فصل مرگ‌های بی‌صدا | استان‌های رکورددار مرگ با مونوکسیدکربن

‌‌مرور آمار مرگ و میر به دلیل مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن نیز افزایش چنین مرگ‌هایی را تایید می‌کند. برای نمونه ‌سال گذشته 839 نفر به دلیل مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن جان خود را از دست داده‌اند.

‌در این بین حدود 78 درصد از افراد در نیمه دوم سال فوت کرده‌اند.‌ در ماه‌های نیمه دوم سال نیز آمار مرگ به دلیل مونوکسیدکربن در دی ماه با 174 مرگ رکورددار است و بعد از این ماه بهمن ‌با 161 مرگ قرار دارد.‌

بررسی‌های خبرنگار جام جم آنلاین نشان می‌دهد که ‌در سال 99 نیز 926 نفر به دلیل مسمومیت با مونوکسیدکربن جان خود را از دست داده‌اند. در سال‌های 98، 97 و 96 نیز میزان مرگ و میر به ترتیب 784‌، 749 و766 نفر ثبت شده است.

به این ترتیب می‌توان  گفت در فاصله سال‌های 96 تا 1400 حدود 4000 نفر از شهروندان به دلیل مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن جان خود را از دست داده‌اند.

براساس گزارش پزشکی قانونی در هفت ماه گذشته نیز آمار مسمومیت و مرگ با این گاز قابل توجه است، زیرا در این مدت 255 نفر به دلیل مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن جان خود را از دست داده‌اند. نگران کننده‌تر اینکه این آمار نسبت به مدت مشابه سال  گذشته 14.3درصد افزایش پیدا کرده است.

‌در این بین بیشترین مرگ و میر نیز به ترتیب در تهران با 32 مرگ، خراسان رضوی با 30 مرگ و آذربایجان شرقی با 27 مرگ ثبت شده است.

خطر دودکش‌های مسدود

کارشناسان آتش‌نشانی به شهروندان توصیه می‌کنند، هرسال پیش از روشن کردن وسایل گرمایشی از باز بودن مسیر دودکش اطمینان پیدا کنند.

علی مقصودی، کارشناس آتش‌نشانی در گفت‌وگو با جام جم آنلاین درباره راهکارهای کاهش خطر مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن می‌گوید: شهروندان باید هر سال پیش از استفاده از وسایل‌ گرمایشی‌ از سالم بودن آنها اطمینان پیدا کنند.‌

افزون بر این شهروندان باید مسیر دودکش را نیز بررسی کنند و از باز بودن این مسیر مطمئن شوند.

‌مقصودی در این باره عنوان می‌کند: بررسی حوادثی که به دلیل گاز گرفتگی اتفاق افتاده نشان می‌دهد، گاهی مسدود شدن مسیر دودکش به دلیل رها شدن اشیائی مانند روکش‌های کولر ‌ روی پشت‌بام اتفاق می‌افتد. به همین دلیل شهروندان باید به چنین مسائلی توجه کنند.‌

علاوه بر این برخی مواقع لانه سازی پرندگان در مسیر دودکش نیز سبب مسدود شدن جریان هوا می‌شود.

این کارشناسان آتش‌نشانی در این خصوص توصیه می‌کند:‌ بهترین کار این است که با استفاده از یک سنگ کوچک و چند متر ریسمان از باز بودن مسیر دودکش اطمینان پیدا کرد. برای این کار سنگ را به ریسمان بسته و آنرا به آرامی وارد مسیر دودکش کنید.‌

نکته دیگری که کارشناسان روی آن تاکید می‌کنند، استفاده از کلاهک برای دودکش‌هاست، زیرا برخی مواقع وزش باد شدید مانع از خروج گاز مونوکسیدکربن از طریق دودکش می‌شود.

مقصودی ادامه می‌دهد: با توجه به چنین احتمالاتی به شهروندان توصیه می‌شود هر روز دودکش بخاری را بررسی کنند و از اتصال و داغ بودن آن اطمینان پیدا کنند، فراموش نکنیم که گاهی کودکان هنگام بازی سبب ‌ تکان خوردن بخاری و قطع اتصال دودکش می‌شوند‌.

این کارشناس آتش‌نشانی تاکید می‌کند که گاهی ترک‌های ایجاد شده روی دیوار و در مسیر دودکش نیز سبب انتشار گاز مونوکسیدکربن می‌شود. او دراین باره می‌افزاید: در یک حادثه که منجر به مسمومیت چند شهروند به دلیل انتشار گاز مونوکسیدکربن شده بود، کارشناسان آتش نشانی متوجه شدند دیوار در محل  عبور دودکش ترک‌های کوچکی دارد و گاز از طریق این ترک‌ها وارد محیط خانه شده است. به همین دلیل اگر ترکی روی دیوارهای خانه و در مسیر دودکش می‌بینید باید آن را به دقت بررسی کنید.

 پرونده دیگری که منجر به حادثه مسمومیت با گاز مونوکسید کربن شده و مقصودی به آن اشاره می‌کند از ‌ مرگ  چند جوان به دلیل روشن کردن اجاق و تهیه زغال برای قلیان حکایت دارد.

او ادامه می‌دهد: مدتی پیش دو جوان به دلیل مسمومیت ناشی از مونوکسیدکربن جان خود را از دست دادند، پس از بررسی محل حادثه مشخص شد، آنها در خانه‌ای کوچک اجاق گاز را برای آماده شدن زغال روشن گذاشته بودند به همین دلیل گاز ناشی از شعله‌های اجاق ‌گاز و زغال سبب مرگ آنها شده بود.

آن طور که مقصودی توضیح می‌دهد گرم کردن خانه با شعله‌های اجاق گاز و استفاده از زغال و منقل در محیط‌های سرپوشیده ‌خطراتی جدی در پی دارد.

نشانه‌های مسمومیت با مونوکسیدکربن

 مونوکسیدکربن گازی بی رنگ و بو است که به دلیل احتراق ناقص‌ سوخت‌های فسیلی ایجاد می‌شود. به همین دلیل اگر سیستم وسایلی مانند بخاری، شومینه، آبگرمکن و اجاق گاز دچار اختلال باشد، زمینه برای انتشار این گاز و مسمومیت شهروندان فراهم می‌شود‌.

آن طور که کارشناسان می‌گویند، نشانه‌های مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن طیف وسیعی را شامل می‌شود. اما این نشانه‌ها بیشتر شبیه علائم ابتلا به سرماخوردگی است و کم نیستند افرادی که هنگام مسمومیت با این گاز تصور می‌کنند، دچار سرماخوردگی شده‌اند و نیاز به استراحت و خواب دارند‌.

بنابراین چنانچه شخص دچار نشانه‌هایی مانند سرگیجه، سردرد، ضعف جسمانی‌، تهوع، خواب آلودگی و خستگی شد باید احتمال مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن را جدی بگیرد.‌ البته این موارد نشانه‌های اولیه مسمومیت با این گاز بی‌رنگ و‌ بو است و در مراحل خطرناک که به مرگ شخص منجر می‌شود، نشانه‌هایی مانند کبودی دست، دور لب و نوک انگشتان در شخص مسموم قابل مشاهده است.