به گزارش پارس به نقل از تندرستی، حالا تقریباً ۲۰ روزی از شروع ماه مبارک رمضان گذشته است و بیشتر نشانه های تغییر در عادت های غذایی ما که روزهای اول شاخص تر بود، حالا کمی کم رنگ شده است. در واقع، بدن توانسته خودش را با شرایط وفق دهد اما بعضی نشانه های روزه داری، اغلب تا پایان ماه مبارک رمضان همراه ماست. هر چند این نشانه ها طبیعی است اما بهتر است تا حد ممکن کنترل شود تا بتوان با عوارض کمتر، با نشاط بیشتری عبادت کرد.

۱. سردرد قبل از افطار

در ماه مبارک رمضان نزدیک به زمانی که همیشه غذا نوش جان می کردید شاید این مسئله را تجربه کنید اما اوج این حالت، در ساعت های پایانی هر روز دیده می شود.

دلیل: بدن تا حدی می تواند با استفاده از ذخایر بدنی، میزان قند خون را در حد متعادل نگه دارد اما اگر نیاز بدن به قند با مصرف مواد غذایی حاوی این ماده غذایی برطرف نشود، افت قند خون ایجاد می شود و علائمی مثل سردرد ایجاد می کند.

راهکار: مصرف مواد غذایی با قند طبیعی و مرکب در وعده سحری؛ این مواد به تدریج تجزیه شده و قند آنها وارد خون می شود. بنابراین افت قند خون دیرتر اتفاق می افتد. عسل، نان سبوسدار، میوه های شیرین مانند موز، سیب، زردآلو و…

۲. خستگی مفرط عصر گاهی

گاهی در ساعت های پایانی روزه داری باید فقط دراز کشید! علت آن کاهش سطح انرژی بدن و یا احتمالاً افت قند خون است.

دلیل: در طول روز بدن ابتدا از منابع غذایی مصرفی برای تامین انرژی مورد نیاز خود استفاده می کند. اما پس از آن سراغ مصرف ذخایر چربی برای تامین کالری مورد نیاز می رود. اینجاست که احساس گرسنگی و بی حالی ایجاد می شود.

راهکار: بهترین روش استفاده از مواد غذایی دیر هضم، مانند تخم مرغ، گوشت مرغ، غذاهای دریایی، خوراکی های شیرین با شیرینی طبیعی و غلات پخته در وعده سحری است.

۳. خواب آلودگی در طول روز

یکی دیگر از عوارض روزه داری، احساس خواب آلودگی و اصطلاحاً لختی و بی حالی است.

دلیل: گاهی علت این مسئله افت فشارخون است. این حالت معمولاً با عرق کردن بیش از حد، ضعف، خستگی و افت انرژی همراه است. این نشانه ها اغلب بعدازظهرها و به دلیل کاهش میزان دریافت مایعات و تعرق بدن اتفاق می افتد.

راهکار: قرار نگرفتن در معرض گرما، افزایش مصرف مایعات در هنگام سحر و افطار و مصرف غذاهای کم شور.

۴. سردرد در طول روز

معمولاً این سردرد شکل خاصی دارد. در برخی افراد ممکن است یک طرف سر و در برخی دیگر ممکن است از ناحیه گردن تا پس سر و چشم ها را درگیر کند.

دلیل: سردرد معمولاً در افرادی که زیاد چای، قهوه، نسکافه و خوراکی های حاوی کافئین در غیر روزه داری مصرف می کنند، دیده می شود. با شروع این ماه و کاهش مصرف این مواد، کافئین دریافتی کاهش یافته و در نتیجه شخص دچار سردرد می شود.

راهکار: البته این توصیه کمی دیر است اما می توانید در روزهای باقیمانده ماه رمضان در زمان سحر و افطار کمتر نوشیدنی کافئین دار بنوشید. برای سال آینده یادتان باشد حداقل دو تا سه هفته پیش از شروع ماه مبارک رمضان، نوشیدن نوشیدنی های حاوی کافئین را به حداقل برسانید. استراحت کافی نیز یکی دیگر از راهکارهای کنترل سردرد است.

