ لیتر نظافت خانه،آبیاری باغچه ۵/۸ لیتر،دستشویی ۲۶ لیتر،کولر و تهویه ۵/۴ لیتر،لباسشویی ۵/۱۷ لیتر،پخت و پز ۱۳ لیتر،ظرفشویی ۱۳ لیتر، آشامیدنی و غیره ۵/۴ لیتر است.اگر برای این کار برنامه ریزی داشته باشیم و میزان مصرف آب را مدیریت کنیم، می بینیم که این رقم کافی است و نیاز روزانه ما را برطرف می‌کند.