۵. سرگیجه قبل از افطار

معمولاً همراه با حالت خواب آلودگی، بی حالی و تعرق ناشی از افت فشارخون، سرگیجه نیز دیده می شود.

دلیل: این حالت ممکن است با رنگ پریدگی و ضعف عمومی همراه باشد. در شرایط حاد ممکن است شخص غش کند. دلیل این حالت یعنی سرگیجه و احتمالاً غش، افت فشارخون است.

راهکار: استراحت در جای خنک، مصرف مایعات در هنگام سحر و افطار.

۶. یبوست در طول ماه رمضان

این مشکل، یکی از مسائل رایج در بین افرادی است که روزه می گیرند. این مسئله معمولاً در افراد مسن که تحرک کمتری هم دارند، شاخص تر است. این مسئله عوارض دیگری مانند ایجاد هموروئید، فیشر و اجابت مزاج دردناک را به دنبال دارد.

دلیل: کاهش میزان مصرف آب، مواد غذایی مانند انواع میوه و سبزی در طول روز و کاهش تحرک به دلیل ضعف عمومی از دلایل آن است.

راهکار: افزایش مصرف آب، میوه و سبزی و خوراکی هایی مانند آلو، گلابی و میوه های ملین دیگر در هنگام سحر و افطار در صورتی که توانایی لازم را دارید، بد نیست روزانه به مدت ۱۰ دقیقه پیاده روی سبکی هم داشته باشید.

۷. گرفتگی عضلانی در شب

شاید بعید به نظر برسد اما ممکن است در بعضی روزها احساس کنید بخش یا بخش هایی از بدن تان گرفته و یا دچار درد عضلانی شده اید.

دلیل: کمبود دریافت عناصری مانند سدیم، پتاسیم و منیزیم که به دلیل کاهش نوشیدن آب، مصرف نکردن میوه و کاهش تنوع غذایی ایجاد می شود.

راهکار: در هنگام سحر و افطار مصرف مواد غذایی حاوی املاح معدنی را فراموش نکنید. خرما، مواد لبنی، گوشت و غلات حاوی این عناصر هستند.

۸. خشکی دهان در طول روز

خشک شدن دهان یکی از عوارض شاخص کاهش آب بدن است.

دلیل: عدم دریافت آب در طول شبانه روز و از طرفی دفع آب از طریق تعرق، تنفس و دفع آب از طریق ادرار و مدفوع دلیل این مسئله است. کاهش مصرف مواد غذایی آبدار مانند انواع میوه در طول روز نیز از دیگر دلایل خشکی بدن (دهیدراته شدن) است.

راهکار: برای کنترل این مسئله نباید بیش از اندازه طبیعی در زمان سحری و افطار آب نوشید؛ بلکه به عکس باید با خوردن میوه های آبدار، سبزی، کاهو و کلم و… نیاز بدن به آب را برطرف کرد. آب موجود در این خوراکی ها در مدت زمان طولانی تر دفع شده و نیاز بدن به آب را تامین می کنند.

۹. تلخی دهان یا سوزش سردل در طول روز

گاهی معده خالی است اما فرد روزه دار دچار ریفلاکس است. به نظرتان چطور این مسئله اتفاق می افتد؟

دلیل: اول اینکه گاهی ممکن است به طور واضح ریفلاکس دیده نشود و تلخی مزه دهان نشان دهنده این باشد که میزان ترشح اسید معده بالاست. در واقع شاید این حالت دقیقاً شبیه به ریفلاکس بعد از خوردن سحری یا افطار نباشد. علت این مسئله بالا رفتن اسید معده است. این حالت ممکن است به دلیل خالی بودن طولانی معده و بالا رفتن میزان اسید معده، مصرف مواد غذایی با شیرینی غیر طبیعی و غذاهای چرب در هنگام سحر و افطار اتفاق بیفتد. در واقع هر عاملی که باعث تحریک ترشح اسید معده شود، باعث تلخی مزه دهان می شود.

راهکار: حذف مصرف مواد غذایی با شیرینی طبیعی در وعده سحر و افطار به این دلیل که مصرف این خوراکی ها مواد « ستنی» یا « کتونی» تولید کرده و همین امر باعث تلخی مزه دهان می شود. علاوه بر اینکه برای هضم مواد غذایی چرب و شیرین، باید میزان اسید بیشتری ترشح شود. به همین دلیل در بین روز مزه دهان تلخ می شود.

۱۰. ترش کردن یا سوزش سردل بعد از سحر و افطار

این اتفاق پس از مصرف سحری و افطار اتفاق می افتد دلیل آن اگر چه شبیه به ریفلاکس در طول روز است؛ اما دلیل اختصاصی دیگری هم دارد.

دلیل: پس از خوردن غذا در حجم زیاد و یا غذاهای آبکی مانند آش، سوپ و… و ترشح اسید معده افزایش می یابد. در واقع زمانی که به یک باره بیش از حد عادی غذا وارد معده می شود؛ برای هضم آن مقدار بیشتری اسید ترشح می شود. از طرفی با آبکی شدن معده به دلیل مصرف برخی پیش غذاها، معده اصطلاحاً « آبکی شده» و در نتیجه ریفلاکس اتفاق می افتد. مصرف بیش از اندازه آب، چایی، قهوه و… نیز باعث افزایش ترشح اسید معده می شود. علاوه بر این خوردن نوشیدنی های گازدار مانند انواع نوشابه نیز این حالت را ایجاد می کند.

راهکار: افطار با خوردن غذاهای سبک و غیر آبکی مانند پنیر با نان های سنتی مثل سنگک، به حداقل رساندن خوردن پیش غذاهایی مانند آش، سوپ و… قطع مصرف نوشابه های گازدار.

۱۱. نفخ در طول ماه رمضان

این حالت معمولاً بعد از افطار اتفاق می افتد. گاهی نیز بعد از خوردن سحری این مسئله بروز می کند.

دلیل: علت بروز این حالت، ورود مقدار زیادی مواد غذایی به طور ناگهانی به معده است. معمولاً در این شرایط میزان ترشح اسید معده به طور ناگهانی افزایش می یابد. همین مسئله یکی از دلایل نفخ است. مصرف مواد غذایی مختلف از مواد غذایی مورد استفاده در وعده صبحانه تا شام و احتمالاً مصرف بی وقفه آنها زمینه ساز بروز این حالت است.

راهکار: کنترل مصرف و رعایت فاصله زمانی در مصرف مواد غذایی، کاهش مصرف مواد غذایی نفاخ مانند آش، سوپ و…

۱۲. دلپیچه بعد از افطار

گاهی بعد از خوردن افطاری دلپیچه ایجاد می شود. این دلپیچه گاهی خفیف و در مواردی نیازمند درمان جدی است.

راهکار: پس از خوردن غذا جویدن کمی دانه زیره سیاه، کمی نبات و مقداری نعنا تازه می تواند مانع از بروز این حالت شود.

این یک باور نادرست است

بعضی از افرادی که دوربین یا نزدیک بین هستند، از چشم درد ناشی از روزه گرفتن شکایت دارند اما این نکته فقط یک باور است. به این دلیل که تاثیر روزه داری فقط در افراد با شماره چشم بالای ۱۸ تاثیرگذار است. در پایین تر از این شماره چشم، روزه داری هیچ اثری ندارد. روزه گرفتن برای افراد مبتلا به مشکل « آب سیاه» حتی اگر فشار چشم آنها طبیعی باشد خطرناک بوده و به هیچ وجه توصیه نمی شود.